Του Αλέξανδρου Πραντούνα

Τα δυο βασικά χαρακτηριστικά των πρόσφατων εκλογών για το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο ήταν το –για άλλη μια φορά- μεγάλο ποσοστό αποχής από τις κάλπες και η άνοδος των δυνάμεων της Ακροδεξιάς (με την ταυτόχρονη πτώση του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος – ευρωπαϊκού αντίστοιχου της Νέας Δημοκρατίας).

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η συμμετοχή στις εκλογές κυμάνθηκε στο 43.11% (στα ίδια επίπεδα με το 2009) ενώ ιδιαίτερα σε μια σειρά χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ (Τσεχία, Κροατία) η αποχή ξεπέρασε το 70%. Η τόσο χαμηλή συμμετοχή από την μια έχει να κάνει με την απογοήτευση των εργαζομένων και της νεολαίας από τα κόμματα του κατεστημένου και από την άλλη με την πεποίθηση τους ότι η ΕΕ είναι ένας θεσμός αντιδημοκρατικός και ξένος προς αυτούς – ένας θεσμός που δεν έχουν την δυνατότητα να επηρεάσουν.

Ακροδεξιά

Τα ακροδεξιά κόμματα σημείωσαν συνολικά άνοδο σε αυτές τις ευρωεκλογές, με λίγες μόνο εξαιρέσεις (πχ. Ολλανδία), και πιο εμβληματικές την πρωτιά της Λεπέν στην Γαλλία και του Κόμματος Ανεξαρτησίας του Φάρατζ στην Αγγλία.

Στην Γαλλία, το Εθνικό Μέτωπο εκτινάχθηκε στο 24.6% και στην πρώτη θέση, προκαλώντας πολιτικό «σεισμό». Το κόμμα της Μαρίν Λεπέν πέτυχε αυτό το εντυπωσιακό ποσοστό κυρίως στην βάση της έντονης αντι-ΕΕ ρητορείας που έχει αναπτύξει τα τελευταία χρόνια, συνδυάζοντας την βέβαια με τις απαραίτητες δόσεις ρατσισμού και εθνικισμού. Όμως ο βασικός λόγος της εκλογικής του εκτίναξης παραμένει η επένδυση στην οργή της γαλλικής κοινωνίας για το διευθυντήριο των Βρυξελλών. Σημαντικές σ’ αυτό το επίπεδο είναι και οι ευθύνες της γαλλικής Αριστεράς.

Σήμερα που η Γαλλία από μία χώρα από τις ατμομηχανές της ευρωπαϊκής οικονομίας είναι μία χώρα που μαστίζεται από τη λιτότητα και την αποβιομηχάνιση, πλατιά κομμάτια της κοινωνίας και των εργαζομένων αμφισβητούν ευθέως την ΕΕ. Ταυτόχρονα ο γερμανικός ιμπεριαλισμός δεν εμφανίζεται καθόλου διαλλακτικός απέναντι στον πάλαι ποτέ εταίρο του στον περίφημο «γαλλογερμανικό άξονα», ζητώντας περισσότερη λιτότητα και περικοπές. Παρόλα αυτά, η γαλλική Αριστερά παραμένει προσκολλημένη στο δόγμα του «ευρωπαϊσμού» και δεν αμφισβητεί τον πυρήνα της καπιταλιστικής ΕΕ και του ευρωπαϊκού κεφαλαίου αφήνοντας έτσι, εκτός των άλλων, χώρο στην ακροδεξιά να πουλάει αντιΕΕ ρητορεία ενώ στην πράξη έχει τις ίδιες (νεοφιλελεύθερες) απόψεις για την οικονομία.

Στην Αγγλία, το Κόμμα Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου του Νάιτζελ Φάρατζ, προσέγγισε το 30% και κατέλαβε την πρώτη θέση με διαφορά 6 μονάδων από τους δεύτερους Εργατικούς. Ακολουθώντας την συνταγή της Λεπέν (μην έχοντας βέβαια πίσω του την ιστορία 3 δεκαετιών και τις ανάλογες ρίζες που έχει στην κοινωνία το Εθνικό Μέτωπο) με ένα μίγμα ρατσισμού, εθνικισμού και αντι-ΕΕ ρητορείας, διανθισμένου με μπόλικους θεατρινισμούς που θυμίζουν τηλεοπτικό σώου, ο Ν. Φάρατζ είναι ο βέβαιος νικητής των εκλογών. Αξίζει πάντως να σημειωθεί πως για άλλη μια φορά η συμμετοχή στις ευρωεκλογές στην χώρα ήταν πολύ μικρή, με την αποχή να φτάνει το 65%.

Σημαντική άνοδο πέτυχαν και πιο ακραίοι, ναζιστικοί σχηματισμοί, όπως το γερμανικό NPD που με ποσοστό 1% εκλέγει για πρώτη φορά στην ιστορία του ευρωβουλευτή. Στην Κύπρο, το ΕΛΑΜ («αδελφή οργάνωση» της Χρυσής Αυγής) πέτυχε ποσοστό 2.69% στην πρώτη κάθοδο του στις ευρωεκλογές. Αυτό το ποσοστό απέχει βέβαια σημαντικά από το 9% της Χρυσής Αυγής, δεν παύει όμως να είναι ανησυχητικό και να αποτελεί σημαντική άνοδο από το 1.08% που το ΕΛΑΜ πέτυχε στις βουλευτικές εκλογές του 2011.

Αριστερά

Η Αριστερά πέτυχε μια μικρή αύξηση των δυνάμεων της, εντελώς αναντίστοιχη όμως με τις ευκαιρίες που προσφέρει η καταστροφική κρίση της οικονομίας και η απαξίωση του κυρίαρχου πολιτικού συστήματος.

Η αιτία δεν πρέπει να αναζητηθεί πουθενά αλλού παρά στην ίδια την πολιτική των ηγεσιών της Αριστεράς: πολυδιάσπαση, έλλειψη συγκεκριμένης πολιτικής εναλλακτικής απέναντι στο καπιταλιστικό σύστημα, συγκυβέρνηση σε πολλές περιπτώσεις σε τοπικό ή και εθνικό επίπεδο με τα κόμματα του κεφαλαίου.

Η μόνη χώρα, πέρα απ’ την Ελλάδα όπου είχαμε πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ, όπου η εικόνα είναι διαφορετική είναι η Ισπανία, με την Ενωμένη Αριστερά να πετυχαίνει ποσοστό 10% και να τριπλασιάζει τις έδρες τις από 2 σε 6 και το νεοσύστατο Podemos («Μπορούμε») μια πρωτοβουλία που ξεκίνησε από τις πλατείες των Αγανακτισμένων και στην οποία συμμετέχουν και δυνάμεις της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, να παίρνει 8% και να εκλέγει 5 ευρωβουλευτές.

Καθόλου τυχαία, στην ίδια χώρα, τα δυο βασικά αστικά κόμματα (Λαϊκό και Σοσιαλιστικό) πέτυχαν το χειρότερο ποσοστό τους εδώ και 25 χρόνια, μένοντας αθροιστικά, για πρώτη φορά, σε ποσοστό μικρότερο του 50%.

__________

Βρετανία

Πέρα από τις ευρωεκλογές, στη Βρετανία είχαμε και τη διενέργεια τοπικών εκλογών.

Στις τοπικές εκλογές που διεξάχθηκαν στην Αγγλία στις 22/5 η Συμμαχία Συνδικάτων και Σοσιαλιστών (TUSC) στην οποία παίζει κεντρικό ρόλο το Σοσιαλιστικό Κόμμα – CWI  (αδελφή οργάνωση του «Ξ») είχε μια πολύ σημαντική παρουσία με συνολικά 560 υποψήφιους.

Σε 77 περιπτώσεις, οι υποψήφιοι του TUSC συγκέντρωσαν ποσοστό μεγαλύτερο του 5%. Στο Σαουθάμπτον, ο Κιθ Μόρελ, εκλέχτηκε σύμβουλος συγκεντρώνοντας το 43% των ψήφων. Πολύ καλό ήταν και το αποτέλεσμα για τον σύντροφο Ντέιβ Νέλιστ που, παρότι δεν κατάφερε να εκλεγεί, συγκέντρωσε ποσοστό 29.7%(*). Με την καταμέτρηση των ψήφων να πλησιάζει προς το τέλος, το TUSC συγκεντρώνει περισσότερους από 65.000 ψήφους

(*) Το εκλογικό σύστημα στη Βρετανία είναι εντελώς διαφορετικό από το ελληνικό. Δεν υπάρχει λίστα κομμάτων αλλά υποψήφιοι-άτομα από κάθε κόμμα, ή ανεξάρτητοι. Σε κάθε εκλογική περιφέρεια εκλέγεται ο πρώτος σε ψήφους. Έτσι ένα κόμμα με 30% μπορεί να μην εκλέξει υποψήφιο, γιατί ένα άλλο κόμμα με μια ψήφο διαφορά, παίρνει τη συγκεκριμένη έδρα.

______

Ιρλανδία

Στις πρόσφατες επαναληπτικές εκλογές στην περιφέρεια του Δυτικού Δουβλίνου που προκλήθηκαν μετά από την παραίτηση του τοπικού βουλευτή των Εργατικών[1] το Σοσιαλιστικό Κόμμα-CWI  (αδελφή οργάνωση του «Ξ») πέτυχε μια εξαιρετικά σημαντική νίκη. Η συντρόφισσα Ρουθ Κόπινγκερ (Ruth Coppinger) αναδείχτηκε πρώτη με ποσοστό 23% των ψήφων πρώτης προτίμησης[2] και εκλέχτηκε στο ιρλανδικό κοινοβούλιο, αποτελώντας έτσι τον δεύτερο βουλευτή του Σοσιαλιστικού Κόμματος (μαζί με τον Τζο Χίγγινς).

Πολύ καλά ήταν για τους συντρόφους και τα αποτελέσματα των τοπικών εκλογών που διεξάχθηκαν τις ίδιες μέρες σε όλη την Ιρλανδία. Η «Συμμαχία Ενάντια στην Λιτότητα» στην οποία συμμετέχει το Σοσιαλιστικό Κόμμα, εξέλεξε συνολικά 14 δημοτικούς συμβούλους, από τους οποίους οι 9 είναι μέλη του Σοσιαλιστικού Κόμματος.

Δυστυχώς, η μεγάλη μάχη που έδωσε το Σοσιαλιστικό Κόμμα για την επανεκλογή στο ευρωκοινοβούλιο του συντρόφου Πολ Μέρφι, δεν στέφθηκε με επιτυχία. Ο σύντροφος συγκέντρωσε έναν σημαντικό αριθμό ψήφων, 29.953, και ποσοστό 8.5%, όμως αυτό δεν ήταν αρκετό για να πετύχει την εκλογή του.

Οι ευθύνες του ιρλανδικού SWP (αντίστοιχου του ελληνικού ΣΕΚ) που παρά τις εκκλήσεις τόσο των συντρόφων του Σοσιαλιστικού Κόμματος, όσο και άλλων Ιρλανδών ακτιβιστών να μην κατέβει στην συγκεκριμένη περιφέρεια, διασπώντας έτσι τις ψήφους της (ακόμα αρκετά αδύναμης στην χώρα) Αριστεράς, είναι πολύ μεγάλες. Το ΣΕΚ αποφάσισε να κατεβάσει δικό του υποψήφιο κάτω από την ομπρέλα «Οι άνθρωποι πάνω από τα κέρδη» (αντί μιας καθαρής κομματικής καθόδου) στην ίδια εκλογική περιφέρεια μ’ αυτή του Πολ Μέρφι, διασπώντας έτσι την ψήφο της Αριστεράς. Ο υποψήφιος του SWP πήρε 23.875 ψήφους και 6.8% – πετυχαίνοντας αυτό που είχαμε προβλέψει από την αρχή: να διασπάσει τη ψήφο της Αριστεράς και να «χαρίσει» έτσι την έδρα στα κόμματα του κατεστημένου.

[1] Στην Ιρλανδία όταν ένας βουλευτής παραιτηθεί, επαναλαμβάνονται οι εκλογές στην περιφέρεια του
[2] Το ιρλανδικό εκλογικό σύστημα είναι πολύ περίπλοκο και πολύ διαφορετικό από το ελληνικό. Σε κάθε εκλογική περιφέρεια (οι οποίες είναι κατά πολύ μικρότερες απ’ τις ελληνικές εκλέγοντας, κατά κανόνα, όχι πάνω από 4-5 βουλευτές) υπάρχουν ενιαία ψηφοδέλτια με όλους τους υποψηφίους όπου ο κάθε ψηφοφόρος έχει το δικαίωμα να δώσει όσες ψήφους προτίμησης επιλέγει, με την αντίστοιχη βαρύτητα (Νο.1, Νο.2, Νο.3, κοκ).

__________

Κύπρος

Στην Κύπρο τα αποτελέσματα των εκλογών αποτέλεσαν σοκ για το κατεστημένο.

Η αποχή έφτασε το πρωτοφανές και απίστευτο για το νησί ποσοστό του 56% ενώ όλα τα κόμματα της παραδοσιακής πολιτικής σκηνής, δεξιά, κέντρο και αριστερά, εμφάνισαν κατακόρυφη πτώση και σε απόλυτους αριθμούς και στα ποσοστά τους.

Η Δράσυ – Eylem, το πρωτοποριακό πολιτικό σχήμα στο οποίο για πρώτη φορά συμμετέχουν Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, αντιμετώπισε πόλεμο όχι μόνο από τα κατεστημένα ΜΜΕ αλλά και από την παραδοσιακή αριστερά και στο Νότο (ΑΚΕΛ) και στο Βορρά (CTP). Η δε κυπριακή κυβέρνηση με διάφορα «κόλπα» απέκλεισε δεκάδες χιλιάδες τουρκοκύπριους από το να μπορέσουν να ψηφίσουν.

Παρόλα αυτά η Δράσυ-Eylem πήρε ένα πολύ αξιοπρεπές 0,9% περίπου και 2220 ψήφους. Η ΝΕΔΑ, η αντίστοιχη οργάνωση του «Ξ» στην Κύπρο θεωρεί πως το αποτέλεσμα είναι πολύ καλό για αρχή και για λιγότερες από 3 βδομάδες ζωής και εκστρατείας.

Οι δυνατότητες συνέχισης και συγκρότησης της πρώτης κοινής Ε/κ και Τ/κ κίνησης της Αριστεράς είναι υπαρκτές και ελπίζουμε να ευοδωθούν. Διαβάστε περισσότερα εδώ