Το παρακάτω κείμενο υιοθετήθηκε από την Διεθνή Εκτελεστική Επιτροπή της CWI η οποία συνεδρίασε στο Βέλγιο τον Δεκέμβρη του 2009. Στην συνάντηση συμμετείχαν περισσότεροι από 70 αντιπρόσωποι από την Ευρώπη και τη Ρωσία, την Ασία, τη Νότια και Βόρεια Αμερική την Αυστραλία και την Αφρική.
_____
1.Το κεντρικό ζήτημα σήμερα για τους εργαζόμενους και τα φτωχά λαϊκά στρώματα διεθνώς είναι η συνεχιζόμενη οικονομική κρίση του παγκόσμιου καπιταλισμού. Από αυτή την κρίση, την μεγαλύτερη οικονομική καταστροφή από το 1930, δεν πρόκειται να υπάρξει εύκολη ή γρήγορη έξοδος. Η χρηματοπιστωτική φούσκα, ή καλύτερα φούσκες, που σε προηγούμενη φάση έδειξαν να «απογειώνουν» τον παγκόσμιο καπιταλισμό, σήμερα λειτουργούν σαν φρένο στην προοπτική μιας πραγματικής ανάκαμψης με διάρκεια. Η όποια «ανάκαμψη» θα είναι αναιμική και μπορεί να αποδειχθεί πολύ βραχύβια.
Στην περσινή συνάντηση της Διεθνούς Επιτροπής (Δεκέμβρης 2008), η CWI είχε εκτιμήσει πως η αστική τάξη, βγάζοντας συμπεράσματα από την κρίση του 1930, θα «κινούσε γη και ουρανό» ώστε να μην έχουμε σήμερα τις ίδιες συνέπειες της απότομης κατάρρευσης του Κραχ του 1929. Αυτή η εκτίμηση έχει επιβεβαιωθεί από την πορεία των πραγμάτων. Τα τεράστια πακέτα διάσωσης του χρηματοπιστωτικού τομέα, που έφτασαν τα 14τρις δολάρια παγκοσμίως (δηλαδή όσο και το ΑΕΠ των ΗΠΑ, της μεγαλύτερης οικονομίας του πλανήτη!) καθώς και η «εθνικοποίηση» των ζημιών των τραπεζών, είχαν κάποιο αποτέλεσμα σε ότι αφορά την μείωση των επιπτώσεων της κρίσης. Όμως σε καμία περίπτωση δεν κατάφεραν να λύσουν τα πραγματικά προβλήματα.
2.Η παγκόσμια οικονομική κρίση έχει ανοίξει μια νέα εποχή για τον καπιταλισμό, την εργατική τάξη και τις δυνάμεις της CWI. Στην Ευρώπη οι εργαζόμενοι και η νεολαία έχουν ήδη προχωρήσει σε μια σειρά σημαντικούς αγώνες. Στην Βρετανία, μια σειρά από απεργίες και καταλήψεις εργοστασίων (Lindsey, Linamar, Visteon, Vestas, εργαζόμενοι στα ταχυδρομεία) είναι ενδεικτικές μιας σημαντικής αλλαγής στην κατάσταση. Η Ιρλανδία, όπου ξέσπασαν απεργίες στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, τον δημόσιο τομέα, τους εργαζόμενους της Κόκα Κόλα, τους λιμενεργάτες, κα, δείχνει πόσο εκρηκτική μπορεί να γίνει η κατάσταση από τη μια στιγμή στην άλλη. Οι καταλήψεις εργοστασίων που σε πολλές περιπτώσεις συνοδεύονταν από την «ομηρία» των διευθυντών (το λεγόμενο "bossnapping") στη Γαλλία και οι γενικές απεργίες και οι αγώνες της νεολαίας στην Ελλάδα αντανακλούν το εκρηκτικό κλίμα το οποίο αναπτύσσεται. Όλα τα παραπάνω, μαζί με τα κινήματα νεολαίας στην Αυστρία και τη Γερμανία, δείχνουν τη διάθεση των εργαζομένων και της νεολαίας να παλέψουν σκληρά όταν έρθουν αντιμέτωποι με τις επιθέσεις τις αστικής τάξης.
3.Όμως η απουσία μαζικών κομμάτων της εργατικής τάξης με ένα καθαρό σοσιαλιστικό πρόγραμμα και στόχους, σε συνδυασμό με τον συντηρητικό και δειλό ρόλο των συνδικαλιστικών ηγεσιών, λειτουργούν σαν φρένο στην εξέλιξη και ανάπτυξη αυτών των αγώνων, τουλάχιστον στο σημερινό στάδιο. Όμως η κατάσταση που αντιμετωπίζει ο καπιταλισμός παγκόσμια αναπόφευκτα θα οδηγήσει τους εργαζόμενους και τη νεολαία σε νέους αγώνες για να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της κρίσης και αυτό θα ανοίξει νέες δυνατότητες και προοπτικές για τα εργατικά κινήματα καθώς και τις ιδέες του επαναστατικού μαρξισμού και τις δυνάμεις της CWI.
4.Η ιστορική ανάλυση της CWI ότι εδώ και 30 χρόνια ο παγκόσμιος καπιταλισμός βρίσκεται σε μια «εποχή κρίσης», αδυνατώντας να προσφέρει πραγματική και ουσιαστική οικονομική ανάπτυξη, αναγνωρίζεται σήμερα ακόμη και από αστούς οικονομολόγους. Η πτώση της ζήτησης, σαν αποτέλεσμα της συμπίεσης του εργατικού εισοδήματος (δηλαδή του μεριδίου του παραγόμενου πλούτου που καρπώνονταν η εργατική τάξη) παγκοσμίως· η πτώση της κερδοφορίας ειδικά στην βιομηχανία· ο περιορισμός των δυνατοτήτων για κερδοφόρες παραγωγικές επενδύσεις, ώθησαν τον παγκόσμιο καπιταλισμό σε μια προσπάθεια να ξεπεράσει αυτό το «αδιέξοδο» μέσα από την τεράστια ανάπτυξη και επέκταση του χρηματοπιστωτικού τομέα και, παράλληλα και του δανεισμού. Οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές, της απελευθέρωσης της αγοράς και των ιδιωτικοποιήσεων, ενίσχυσαν αυτή την διαδικασία. Επιπλέον η πτώση του σταλινισμού το 1989 – 1990 και η κατάρρευση των σχεδιασμένων οικονομιών έδωσαν την δυνατότητα επενδύσεων σε νέες χώρες (παρότι σε μικρότερο βαθμό από ότι αναμένονταν την περίοδο της πτώσης του «Τείχους») γεγονός που έδωσε επιπλέον ώθηση στην εξέλιξη αυτή. Αυτές οι εξελίξεις δημιούργησαν την εντύπωση ότι ο καπιταλισμός βρίσκεται σε μια φάση σημαντικής ανάπτυξης και επέκτασης. Στην πραγματικότητα όμως η βιομηχανία, που παράγει τον πραγματικό πλούτο, συρρικνωνόταν στις ανεπτυγμένες βιομηχανικές χώρες και ένα μεγάλο τμήμα της μεταφερόταν στις πρώην σταλινικές χώρες και το νεο – αποικιακό κόσμο.
5.Το αποτέλεσμα λοιπόν δεν ήταν μια περίοδος ουσιαστικής ανάπτυξης της οικονομίας και του καπιταλισμού, και σε καμία περίπτωση δεν είχαμε κάτι αντίστοιχο με την ανάπτυξη που γνώρισε ο καπιταλισμός τη μεταπολεμική περίοδο 1950 – 1975. Στην πραγματικότητα η πτώση του αντίπαλου δέους του παγκόσμιου καπιταλισμού – των σταλινικών κρατών και ειδικά της Ρωσίας – απέκρυψε το πρόβλημα της στασιμότητας το οποίο υπόβοσκε. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας – αντί του βιομηχανικού – δέχθηκε μια πολύ μεγάλη ώθηση. Στις ΗΠΑ, χαρακτηριστικά, ο αριθμός των θέσεων εργασίας στη βιομηχανία είχε μειωθεί στο ιστορικά χαμηλό αριθμό των 17 εκατ. πριν το ξέσπασμα της τρέχουσας κρίσης – σήμερα, μετά την κρίση, έχει «βυθιστεί» στα 12 εκατ. εργαζόμενους. Σαν αποτέλεσμα ενισχύονται οι τάσεις για τη λήψη προστατευτικών μέτρων ιδιαίτερα καθώς η αυτοκινητοβιομηχανία και συνολικά ο κλάδος του μετάλλου απαιτούν την επιβολή δασμών και περιορισμών στην εισαγωγή βιομηχανικών προϊόντων ειδικά από την Ασία. Αντίστοιχες τάσεις για προστατευτικά μέτρα αναπτύσσονται και στην Ευρώπη ιδιαίτερα μετά τα τεράστια προβλήματα που έχει προκαλέσει η κατάρρευση της Αμερικανικής General Motors. Η αποβιομηχάνιση λοιπόν αποτελούσε χαρακτηριστικό των ανεπτυγμένων βιομηχανικών χωρών όλη την προηγούμενη περίοδο. Η ειρωνεία είναι ότι η σημερινή κρίση αποκάλυψε τις αδυναμίες που συσσωρεύονταν κάτω από την επιφάνεια για μια μεγάλη χρονική περίοδο, όπως ακριβώς η κρίση των σταλινικών χωρών του Ανατολικού μπλοκ δεν φαίνονταν ως τη στιγμή της κατάρρευσής τους.
6.Ο χρηματοπιστωτικός τομέας, ζωτικός τροφοδότης του καπιταλιστικού συστήματος, έφτασε στα πρόθυρα της κατάρρευσης και της καταστροφής στη διάρκεια της τρέχουσας κρίσης, παρότι φυσικά είναι αδιανόητο να υπάρξει παγκόσμια καπιταλιστική οικονομία χωρίς ένα ανεπτυγμένο πιστωτικό σύστημα. Σήμερα, λόγω της κρίσης, ο χρηματοπιστωτικός τομέας αντιμετωπίζεται σαν εντελώς «άχρηστος κοινωνικά» – σε αντίθεση με τον βιομηχανικό τομέα του οποίου η αξία «ανακαλύπτεται» ξανά – για να χρησιμοποιήσουμε τα λόγια του μεγιστάνα της βρετανικής βιομηχανίας, Adair Turner (Άντερ Τέρνερ). Στην πραγματικότητα, για τα θύματα της σημερινής κρίσης, τους εργαζόμενους, τους άνεργους και τους φτωχούς, ο καπιταλισμός σαν σύνολο εμφανίζεται όλο και περισσότερο σαν «κοινωνικά άχρηστος». Καθόλου τυχαία, ακόμα και αστοί οικονομολόγοι, όπως οι Barry Eikengreen (Μπάρι Έϊκενγκριν) και Kevin O? Rourke (Κέβιν Ό Ρουρκ) που έχουν μελετήσει την Μεγάλη Κρίση του 1930, την συγκρίνουν με την τρέχουσα κρίση και συμπεραίνουν πως οι σημερινές εξελίξεις έχουν πολύ μεγάλες ομοιότητες με αυτές της δεκαετίας του 1930.
7.Στις ΗΠΑ χάθηκαν συνολικά 8 εκ. θέσεις εργασίας μέσα σε δυο χρόνια, ενώ τα πακέτα στήριξης του Ομπάμα κατάφεραν να δημιουργήσουν μόλις ένα εκατομμύριο νέες θέσεις εργασίας. Στην Βρετανία, τα μέτρα στήριξης του Μπράουν έχουν στοιχίσει ήδη 200 δις στερλίνες, όμως τα αποτελέσματά τους είναι πενιχρά και τμήματα της αστικής τάξης ζητούν επιπλέον 25 δις στερλίνες για να βγει η βρετανική οικονομία από το «τρίγωνο των Βερμούδων». Οι αναλυτές όμως αναγνωρίζουν δημόσια ότι αυτό αποτελεί το «απόλυτο όριο», την «πυρηνική επιλογή» την «τελευταία απελπισμένη ζαριά» για να σωθεί η Βρετανική οικονομία. Όμως, για την αστική τάξη η άλλη εναλλακτική, μιας κυβέρνησης των Τόρηδων (Συντηρητικών) η οποία, όπως έχει δηλώσει, θα προχωρήσει σε άμεσες και δραστικές περικοπές των κρατικών δαπανών είναι εξίσου προβληματική. Σε αυτή την περίπτωση όχι απλά θα εξαφανιστεί κάθε πιθανότητα ανάκαμψης αλλά, το κυριότερο, θα προκαλέσει πιθανά τη μεγαλύτερη κοινωνική αναταραχή από την περίοδο της Γενικής Απεργίας του 1926.
8.Στην ουσία αυτό που έκανε ο καπιταλισμός διεθνώς ήταν να μεταβιβάσει τα τεράστια χρέη του ιδιωτικού τομέα, των τραπεζών και του χρηματιστηριακού τομέα, στις πλάτες του κράτους. Αυτό έχει συσσωρεύσει τεράστια αγανάκτηση στην κοινωνία και την απαίτηση να τιμωρηθούν οι τραπεζίτες καθώς η δική τους απληστία και προκλητικός πλούτος έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στην δραματική επιδείνωση της ζωής δεκάδων εκατομμυρίων εργαζόμενων που σήμερα πληρώνουν τις συνέπειες της κρίσης. Κι ενώ στην τραπεζική κρίση (Savings and Loans crisis) της δεκ του 1980 στις ΗΠΑ, πάνω από 1,000 στελέχη τραπεζών είχαν δικαστεί και τελικά φυλακίστηκαν, σήμερα ακόμη και οι δυο επικεφαλείς της τράπεζας Bear Stearns στους οποίους είχαν αρχικά επιβληθεί χρηματικά πρόστιμα τελικά αθωώθηκαν. Επιπλέον το μεγαλύτερο μέρος των πακέτων στήριξης που οι κυβερνήσεις έδωσαν στις τράπεζες δεν χρησιμοποιήθηκε για να στηρίξουν μικρότερες επιχειρήσεις, είτε μικρές τράπεζες είτε τη βιομηχανία και, σαν αποτέλεσμα, μόνο στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, πάνω από 100 από τις μικρότερες τράπεζες χρεοκόπησαν. Οι μεγαλοτραπεζίτες χρησιμοποίησαν τα πακέτα στήριξης για να ισορροπήσουν τους ισολογισμούς τους, για να μοιράσουν νέα μπόνους στα μεγαλοστελέχη τους (μόνο 117 τραπεζίτες επηρεάζονται από τα μέτρα του Ομπάμα για περικοπές στα μπόνους) και για να ξεκινήσουν ένα νέο όργιο τζόγου σε χρηματιστηριακές φούσκες όπως η κερδοσκοπία με τα εθνικά νομίσματα. Σήμερα, αφού οι κρατικές παρεμβάσεις έσωσαν τον χρηματοπιστωτικό τομέα από «του χάρου τα δόντια», βλέπουμε ξανά μια διάθεση για «ρίσκο» στο κυνήγι μεγάλων κερδών, παρότι ήταν ακριβώς αυτό το κυνήγι των «αποδόσεων» που οδήγησε στην χρηματοπιστωτική κατάρρευση.
Διπλή βουτιά (double dip)
9. Αυτή η νέα συσσώρευση «επικίνδυνων» μετοχών και «τίτλων» μπορεί να οδηγήσει, όπως έχει προειδοποιήσει ο οικονομολόγος Νούριελ Ρουμπίνι, σε μια ακόμη μεγαλύτερη χρηματοπιστωτική κρίση από αυτή που μας έφερε στην σημερινή οικονομική ύφεση. Αυτό δείχνει πως σοβαροί αστοί αναλυτές τείνουν να συμφωνήσουν με την ανάλυση και τις προοπτικές της CWI ότι το πιο πιθανό σενάριο είναι μια «διπλή βουτιά» της οικονομίας – τύπου "L", "W" ή στο σχήμα του σαξόφωνου. Άλλοι παρομοιάζουν την κατάσταση με το "bungee jumping" (μπάντζι τζάμπινγκ, το άθλημα όπου κάποιος πηδά από μεγάλο ύψος, συχνά από γέφυρες, δεμένος με ελαστικό σκοινί – στμ): «Η οικονομία πέφτει από τον γκρεμό. Η οικονομική δραστηριότητα μειώνεται δραματικά. Μετά, έχουμε μια αντιστροφή της πορείας προς τα επάνω. Στην αρχή αυτή η άνοδος φαίνεται πολύ καλή και σταθερή, σύμφωνα με την γραμμική αντίληψη των πραγμάτων που χαρακτηρίζει τους οικονομολόγους. Όμως η οικονομία δεν επιστρέφει ποτέ στην προηγούμενη, κανονική, κατάσταση. Αντίθετα συνεχίζει να κρέμεται από μια κλωστή». Παρότι οι κυβερνήσεις παγκοσμίως έβαλαν τον χρηματοπιστωτικό τομέα στην «εντατική», ο «ασθενής απέχει πολύ από την ανάρρωση». Για παράδειγμα υπάρχει τεράστια συσσώρευση επισφαλών τίτλων (τα λεγόμενα credit default swaps – CDS ή αλλιώς «τοξικά» ομόλογα) στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών. Την ίδια στιγμή οι αμερικάνοι καταναλωτές, που είναι η μεγαλύτερη αγορά παγκόσμια, και στην πραγματικότητα αποτελούν το «τελευταία καταφύγιο» για την αύξηση της κατανάλωσης, έχουν αυτή τη στιγμή καταθέσεις στο 4% περίπου του ΑΕΠ των ΗΠΑ, όμως σπρώχνονται όμως ξανά να επενδύσουν αυτές τις καταθέσεις τους σε επισφαλείς και επικίνδυνες μετοχές και τίτλους. Έτσι χτίζεται μια νέα χρηματοπιστωτική φούσκα της οποίας το σκάσιμο θα προκαλέσει νέα τεράστια προβλήματα στις ζωές εκατομμυρίων Αμερικανών.
10.Στη σημερινή φάση οι οικονομίες των ΗΠΑ και της Ευρώπης φαίνεται να βγαίνουν από την ύφεση (από την τεχνική σκοπιά ενός θετικού ρυθμού ανάπτυξης). Όμως «συνεχίζει να μοιάζει με κρίση» όπως χαρακτηριστικά γράφουν οι Financial Times. Οι τιμές των μετοχών ανεβαίνουν όπως και η τιμή του πετρελαίου. Παρατηρείται μια στροφή στις «ποιοτικές», ασφαλείς επενδύσεις όπως ο χρυσός και τα εμπορεύματα. Καταγράφεται μια αναζωογόνηση στις οικονομίες της Βραζιλίας της Ρωσίας και της Ινδίας και της Κίνας – τις οποίες οι αναλυτές ονομάζουν BRIC (η ακροστοιχίδα ηχεί παρόμοια με την λέξη τούβλο στα αγγλικά, και σχηματίζεται από τα αρχικά των ονομάτων τους, στμ). Η άνοδος του «ρεάλ», (το νόμισμα της Βραζιλίας) οδήγησε σε λήψη μέτρων, από τον (πρόεδρο της χώρας) Λούλα, στην κατεύθυνση της φορολόγησης της εισροής κερδοσκοπικών κεφαλαίων. Το καθεστώς της Κίνας, με τον σημαντικό σε μέγεθος κρατικό του τομέα, κατάφερε να εφαρμόσει τα πιο «αποτελεσματικά» μέτρα ενίσχυσης της οικονομίας, πετυχαίνοντας σημαντική (κατά το καθεστώς) ανάπτυξη. Επιπλέον το Πεκίνο ενίσχυσε τον ρόλο του κρατικού τομέα στην οικονομία καθώς ο ιδιωτικός τομέας είχε πολύ μικρή συνεισφορά σε αυτή την ανάπτυξη. Ταυτόχρονα όμως στην Κίνα αναπτύσσεται μια νέα χρηματοπιστωτική φούσκα που μπορεί να σκάσει ανά πάσα στιγμή με επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία.
11.Η προσπάθεια να υπάρξει μια νέα ισορροπία στην παγκόσμια οικονομία θα αποδειχθεί θνησιγενής. Η Κίνα, η Ινδία και οι άλλες αναπτυσσόμενες χώρες δεν μπορούν να αντισταθμίσουν την πτώση που έχει προκαλέσει η μείωση της ζήτησης και της κατανάλωσης στις ΗΠΑ καθώς και το κολοσσιαίο χρέος που έχει συσσωρεύσει. Εξίσου καταδικασμένη είναι και η ιδέα που διαρρέει το ΔΝΤ ότι το νόμισμα της Κίνας, το «ρέμνιμπι», μπορεί είτε να αντικαταστήσει είτε να αποτελέσει μαζί με το δολάριο το νέο παγκόσμιο νόμισμα. Το «ρέμνιμπι» μπορεί να γίνει ένα ενδιάμεσο μέσο συναλλαγών ανάμεσα στην Κίνα και τις χώρες της Αφρικής, της Λ. Αμερικής και της Ασίας οι οποίες άλλωστε επιδιώκουν να χτίσουν ένα εμπορικό μπλοκ μεταξύ τους, αλλά ως εκεί. Σαν μια άλλη νομισματική εναλλακτική εμφανίζονται και τα SDRs (Special Drawing Rights: είναι ένα καλάθι νομισμάτων που χρησιμοποιεί το ΔΝΤ, δεν αποτελεί νόμισμα αλλά υποκατάστατο νομίσματος που αποτελείται από τις αξίες πολλών νομισμάτων – στμ). Όμως η οικονομία των ΗΠΑ παραμένει η πιο ισχυρή οικονομία του καπιταλισμού παγκοσμίως και γι’ αυτό, παρά τους όποιους κινδύνους και περιπλοκές, το δολάριο είναι «αναγκασμένο» να συνεχίσει να λειτουργεί σαν το παγκόσμιο νόμισμα. Τον Οκτώβρη του 2009 το δολάριο έπεσε στο χαμηλότερο σημείο των τελευταίων 14 μηνών. Αυτή η πτώση ενίσχυσε την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας των ΗΠΑ, όπως και της Κίνας, καθώς το «ρέμνιμπι» έχει «κλειδωμένη» ισοτιμία με το δολάριο. Αυτό έγινε φυσικά εις βάρος όλων υπόλοιπων χωρών παγκοσμίως. Παρότι στην παρούσα φάση το δολάριο δεν πρόκειται να αντικατασταθεί από ένα άλλο ανταγωνιστικό νόμισμα, δεν αποκλείεται παράλληλα με το δολάριο να δημιουργηθεί ένα «καλάθι» νομισμάτων (με βαρύνοντα ρόλο σε αυτό τόσο του ευρώ όσο και του ρέμνιμπι) για τα κρατικά αποθέματα κυβερνήσεων. Σε κάθε περίπτωση, είναι απίθανο να επιτευχθεί μια νέα παγκόσμια νομισματική ισορροπία η οποία θα μπορούσε να απαγκιστρώσει χώρες και ολόκληρες περιοχές από τις συνεχιζόμενες επιπτώσεις της κρίσης.
12.Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, όπου η συζήτηση για το αν βρίσκονται σε «κρίση», «ύφεση» ή «στασιμότητα» είναι μάλλον ακαδημαϊκή. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανοικοδόμησης και Ανάπτυξης η μέση πτώση του ΑΕΠ των χωρών αυτών ήταν 6,2% για το 2009. Όμως η πτώση διαφέρει από χώρα σε χώρα. Την πιο μεγάλη υποχώρηση στο ΑΕΠ τους, γνώρισαν η Λιθουανία (-18.4%), η Λετονία (-16%), η Ουκρανία (-14%) και η Εσθονία (-13.2%). Οι αντίστοιχοι ρυθμοί πτώσης του ΑΕΠ για τη Σλοβενία ήταν -6.5%, τη Σλοβακία -6% και την Τσεχία -4.3%. Και η Ουγγαρία βρίσκεται σε ύφεση καθώς όχι μόνο οι εργαζόμενοι αλλά και η μεσαία μικροαστική τάξη οδηγούνται σε μαζική εξαθλίωση. «Πρόκειται για καταστροφή. Όλα έχουν παγώσει. Δεν θα μπορούσε να ήταν χειρότερα» δήλωσε ένας Ούγγρος οικοδόμος στην Guardian. Η Ρωσία μετά τις «μέρες δόξας» που γνώρισε τα χρόνια της ανόδου των τιμών του πετρελαίου, ξαναγυρίζει σήμερα στην μαύρη περίοδο όπως αμέσως μετά την πτώση του σταλινισμού στις αρχές του 1990. Ολόκληρες πόλεις που εξαρτώνται από την βιομηχανική παραγωγή ενός και μόνο προϊόντος (mono – towns), όπως η πόλη Τογκλιάτι (αυτοκινητοβιομηχανία) βρίσκονται στα πρόθυρα της κατάρρευσης και της χρεοκοπίας με δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους να χάνουν τις δουλειές τους. Το βοναπαρτιστικό, ημιδικτατορικό, με λεπτό επίχρισμα δημοκρατίας, καθεστώς του Πούτιν και του Μεντβέντεφ είναι βέβαιο ότι θα βρεθεί αντιμέτωπο με βαθιά κρίση την επόμενη περίοδο.
13.Υπάρχει πουθενά κάποια παραγωγική διέξοδος, από αυτή την χρόνια, παρατεταμένη κρίση του παγκόσμιου καπιταλισμού; Αυτό που στην πράξη κάνουν οι κυβερνήσεις διεθνώς, με 10% κατά μέσο όρο έλλειμμα στους κρατικούς προϋπολογισμούς, είναι δραστικές περικοπές σε θέσεις εργασίας και υπηρεσίες του κοινωνικού κράτους. Για παράδειγμα η κυβέρνηση της Λετονίας έκλεισε τα μισά νοσοκομεία της χώρας. Αυτή είναι η «μουσική» ενός όχι και τόσο μακρινού μέλλοντος για χώρες ακόμη και του λεγόμενου «πλούσιου» κόσμου. Αυτές οι πολιτικές άγριας λιτότητας σε συνδυασμό με την τεράστια ανισότητα ανάμεσα στο εισόδημα των εργαζομένων και του κεφαλαίου θα επιδεινώσουν ακόμη περισσότερο το πρόβλημα της μειωμένης ζήτησης και κατανάλωσης, για το οποίο κατά τα άλλα τόσο πολύ «κλαίγονται» οι αστοί αναλυτές.
14.Παρά τις κραυγαλέες αυτές αντιθέσεις ο βασικός στόχος και το τελικό κριτήριο των καπιταλιστών και των επιτελείων τους διεθνώς παραμένει η υπεράσπιση και η αύξηση της κερδοφορίας του κεφαλαίου και όχι η εξυπηρέτηση των κοινωνικών αναγκών. Γι’ αυτούς τους λόγους, μπαίνουμε σε μια εποχή που θα χαρακτηριστεί όχι από μία κρίση αλλά από μια σειρά κρίσεων. Αυτή η περίοδος θα σημαδευτεί από τη στασιμότητα των παραγωγικών δυνάμεων, με περιοδικές αδύναμες «ανακάμψεις», ενώ δεν αποκλείεται σε κάποια φάση η επιστροφή του πληθωρισμού, οι νομισματικές κρίσεις και τα τεράστια δημοσιονομικά ελλείμματα και χρέη των κρατών. Για να εξαλείψουν αυτά τα ελλείμματα και χρέη οι αστικές κυβερνήσεις θα καταφύγουν ξανά, στο μόνο δρόμο που γνωρίζουν, να αναγκάσουν τους εργαζόμενους να πληρώσουν για την κρίση χτυπώντας σκληρά το βιοτικό επίπεδο.
15.Η αστική τάξη ταρακουνήθηκε για τα καλά όταν ξέσπασε η κρίση, για την οποία ψευδώς υποστηρίζουν ότι είχε διάρκεια περίπου ενός χρόνου. Στην πραγματικότητα η κρίση ξεκίνησε το 2007 – κι ακόμη νωρίτερα όταν ξεκίνησε η κατάρρευση του κατασκευαστικού τομέα των ΗΠΑ – και έσπρωξε στον γκρεμό ολόκληρες βιομηχανίες και οικονομίες. Οι αστοί δεν φοβήθηκαν μόνο για το μέλλον του οικονομικού τους οικοδομήματος και την προοπτική μιας οικονομικής κατάρρευσης αλλά και για τις κοινωνικές συνέπειες μιας τέτοιας κατάρρευσης και ειδικά τον πολιτικό αντίκτυπο της κρίσης, δηλαδή μια πιθανή κοινωνική έκρηξη ενάντια στο σύστημά τους. Σήμερα δεν μπορούν πια να ισχυριστούν με σοβαρότητα ότι το σύστημα τους «λειτουργεί», ότι δημιουργεί πλούτο και ευημερία. Η ηθική τους «νομιμοποίηση» έχει συντριβεί καθώς εκατομμύρια ανθρώπων πληρώνουν σκληρά τις συνέπειες της κρίσης τους και γι’ αυτό καταφεύγουν σε ξεφτισμένα επιχειρήματα απ’ το παρελθόν. Ακόμα και τον Τσόρτσιλ έχουν ανασύρει από το χρονοντούλαπο της ιστορίας. Δεν μιλούν πια για το «τέλος της ιστορίας» παρά μόνο επαναλαμβάνουν τα λόγια του Τσόρτσιλ: «ο καπιταλισμός … αποδείχτηκε ξανά ότι είναι το χειρότερο σύστημα οικονομικής διαχείρισης, αν εξαιρέσουμε όλα τα υπόλοιπα.» Ο μόνος λόγος που τους επιτρέπει σήμερα να κάνουν τέτοιες δηλώσεις είναι από τη μια η κατάρρευση του σταλινικού μοντέλου στην πρώην ΕΣΣΔ και Αν Ευρώπη και από την άλλη η απουσία ενός πολιτικού πόλου που να θέτει μπροστά στην κοινωνία και το μαζικό κίνημα την προοπτική του σοσιαλισμού με πραγματική εργατική δημοκρατία.
16.Παράλληλα με την οικονομική κρίση σε εξέλιξη βρίσκεται και η κρίση του περιβάλλοντος – η υπερθέρμανση του πλανήτη έχει στενή σχέση με την οικονομική κρίση. Σύμφωνα με το «Διακυβερνητικό Φόρουμ για την Κλιματική Αλλαγή» (IPCC) η παγκόσμια μέση θερμοκρασία έχει ανέβει κατά 0,8 oC σε σχέση με τα μέσα του 19ου αιώνα. Οι ρύποι που έχουν ήδη, μέχρι αυτή τη στιγμή, απελευθερωθεί στην ατμόσφαιρα θα ανεβάσουν παραπέρα τη θερμοκρασία κατά 0,9 oC – δηλαδή μιλάμε για συνδυασμένη αύξηση της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά 1,7oC. Οι επιπτώσεις από το ανώτατο όριο αύξησης της θερμοκρασίας (2 oC) που έχουν θέσει επιστήμονες και πολιτικοί είναι γνωστές: λιώσιμο των πάγων του Βόρειου Πόλου και των παγετώνων, άνοδος της στάθμης της θάλασσας, ερημοποίηση ολόκληρων περιοχών, αύξηση των φαινομένων ξηρασίας και λειψυδρίας. Αυτοί που θα χτυπηθούν πιο σκληρά απ’ αυτές τις εξελίξεις θα είναι βέβαια οι εργαζόμενοι και οι φτωχοί των φτωχότερων χωρών. Η σύνοδος του ΟΗΕ γα το κλίμα στην Κοπεγχάγη δεν πρόκειται να φέρει καμιά λύση (1). Και αυτό γιατί τα συμφέροντα της αστικής τάξης κάθε χώρας είναι ασυμβίβαστα με τα απαραίτητα μέτρα για να σωθεί το περιβάλλον και με την ανάγκη παγκόσμιου σχεδιασμού της παραγωγής ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι επιπτώσεις στο περιβάλλον.
17.Ο αγώνας ενάντια στις απολύσεις και για την υπεράσπιση των θέσεων εργασίας δεν είναι καθόλου αντίθετος ή ασυμβίβαστος με τα μέτρα που μπορούν να λύσουν το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής. Ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Και στις δυο περιπτώσεις (περιβάλλον και ανεργία) αυτό που εμποδίζει το να δοθούν λύσεις είναι το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα, βασικοί εκπρόσωποι και σύμβολα του οποίου είναι οι πολυεθνικοί κολοσσοί του πετρελαίου, της ενέργειας, της αυτοκινητοβιομηχανίας και της αεροναυπηγικής. Μόνον η εργατική τάξη μπορεί να δώσει λύση στο πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής μέσα από μια δημοκρατικά σχεδιασμένη, σοσιαλιστική οικονομία, μέσα στην οποία θα είναι εφικτή η μετατροπή των ρυπογόνων βιομηχανιών σε πράσινες, με σεβασμό στο περιβάλλον, βιομηχανίες. Μόνο το εργατικό κίνημα μπορεί να θέσει τις βάσεις για να σωθεί το περιβάλλον, ξεπερνώντας τους σημερινούς ενδο-ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς και αντιπαραθέσεις, στη βάση μιας στη βάση μιας σοσιαλιστικής και διεθνιστικής προσέγγισης.
Αυξάνεται η δυσαρέσκεια – Ενισχύεται η αντικαπιταλιστική συνείδηση
18.Γίνεται φανερό ότι συσσωρεύεται τεράστια δυσαρέσκεια και ενισχύεται όλο και περισσότερο μια γενική αντικαπιταλιστική διάθεση μέσα στην κοινωνία. Σύμφωνα με μια παγκόσμια δημοσκόπηση του BBC μειώνονται όλο και περισσότερο οι αυταπάτες για τη λειτουργία της ελεύθερης αγοράς. Επιπλέον, ο κόσμος σήμερα αντιμετωπίζει διαφορετικά την πτώση της ΕΣΣΔ από ότι όταν αυτή συνέβαινε, στις αρχές του 1990. Σύμφωνα με αυτή τη δημοσκόπηση, η πλειοψηφία των Ρώσων, των Αιγυπτίων και των Ουκρανών πιστεύει ότι η πτώση της ΕΣΣΔ ήταν ένα αρνητικό γεγονός. Επιπλέον η πλειοψηφία των Βραζιλιάνων, των Γάλλων και των Ινδονήσιων πιστεύει ότι οι κυβερνήσεις πρέπει να κατέχουν την ιδιοκτησία ή να ελέγχουν τις βασικούς τομείς της βιομηχανίας. Παρόλα όμως αυτά, δεν έχει υπάρξει κάποια ριζική αλλαγή στην πολιτική σκηνή, σαν αντανάκλαση αυτών των διεργασιών, ούτε και έχουμε δει κάποια αναγέννηση των σοσιαλιστικών ιδεών σε μαζικό επίπεδο. υπάρχει εξήγηση για αυτό. Από τη μια οφείλεται στο γεγονός πως με το ξέσπασμα της κρίσης οι μάζεςήλπιζαν ότι θα ήταν μια προσωρινή «μπόρα», την οποία θα διαδέχονταν στη συνέχεια μια νέα περίοδος ανάκαμψη και ότι έτσι θα επιστρέφαμε στην κατάσταση όπως ήταν πριν. Από την άλλη, σήμερα δεν υπάρχουν μαζικά κόμματα που να προβάλλουν την εναλλακτική πρόταση του σοσιαλισμού, έστω και με τον τρόπο που το έκανε η Σοσιαλδημοκρατία μετά τον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο, ή την περίοδο της δημιουργίας του κοινωνικού κράτους πρόνοιας (1950 – 1975), και να γίνουν έτσι πόλος έλξης και σημείο αναφοράς.
19.Οι άμεσες πολιτικές επιπτώσεις της κρίσης του 1930 έχουν σημαντικές διαφορές σε σχέση με ότι είδαμε τους τελευταίους 18 μήνες. Το Κραχ του 1929 αρχικά προκάλεσε σοκ και «πάγωσε» την εργατική τάξη και τους εργατικούς αγώνες ειδικά στις ΗΠΑ αλλά, παρόλα αυτά, είχαμε την ανάπτυξη μαζικής ριζοσπαστικοποίησης, που αντανακλάστηκε στη μαζικοποίηση των αριστερών κομμάτων και ειδικά του ΚΚ, τόσο αμέσως μετά το Κραχ όσο και καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 1930. Η δεκαετία του ?30 ήταν μια δεκαετία επανάστασης και αντεπανάστασης, σε αντίθεση με την εικόνα που προσπαθούν να παρουσιάσουν σήμερα διάφοροι αναλυτές. Τότε είχαμε κατακόρυφη άνοδο της ριζοσπαστικοποίησης των μαζών, στην πραγματικότητα την έκρηξη μιας επαναστατικής διαδικασίας στην Ισπανία, που ξεκίνησε το 1931 και κορυφώθηκε στον Ισπανικό εμφύλιο το 1936-37. το ίδιο συνέβηκε και στη Γαλλία όπου οι συνέπειες της κρίσης χρειάστηκαν κάπως περισσότερο χρόνο να ξεδιπλωθούν. Οι φασίστες κατάφεραν τελικά να πάρουν την εξουσία στην Γερμανία και την Ισπανία (η Ιταλία είχε προηγηθεί και αποτελούσε το πρότυπο φασιστικό καθεστώς) αλλά αυτό έγινε δυνατό αφότου οι ηγεσίες των αριστερών κομμάτων απέτυχαν να οδηγήσουν την εργατική τάξη στην εξουσία.
Νέα αριστερά κόμματα και συμμαχίες
20.Μέχρι σήμερα δεν έχει αποκρυσταλλωθεί ένα μαζικό κοινωνικό ρεύμα υποστήριξης του σοσιαλισμού στις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες, ή στον αναπτυσσόμενο κόσμο και πολύ περισσότερο στις πρώην σταλινικές χώρες. Ακόμη και τα νέα αριστερά κόμματα, όπως το Die Linke (στμ: «Η Αριστερά») στη Γερμανία, ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα και το, αρχικά πολλά υποσχόμενο, P-Sol (στμ: «Κόμμα για το Σοσιαλισμό και την Ελευθερία»,) στη Βραζιλία, δεν έχουν κινηθεί σε μια συνεπή αριστερή κατεύθυνση. Οι ηγεσίες των κομμάτων αυτών δεν έχουν μια καθαρή αντίληψη για την μελλοντική σοσιαλιστική κοινωνία. Ακόμη και το NPA στη Γαλλία (στμ: δημιουργήθηκε από την LCR, Γαλλικό τμήμα της φιλο-τροτσκιστικής USFI, διεθνής οργάνωση της ελληνικής ΟΚΔΕ) όχι μόνο δεν συνδέει τους σημερινούς εκρηκτικούς αγώνες στη Γαλλία με την προοπτική του σοσιαλιστικού μετασχηματισμού της κοινωνίας αλλά δεν έχει υιοθετήσει ούτε καν ένα ξεκάθαρα αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα. Η λογική των συνεργασιών με τα Σοσιαλδημοκρατικά κόμματα, που σήμερα είναι ενισχυμένη μέσα στους νέους αριστερούς σχηματισμούς – και ως ένα βαθμό, αντανακλά το επίπεδο της συνείδησης των μελών τους αλλά και των μαζών που τα στηρίζουν – αναμφίβολα θα αλλάξει στο μέλλον. Η πορεία των γεγονότων σε συνδυασμό με τη συστηματική παρέμβαση των δυνάμεων της CWI μέσα σε αυτά καθώς επιδιώκουμε να τα στρέψουμε προς τα αριστερά, είναι πιθανό να επιφέρουν σημαντικές εσωτερικές ανακατατάξεις και πολώσεις στο εσωτερικό αυτών των κομμάτων.
21.Η λογική του «μικρότερου κακού» είναι διαδεδομένη σε σημαντικά στρώματα της κοινωνίας σε μια σειρά χώρες, όπως για παράδειγμα τη Βρετανία και την Ελλάδα. Στη Βρετανία το αίσθημα ότι πρέπει να αποτραπεί μια κυβέρνηση των Τόριδων (Συντηρητικών) με κάθε κόστος οφείλεται στον φόβο του τι θα σημαίνει για τις μάζες μια τέτοια κυβέρνηση (δημόσια αναφέρεται σαν "torygedddon" δηλαδή «Αρμαγεδδών» των Τόριδων) πράγμα το οποίο ενισχύεται από τις δεξιές ηγεσίες των συνδικάτων. Στην Ελλάδα η μαζική απόρριψη της κυβέρνησης της ΝΔ στις πρόσφατες εκλογές συνδυάστηκε με κάποιες αυταπάτες ότι το ΠΑΣΟΚ θα είναι κάπως «καλύτερο». Κι αυτό παρά την απογοήτευση από τις προηγούμενες κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ. Όμως οι σημερινές προσδοκίες ενός στρώματος των εργαζομένων ότι η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ θα είναι καλύτερη από αυτή της ΝΔ, δεν συγκρίνονται σε τίποτα με τις μαζικές αυταπάτες που υπήρχαν για το ΠΑΣΟΚ τις δεκαετίες του ’70 και του ’80. Ο ΣΥΡΙΖΑ, παρά τις όποιες αδυναμίες του, παραμένει μια σημαντική εξέλιξη και οι Μαρξιστές είναι σωστό να συμμετέχουν σε αυτόν. Παράλληλα όμως χρειάζεται ευελιξία ώστε να μπορούμε με πρωτοβουλίες και παρεμβάσεις να αξιοποιήσουμε και άλλες δυνατότητες που προκύπτουν μέσα στους εργαζόμενους και τη νεολαία.
22.Οι νέοι αυτοί αριστεροί σχηματισμοί δεν αποτελούν κατ’ ανάγκη και την «τελευταία λέξη» στη διαδικασία αναγέννησης της αριστεράς, μάλιστα κάποιοι από αυτούς μπορεί να εξαφανιστούν από το πολιτικό σκηνικό. Αυτή η πιθανότητα δεν μπορεί να αποκλειστεί ακόμη και για το P-Sol στη Βραζιλία. Το P-Sol ξεκίνησε σαν το πιο αριστερό από τα νέα αριστερά κόμματα διεθνώς. Ένα σημαντικό στρώμα τη κοινωνίας μάλιστα είδε το P-Sol σαν το έμβρυο ενός νέου μαζικού επαναστατικού κόμματος. Όμως κάτω από την επιρροή κάποιων πρώην τροτσκιστών (προέρχονται από την τάση των «Μορενικών») και κάποιων στελεχών προερχόμενων από το Εργατικό Κόμμα (PT – το κόμμα του Λούλα) το P-Sol μπορεί να μην κατεβάσει καν υποψήφιο στις ερχόμενες προεδρικές εκλογές και αντί γι’ αυτό να δώσει «κριτική» υποστήριξη στους Οικολόγους-Πράσινους! (Στμ: οι Οικολόγοι-Πράσινοι στην Βραζιλία είναι ένα καθαρά αστικό κόμμα). Όταν τέτοια κόμματα μπαίνουν σε κρίση ή διαλύονται (όπως η Κομμουνιστική Επανίδρυση στην Ιταλία) αυτό αναπόφευκτα οδηγεί σε απογοήτευση σημαντικά στρώματα των πιο προχωρημένων εργαζομένων. Τέτοιες εξελίξεις όμως δεν εξαλείφουν την αναγκαιότητα της ύπαρξης νέων μαζικών κομμάτων της αριστεράς τα οποία να αντανακλούν τα χαρακτηριστικά της σημερινής εποχής – η αντικειμενική δυνατότητα να προκύψουν καινούρια παραμένει. Γι’ αυτό η CWI δεν φετιχοποιεί κανένα απ’ αυτούς τους νέους πολιτικούς σχηματισμούς. Επιδιώκουμε να είμαστε ευέλικτοι στην παρέμβαση και τις δραστηριότητές μας και να είμαστε εκεί όπου δραστηριοποιείται ή συσπειρώνεται το πιο μαχητικό και ανοιχτό σε νέες ιδέες κομμάτι των εργαζομένων και της νεολαίας. Μ? αυτή την ισορροπία, δεν εγκαταλείπουμε τους νέους πολιτικούς σχηματισμούς παρά μόνο αν και όταν αποδείξουν ότι δεν μπορούν να παίξουν πλέον ένα προοδευτικό ρόλο.
23.Στα τέλη του 19ου αιώνα ο Μαρξ έλεγε πως η πραγματική κίνηση της εργατικής τάξης αξίζει όσο μια ντουζίνα προγράμματα. Πρέπει να υιοθετήσουμε αυτή την βασική αντίληψη σε ότι αφορά στα καθήκοντα του εργατικού κινήματος και ειδικά των πιο προχωρημένων στρωμάτων του, στη σημερινή εποχή. Αυτά τα κόμματα, ακόμη και αν έχουν υποτυπώδη παρουσία, με ένα πολύ μικρό ενεργό στρώμα μελών, μπορεί, κάτω από την πίεση των γεγονότων, να μαζικοποιηθούν με φρέσκα στρώματα εργαζομένων και νεολαίας. Επιπλέον μπορεί να έχουν «αποθέματα» κοινωνικής υποστήριξης τα οποία να μην είναι εμφανή σε σχετικά «ήρεμες» φάσεις. Αυτό ισχύει ακόμη περισσότερο για τα συνδικάτα τα οποία σε μια σειρά από χώρες έχουν αποδυναμωθεί και σαν αποτέλεσμα της αύξησης της ημι-απασχόλησης, της ανεργίας κλπ.
24.Πριν το χτίσιμο μαζικών μαρξιστικών κομμάτων είναι αναπόφευκτο ότι θα προηγηθεί η εμφάνιση «πλατιών», μαζικών κομμάτων της αριστεράς, μέσα στα οποία οι μαρξιστές θα συνεργάζονται με αγωνιστές που δεν θα έχουν φτάσει ακόμη σε ξεκάθαρα σοσιαλιστικά και μαρξιστικά συμπεράσματα. Ακόμη και στις περιπτώσεις που οι σχηματισμοί αυτοί βρίσκονται σε στασιμότητα ή οπισθοχωρούν εμείς παλεύουμε για την εξέλιξή τους σε χώρους συσπείρωσης της αριστεράς και των πιο μαχητικών στοιχείων της εργατικής τάξης. Η εμπειρία που θα προσφέρουν αυτοί οι νέοι σχηματισμοί στους πρωτοπόρους αλλά και στα μαζικά στρώματα του κινήματος είναι χρήσιμη, για να μην πούμε απαραίτητη, για την ανάπτυξη της σοσιαλιστικής συνείδησης σε μαζικό επίπεδο, καθώς θα συνδυάζεται με την ζωντανή εμπειρία της ταξικής πάλης. Ταυτόχρονα βέβαια με το χτίσιμο των νέων, «πλατιών» αριστερών κομμάτων χτίζουμε και τις μαρξιστικές δυνάμεις γύρω από το πρόγραμμα και τις ιδέες της CWI. Οι σημερινές συνθήκες είναι οι πιο ευνοϊκές για την ανάπτυξη των γνήσιων επαναστατικών ιδεών του μαρξισμού απ’ οποιαδήποτε άλλη περίοδο από το δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1980.
Η κρίση θα χτυπήσει όλη την Ευρώπη
25.Ούτε μια χώρα της Ευρώπης δεν έχει αποφύγει τις επιπτώσεις της κρίσης. Στην «ατμομηχανή» της Ευρώπης, τη Γερμανία, τα προβλήματα κάτω από την επιφάνεια είναι εκρηκτικά. Το ποσοστό της βιομηχανικής παραγωγής επί του γερμανικού ΑΕΠ είναι το υψηλότερο σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη ανεπτυγμένη χώρα. Φτάνει στο 24% του ΑΕΠ και είναι διπλάσιο σχεδόν από το 13% της βρετανικής βιομηχανικής παραγωγής. Όμως φέτος, για πρώτη φορά από το 1945, η γερμανική βιομηχανία μηχανολογικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού, σημειώνει μεγάλες απώλειες. Μέχρι στιγμής έχουν καταφέρει να κρατηθούν στηριζόμενοι κυρίως στην παγκόσμια αγορά και ειδικά στις εξαγωγές προς την Κίνα. Η επιδότηση της απασχόλησης από την κυβέρνηση, ώστε να μην προκληθεί απότομα μεγάλη άνοδος της ανεργίας στην βιομηχανία, εκτιμάται ότι θα κοστίσει περίπου 1% του Γερμανικού ΑΕΠ. Αυτό αφορά τη διατήρηση θέσεων εργασίας που «δεν χρειάζονται», μέσα από ένα πρόγραμμα κρατικής επιδότησης των μισθών των εργαζομένων οι οποίοι σήμερα ημιαπασχολούνται. Το γεγονός αυτό θα εκτινάξει το κρατικό έλλειμμα στα 100 δις ευρώ, ποσό 2,5 φορές μεγαλύτερο από το προηγούμενο ιστορικό υψηλό του ελλείμματος, που είχε φτάσει 40 δις ευρώ το 1996 όταν η κυβέρνηση των Χριστιανοδημοκρατών προχωρούσε τη διαδικασία ενοποίησης της Γερμανίας.
26.Η απόφαση της Μέρκελ να προχωρήσει σε μείωση της φορολογίας χωρίς να κάνει περικοπές στις κρατικές δαπάνες έχει οδηγήσει σε τριβές μέσα στην κυβέρνηση συνεργασίας των συντηρητικών (CDU) με τους φιλελεύθερους (FDP). Το γεγονός ότι η Μέρκελ δεν κατάφερε να κερδίσει την καθολική υποστήριξη της συμμαχίας CDU-FDP κατά την διάρκεια της ψήφου εμπιστοσύνης στην Μπούντεσταγκ (Γερμανική βουλή) συγκεντρώνοντας μια πλειοψηφία μόλις 11 βουλευτών, αποτελεί σαφή προειδοποίηση για τα μελλοντικά προβλήματα, ακόμα και την πιθανότητα κατάρρευσης της κυβέρνησης συνεργασίας. Η Γερμανική αστική τάξη, λόγω της γενικής κατάστασης του γερμανικού καπιταλισμού, αναπόφευκτα θα επιδιώξει να ανατρέψει όλες τις μεγάλες κοινωνικές κατακτήσεις των προηγούμενων δεκαετιών, γεγονός που θα σημαίνει συνολική σύγκρουση με το εργατικό κίνημα. Η επίθεση στις συντάξεις, τους μισθούς (όπου γίνεται προσπάθεια δραστικών μειώσεων στους μισθούς των νέων εργαζομένων) η αύξηση της ανεργίας και ειδικά η τάση της να γίνει μόνιμη, «εγγυώνται» την ταξική πόλωση και την ένταση της ταξικής πάλης.
27.Όπως και στην περίπτωση ενός πραγματικού πολέμου, οι τάξεις θα συγκρουστούν και θα παλέψουν πιο άγρια για ένα «κομμάτι της πίτας» όταν η «πίτα» γίνεται μικρότερη. Ούτε μια χώρα της Ευρώπης δεν θα αποφύγει, τους επόμενους μήνες ή χρόνια, την όξυνση της ταξικής πάλης. Αυτό ήταν το μήνυμα από το ξέσπασμα των καταλήψεων εργοστασίων στην Ιρλανδία, την Βρετανία και τη Γαλλία, όπου μάλιστα είχαμε και φαινόμενα «ομηρίας» διευθυντών των εργοστασίων υπό κατάληψη ενώ σε μια περίπτωση υπήρξε ακόμη και απειλή να ανατιναχθεί το εργοστάσιο. Αυτά τα φαινόμενα θα επαναληφθούν και σε άλλες χώρες, σε περιπτώσεις όπου οι εργοδότες προσπαθούν να βάλουν λουκέτο σε εργοστάσια. Οι καταλήψεις εργοστασίων, αντικειμενικά, θέτουν υπό αμφισβήτηση το «ιερό δικαίωμα» των εργοδοτών να διοικούν, το οποίο όμως σήμερα όλο και περισσότερο αντιμετωπίζεται από την κοινωνία σαν μια «δικτατορία του κεφαλαίου» – όπως ακόμα και ο Σαρκοζί παραδέχτηκε στην περίοδο των ευρωεκλογών. Οι συνθήκες σε κάθε χώρα της Ευρώπης αλλά και διεθνώς, θα δημιουργούν τις προϋποθέσεις όχι μόνο για ένταση των εργατικών αγώνων αλλά και για γενικές απεργίες. Ίσως αρχικά η γενική απεργία να αφορά τους εργαζόμενους στο δημόσιο τομέα αλλά στη συνέχεια θα τείνει να αγκαλιάσει το σύνολο της εργατικής τάξης. Κι αυτό παρότι τα συνδικάτα είναι σήμερα αποδυναμωμένα, τουλάχιστον σε ότι αφορά τον αριθμό των συνδικαλισμένων εργαζομένων. Στην Γαλλία μόλις το 8% των εργαζομένων είναι στα συνδικάτα ενώ και στην Βρετανία, την Ισπανία την Πορτογαλία κι ακόμα και την Ιταλία πιθανά, το συνδικαλιστικό κίνημα βρίσκεται σε φάση οπισθοχώρησης και αποδυνάμωσης.
28.Στην Βρετανία η σύγκρουση προμηνύεται ιδιαίτερα σκληρή καθώς επί «Νέων Εργατικών» η χώρα από «άστρο του νεοφιλελεύθερου ουρανού» έχει γονατίσει και βρίσκεται πίσω ακόμη και από την Ιταλία του Μπερλουσκόνι, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία. Στην Ελλάδα, παρά την νίκη του ΠΑΣΟΚ, που ήρθε σαν αποτέλεσμα της σκληρής λιτότητας των κυβερνήσεων της ΝΔ, επίκειται επίσης σκληρή σύγκρουση. Το δημόσιο χρέος είναι πάνω από το 100% του ΑΕΠ, το έλλειμμα πάνω από 10%, οι διεθνείς οργανισμοί μειώνουν την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας (αυξάνοντας τα επιτόκια, εξέλιξη με την οποία απειλείται και η Βρετανία) γεγονός που κάνει πιο δύσκολο για την ελληνική κυβέρνηση να «πείσει» τις αγορές να αγοράσουν ελληνικό χρέος, δηλαδή να δανείσουν την Ελλάδα. Η χρεοκοπία δεν απειλεί μόνον κάποιες βιομηχανίες αλλά και ολόκληρες χώρες, όπως έδειξε το παράδειγμα της Αργεντινής το 2001. Το να μπει μια χώρα σε καθεστώς χρεοκοπίας (κήρυξη πτώχευσης) είναι ένα πράγμα. Το να γίνει αυτό για ένα αριθμό χωρών είναι κάτι διαφορετικό. Αυτό συνέβη την δεκαετία του 1930 και μια αντίστοιχη κατάσταση απειλεί σήμερα μια σειρά από χώρες τόσο της ανατολικής Ευρώπης όσο και του νέο-αποικιακού κόσμου.
29.Σε ότι αφορά συνολικά την ευρωπαϊκή ήπειρο, η ευρωπαϊκή αστική τάξη δεν έχει καταφέρει να οικοδομήσει ένα δυνατό συνεκτικό ανταγωνιστικό πόλο απέναντι στις ΗΠΑ, και αυτό παρότι το ευρώ ανεβαίνει σε σχέση με το δολάριο. Σήμερα το ευρώ μπορεί να σταθεί απέναντι στο δολάριο σαν «ίσος προς ίσο», σε ότι αφορά την «ισχύ» του. Την ίδια στιγμή όμως λειτουργεί και σαν «στενός κορσές» για εξασθενισμένες οικονομίες όπως η Ιταλική και η Ιρλανδική, αφού δεν τους επιτρέπει να προχωρήσουν σε υποτίμηση νομίσματος – κάτι που έχουν ήδη κάνει οι ΗΠΑ – ώστε να δώσουν ώθηση στις εξαγωγές τους σπάζοντας τη σημερινή ασφυξία. Μία από τις κεντρικές επιδιώξεις των αστικών τάξεων όταν συγκροτήθηκε η ΕΕ ήταν το να σταματήσουν οι ανταγωνιστικές υποτιμήσεις νομισμάτων ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες έτσι ώστε κάθε αστική τάξη να υποχρεώνεται να αυξάνει την ανταγωνιστικότητα της μέσα την λεγόμενη «εσωτερική υποτίμηση» (δηλαδή τις επιθέσεις στους μισθούς, τα εργατικά δικαιώματα και τις κοινωνικές κατακτήσεις). Στο βαθμό που η κρίση βαθύνει περισσότερο δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο μια ή δυο χώρες να βγούνε από την ζώνη του ευρώ. Κάτι τέτοιο προφανώς δεν θα λύσει το πρόβλημα της καπιταλιστικής κρίσης, απλά θα προσφέρει μια πρόσκαιρη ανακούφιση στην συγκεκριμένη εθνική αστική τάξη, την ίδια στιγμή που θα εντείνει τις ενδο-ευρωπαϊκές και διεθνείς αντιθέσεις και συγκρούσεις.
30.Αστοί αναλυτές, όπως ο Philip Stephens (Φίλιπ Στέφενς) των Φαϊνάνσιαλ Τάϊμς, αποκαλούν δημόσια και χλευαστικά την ΕΕ «μουσείο», ανίκανο να ανταγωνιστεί με επιτυχία τις ΗΠΑ. Η επικύρωση της συνθήκης της Λισσαβόνας, μετά το δεύτερο δημοψήφισμα στην Ιρλανδία και την υπογραφή του Τσέχου Προέδρου, φαντάζει σαν μια μεγάλη επιτυχία για το «ευρωπαϊκό τρένο». Όμως είναι ακριβώς αυτή τη στιγμή που αποκαλύπτονται οι τεράστιες αδυναμίες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στον εκτροχιασμό αυτού του τρένου. Όπως και η προηγούμενη «συνθήκη της Ρώμης», το νέο «Ευρωσύνταγμα» προσπαθεί να κατοχυρώσει «νομικά» τον καπιταλισμό σαν το απόλυτο και «αιώνιο» οικονομικό μοντέλο. Το «σύνταγμα» της ΕΕ κατοχυρώνει τον νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό, απαγορεύοντας τις κρατικές επιδοτήσεις σε βιομηχανίες που αντιμετωπίζουν προβλήματα, απαγορεύοντας τις εθνικοποιήσεις, στηρίζοντας τις ιδιωτικοποιήσεις, κλπ. Ο χαρακτήρας αυτού του «Συντάγματος» καθώς και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής φαίνεται καθαρά και από τις «οδηγίες» στην κυβέρνηση Μπράουν (Βρετανία) να ιδιωτικοποιήσει κερδοφόρα κομμάτια του πρόσφατα εθνικοποιημένου τραπεζικού τομέα για το καλό του «ανταγωνισμού» … Αυτή η αντεργατική αντίληψη διαπερνά όλες τις ευρωπαϊκές οδηγίες και κατευθύνσεις.
Διεθνιστική Προσέγγιση
31.Όμως τα συντάγματα και οι νόμοι μετατρέπονται σε «κουρελόχαρτο» όταν η εργατική τάξη αποφασίσει να κινηθεί μαζικά για να επιβάλει τις δικές της λύσεις στα προβλήματά της. Αυτό φάνηκε ξεκάθαρα στην απεργία στα διυλιστήρια του Lindsey (Βρετανία), μια κινητοποίηση που δεν ήταν ένας αγώνας για «βρετανικές δουλειές σε Βρετανούς εργάτες», όπως ψευδώς ισχυρίζονται σεχταριστικές οργανώσεις όπως το SWP (στμ: αντίστοιχο του ελληνικού ΣΕΚ). Η παρέμβαση των συνειδητών σοσιαλιστών, και ειδικά του Σοσιαλιστικού Κόμματος (Βρετανικό τμήμα της CWI) είχε σαν αποτέλεσμα να επικρατήσει η διεθνιστική αντίληψη και να παραμεριστούν τα όποια εθνικιστικά στοιχεία, στοιχεία τα οποία είναι εύκολο να εμφανιστούν σε κάθε αγώνα υπεράσπισης θέσεων εργασίας (όπως άλλωστε έδειξε και το παράδειγμα της General Motors). Οι Μαρξιστές είναι ξεκάθαρα ενάντια στην προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης να διασπάσει τους εργαζόμενους και να τους στρέψει το έναν ενάντια στον άλλο με αποτέλεσμα της πτώση του βιοτικού επιπέδου για όλους, μέσα από τις ντιρεκτίβες της περί «ελεύθερης μετακίνησης εργατικού δυναμικού». Παλεύουμε από διεθνιστική σκοπιά για έναν κοινό αγώνα όλων των εργαζομένων με κεντρικό αίτημα να μοιραστεί η δουλειά σε όλους τους εργαζόμενους, χωρίς καμία μείωση των αποδοχών. Απορρίπτουμε και αντιπαλεύουμε την προσπάθεια των εργοδοτών και μέρους των συνδικαλιστών ηγετών να στρέψουν ένα μέρος της εργατικής τάξης ενάντια σε ένα άλλο, είτε τους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα ενάντια σε αυτούς στο δημόσιο, είτε τους νέους ενάντια στους παλιούς (ότι δήθεν οι παλιοί έχουν πιάσει όλες τις θέσεις δουλειάς και αυτοί ευθύνονται για την ανεργία των νέων) είτε τους εργαζόμενους μιας χώρας ενάντια στους μετανάστες εργαζόμενους.
32.Η πραγματικότητα των προσπαθειών των αστικών τάξεων να «ενοποιήσουν την Ευρώπη» δείχνει ότι στην πράξη η άρχουσα τάξη δεν διστάζει να στραφεί στον εθνικισμό, τις εθνικές αντιπαραθέσεις και τον ρατσισμό, στα πλαίσια της «κλασσικής» πρακτικής του «διαίρει και βασίλευε» για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά και τα κέρδη της. Η στενή εξάρτηση των οικονομιών διεθνώς και ιδιαίτερα στην Ευρώπη απαιτεί την προσέγγιση των αγώνων μέσα από μια διεθνιστική σκοπιά, ώστε να υπερασπιστούμε κοινωνικές κατακτήσεις όπως τις συντάξεις και τα επιδόματα, και για να αντιμετωπίσουμε τον αυξανόμενο κίνδυνο της ανόδου της ακροδεξιάς.
Οι επιτυχίες που σημείωσε η ακροδεξιά στις πρόσφατες ευρωεκλογές έχουν άμεση σχέση και με την δεξιά στροφή των ηγεσιών των συνδικάτων και των πρώην εργατικών (σοσιαλδημοκρατικών) κομμάτων. Η δεξιά στροφή των ηγεσιών των παλιών αριστερών κομμάτων έχει δημιουργήσει ένα μεγάλο πολιτικό κενό το οποίο επιτείνεται λόγω της αποτυχίας των νέων αριστερών σχηματισμών να το καλύψουν, προσφέροντας μια αριστερή εναλλακτική πρόταση στα προβλήματα. Η «ψαλίδα» ανάμεσα στις αντικειμενικές συνθήκες (που θέτουν ζήτημα επαναστατικής πάλης για την ανατροπή του καπιταλισμού) και την «συνείδηση» (τα μαζικά στρώματα είναι ακόμα μακριά από την κατανόηση της αναγκαιότητας μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας) είναι μεγαλύτερη από ποτέ. Στην Γερμανία από την άλλη, το γεγονός ότι το Die Linke κατάφερε να έχει αισθητή παρουσία στις εξελίξεις και να ενισχύσει τις δυνάμεις του εκλογικά έπαιξε ρόλο στο να εμποδιστεί η άνοδος της ακροδεξιάς και των νεοφασιστικών οργανώσεων στις πρόσφατες εκλογές. Όμως ο κίνδυνος κάθε άλλο παρά έχει περάσει, ιδιαίτερα καθώς μέχρι σήμερα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο είναι η ακροδεξιά που κερδίζει κατά κύριο λόγο από την κοινωνική αντίδραση ενάντια στην κρίση.
33.Το ζήτημα τη μετανάστευσης είναι ζήτημα «κλειδί» για το εργατικό κίνημα σε ολόκληρη την Ευρώπη. Καμιά υποχώρηση δεν μπορεί να γίνει απέναντι στο ρατσισμό και τις διακρίσεις λόγω της εθνικότητας ή της θρησκείας. Την ίδια στιγμή το να «ξορκίζουμε» ή απλά να καταγγέλλουμε τον ρατσισμό σε χώρες με υψηλή ανεργία και μεγάλους πληθυσμούς μεταναστών (όπως η Ισπανία όπου η ανεργία έχει φτάσει στο 20%) δεν είναι αρκετό για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα. Σήμερα είναι πιο σημαντικό από ποτέ το να συνδέουμε τον αντιρατσιστικό αγώνα με τα ταξικά ζητήματα όπως το αίτημα για δουλειά, στέγη, παιδεία, υγεία και με την ανάγκη για κοινή πάλη πάνω σε αυτά τα αιτήματα. Οι αστικές κυβερνήσεις προωθούν νέα μέτρα καταστολής ενάντια στους μετανάστες – απελάσεις, ένταση της αστυνόμευσης, οροφή στους αριθμούς των μεταναστών κλπ. Τα μέτρα αυτά δεν πρόκειται να λύσουν κανένα από τα προβλήματα που σχετίζονται με τη μετανάστευση ούτε και θα προσφέρουν οποιαδήποτε βελτίωση στη ζωή των ευρωπαίων εργαζομένων! Κανένα καπιταλιστικό κατασταλτικό μέτρο δεν πρόκειται να σταματήσει τους μετανάστες από την προσπάθειά τους να φύγουν από την πείνα τις δικτατορίες και τους διωγμούς, για να αναζητήσουν ένα «καλύτερο μέλλον». Η μετανάστευση από την άλλη, καθόλου δεν αποτελεί λύση στα προβλήματα των φτωχών του 3ου κόσμου ιδιαίτερα καθώς μόνο ένα μικρό μέρος του πληθυσμού έχει έτσι κι αλλιώς τη δυνατότητα και τα μέσα να φτάσει στον «ανεπτυγμένο» κόσμο. Εμείς τονίζουμε ότι αυτά τα παγκόσμια προβλήματα δεν μπορούν να λυθούν παρά μόνο μέσα από την πάλη για το σοσιαλισμό. Είναι αδύνατη οποιαδήποτε λύση όσο στις χώρες του 3ου κόσμου διατηρούνται τα καπιταλιστικά και μισοφεουδαρχικά καθεστώτα.
Ο Ομπάμα χάνει τη λάμψη του
34.Στις ΗΠΑ, ένα μέρος της αρχικής «λάμψης» του Ομπάμα έχει αναπόφευκτα ξεφτίσει, καθώς η οικονομική κρίση συνεχίζεται. Αυτό συνδυάζεται και με τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν, όπου ο πόλεμος είναι αδύνατο να κερδηθεί, και με τη Μ. Ανατολή όπου το αδιέξοδο είναι πλήρες – ειδικά στο Ιράκ όπου μετά τη «νίκη» καραδοκεί το ενδεχόμενο του εμφυλίου πολέμου ανάμεσα στις διαφορετικές εθνικότητες και θρησκείες. Η δημοτικότητα του Ομπάμα έχει πέσει από το 70%, την περίοδο αμέσως μετά την εκλογή του, στο 50% σήμερα. Η οικονομική κρίση έχει χτυπήσει ολόκληρες τις ΗΠΑ αλλά σε κάποιες πολύ σημαντικές πολιτείες το βάθος της κρίσης είναι ακόμη μεγαλύτερο. Τέτοια είναι η διαλεκτική της ιστορίας που οι πιο ανεπτυγμένες πολιτείες, οι οποίες βρίσκονταν στην πρώτη γραμμή της ανάπτυξης, σήμερα έχουν χτυπηθεί πιο σκληρά από την κρίση, λόγω της κάθετης πτώσης στα έσοδα από τη φορολογία. Η Καλιφόρνια, η «χρυσή» πολιτεία του παρελθόντος, σήμερα συγκλονίζεται από την αύξηση της ανεργίας, τις μειώσεις μισθών και επιδομάτων στους δημόσιους υπαλλήλους και τις χιλιάδες των αστέγων που κοιμούνται στους δρόμους ή τα αυτοκίνητά τους. Πάνω από 100,000 άνθρωποι κοιμούνται κάθε βράδυ στους δρόμους του Λος Άντζελες. Δεν είναι μόνο η Καλιφόρνια και το Λος Άντζελες – δέκα πολιτείες των ΗΠΑ, με το ένα τρίτο του συνολικού πληθυσμού των ΗΠΑ, αντιμετωπίζουν την ίδια κατάσταση, ενώ ακόμη περισσότερες μπορεί να προστεθούν στον κατάλογο μέσα στον επόμενο χρόνο.
35.Χαρακτηριστικό παράδειγμα των επιπτώσεων της κρίσης σε μεγάλα αστικά κέντρα είναι το Ντιτρόιτ. Τη δεκαετία του 1950 το Ντιτρόιτ ήταν το κέντρο της αυτοκινητοβιομηχανίας και καυχιόνταν ότι απολάμβανε το υψηλότερο μέσο εισόδημα και το μεγαλύτερο ποσοστό ιδιοκατοίκησης από οποιαδήποτε άλλη πόλη των ΗΠΑ. Δεκαετίες συρρίκνωσης της αμερικανικής βιομηχανικής βάσης και ειδικά της παγκοσμίου φήμης αυτοκινητοβιομηχανίας, «γονάτισαν» την πόλη. Πριν από 50 χρόνια θεωρούνταν «πρότυπο δημοκρατίας» και καυχιόταν 2 εκ. κατοίκους που την καθιστούσαν την τέταρτη μεγαλύτερη πόλη των ΗΠΑ. Σήμερα ο πληθυσμός της έχει πέσει στις 900,000 καθώς το ένα τρίτο του Ντιτρόιτ έχει εγκαταλειφθεί και ρημάζει. Ακόμη και στο κέντρο της πόλης μπορεί κάποιος να δει δέντρα να φυτρώνουν στην κορυφή ενός ουρανοξύστη ο οποίος έχει εγκαταλειφθεί. Η ανεργία αγγίζει στην πόλη το τρομακτικό ποσοστό του 29%. Οι επιπτώσεις της κρίσης επηρεάζουν και την μεσαία – μικροαστική τάξη τόσο στο Ντιτρόιτ όσο και σε άλλες αμερικάνικες πόλεις. Η Καλιφόρνια, που αν ήταν ανεξάρτητο κράτος θα είχε την 8η πιο ισχυρή οικονομία του πλανήτη, είναι σήμερα ένα κράτος σε κατάσταση χρεοκοπίας.
36.Ακόμη και εργαζόμενοι αναγκάζονται να τρώνε από τα δωρεάν συσσίτια που παρέχει η κυβέρνηση καθώς η μέση εργάσιμη βδομάδα είναι σήμερα 33 ωρών, το χαμηλότερο στην ιστορία, με αντίστοιχη μείωση των εισοδημάτων. Ο αριθμός των εργαζομένων με μερική απασχόληση αυξήθηκε κατά 50% πέρσι φτάνοντας το ρεκόρ των 8,8 εκατομμυρίων. Μισθοί και επιδόματα μειώνονται, η επίσημη ανεργία βρίσκεται στο 10% αλλά η πραγματική κυμαίνεται στο 15% άμα ληφθεί υπόψη η ημι-απασχόληση. Σύμφωνα με τους Φαϊνάνσιαλ Τάϊμς το ποσοστό των οικογενειών που ενώ έχουν εισόδημα αναγκάζονται να τραφούν από τα κρατικά συσσίτια έχει αυξηθεί κατά 25% τα τελευταία 2 χρόνια, φτάνοντας το 40% του συνολικού αριθμού τω ανθρώπων που ζουν από τα συσσίτια. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες είδαμε και την επίθεση της ρεπουμπλικανικής δεξιάς ακόμα και ενάντια στο πολύ μετριοπαθές σχέδιο του Ομπάμα για την δημόσια υγεία που φιλοδοξεί καλύψει το 90% του πληθυσμού.
37.Αυτές οι συνθήκες υποσκάπτουν την κοινωνική βάση του Ομπάμα. Ένας στους πέντε νέους και ένας στους επτά Αφρο-αμερικάνους ή όσους δεν έχουν τελειώσει το λύκειο, είναι άνεργος. Σχεδόν το ένα τρίτο των νεαρών αφρο-αμερικανών είναι άνεργοι. Επτά στις δέκα πολιτείες με την υψηλότερη ανεργία υπερψήφισαν τον Ομπάμα στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές. Σε πρόσφατη δημοσκόπηση στην Virginia όμως οι Δημοκρατικοί βρίσκονται κάτω από τους Ρεπουμπλικάνους. Φυσικά αυτό δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι ο Ομπάμα θα ηττηθεί στις εκλογές του 2012. Ο Ρούσβελτ κατάφερε να επανεκλεγεί το 1936, μετά την πρώτη εκλογή του το 1932, παρότι η ανεργία είχε φτάσει στο 15%. Όμως η επιτυχία του Ομπάμα εξαρτάται από το κατά πόσο θα καταφέρει να ικανοποιήσει, έστω και ως ένα βαθμό, το αίτημα για τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Ως τώρα έχει υποσχεθεί, όπως και στο «Νιου Ντιλ», μια πολύ μεγάλη αύξηση του προγράμματος κρατικών επενδύσεων και δημοσίων έργων για να χτυπηθεί η ανεργία. Όμως το αν θα εγκριθεί αυτό το πακέτο ή όχι εξαρτάται από το Κονγκρέσο, κι αυτό δεν είναι καθόλου σίγουρο.
38.Στις ΗΠΑ, όπως και σε μια σειρά από άλλες χώρες, υπάρχει επείγουσα ανάγκη για ένα νέο μαζικό πολιτικό κόμμα με ριζοσπαστικές πολιτικές. Χαρακτηριστικά είναι όσα είπε ένας εργαζόμενος του Ντιτρόιτ, βλέποντας της πόλη του να καταρρέει και αναλογιζόμενος τι πρέπει να γίνει: «Οι φτωχοί άνθρωποι πολύ απλά δεν έχουν την πολιτική επιρροή ώστε να πιέσουν και να πάρουν ότι χρειάζονται όπως κάνει η "Wall Street"». Αυτό είναι το πραγματικό στοίχημα για την αμερικάνικη εργατική τάξη. Οι δυνατότητες για την ανάπτυξη των δυνάμεων της CWI είναι πιο μεγάλες από ποτέ, ειδικά αν αξιοποιήσουμε όλες τις δυνατότητες που υπάρχουν μέσα στο εργατικό κίνημα, τη νεολαία, τις κοινότητες των Λατίνων και των Αφροαμερικάνων, κλπ.
Ιράκ, Αφγανιστάν, Πακιστάν
39.Οι διεθνείς σχέσεις παραμένουν ρευστές μετά από το τέλος της μισητής κυβέρνησης Μπους και την εκλογή του Ομπάμα. Ο Ομπάμα είχε αναγκαστεί να αποκηρύξει δημόσια την θέση του Μπους για έναν «μονοπολικό» κόσμο, ήδη πριν από τις εκλογές. Οι ΗΠΑ παραμένουν η πιο ισχυρή οικονομία του κόσμου και στρατιωτικά έχουν τη δυνατότητα να επέμβουν σε οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη, όμως τα όρια αυτής τους της δύναμής φαίνονται ξεκάθαρα στο χάος που επικρατεί στο Αφ – Πακ (στμ: Αφ – Πακ, από το Αφγανιστάν και το Πακιστάν, το χρησιμοποιούν αναλυτές στο εξωτερικό για να δείξουν την στενή σχέση ανάμεσα στην κατάσταση στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν). Η απόφαση του Ομπάμα να αποσύρει τα αμερικανικά στρατεύματα από τις πόλεις του Ιράκ δεν έφερε ούτε την ειρήνη ούτε την ηρεμία και την επαναπροσέγγιση των διαφορετικών εθνοτήτων της χώρας. Το αντίθετο συνέβη αφού σήμερα υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις για νέες εμφύλιες συγκρούσεις ανάμεσα στους Σουνίτες και τους Σιίτες. Η ελίτ των Σουνιτών έχει μείνει εκτός της διακυβέρνησης Μαλίκι και γι’ αυτό είναι πιθανό να κλιμακώσει τις επιθέσεις της ενάντια στη Σιιτική πλειοψηφία. Επιπλέον, το Κιρκούκ και άλλες πόλεις μπορεί να βρεθούν σε μια νέα δίνη εμφύλιων συγκρούσεων για τον έλεγχο των πετρελαίων τους. Μέσα σε συνθήκες διακοπών στην ηλεκτροδότηση, μαζικής ανεργίας και ενός πληθωρισμού που καλπάζει αυτή η κυβέρνηση μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπη με την αγανάκτηση ακόμα και των Σιιτών. Οι αμερικανικές δυνάμεις θα μπορούσαν να αναγκαστούν ξανά να εμπλακούν σε μια εμφύλια σύγκρουση χωρίς εύκολη οδό διαφυγής.
40.Η κατάσταση στο Αφγανιστάν είναι ακόμη χειρότερη αφού οι αμερικανικές δυνάμεις βρίσκονται εκεί εδώ και 8 χρόνια, που αντιστοιχεί στο διπλάσιο χρόνο από την εμπλοκή των ΗΠΑ στον Β? Παγκόσμιο Πόλεμο. Η κατάσταση σήμερα είναι ανεξέλεγκτη. Ο αρχηγός του Βρετανικού στρατού δήλωσε πρόσφατα ότι οι Βρετανικές δυνάμεις ίσως παραμείνουν στον Αφγανιστάν για άλλα 30 ή 40 χρόνια. Αυτό έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις διαθέσεις του Βρετανικού λαού για τον οποίο όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η πλειοψηφία υποστηρίζει την απόσυρση των Βρετανικών δυνάμεων, καθώς τα φέρετρα των Βρετανών στρατιωτών φτάνουν πλέον σε καθημερινή βάση. Και στις ΗΠΑ η αντιπολεμική διάθεση έχει δυναμώσει αισθητά. Παρότι οι αμερικανικές απώλειες δεν φτάνουν στο επίπεδο του Βιετνάμ, καθώς σήμερα ο στρατός είναι επαγγελματικός, ο Ομπάμα βρίσκεται αντιμέτωπος με μια κατάσταση παρόμοια μ’ αυτή του Βιετνάμ μετά την απόφαση του για αύξηση των αμερικανικών στρατευμάτων στο Αφγανιστάν. Πρόκειται για το ίδιο δίλημμα με αυτό που αντιμετώπισε ο Κένεντι στις αρχές του 1960 (και μετά από την δολοφονία του ο επόμενος αμερικάνος πρωθυπουργός, Λίντον Τζόνσον), να εμπλακεί πιο βαθιά ή να υποχωρήσει. Αυτή η κατάσταση αποδεικνύει, αυτό που από την αρχή υποστηρίζαμε, ότι ο Μπους δεν θα κατάφερνε να ανατρέψει το «Σύνδρομο του Βιετνάμ» από τη συνείδηση των αμερικανών.
41.Η αύξηση των αμερικάνων στρατιωτών στο Αφγανιστάν κατά 40,000 που έχει ζητήσει ο επικεφαλής των αμερικανικών δυνάμεων εκεί, στρατηγός ΜακΚρίσταλ, απειλεί να κλιμακώσει τη σύγκρουση στο επίπεδο του Βιετνάμ. Ακόμη και αν ο Ομπάμα ικανοποιήσει μόνο εν μέρει το αίτημα του ΜακΚρίσταλ, στέλνοντας 30,000 (αντί για 40.000) στρατιώτες, η αντίδραση που θα συναντήσει όχι μόνο στην περιοχή αλλά και μέσα στις ίδιες τις ΗΠΑ θα είναι τεράστια – χωρίς μάλιστα μια τέτοια κίνηση να έχει σοβαρές ελπίδες να καταφέρει να ελέγξει την κατάσταση και να σταματήσει τη βία που σήμερα είναι ανεξέλεγκτη και έχει μεταδοθεί και στο γειτονικό Πακιστάν. Το αίτημα των αξιωματούχων της αμερικανικής κυβέρνησης προς τον πακιστανό πρόεδρο Ζαρντάρι, να ελέγξει τους Ταλιμπάν, έχει πέσει στο κενό. Η Χίλαρι Κλίντον, σε μια επίσκεψη της στο Πακιστάν, ζήτησε από την κυβέρνηση της χώρας να εξαλείψει τους Ταλιμπάν και να διαλύσει την Αλ Κάιντα. Όμως οι στρατιωτικές μυστικές υπηρεσίες του Πακιστάν (η ISI) οι οποίες για μια ολόκληρη περίοδο γνώριζαν ότι ο Μπιν Λάντεν κρύβονταν στην επαρχία Ουαζιριστάν, και ανά πάσα στιγμή θα μπορούσαν να τον έχουν συλλάβει, δεν έκαναν απολύτως τίποτα. Πίσω από αυτή την άρνηση πραγματικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ βρίσκεται η αντιπαράθεση Ινδίας Πακιστάν. Παραδοσιακά, το στρατιωτικό κατεστημένο του Πακιστάν αντιμετώπιζε το Αφγανιστάν σαν την ενδοχώρα του Πακιστάν, μια ουδέτερη ζώνη ενάντια στην Ινδία και ειδικά σε ότι αφορά την σύγκρουση για το Κασμίρ στην Ινδική πλευρά του οποίου βρίσκονται 500,000 Ινδοί στρατιώτες. Οι Πακιστανοί στρατηγοί δεν θέλουν να μετατρέψουν τις δυνάμεις των Ταλιμπάν σε εχθρούς, όταν αυτό τους αποδυναμώνει στην αντιπαράθεση με την Ινδία. Ως εκ τούτου ο Ομπάμα και αμερικάνικος ιμπεριαλισμός βρίσκονται αντιμέτωποι μ’ ένα σοβαρό αδιέξοδο.
42.Ο πόλεμος στο Αφγανιστάν έχει οδηγήσει στην «ταλιμπανοποίηση» ολόκληρων επαρχιών του Πακιστάν. Αν τα αμερικανικά στρατεύματα αποχωρήσουν από την περιοχή, αυτή η διαδικασία θα επιταχυνθεί εξαιρετικά με τελικό αποτέλεσμα οι φονταμενταλιστές να πάρουν ακόμα και τον έλεγχο των πυρηνικών όπλων του Πακιστάν. Η πιθανότητα ενός στρατιωτικού πραξικοπήματος δεν μπορεί να αποκλειστεί στο μέλλον, παρότι δεν βρίσκεται σήμερα στην ατζέντα, καθώς οι «δημοκρατικές» κυβερνήσεις είτε του Ζαρντάρι σήμερα είτε άλλων στο μέλλον δεν είναι σε θέση να ελέγξουν την κατάσταση. Η συνέχιση των εναέριων βομβαρδισμών των περιοχών των Παστούν, με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, έχει σαν βασικό αποτέλεσμα την ενίσχυση του μίσους ενάντια στις ΗΠΑ. Σαν λύση απελπισίας έχει προταθεί ακόμη και η είσοδος αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων μέσα στο Πακιστάν (προσκεκλημένων από την πακιστανική κυβέρνηση) με στόχο να περιφρουρήσουν τις πυρηνικές του εγκαταστάσεις!
43.Οι πρόσφατες προεδρικές εκλογές στο Αφγανιστάν έδειξαν την περιορισμένη υποστήριξη που έχει το καθεστώς του Καρζάι, που αρχικά βασίζονταν στους Παστούν (το 40% του συνολικού πληθυσμού). Ούτε οι Ταλιμπάν είναι δυνατόν να ελέγξουν συνολικά το Αφγανιστάν ή το Πακιστάν λόγω των έντονων φυλετικών και θρησκευτικών αντιθέσεων. Καμιά ξένη στρατιωτική δύναμη δεν έχει καταφέρει να ελέγξει αποτελεσματικά την περιοχή. Και οι Ρωσικές δυνάμεις έζησαν εκεί το δικό τους «Βιετνάμ» όταν αναγκάστηκαν να αποχωρήσουν ηττημένες από το Αφγανιστάν. Οι ΗΠΑ και η Βρετανία δεν έχουν να αντιμετωπίσουν τον εθνικισμό με την κλασική έννοια, αφού η εθνική συνείδηση είναι εντελώς περιορισμένη στο Αφγανιστάν. Πρόκειται για έναν τοπικισμό που διαφέρει ακόμη και από κοιλάδα σε κοιλάδα σύμφωνα με αναλυτές (στμ: χρησιμοποιούν τη λέξη «valleyism» -«κοιλαδισμός»- για να δείξουν το είδος του τοπικισμού που επικρατεί,). Με δυο λόγια το συμφέρον της φυλής και της περιοχής που ελέγχει προηγείται του «εθνικού συμφέροντος». Η σημερινή παραμονή των αμερικανοβρετανικών δυνάμεων στο Αφγανιστάν είναι αδύνατο να ξεπεράσει τέτοιου είδους προβλήματα και το μόνο που καταφέρνει είναι να ερμηνεύεται σαν λεηλασία της χώρας και να τροφοδοτεί την κρίση στο Πακιστάν. Από την άλλη μια στρατιωτική υποχώρηση θα σήμαινε ολοκληρωτικό χάσιμο κάθε ελέγχου από τους ιμπεριαλιστές, θα τραυμάτιζε εξαιρετικά σοβαρά το κύρος των ΗΠΑ και βέβαια θα οδηγούσε ολόκληρη την περιοχή στο χάος. Πάνω σε αυτή τη βάση η κυβέρνηση των ΗΠΑ και της Βρετανίας συζητάνε για το πώς θα μπορούσαν να συμμαχήσουν με μια μερίδα τοπικών πολέμαρχων και έτσι να καταφέρουν να αποκλιμακώσουν την δική τους εμπλοκή στο αδιέξοδο αυτό.
44.Κάτι παρόμοιο ισχύει και για το παλαιστινιακό. Η απαράδεκτη παρέμβαση της Χίλαρι Κλίντον, η οποία αρνήθηκε να καταδικάσει, και επί της ουσίας συμφώνησε με την θέση της ισραηλινής κυβέρνησης ότι δεν πρέπει να σταματήσουν οι εποικισμοί στη λωρίδα της Γάζας, συνέβαλε στην κρίση της κυβέρνησης του Αμπας και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για νέες εκρηκτικές καταστάσεις. Σαν αποτέλεσμα δυνάμωσε η επιρροή της Χαμάς και της δεξιάς φονταμενταλιστικής πτέρυγας του πολιτικού ισλάμ στα Παλαιστινιακά εδάφη, ενώ παράλληλα χάνει έδαφος και η λύση των «δυο κρατών». Η Χαμάς υιοθέτησε, και προβάλλει όλο και πιο δυναμικά, ξανά, το σύνθημα για ένα κράτος «από το ποτάμι ως τη θάλασσα» (στμ: από τον Ιορδάνη ποταμό, τα σύνορα με την Ιορδανία, μέχρι τη Μεσόγειο). Ένα τμήμα της ηγεσίας της Χαμάς δεν αποκλείει την λύση των δυο κρατών, αλλά το προβάλλει σαν ένα βήμα στην κατεύθυνση του ενιαίου κράτους. Ο Ισραηλινός πληθυσμός δεν πρόκειται να δεχτεί όμως τη λύση του ενός παλαιστινιακού κράτους σαν απάντηση στη σημερινή αδιέξοδη κατάσταση. Από την άλλη η άρνηση στην Παλαιστινιακή άρχουσα τάξη να αποκτήσει το δικό της κράτος (ακόμα και με τη μορφή ενός εξαρτημένου κρατιδίου στα πλαίσια μιας λύσης δύο κρατών) μπορεί να οδηγήσει σε μια κατάσταση τύπου Ν. Αφρικής επί απαρτχάιντ με την ανάπτυξη μαζικών αγώνων που να διεκδικούν το δικαίωμα της ψήφου – για κάθε ένα, ισραηλινό ή παλαιστίνιο.
45.Οι Παλαιστινιακές μάζες θα μπορούσαν να καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι αν δεν πρόκειται ποτέ να κερδίσουν το δικό τους κράτος ίσως ο αγώνας θα πρέπει να στραφεί στην διεκδίκηση δικαιωμάτων μέσα στο ίδιο το Ισραήλ. Όμως αυτό είναι κάτι που δεν πρόκειται ποτέ να δεχτεί η αστική τάξη του Ισραήλ. Σε περίπτωση που οι Ισραηλινοί Άραβες (Παλαιστίνιοι που ζούνε μέσα στο Ισραήλ) αποφασίσουν να ξεκινήσουν αγώνα κάτω από αυτό το αίτημα (της καθολικής ψηφοφορίας) τότε το Ισραηλινό κράτος θα απαντήσει με μαζικές διώξεις Παλαιστινίων. Το αποτέλεσμα θα μπορούσε να είναι μια νέα αιματοχυσία που να ξεπερνά και τις δυο Ιντιφάντα που έχουν προϋπάρξει. Ο αντίχτυπος θα ήταν καταλυτικός για ολόκληρη τη Μέση Ανατολή προκαλώντας ίσως ακόμα και ένα νέο πόλεμο στην με προφανείς αιματηρές συνέπειες και υπαρκτό τον κίνδυνο χρήσης πυρηνικών όπλων από την πλευρά του Ισραήλ, σε περίπτωση που ένοιωθε να απειλείται. Κάτι τέτοιο θα είχε βέβαια τεράστιες συνέπειες και για την παγκόσμια οικονομία λόγω των επιπτώσεων στην παραγωγή και εμπορία πετρελαίου. Με άλλα λόγια ο καπιταλισμός δεν μπορεί να προσφέρει καμία διέξοδο απ? αυτό το αιματοβαμμένο τέλμα. Μόνη υπαρκτή εναλλακτική σε αυτό τον εφιάλτη είναι το πρόγραμμα των Ισραηλινών και Αράβων συντρόφων της CWI, στην περιοχή της Μ. Ανατολής, για μια συνομοσπονδία σοσιαλιστικών κρατών στην Μέση Ανατολή, με σεβασμό των εθνικών δικαιωμάτων και των Παλαιστινίων και των Ισραηλινών μαζών.
46.Την ίδια στιγμή κοινωνικές εκρήξεις συγκλονίζουν την Λατινική Αμερική και ειδικά τις χώρες του «ηφαιστείου των Άνδεων», τη Βενεζουέλα, τη Βολιβία, το Εκουαδόρ και το Ελ Σαλβαδόρ, όπου οι μάζες βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των ταξικών αγώνων της ηπείρου. Η άνοδος στην εξουσία του Ούγκο Τσάβεζ και του Έβο Μοράλες, την προηγούμενη περίοδο, αποτέλεσε μια πολύ σημαντική εξέλιξη. Κάτω από την κοινωνική εξέγερση ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό οι κυβερνήσεις αυτές ωθήθηκαν να πάρουν μια σειρά από φιλολαϊκά μέτρα μέσα από έντονη κρατική παρέμβαση. Ο Τσάβεζ μάλιστα επανέφερε το ζήτημα του «σοσιαλισμού» στην ατζέντα και αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Όμως σήμερα βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σημείο, τόσο στη Βενεζουέλα όσο και στη Βολιβία. Οι γραφειοκρατικές μέθοδοι του καθεστώτος του Τσάβεζ σε συνδυασμό με το γεγονός ότι δεν προχωρά στο να ανατρέψει τον καπιταλισμό, έχουν οδηγήσει σε αδιέξοδο, όπως έχει εξηγήσει η CWI και σε άλλα άρθρα της. Αυτές οι εξελίξεις, ενώ θέτουν το ζήτημα του σοσιαλισμού, την ίδια στιγμή αμαυρώνουν την ιδέα του σοσιαλισμού, δημιουργώντας έτσι μια αντιφατική κατάσταση. Στην Βολιβία, η συντριπτική νίκη του Μοράλες στις πρόσφατες εκλογές ανοίγει μια νέα περίοδο καθώς οι μάζες θα απαιτήσουν πολύ περισσότερα από τις περιορισμένες μεταρρυθμίσεις που έχει κάνει η κυβέρνηση μέχρι σήμερα. Τώρα ο Μοράλες και το MAS (στμ: «Κίνημα για το Σοσιαλισμό», το κόμμα του Μοράλες) δεν έχουν πλέον καμιά «δικαιολογία» για να συνεχίσουν να θέτουν εμπόδια στην ανοδική πορεία του κινήματος. Η φυσιολογική, ενστικτώδης κίνηση των μαζών να θέτουν αιτήματα που βαθαίνουν και προωθούν την επαναστατική διαδικασία στη χώρα, θα έρχεται σε σύγκρουση με την ρεφορμιστική πολιτική της κυβέρνησης δημιουργώντας μια εκρηκτική κατάσταση. Τέτοιες εξελίξεις θα παρακολουθούνται και θα έχουν σημαντικές επιπτώσεις τόσο στη Βενεζουέλα όσο και σε ολόκληρη τη Λατινική Αμερική.
47.Η Βραζιλία, η μεγαλύτερη περιφερειακή δύναμη, μαζί με τη Χιλή, έχουν καταφέρει μέχρι στιγμής να αποφύγουν τις πιο σκληρές επιπτώσεις της κρίσης. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα μια σχετική ύφεση στους αγώνες σε αυτές και σε κάποιες γειτονικές χώρες. Λόγω αυτής της κατάστασης ο Λούλα στη Βραζιλία έχει καταφέρει να διατηρήσει την ψηλή του δημοτικότητα στα γκάλοπ. Αυτό όμως δεν πρόκειται να συνεχιστεί για πολύ και η είσοδος στην ταξική πάλη των εξαιρετικά δυνατών εργατικών κινημάτων της Βραζιλίας, της Αργεντινής, της Χιλής και του Μεξικού – με τις μεγάλες επαναστατικές παραδόσεις – είναι βέβαιο πως θα δώσει περαιτέρω ώθηση στην επαναστατική διαδικασία σε ολόκληρη την ήπειρο. Το πραξικόπημα στην Ονδούρα είναι μια προειδοποίηση για τους εργαζόμενους και τα φτωχά λαϊκά στρώματα που φανερώνει την ανάγκη για ανεξάρτητη οργάνωση των εργαζομένων και για ένα επαναστατικό σοσιαλιστικό πρόγραμμα σαν προϋποθέσεις για να ανατρέψουν τον καπιταλισμό και τα φεουδαρχικά κατάλοιπα. Η απουσία τέτοιων ανεξάρτητων οργανώσεων και κομμάτων των εργαζομένων αντανακλάται στην ενίσχυση των ριζοσπαστικών λαϊκιστικών κινημάτων σε πολλές χώρες. Αυτά τα κινήματα αποτελούν μια φάση από την οποία περνάει το κίνημα και χρειάζεται να ξεπεραστούν μέσα από το χτίσιμο ανεξάρτητων οργανώσεων και κομμάτων της εργατικής τάξης.
48.Στην Αφρική, φαίνονται καθαρά τα καθήκοντα που προκύπτουν για τη CWI σε συνδυασμό με τις μεγάλες δυνατότητες για το χτίσιμο των δυνάμεών μας. Οι εργαζόμενοι και τα φτωχά λαϊκά στρώματα, που δεν κέρδισαν σχεδόν τίποτα από την προηγούμενη περίοδο ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας, στη σημερινή περίοδο της ύφεσης και της κρίσης δεν έχουν καμιά ελπίδα για βελτίωση του βιοτικού τους επιπέδου. Το μόνο που μπορούμε να περιμένουμε είναι ότι θα ενισχυθεί η «κλεπτομανία» των τοπικών ελίτ καθώς θα προσπαθούν να βάλουν στο χέρι ότι έχει απομείνει από τον εθνικό πλούτο κάθε χώρας. Αυτή είναι μια από τις αιτίες για τις συγκρούσεις που βλέπουμε να συνεχίζονται στην κεντρική και ανατολική Αφρική. Όμως τα προηγούμενα χρόνια είδαμε νέες και ελπιδοφόρες κινητοποιήσεις των μαζών ενάντια στις αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων και των καυσίμων.
49.Στη Νότιο Αφρική η αντικατάσταση στην προεδρία της χώρας του Μπέκι από τον Ζούμα, δημιούργησε προσδοκίες και άνοιξε μια νέα περίοδο αγώνων. Στη Νιγηρία υπάρχει μια συσσωρευμένη αγανάκτηση και μια νέα διάθεση για δράση ενάντια στην κυβέρνηση που χτυπά το βιοτικό επίπεδο και συνεχίζει τη λεηλασία του πλούτου της χώρας. Όμως μετά από μια περίοδο πολλών μαζικών κινητοποιήσεων και 6 γενικών απεργιών, από το 2000, αυξάνεται η κατανόηση ότι χρειάζεται μια ριζική «αλλαγή καθεστώτος». Η πρόκληση με την οποία είμαστε αντιμέτωποι είναι το χτίσιμο ενός ανεξάρτητου κινήματος, της εργατικής τάξης και των φτωχών, που να μπορεί να θέσει ζήτημα εξουσίας. Οι εξελίξεις στη Γουϊνέα και το στρατιωτικό πραξικόπημα του Δεκέμβρη του 2008, δείχνουν ότι ο στρατός συνεχίζει να είναι παρών και επικίνδυνος, παρότι μπορεί σε ένα κομμάτι των μαζών να εμφανίζεται σαν η τελευταία ελπίδα για να μπει κάποια τάξη και να χτυπηθεί η διαφθορά. Μόνο πάλη των λαϊκών μαζών, με την εργατική τάξη μπροστά, μπορεί να χτυπήσει πραγματικά τη διαφθορά, να κατοχυρώσει τα δημοκρατικά δικαιώματα και να ανατρέψει την εξουσία του κεφαλαίου και των ιμπεριαλιστών, ανοίγοντας έτσι το δρόμο για το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας.
Σε μια περίοδο αποφασιστικής σημασίας
50.Για τη CWI αυτή είναι μια νέα περίοδος αποφασιστικής σημασίας. Έχουμε αρχίσει να συσπειρώνουμε σημαντικές νέες δυνάμεις. Στην Ιρλανδία, μια χώρα που έχει χτυπηθεί πολύ σκληρά από την οικονομική κρίση, σημειώσαμε μια πολύ μεγάλη επιτυχία με την εκλογή του συντρόφου Τζο Χίγγινς στο ευρωκοινοβούλιο και τον ηγετικό ρόλο που έπαιξε στην εκστρατεία υπέρ του «Όχι» στην Ευρωσυνθήκη της Λισσαβόνας. Το κύρος και ο ρόλος που το Σοσιαλιστικό Κόμμα και ο Τζο Χίγγινς έχουν σήμερα στην Ιρλανδία φαίνονται και από το γεγονός ότι τέσσερα βιβλία που εκδόθηκαν πρόσφατα με θέμα τον «Κέλτικο Τίγρη» και την οικονομική κρίση όλα έχουν αναφορές στο Κόμμα και τον ευρωβουλευτή μας.
51.Πολλοί από τους νέους συντρόφους οργανώνονται στην CWI σαν απλοί αγωνιστές του κινήματος, χωρίς μια καθαρή αντικαπιταλιστική, έστω, συνείδηση. Αυτό είναι αποτέλεσμα της τεράστιας ιδεολογικής επίθεσης ενάντια στο «σοσιαλισμό» που εξαπέλυσαν οι καπιταλιστές και οι απολογητές τους μετά την πτώση του Σταλινισμού και των γραφειοκρατικά σχεδιασμένων κρατικών οικονομιών του «υπαρκτού σοσιαλισμού». Η οπισθοχώρηση αυτή της συνείδησης ενισχύθηκε και από την οικονομική ανάπτυξη της δεκαετίας του ?90 και των αρχών της τρέχουσας δεκαετίας. Η συντριπτική πλειοψηφία της ηγεσίας του εργατικού κινήματος εγκατέλειψε τον στόχο και την προοπτική του σοσιαλισμού όπως άλλωστε έκανε και η πλειοψηφία των διανοούμενων συμπεριλαμβανομένων και μερικών υποτιθέμενων «Μαρξιστών» και «Τροτσκιστών». Η CWI υπερασπίστηκε με επιμονή τις σοσιαλιστικές ιδέες, επιδιώκοντας ιδιαίτερα, τον ιστορικής σημασίας στόχο της «επιστροφής» αυτών των ιδεών στα προγράμματα των νέων σχηματισμών της αριστεράς. Την ίδια στιγμή παλέψαμε για τη διατήρηση και ενίσχυση των επαναστατικών δυνάμεων, οργανωμένων στις γραμμές της CWI. Συνεχίζουμε και υπερασπιζόμαστε τους ίδιους αυτούς στόχους και ιδέες. Ταυτόχρονα, με δεδομένη την υποχώρηση της πολιτικής συνείδησης σαν αποτέλεσμα των πιο πάνω παραγόντων, κερδίζουμε στις γραμμές μας αγωνιστές που παλεύουν ενάντια στο σύστημα, με κάποιες αφηρημένες σοσιαλιστικές ιδέες αλλά χωρίς μια ολοκληρωμένη μαρξιστική αντίληψη. Ένα από τα σημαντικά καθήκοντά μας είναι να προσφέρουμε μια ολοκληρωμένη μαρξιστική εκπαίδευση σε όσους νέους/ες σ. εντάσσονται στις γραμμές μας την ίδια στιγμή που παλεύουμε να αναπτύξουμε τις δυνάμεις μας και να ενισχύσουμε την επιρροή μας στο εργατικό κίνημα διεθνώς.
52.Τα καθήκοντά μας είναι ως ένα βαθμό παρόμοια -αν και σε ανώτερο επίπεδο- με τα καθήκοντα που είχαν τα εργατικά κόμματα την περίοδο πριν τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Μέσα σε ένα σχεδόν «παρθένο» πεδίο έπρεπε να χτίσουν κόμματα μέσα από τα ανοργάνωτα και χωρίς μαρξιστική παιδεία στρώματα της εργατικής τάξης. Μεγάλο μέρος όσων είχαν οργανωθεί τότε στα μαζικά Σοσιαλδημοκρατικά κόμματα -που θεωρούσαν τον εαυτό τους μαρξιστικά – στη Γερμανία, τη Γαλλία κ.α. εξελίχθηκαν σε πραγματικούς σοσιαλιστές και μαρξιστές όντας μέσα στις γραμμές αυτών των κομμάτων. Αυτή ήταν η διαδικασία του χτισίματος των νέων στελεχών, μια διαδικασία που απαιτεί το συνδυασμό σοσιαλιστικής παιδείας από τη μια και την εμπειρία των ταξικών αγώνων από την άλλη. Οι Μπολσεβίκοι δεν θα είχαν καταφέρει να γίνουν η δύναμη που κατάφερε να αλλάξει τη Ρώσικη κοινωνία χωρίς τα ηρωικά παραδείγματα των αγώνων προηγούμενων γενιών – όπως των Ναρόντνικων, της Ομάδας για την Χειραφέτηση της Εργασίας του 1890 στη Ρωσία, της επανάστασης του 1905, κοκ. Στη σημερινή εποχή ο ρυθμός των εξελίξεων θα είναι ταχύτερος και θα προσφέρει στη CWI τη δυνατότητα να παίξει έναν αντίστοιχο ρόλο, αρχικά σε μικρότερη έκταση, αλλά σταδιακά στην προοπτική του να μεταφέρουμε τις επαναστατικές ιδέες σε εκατοντάδες χιλιάδες και εκατομμύρια στη συνέχεια. Αυτές είναι οι προκλήσεις με τις οποίες είμαστε αντιμέτωποι, γι’ αυτά τα καθήκοντα έχουμε ευθύνη να προετοιμαστούμε.
____
1. Όπως είναι φανερό όταν έγινε η συνάντηση της Διεθνούς Επιτροπής της CWI η σύνοδος του ΟΗΕ για το κλίμα στην Κοπεγχάγη δεν είχε γίνει ακόμα. Τα αποτελέσματα της, επιβεβαιώνουν πλήρως την εκτίμηση που διατυπώνεται στο κείμενο ότι δεν επρόκειτο να φέρει κανένα αποτέλεσμα.
