Στις 21 Σεπτεμβρίου κλείνει ένας χρόνος από την ημέρα που σοκαρισμένοι παρακολουθήσαμε στην τηλεόραση και τα social media τη δολοφονία ενός αγνώστου αρχικά, ο οποίος σύμφωνα με τα ρεπορτάζ είχε μπει σε ένα κοσμηματοπωλείο για να το ληστέψει.
«Ναρκομανής» και «ληστής» ο «δράστης» που κατέληξε στον δρόμο για το νοσοκομείο, σε «άμυνα» και στην «υπεράσπιση της περιουσίας του» ο ένας εκ των δολοφόνων, ο ιδιοκτήτης του κοσμηματοπωλείου, τον οποίο «βοήθησε» ένας μεσίτης της περιοχής. Αυτή ήταν η καραμέλα που ακούγαμε καθημερινά. Τις επόμενες ώρες θα ακολουθήσουν μία σειρά από ρεπορτάζ που θα δικαιολογούν το λιντσάρισμα, αναφερόμενα στο αδιέξοδο που έχουν οδηγηθεί οι καταστηματάρχες, κοκ. Παράλληλα, θα κυκλοφορήσει ένα νέο βίντεο που θα δείχνει τους αστυνομικούς που έσπευσαν στο σημείο να φέρονται στον άντρα με μεγάλη βαναυσότητα.
Όταν η είδηση του θανάτου του γκέι ακτιβιστή Ζακ Κωστόπουλου συνδεθεί με την είδηση για τη δολοφονία στο κοσμηματοπωλείο, το σοκ και η οργή θα εκτοξευθούν, αφού ο Ζακ Κωστόπουλος ήταν ένας ιδιαίτερα αγαπητός άνθρωπος και γνωστός -ειδικά ανάμεσα στα ΛΟΑΤ* άτομα- για τη συμμετοχή του σε ομάδες και κινητοποιήσεις ενάντια στην ομοφοβία και τα δικαιώματα των οροθετικών. Ο αισχρός τρόπος που δολοφονήθηκε, είχε έτσι κι αλλιώς προκαλέσει την κατακραυγή μεγάλου μέρους της κοινωνίας, όταν όμως το θύμα ταυτοποιείται ως ο Ζακ, μετατρέπεται σε σύμβολο αγώνα για τα ΛΟΑΤ άτομα και όχι μόνο.
Η προσπάθεια «ξεπλύματος» από ΜΜΕ και ακροδεξιούς
Τις επόμενες μέρες βρεθήκαμε να παρακολουθούμε έναν πόλεμο εντυπώσεων και λάσπης από την μία, και προσπάθειας να αποκαλυφτεί η αλήθεια από την άλλη. Από τη μία τα κανάλια και η αστυνομία, το περιβόητο «αυτή είναι η πρακτική, σε όποιον αρέσει» του πρόεδρου των αστυνομικών υπαλλήλων Αθήνας Δημοσθένη Πάκου, το «γκάλοπ» της αισχρής Στεφανίδου που μας καλούσε να ψηφίσουμε αν συμφωνούμε με την αντίδραση του κοσμηματοπώλη και του ΑΡΤ του Καρατζαφέρη που έθετε το ακόμα πιο ωμό ερώτημα: «Είστε υπέρ της ηρωποιήσεως του επίδοξου ληστή, ομοφυλόφιλου και οροθετικού;». Από την άλλη, ο κόσμος που αυτό που έβλεπε στο βίντεο ήταν η φρικτή δολοφονία ενός ανθρώπου, οι γνωστοί, οι φίλοι και η οικογένειά που επέμεναν πως ο Ζακ δεν ήταν ναρκομανής και αποκλείεται να μπήκε στο κοσμηματοπωλείο για να κλέψει, που αναζητούσαν μάρτυρες και ζητούσαν να γίνει σωστά η έρευνα.
Μέσα σε αυτόν τον ένα χρόνο, η υπόθεση του Ζακ προχωράει αργά, η κάθε εξέλιξη όμως συνηγορεί σε όσα ισχυρίζονταν από την αρχή οι φίλοι και οι συγγενείς του. Οι αιματολογικές εξετάσεις έδειξαν πως δεν ήταν υπό την επήρεια ναρκωτικών ουσιών, μάρτυρες και βίντεο απέδειξαν πως δεν μπήκε για να ληστέψει στο κοσμηματοπωλείο, αλλά γιατί ένιωθε απειλή, ενώ το ιατροδικαστικό πόρισμα προκαλεί πόνο και οργή: «Η αιτία θανάτου του Ζακ Κωστόπουλου ήταν οι ισχαιμικού τύπου αλλοιώσεις μυοκαρδίου, που συνδέονται αιτιωδώς με τα πολλαπλά τραύματα που έφερε ο θανών σε διάφορα σημεία του σώματος. Μέσω μηχανισμού “στρες” -ο όρος “στρες” με την ιατρική έννοια του όρου- δηλαδή την αντίδραση του οργανισμού προκειμένου να αντιμετωπίσει εξωτερικά ερεθίσματα, όπως τραύματα που τείνουν να μεταβάλουν τη σωματική του ισορροπία». Ο Ζακ δηλαδή πέθανε από το στρες που του προκάλεσε η επίθεση από τον κοσμηματοπώλη και τον μεσίτη αρχικά και τους τέσσερεις αστυνομικούς στη συνέχεια!
Για μία ακόμα φορά, μία «κουτσουρεμένη» δικαίωση
Και ενώ όλα τα στοιχεία δικαιώνουν την εκδοχή των φίλων και συγγενών του Ζακ, οι αρχές δε δείχνουν να συμμερίζονται την ανάγκη για να υπάρξει δικαίωση. Στις 11 Σεπτεμβρίου η οικογένεια του Ζακ μέσω των δικηγόρων της κατέθεσε αίτημα προσδιορισμού της δίκης και άμεσα, την επόμενη μέρα, τούς γνωστοποιήθηκε το πολυσέλιδο πόρισμα του εισαγγελέα, κάτι που υποδηλώνει πως ενώ το πόρισμα ήταν έτοιμο, υπήρξε αδιαφορία ή στοχευμένη καθυστέρηση στην εξέλιξη της υπόθεσης. Την ίδια ώρα που οι δολοφόνοι του Ζακ κυκλοφορούν ελεύθεροι.
Στο πόρισμά του ο εισαγγελέας κάνει λόγο για «εξευτελισμό του θύματος στα όρια του λιντσαρίσματος», αναφέρει ότι «η τιμωρητική διάθεση των δραστών αποτέλεσε το κίνητρό τους» και πως «ουδόλως μπορεί να γίνει λόγος για άμυνα, πολύ περισσότερο για υπέρβαση ορίων άμυνας» από μέρους των θυτών. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του omniatv.com, επισημαίνει πως «ο θάνατος του Ζακ δεν θα επέρχονταν, εάν δεν είχε πληγεί με το συγκεκριμένο τρόπο στη οδό Γλάδστωνος και αναγνωρίζει ότι όταν χτυπάς έναν άνθρωπο με σφοδρότητα στο κεφάλι ξέρεις καλά ότι μπορεί να τον σκοτώσεις. Αυτό σημαίνει ότι το επιδιώκεις ή τουλάχιστον το αναλαμβάνεις σαν ενδεχόμενο».
Και παρόλα αυτά, η πρότασή του είναι η παραπομπή σε δίκη του κοσμηματοπώλη και του μεσίτη και τεσσάρων αστυνομικών για το αδίκημα της «θανατηφόρας σωματικής βλάβης» και όχι του ισχυρότερου της «ανθρωποκτονίας».
Το γεγονός αυτό αποτελεί μία εξαιρετικά δυσάρεστη εξέλιξη, αφού σύμφωνα με τα ευρήματα του πορίσματος στοιχειοθετείται η κατηγορία της ανθρωποκτονίας. Η οικογένεια του Ζακ έχει ήδη καταθέσει μήνυση με την οποία ζητάει να μετατραπούν οι κατηγορίες σε ανθρωποκτονία για τους δύο πολίτες και τους εννέα αστυνομικούς που εμπλέκονται στην υπόθεση (και όχι μόνο τους τέσσερις).
Αγώνας για δικαιοσύνη
Ο τρόπος που κινείται η δικαιοσύνη έναν χρόνο τώρα, με τις καθυστερήσεις και τελικά το εισαγγελικό πόρισμα, δε γεννάει ιδιαίτερη αισιοδοξία για το πώς θα κινηθεί από εδώ και πέρα. Αυτό όμως που μπορεί και γεννάει αισιοδοξία σε μία τόσο σκοτεινή υπόθεση είναι το σθένος της οικογένειάς του Ζακ για δικαίωση και η αλληλεγγύη που γεννήθηκε μέσα από ΛΟΑΤ ομάδες, ομάδες για κοινωνικά δικαιώματα, αριστερές οργανώσεις, κόσμο που σοκαρίστηκε, οργίστηκε και αποφάσισε να πάρει θέση και να δράσει ενάντια σε αυτήν την αισχρή δολοφονία. Το γεγονός πως σήμερα, αυτές οι δυνάμεις παρακολουθούν τις εξελίξεις και ασκούν πιέσεις, είναι ο βασικός λόγος που διατηρείται η πιθανότητα να αποδοθεί όντως δικαιοσύνη. Αν ο Ζακ είχε ξεχαστεί, η υπόθεση του θα είχε πολύ μικρότερες πιθανότητες να φωτιστεί και να πάρει τις πραγματικές της διαστάσεις.
Για τις 21 Σεπτεμβρίου, «μαύρη επέτειο» της δολοφονίας του Ζακ καλούνται σε πολλές πόλεις πορείες και κινητοποιήσεις, ενώ αυτές τις μέρες οργανώνονται και μία σειρά από εκδηλώσεις και συζητήσεις αφιερωμένες στον Ζακ. Αναδεικνύεται έτσι και η ανάγκη να παλέψουμε για μία κοινωνία απαλλαγμένη από ανισότητες και διακρίσεις, μία κοινωνία που δεν θα γεννά ψυχρούς δολοφόνους, δημοσιογράφους-«βαμπίρ» και ακροδεξιούς και φασίστες έτοιμους να επιτεθούν σε κάθε τι διαφορετικό.
