Της Εύας Δημάκου
Πάντειο Πανεπιστήμιο
Ο νέος νομός-πλαίσιο για την εκπαίδευση που ψηφίστηκε στις 24 Αυγούστου ήρθε για να μετατρέψει, ολοκληρωτικά πλέον, το πανεπιστήμιο σε επιχείρηση, τη γνώση σε εμπόρευμα και τους φοιτητές σε ευέλικτο και πειθαρχημένο εργατικό δυναμικό.
Σήμερα μετά από ένα μήνα σημαντικών κινητοποιήσεων, το φοιτητικό κίνημα φαίνεται να παρουσιάζει καμπή στη δυναμική του. Η καμπή αυτή εκδηλώνεται περισσότερο με την απώλεια συνελεύσεων και τον τερματισμό των καταλήψεων σε αρκετά ΑΕΙ και ΤΕΙ.
Παρόλα αυτά το κίνημα φάνηκε να «ενισχύεται» πριν από μερικές μέρες από μια πολιτικά έντιμη κίνηση. Ο καθηγητής Νίκος Θεοτοκάς στις 26 Σεπτεμβρίου, κατέθεσε την παραίτηση του από τη θέση του προέδρου του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου. Με επιστολή του προς την γενική συνέλευση του τμήματος και τον πρύτανη δήλωσε παραίτηση από την θέση αυτή, επειδή αρνείται να συναινέσει στην εφαρμογή του νόμου της Διαμαντοπούλου, και να συμβάλει ως πρόεδρος του Τμήματος στην ίδια την διάλυσή του τμήματος.
Με την παραίτηση του, δηλώνει πως αρνείται να υπογράψει τις διοικητικές πράξεις του νόμου της Διαμαντοπούλου που, όπως αναφέρει,
«θα οδηγήσουν στην διάλυση του επιστημονικού περιεχομένου των προγραμμάτων σπουδών και των πτυχίων αλλά και που θέτουν σε εργασιακή εφεδρεία το ήδη αριθμητικά ελλιπές διοικητικό προσωπικό».
Στην επιστολή του ο κ.Θεοτοκάς, τονίζει τις συνέπειες που θα επιφέρει ο νόμος στην τριτοβάθμια εκπαίδευση,
«καταλύει, φοβάμαι, τη συνταγματική νομιμότητα, καταργεί τα συλλογικά όργανα και τον ακαδημαϊκό χαρακτήρα των ΑΕΙ, χειραγωγεί την έρευνα και προσβάλλει την αξιοπρέπεια των πανεπιστημιακών λειτουργών. Αντί, δηλαδή, να διορθώνει τα πολλά κακώς κείμενα, καταστρέφει τον ίδιον τον πανεπιστημιακό θεσμό” και αρνείται να ακολουθήσει τον δρόμο για την ισοπέδωση όσων έχουν κερδιθεί τα προηγούμενα χρόνια, "αρνούμαι να προωθήσω τις διαδικασίες που καταστρέφουν όσα, λίγα και σημαντικά, δημιουργήσαμε υπό εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες. Αρνούμαι, τέλος, να αποδοκιμάσω έργοις (ως εκ της θεσμικής θέσης μου) τις δίκαιες αντιδράσεις των φοιτητών, ακόμη κι αν διαφωνώ ή δεν συμμερίζομαι τους τρόπους, τις μορφές ή τα πεπραγμένα του αγώνα τους».
Οι κοινωνικές και ανθρωπιστικές επιστήμες θα είναι οι πρώτες που θα υποβαθμιστούν με την εφαρμογή του νέου νόμου, καθώς οι ιδιώτες δεν θα ενδιαφερθούν να χρηματοδοτήσουν και να επενδύσουν σ’ αυτές, εφόσον τμήματα όπως π.χ. η κοινωνιολογία ή η πολιτική επιστήμη, δεν θα τους επιφέρουν κέρδη. Για ένα πανεπιστήμιο κοινωνικών και πολιτικών επιστημών όπως το Πάντειο είναι σημαντικός ο αγώνας των φοιτητών και για την προάσπιση των ίδιων των γνωστικών αντικειμένων που προσφέρει.
Η συμμετοχή των πανεπιστημιακών στο κίνημα αυτό είναι αναγκαία, καθώς μόνο μέσω ενός μαχητικού πανεκπαιδευτικού μετώπου θα καταφέρουμε να φτάσουμε σε νίκες και να πάρουμε πίσω το μέλλον του δημόσιου ελληνικού πανεπιστημίου. Ελπίζουμε λοιπόν πως κινήσεις όπως αυτή του κ.Θεοτοκά, θα ακολουθήσουν κι άλλοι πανεπιστημιακοί καθηγητές που αντιδρούν στο νέο νόμο και επικροτούν τον αγώνα των φοιτητών.
__________
Ολόκληρη η επιστολή της παραίτησης του καθηγητή Νίκου Θεοτοκά:
Αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι,
Με λύπη μου, σας παρακαλώ να δεχθείτε την παραίτησή μου από τη θέση του Προέδρου του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας.
Όλα αυτά τα χρόνια υπηρέτησα, ενίοτε καθ’ υπερβολή, τις αρχές του δημοσίου και ακαδημαϊκού πανεπιστημίου εντός των ορίων που έθετε η κείμενη νομοθεσία.
Ο Νόμος 4000 και 9 (που προέκυψε χωρίς κανέναν διάλογο με τα Ιδρύματα, ψηφίστηκε από τέσσερα κοινοβουλευτικά κόμματα και δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 195/06.09.2011) καταλύει, φοβάμαι, τη συνταγματική νομιμότητα, καταργεί τα συλλογικά όργανα και τον ακαδημαϊκό χαρακτήρα των ΑΕΙ, χειραγωγεί την έρευνα και προσβάλλει την αξιοπρέπεια των πανεπιστημιακών λειτουργών. Αντί, δηλαδή, να διορθώνει τα πολλά κακώς κείμενα, καταστρέφει τον ίδιον τον πανεπιστημιακό θεσμό.
Ωστόσο, ό,τι και να λέω κι ό,τι και να φοβάμαι, όσο και να συντάσσομαι με όσες και όσους ζητούν την κατάργησή του, ο 4009 είναι πλέον νόμος του κράτους.
Σύμφωνα με τις μεταβατικές διατάξεις και την υπ’ αρ. πρωτ. 106639/Β1 Εγκύκλιο του Ειδικού Γραμματέα Α.Ε. καθηγ. Β. Παπάζογλου, οι διοικήσεις των Τμημάτων (παρά τις ρητές διατάξεις οι οποίες τα καταργούν) θα συνεχίσουν να λειτουργούν ως τα τέλη της τρέχουσας ακαδημαϊκής χρονιάς «μέχρι την έκδοση των Π.Δ. για την μετατροπή των υφιστάμενων Τμημάτων σε Προγράμματα Σπουδών».
Αρνούμαι να συμβάλω ως πρόεδρος του Τμήματος στη διάλυσή του. Αρνούμαι να υπογράψω τις διοικητικές πράξεις που διαλύουν το επιστημονικό περιεχόμενο των προγραμμάτων σπουδών και των πτυχίων, που καταστρέφουν την οργανική σύνδεση της διδασκαλίας με την παραγωγή νέας γνώσης, που θέτουν σε «εργασιακή εφεδρεία» το ήδη αριθμητικά ελλιπές διοικητικό προσωπικό. Αρνούμαι να προωθήσω τις διαδικασίες που καταστρέφουν όσα, λίγα και σημαντικά, δημιουργήσαμε υπό εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες. Αρνούμαι, τέλος, να αποδοκιμάσω έργοις (ως εκ της θεσμικής θέσης μου) τις δίκαιες αντιδράσεις των φοιτητών, ακόμη κι όταν συμβαίνει να μην συμμερίζομαι τις μορφές ή τα πεπραγμένα του αγώνα τους.
Παρά την τυπική κατάργηση, θέλω να πω, των συλλογικών οργάνων, ας μην διαγράψουμε (παρά τα λάθη, τις υπερβολές ή τις αστοχίες) όσα μας έχουν κάνει περήφανες και περήφανους για τη δουλειά μας κι ας κρατήσουμε (παρά τα κελεύσματα των καιρών) ως κόρη οφθαλμού την εμμονή μας τις αξίες της επιστήμης και τις αρχές της συλλογικότητας και της δημοκρατίας. Αν το πετύχουμε αυτό, αν επιμένουμε να φυσάμε λίγο απ’ το οξυγόνο που κρατά η εκπνοή μας, θα μείνει αναμμένο το καρβουνάκι της ελπίδας. Και τότε, αν το καταφέρουμε αυτό το ασήκωτα ολίγο, πάλι εδώ θα είμαστε όλες και όλοι ν’ αλλάξουμε τα πράγματα ή να φτιάξουμε τους συσχετισμούς για τη μεταλλαγή τους δια της συμμετοχής.
Συναδελφικά, Νίκος Θεοτοκάς
