Αναδημοσιεύουμε από το erensep.org άρθρο του Heiner Flassbeck σχετικά με τις συνέπειες του Brexit. Ο Χάινερ Φλάσμπεκ είναι Γερμανός οικονομολόγος διεθνούς φήμης που ιδεολογικά και πολιτικά προέρχεται από την αριστερή Σοσιαλδημοκρατία και σήμερα έχει σχέσεις με το αριστερό γερμανικό κόμμα, Die Linke. Επομένως οι πολιτικές απόψεις του Φλάσμπεκ, οι οποίες κινούνται μέσα στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος, διαφέρουν από τις απόψεις του «Ξ».
Όμως ο Φλάσσμπεκ, σε αντίθεση με τους οικονομολόγους που εκτελούν «διατεταγμένη υπηρεσία» στην υπηρεσία της άρχουσας τάξης, προσπαθεί και προσεγγίζει με αντικειμενικό τρόπο τις οικονομικές εξελίξεις. Σ’ αυτό το άρθρο θέτει με ισορροπημένο και ρεαλιστικό τρόπο το τι σημαίνουν, από καθαρά οικονομική σκοπιά οι συνέπειες του Brexit ανάμεσα στη Βρετανία και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι μια νηφάλια, «τεχνοκρατική», απάντηση στον πανικό που προσπαθούν να σπείρουν τα ΜΜΕ και στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς σχετικά με τις συνέπειες του Brexit.
Αυτό που προκύπτει από το άρθρο του Φλάσσμπεκ είναι αυτό που έχουμε γράψει ήδη στο «Ξ», ότι ο βασικός λόγος για την εκστρατεία τρομοκράτησης και πανικού που ασκούν τα ΜΜΕ και πριν και μετά το βρετανικό δημοψήφισμα είναι φόβος της ελληνικής άρχουσας τάξης (αλλά και των υπόλοιπων της Ευρώπης) μην μεταδοθεί ο ιός από τη Βρετανία σε άλλες χώρες.
Το «πολύ κακό για το τίποτα», όπως έγραψε ο Σαίξπηρ, ίσως να είναι κάπως υπερβολικό για την περίπτωση του Brexit, αλλά το «πολλή φασαρία για λίγο» θα ήταν απολύτως κατάλληλο. Ακόμη και το παιχνίδι των λέξεων μεταξύ Brexit και Grexit είναι παραπλανητική. Το Grexit σημαίνει ότι η Ελλάδα θα εγκαταλείψει την ευρωζώνη, θα εκδώσει το δικό της νόμισμα, θα το υποτιμήσει προκειμένου να τονώσει τις εξαγωγές της και θα ενθαρρύνει κατά πάσα πιθανότητα άλλες χώρες να ακολουθήσουν το παράδειγμά της. Το Ηνωμένο Βασίλειο, από την άλλη πλευρά, δεν είναι καν μέλος της ζώνης του ευρώ.
Αν το στρατόπεδο του Brexit κερδίσει σε δύο εβδομάδες από τώρα, οι Βρετανοί θα αποχωρήσουν από ορισμένες ευρωπαϊκές συνθήκες. Αυτό παρουσιάζεται σχεδόν ως ζήτημα ζωής και θανάτου αυτές τις μέρες. Δεν είναι.
Εφόσον δεν ξέρουμε τι θα έρθει να πάρει τη θέση των παλιών συνθηκών, η διαδικασία είναι σαν το διάσημο ποδήλατο που μόλις έπεσε πάνω στην Κίνα. Τότε, γιατί τόσοι πολλοί δημιουργούν τόσο πολύ θόρυβο και χύνουν τόση μελάνη για αυτό το ασήμαντο γεγονός;
Αυτό μπορεί να εξηγηθεί μόνο από τους ευρωπαίους επικοινωνιολόγους και τους συνεργάτες τους στα μέσα ενημέρωσης, που λειτουργούν με βάση το μότο «Κάνε έλεγχο όλων των ζημιών και βεβαιώσου ότι δεν θα εξαπλωθούν». Ο φόβος που οδηγεί κάθε σκέψη και πράξη των ανθρώπων αυτών είναι ότι η Βρετανοί θα αποφασίσουν κατά της Ευρώπης στις 23 Ιουνίου και οι ίδιοι πρέπει να βεβαιωθούν ότι δεν θα ακολουθήσουν και άλλοι.
Αλλά αυτός ο πανικός δεν έχει καμία λογική βάση. Η αναλογία μεταξύ μιας εξόδου από την νομισματική ένωση και ενός πιθανού Brexit μεγαλοποιείται, συνειδητά ή ασυνείδητα.
Ακόμη και ο Nigel Farage δεν θα καταργούσε όλες τις συνθήκες με την ΕΕ
Κατά κανόνα, τα σοκ στην οικονομία έρχονται στην επιφάνεια, συχνά σχεδόν εν μία νυκτί, όταν οι τιμές των βασικών προϊόντων αυξάνονται ή μειώνονται σημαντικά και πολλοί δρώντες, οι οποίοι ξαφνικά βλέπουν τις υπό κανονικές συνθήκες προσδοκίες τους να περιορίζονται, αναγκάζονται να προχωρήσουν σε γρήγορες προσαρμογές όσον αφορά τις δαπάνες και τις επενδύσεις σε μια κατάσταση που ουσιαστικά χαρακτηρίζεται από μεγάλη αβεβαιότητα.
Τίποτα από αυτά δεν θα συμβεί αν οι Βρετανοί επιλέξουν να αποχωρήσουν από τις ευρωπαϊκές συνθήκες.
Ακόμα και αν ο David Cameron παραιτηθεί μετά από νίκη του στρατοπέδου του Brexit, τίποτε άλλο δεν θα συμβεί. Ο Boris Johnson θα πάρει κατά πάσα πιθανότητα τη θέση του. Κανένα από τα μεγάλα κόμματα στη Βρετανία δεν επιθυμούν εκλογές στο σημείο αυτό. Οι Συντηρητικοί φοβούνται ότι θα χάσουν τις εκλογές από το Εργατικό Κόμμα, πράγμα πολύ πιθανό. Η κατάσταση στο εσωτερικό του Εργατικού Κόμματος έχει περιπλακεί από την στιγμή που ο Jeremy Corbyn ανέλαβε την ηγεσία του κόμματος. Οι εκλογές μπορούν να κερδηθούν μόνο αν η δεξιά και η αριστερή πτέρυγα του κόμματος ενωθούν και αυτό σίγουρα δεν θα συμβεί σύντομα. Ανεξάρτητα από οτιδήποτε άλλο, κανείς δεν θα συνεργαστεί με το Κόμμα Ανεξαρτησίας (UKIP) του Nigel Farage.
Ακόμα και ο Farage δεν θα επέλεγε να βγει από όλες ή από τις περισσότερες από τις ευρωπαϊκές συνθήκες, επειδή απλούστατα είναι παράλογο να ανταλλάξει κανείς τις άκρως τεχνικές και τέλεια ρυθμισμένες εμπορικές και άλλες συμφωνίες για ένα κενό και μια μεγάλη αβεβαιότητα.
Φανταστείτε τι θα συμβεί αν η πλειοψηφία των Βρετανών ψηφίσει υπέρ του Brexit. Η πρώτη ανακοίνωση που θα γίνει το επόμενο κιόλας πρωί είναι ότι όλες οι συνθήκες εξακολουθούν να ισχύουν μέχρις ότου θεσπιστούν νέες. Κάποιος μπορεί κάλλιστα να φανταστεί ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, φυσικά χωρίς να το δημοσιοποιήσει, έχει προετοιμαστεί για τη διαμόρφωση διμερών συνθηκών μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου σε περίπτωση Brexit.
Αυτές οι διμερείς συνθήκες θα αντικαταστήσουν τις πολυμερείς ευρωπαϊκές συνθήκες και θα διατηρήσουν την ουσία της σχέσης μεταξύ των δύο οικονομικών περιοχών σε μεγάλο βαθμό ανέπαφη. Κανείς δεν θα πετάξει στη θάλασσα το ελεύθερο εμπόριο, τους μηχανισμούς της εσωτερικής αγοράς ή οποιεσδήποτε άλλες σημαντικές ρυθμίσεις.
Το Brexit θα μειώσει την ισχύ του Ηνωμένου Βασιλείου εντός της ΕΕ. Μπορεί κάλλιστα να είναι αλήθεια ότι μακροπρόθεσμα οι νέες ρυθμίσεις θα ευνοήσουν τη βρετανική κυβέρνηση και το City του Λονδίνου, το οικονομικό κέντρο, λιγότερο από ό, τι στο παρελθόν. Εάν το Ηνωμένο Βασίλειο βγει από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η βρετανική κυβέρνηση δεν θα μπορεί πλέον να ασκεί βέτο ή να οργανώσει πλειοψηφίες σε όλη την Ευρώπη για να υποστηρίξει πολιτικές προτάσεις. Βραχυπρόθεσμα, ωστόσο, κανείς δεν θα δράσει κατά του Ηνωμένου Βασιλείου ή του City για να μην ρίξει κι άλλο λάδι στη φωτιά. Η προσδοκία ότι ορισμένοι στις Βρυξέλλες θα είναι πρόθυμοι να τιμωρήσουν τους Βρετανούς για την έξοδο προκειμένου να προειδοποιήσουν τους άλλους να μην δοκιμάσουν το ίδιο είναι μη ρεαλιστική (βλ. για παράδειγμα εδώ). Στην πραγματικότητα, η Δανία είναι η μόνη χώρα που θα μπορούσε να «προειδοποιηθεί» με τέτοιο τρόπο. Η κατάσταση των χωρών που ανήκουν στη ζώνη του ευρώ είναι πολύ διαφορετική από τη θέση του Ηνωμένου Βασιλείου εντός της ΕΕ.
Όταν κάποιος είναι και πάλι ελεύθερος σε μια κυρίαρχη χώρα…
Σε βάθος χρόνου, τα πράγματα θα είναι σίγουρα διαφορετικά, ειδικά από την άποψη του Λονδίνου. Ο βρετανικός λαός θα είναι και πάλι ελεύθερος και κυρίαρχος. Θα αισθανθεί όπως οι Ελβετοί, οι οποίοι πιστεύουν ακράδαντα ότι είναι οι πιο ελεύθεροι άνθρωποι στον κόσμο επειδή δεν δεσμεύονται από καμία συνθήκη. Αλλά αυτό, φυσικά, δεν είναι αλήθεια. Η Ελβετία συνδέεται με την Ευρωπαϊκή Ένωση με πολλές διμερείς συμφωνίες και συνθήκες. Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των διμερών συμφωνιών έχουν δώσει στην Ελβετία ακριβώς τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις με τα κράτη μέλη της ΕΕ. Η κρίσιμη διαφορά μεταξύ των διμερών συμφωνιών που δεσμεύουν την Ελβετία και τις πολυμερείς συνθήκες που δεσμεύουν όλα τα κράτη-μέλη, είναι ότι τα τελευταία είχαν λόγο στη διαμόρφωση των κειμένων και τη διαδικασία λήψης αποφάσεων που οδήγησε σε αυτά και, φυσικά, στο τέλος της διαδικασίας, είχαν δικαίωμα ψήφου. Η Ελβετία δεν έχει δικαίωμα ψήφου. Μπορεί μόνο να επικυρώνει συμφωνίες. Όντας μικρό κράτος, δεν έχει καμία πραγματική διαπραγματευτική εξουσία σε σχέση με την ΕΕ.
Κάτι παρόμοιο θα συμβεί και στο Ηνωμένο Βασίλειο εάν το Brexit γίνει πραγματικότητα, κάτι εξαιρετικά απίθανο. Το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να περάσει σε δεύτερη θέση στις Βρυξέλλες, όλα θα διευθετούνται από διμερείς συμφωνίες και η Βρετανία βασικά θα αντιμετωπίζεται ως κράτος-μέλος. Το σαφές μειονέκτημα για τη Βρετανία θα ήταν φυσικά ότι δεν θα είναι πλέον δυνατό να λαμβάνει μέρος στις διαπραγματεύσεις ευρωπαϊκών συμφωνιών. Τα κράτη-μέλη θα παρουσιάσουν τις συμφωνίες στο Ηνωμένο Βασίλειο υπό μορφή «ή αυτό ή τίποτε». Αυτή είναι επίσης, αν το προτιμάτε, μια μορφή ελευθερίας και μπορεί κανείς να αισθάνεται υπέροχα κυρίαρχος, όπως ακριβώς και οι Ελβετοί.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα διαλυθεί, αν το Ηνωμένο Βασίλειο αποφασίσει να αποχωρήσει στις 23 Ιουνίου. Οι Βρετανοί βρίσκονται πολύ μακριά από τα κεντρικά προβλήματα εντός της ζώνης του ευρώ ούτως ώστε η δυσαρέσκειά τους να θέσει σε κίνδυνο οτιδήποτε σημαντικό.
Ένα όχι και τόσο πιθανό Brexit σίγουρα θα ταρακουνήσει την ευρωπαϊκή πολιτική για ένα διάστημα μέχρι τα πράγματα να επιστρέψουν στο κανονικό. Ο πραγματικός κίνδυνος για την Ευρωπαϊκή Ένωση δεν προέρχεται από την άλλη πλευρά της Μάγχης. Το πραγματικό πιθανό οριακό σημείο βρίσκεται, όπως συχνά συμβαίνει στην ιστορία, πίσω από το Ρήνο. Μια οντότητα όπως η Ευρωπαϊκή ή σπάει στη μέση ή δεν σπάει καθόλου.
© 2016 EReNSEP
Σχετικά άρθρα
- Αλήθειες και ψέματα σχετικά με το Brexit, 22/06/2016
https://xekinima.org/alitheies-kai-psemata-sxetika-me-to-brexit/ - Η «ΙΣΚΡΑ» οφείλει να ελέγχει καλύτερα τις πληροφορίες της (σχετικά με το Brexit), 24/06/2016
https://xekinima.org/i-iskra-prepei-na-elegxei-kalutera-tis/
- Βρετανία: καμπάνια του «Σοσ. Κόμματος – CWI» υπέρ της εξόδου από την ΕΕ, 25/04/2016
https://xekinima.org/vretania-kabania-tou-sos-kommatos-cwi-yper-tis-exodou-apo-tin-ee/ - Βρετανία: η στροφή 180ο του Τζέρεμι Κόρμπιν στο θέμα της ΕΕ, 08/05/2016
https://xekinima.org/bretania-i-strofi180-tou-jeremy-corbyn/
