Αλέξανδρος Πραντούνας
Το παρόν άρθρο γράφεται με αφορμή δύο άρθρα του συντρόφου Νίκου Καπιτσίνη, μέλους του ΝΑΡ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και κάτοικου Βρετανίας, που αφορούν τις βρετανικές εκλογές και τη στάση της Αριστεράς απέναντι στο φαινόμενο Κόρμπιν.
Το πρώτο άρθρο δημοσιεύτηκε στο σάιτ pandiera.gr στις 4/6 και σε μια πιο συντομευμένη εκδοχή στην εφημερίδα ΠΡΙΝ (ολόκληρο το άρθρο εδώ) ενώ το δεύτερο δημοσιεύτηκε στις 11/6 στην εφημερίδα ΠΡΙΝ (ολόκληρο το άρθρο εδώ).
Στα δυο αυτά άρθρα ασκείται κριτική στην βρετανική αντικαπιταλιστική και επαναστατική Αριστερά επειδή (στον συντριπτικό της όγκο) στις πρόσφατες εκλογές υποστήριξε τον Τζέρεμι Κόρμπιν του κόμματος των «Εργατικών» ενάντια στην Τερέζα Μέι και τους «Τόρηδες» («Συντηρητικό Κόμμα»).
Γιατί κάλεσε η Μέι εκλογές;
Στο πρώτο του άρθρο, με τίτλο «Για τις βρετανικές εκλογές και την πολιτική αντιπαράθεση», ο σύντροφος, στην αρχή του άρθρου σωστά τονίζει πως η Μέι προκήρυξε πρόωρες εκλογές με βάση τις δημοσκοπήσεις που έδειχναν ότι έτσι θα δυναμώσει τη θέση της και θα πετύχει μεγαλύτερη κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Όμως δεν αναφέρει τίποτα για το γεγονός πως ένας από τους βασικούς λόγους που η Μέι κάλεσε πρόωρες εκλογές (με την πλήρη υποστήριξη της άρχουσας τάξης, αλλά και της δεξιάς-νεοφιλελεύθερης πτέρυγας του Εργατικού Κόμματος) ήταν πως με μια σαρωτική της νίκη θα ανάγκαζε τον Κόρμπιν σε παραίτηση, βάζοντας τέλος στην «αριστερή παρένθεση» που τόσο ενοχλεί την άρχουσα τάξη της Βρετανίας και ακούει στο όνομα Τζέρεμι Κόρμπιν.
Άκριτα με τον Κόρμπιν;
Στη συνέχεια του άρθρου η βρετανική επαναστατική Αριστερά κατηγορείται για «εγκλωβισμό στους Εργατικούς» διαχρονικά. Μια σειρά οργανώσεις που αναφέρει ο αρθρογράφος, ανάμεσα τους και το Σοσιαλιστικό Κόμμα – CWI , αδελφή οργάνωση του «Ξ» στη Βρετανία, κατηγορούνται ότι αμέσως μετά την προκήρυξη των εκλογών συντάχθηκαν
«σθεναρά, ανεμπόδιστα και τις περισσότερες φορές άκριτα με τους Εργατικούς του Κόρμπιν».
Αυτό δεν ισχύει! Σε ότι αφορά τις δυνάμεις του Σοσιαλιστικού Κόμματος, η κατηγορία ότι στηρίζουν «άκριτα» τους Εργατικούς είναι πέρα για πέρα αναληθής. Αντίθετα, σε όλα του τα σχετικά κείμενα το Σοσιαλιστικό Κόμμα – CWI εξηγεί πως το φιλεργατικό πρόγραμμα του Κόρμπιν είναι μη εφαρμόσιμο χωρίς σύγκρουση με το μεγάλο κεφάλαιο και με το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα.
Αυτή η διαπίστωση δεν φαίνεται να βρίσκει σύμφωνο τον σ. Καπιτσίνη που αναφέρει πως το πρόγραμμα του Κόρμπιν είναι «δύσκολο να εφαρμοστεί». Στη πραγματικότητα το πρόγραμμα του Κόρμπιν, όσο μετριοπαθές κι αν είναι, είναι αδύνατο να εφαρμοστεί στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος στην εποχή της πιο βαθιάς του κρίσης.
Την ίδια στιγμή που η επαναστατική Αριστερά θα πρέπει να υποστηρίζει κάθε αλλαγή ακόμα και μικρή που γίνεται υπέρ των εργαζομένων, έχει καθήκον να εξηγεί ότι ένα πρόγραμμα που προνοεί 10 λίρες (περίπου 12 €) την ώρα βασικό μισθό, κατάργηση των διδάκτρων και δημόσια δωρεάν παιδεία, εθνικοποιήσεις, κοκ, θα αντιμετωπίσει τη λυσσώδη αντίδραση του συστήματος και δεν θα μπορέσει να εφαρμοστεί χωρίς συνολική σύγκρουση με το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα.
Πάνω σ’ αυτή τη βάση το Σοσιαλιστικό Κόμμα-CWI ασκεί κριτική στον Κόρμπιν γιατί δεν θέτει το θέμα της συστημικής ανατροπής και γιατί δεν ανοίγει μέτωπο σύγκρουσης με τη δεξιά πτέρυγα του κόμματος για να μπορέσει η εργατική βάση του κόμματος (τα τελευταία στοιχεία μιλούν για 800.000 μέλη, στη συντριπτική τους πλειοψηφία εργάτες και νέους που μπήκαν στο κόμμα για να στηρίξουν τον Κόρμπιν) να καθορίζει την πολιτική του κόμματος, κόντρα στους γραφειοκράτες και την κοινοβουλευτική ομάδα.
Ο σύντροφος Καπιτσίνης ξέρει, καθώς είναι κάτοικος Βρετανίας, πως το Σοσιαλιστικό Κόμμα – CWI είναι μία από τις δύο ισχυρότερες (και με μεγάλη διαφορά μάλιστα) οργανώσεις της επαναστατικής Αριστεράς στη Βρετανία (η άλλη είναι το SWP – Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα). Και σίγουρα ξέρει επίσης ότι η επαναστατική Αριστερά στη Βρετανία είναι η πιο ισχυρή από άποψη αριθμών που υπάρχει σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι απόψεις του Σοσιαλιστικού Κόμματος – CWI επομένως δεν αφορούν κάποιους περιθωριακούς σχηματισμούς. Τις επόμενες μέρες θα μεταφέρουμε αρθρογραφία του παραδοσιακού βρετανικού αστικού τύπου που κτυπάει ακριβώς το Σοσιαλιστικό Κόμμα – CWI πράγμα που σίγουρα κάτι φανερώνει.
Σχετικά με το ζήτημα της ΕΕ
Σε άλλο σημείο του άρθρου του, ο σ. Καπιτσίνης αναφέρει πως
«…οι αριστερές οργανώσεις έχουν επιδοθεί, τα τελευταία χρόνια, σε έναν αγώνα με κεντρικό στόχο την απομάκρυνση της δεξιάς κυβέρνησης των Τόρις. Χωρίς να βάζουν τακτικά και στρατηγικά στο στόχαστρο τις κεντρικές επιλογές του κεφαλαίου, χωρίς να εναντιώνονται στις επιταγές του, και φυσικά χωρίς να επιτίθενται στην ΕΕ, πίσω από μία λογική ότι θα χαρακτηριστούν ως ρατσιστές…»
Εδώ έχουμε ωμή παραποίηση της πραγματικότητας.
Καταρχήν, μια κεντρική επιλογή του κεφαλαίου καθώς και της δεξιάς πτέρυγας των Εργατικών είναι η ίδια η απομάκρυνση του Κόρμπιν από την ηγεσία του Εργατικού Κόμματος. Αυτό από μόνο του θα έπρεπε να κάνει οποιονδήποτε αναφέρεται στον μαρξισμό να σκύψει με προσοχή στο φαινόμενο Κόρμπιν.
Όμως έχει πραγματικά ενδιαφέρον πως ο ΝΚ κατηγορεί συλλήβδην τις αριστερές οργανώσεις ότι δεν βάζουν στο στόχαστρο τις κεντρικές επιλογές του κεφαλαίου. Αλήθεια, σε ποιους και σε τι αναφέρεται; Γιατί δεν γίνεται πιο συγκεκριμένος;
Όταν δε, επιλέγει να το κάνει, στο ζήτημα της ΕΕ, αναφέρει ψευδή στοιχεία. Πως μπορεί να ισχυρίζεται ότι συλλήβδην οι αριστερές οργανώσεις στη Βρετανία δεν επιτίθενται στην ΕΕ, όταν οι δυο σημαντικότερες από άποψη μεγέθους εξ’ αυτών (το Σοσιαλιστικό Κόμμα-CWI και το SWP που αναφέρονται και παραπάνω) πήραν θέση υπέρ του Brexit και μάλιστα, ειδικά στην περίπτωση του Σοσιαλιστικού Κόμματος, συνδέοντας το άρρηκτα με την ανάγκη της αντικαπιταλιστικής ανατροπής και του σοσιαλισμού;
Περί τακτικής και στρατηγικής
Σύμφωνα με τον αρθρογράφο η προεκλογική εκστρατεία περιλάμβανε πολλές «εκπλήξεις» και «ερωτήματα» όσον αφορά τη στάση της ριζοσπαστικής/επαναστατικής Αριστεράς.
«…Έκπληξη σχετικά με την ένταση της στήριξης, που δεν είχε τις περισσότερες φορές καμία κριτική παρά μόνο στους δεξιούς των Εργατικών, μόνο μία μετεκλογική λογική παρουσίας στο δρόμο ώστε να εξασφαλιστούν αυτά που υπόσχονται οι Εργατικοί.
»Έκπληξη σχετικά με το ότι οι δυνάμεις αυτές αναγνωρίζουν ότι οι Εργατικοί εμπεριέχουν μία δυνατή τάση σοσιαλ-φιλελεύθερων, τους οποίους όμως καλούν τον κόσμο να υπερψηφίσουν στην περιοχή στην οποία κατεβαίνουν ως υποψήφιοι.
»Έκπληξη σχετικά με το ότι πολλές από αυτές τις αριστερές δυνάμεις έχουν αφήσει στην άκρη ριζοσπαστικά προτάγματα, έχουν επιδοθεί σε μία αντιδεξιά και αντι-Τόρις λογική και προτάσσουν τον Κόρμπιν και τους Εργατικούς σαν την άμεση λύση για τα προβλήματα της Βρετανικής κοινωνίας. Διαφαίνεται μία λογική πλήρους αποσύνδεσης της τακτικής με τη στρατηγική. ..»
»…Ερωτήματα γεννιούνται σε σχέση με το ποιοι είναι οι στόχοι αυτής της απόφασης, ποια τα κοινωνικά αναγκαία αιτήματα αυτής της καμπάνιας αλλά και ποια η κατάληξη πιθανής εκλογής Κόρμπιν στο μέλλον. Μία αναβίωση της σοσιαλδημοκρατίας; Ποιος μπορεί να ξεχάσει το παρελθόν των Εργατικών;…»
Πράγματι, υπάρχει κατά τη γνώμη μας σε αυτή τη περίπτωση πλήρης αποσύνδεση της τακτικής με τη στρατηγική. Μόνο που αυτή αφορά τον αρθρογράφο. Θα αρκούσε και μόνο να αναφέρει κανείς πως σε ένα άρθρο με θέμα τις βρετανικές εκλογές και τη στάση της Αριστεράς δεν βρίσκει κουβέντα να πει για το γεγονός πως εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι και νέοι έγιναν μέλη του Εργατικού Κόμματος για να στηρίξουν τον Κόρμπιν και το πρόγραμμα του.
Αυτή είναι και η ουσία της συζήτησης για την επαναστατική Αριστερά κατά τη γνώμη μας.
Για τους μαρξιστές έχει κορυφαία σημασία να παρακολουθούν τα ρεύματα που προκύπτουν στην κοινωνία – και ιδιαίτερα στους εργαζόμενους και τα νεολαιίστικα στρώματα. Όταν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι εμπλέκονται για πρώτη φορά στη πολιτική για να υπερασπίσουν (φυσικά με αυταπάτες σε πρώτο στάδιο) μια δέσμη φιλεργατικών, προοδευτικών μέτρων, τότε δεν μιλάμε απλά για τον Κόρμπιν σαν άτομο, αλλά για το «φαινόμενο Κόρμπιν».
Καθήκον των μαρξιστών είναι να παρεμβαίνουν με θετικό τρόπο όταν προκύπτουν τέτοια ρεύματα στη κοινωνία για να τα μπολιάσουν με τις ιδέες του μαρξισμού. Αυτό φυσικά προϋποθέτει να μην κάνουν ούτε βήμα πίσω στη κριτική τους για τη φύση του ρεφορμισμού – αντίθετα, πρέπει να καταδεικνύουν τα όρια του.
Αν όμως, αντί να προσπαθήσουν να παρέμβουν σε αυτά τα κοινωνικά ρεύματα, τα αγνοούν από μια υποτίθεται «επαναστατική» σκοπιά, τότε απομονώνονται από αυτά και κάθε άλλο παρά υπερασπίζονται την ουσία της επαναστατικής πολιτικής.
Γιατί η ουσία της επαναστατικής πολιτικής είναι (και ήταν πάντα) να βρίσκεις τον τρόπο παρέμβασης στις μάζες των εργαζομένων και της νεολαίας όταν αυτοί μπαίνουν στο πολιτικό προσκήνιο. Διαφορετικά, όσο κι αν φωνάζεις για την αναγκαιότητα της επανάστασης, είσαι καταδικασμένος να μένεις στο περιθώριο.
Τέλειωσε η μάχη;
Στο δεύτερο, μετεκλογικό του άρθρο, με τίτλο «Ήττα Μέι και νέα εποχή δικομματισμού στη Βρετανία» ο ΝΚ αναφέρει μεταξύ άλλων πως
«…κομμάτια της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς που στήριξαν τους Εργατικούς εμφανίζουν εαυτούς δικαιωμένους αφού κατάφεραν να στερήσουν τη Μέι από την απόλυτη πλειοψηφία της. Στις πρώτες και μάλλον …απογειωμένες εκτιμήσεις τους, σημειώνουν πως ο Μπλερισμός δεν υπάρχει πια, δηλαδή ότι η δεξιά τάση των Εργατικών εξαφανίστηκε…»
Καταρχήν είναι προφανές πως κάθε συνειδητός εργαζόμενος στη Βρετανία δεν μπορεί παρά να χαίρεται με το «χαστούκι» που δέχτηκε η Μέι, η άρχουσα τάξη και η δεξιά, Μπλερική πτέρυγα του Εργατικού Κόμματος. Και μόνο ο πανικός που προκλήθηκε στα αστικά επιτελεία θα ήταν λόγος για να χαίρεται κανείς.
Όμως, δεν αναφέρει συγκεκριμένα ποιες δυνάμεις της Αριστεράς θεωρούν πως ο «Μπλερισμός δεν υπάρχει πια». Αν υπάρχουν τέτοιες δυνάμεις στη βρετανική Αριστερά, που να μην κατανοούν δηλαδή ότι ο Μπλερισμός εξακολουθεί να ελέγχει το Εργατικό Κόμμα, τότε είναι όντως εκτός πραγματικότητας. Ο Μπλερισμός είναι παρών και η εργατική βάση του Εργατικού Κόμματος θα πρέπει να βοηθηθεί στο να δώσει τη μάχη που θέλει να δώσει ενάντια του. Αυτό σημαίνει διάσπαση των Εργατικών – και είναι κάτι που πρέπει να επιδιωχθεί και σχεδιαστεί με την δέουσα προσοχή και σοβαρότητα. Διαφορετικά τελικός νικητής θα είναι η δεξιά πτέρυγα, ο Μπλερισμός
Σε ότι μας αφορά, θεωρούμε ότι η πραγματική μάχη για το πως θα κινηθούν και τι συμπεράσματα θα βγάλουν οι εκατοντάδες χιλιάδες υποστηρικτές του Κόρμπιν (γιατί αυτοί μας ενδιαφέρουν και όχι ο Κόρμπιν σαν προσωπικότητα) δεν έχει τελειώσει. Με μια έννοια τώρα αρχίζει.
Σχετικά άρθρα
- Βρετανία: «Μπούμερανγκ» οι πρόωρες εκλογές για τη Μέι
- Βρετανία: Η Τερέζα Μέι πέφτει στην παγίδα που έστησε για τον Τζέρεμι Κόρμπιν;
- Bρετανικές εκλογές: ο Κόρμπιν, η δεξιά πτέρυγα και μια ιστορική ευκαιρία
- Πρόωρες εκλογές στην Αγγλία: άνω κάτω πάλι η Ευρώπη!
- Βρετανία: Στον 1ο γύρο του εμφυλίου μέσα στο Εργατικό Κόμμα, νικητής ο Κόρμπιν
- Το Brexit και οι αντιπαραθέσεις στη γερμανική Αριστερά
