Αρρώστιες όπως η οστρακιά και ο κοκκύτης, θεωρούνταν παρελθόν στη Βρετανία από τη δεκαετία του 1950. Κυριάρχησαν στη χώρα κατά τη λεγόμενη «Βικτωριανή περίοδο», στη διάρκεια δηλαδή της εξουσίας της βασίλισσας Βικτωρίας, από το 1837 ως το 1901. Τα τελευταία χρόνια όμως, όπως περιγράφει πρόσφατο άρθρο της εφημερίδας Guardian, οι ασθένειες αυτές έχουν επιστρέψει στη χώρα, αποτελώντας μια αρκετά συχνή αιτία επίσκεψης σε κάποιο νοσοκομείο, ή ακόμη και νοσηλείας.
Ανησυχητική έξαρση
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει το άρθρο, οι επισκέψεις σε νοσοκομεία για κάποιες από τις αρρώστιες της βικτωριανής περιόδου, έχουν αυξηθεί κατά 52% τα τελευταία χρόνια (από το 2010 – 2011). Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί σε 3.000 εισαγωγές σε κάποιο νοσοκομείο το χρόνο! Το παράδειγμα της οστρακιάς είναι ενδεικτικό: από 429 επισκέψεις σε νοσοκομεία το 2010 – 2011, το Εθνικό Σύστημα Υγείας της χώρας έφτασε το 2017 – 2018 να εξυπηρετεί 1.321 περιστατικά! Η οστρακιά ήταν μια από τις βασικές αιτίες παιδικής θνησιμότητας στις αρχές του 20ου αιώνα. Πάνω από 100 χρόνια μετά, εξακολουθεί να απασχολεί την κοινωνία μιας από τις πιο ανεπτυγμένες χώρες στον κόσμο. Όσο για τα περιστατικά κοκκύτη, μιας ασθένειας που εξαλείφθηκε πλήρως τις προηγούμενες δεκαετίες, όχι μόνο έχουν επανέλθει, αλλά τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί κατά 59%.
Γιατί επιστρέφουν;
Επιστημονικοί φορείς που ασχολούνται με τις υπηρεσίες υγείας της Βρετανίας, εξηγούν πως η επιστροφή ασθενειών που θεωρούνταν εξαφανισμένες εδώ και δεκαετίες, έχει δύο βασικές αιτίες. Η πρώτη έχει να κάνει με τις περικοπές στο ίδιο το σύστημα υγείας, που έχουν οδηγήσει στον περιορισμό των μέτρων πρόληψης απέναντί τους. Η δεύτερη, έχει να κάνει με τη μαζική φτωχοποίηση πλατιών στρωμάτων της κοινωνίας, που αδυνατούν πλέον να ανταποκριθούν όχι μόνο στους απαραίτητους εμβολιασμούς, αλλά ακόμη και στα βασικά έξοδα διατροφής.
Την ίδια περίοδο κατά την οποία οι «βικτωριανές» ασθένειες σημειώνουν άνοδο, το ίδιο ισχύει και για την πείνα. Τα περιστατικά εισαγωγής σε νοσοκομεία εξαιτίας υποσιτισμού, έχουν αυξηθεί κατά 54% μέσα στο ίδιο διάστημα.
Σύμφωνα με την Έλεν Ντόνοβαν, εκπρόσωπο για θέματα δημόσιας υγείας του Βασιλικού Κολεγίου Νοσηλευτικής:
«Είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι αυτές οι καταστάσεις, που σχετίζονταν με περασμένες εποχές, βρίσκονται και πάλι σε άνοδο. Υπάρχουν αρκετοί λόγοι πίσω από αυτό το γεγονός, αλλά κάτι που δεν πρέπει να αγνοηθεί, είναι οι επιπτώσεις των συνεχών περικοπών στις τοπικές υπηρεσίες δημόσιας υγείας, γεγονός που έχει περιορίσει τις δυνατότητές τους να προλαμβάνουν τις ασθένειες, να προστατεύουν τον πληθυσμό και να παρέχουν επαρκή φροντίδα…».
Πεινασμένοι στη Βρετανία
Δεν είναι όμως μόνο το Εθνικό Σύστημα Υγείας που έχει υποστεί βαριές περικοπές τα τελευταία χρόνια στη Βρετανία. Πριν από ένα περίπου χρόνο, η κυβέρνηση των «Τόρηδων» ανακοίνωσε τη μείωση της χρηματοδότησης για τα δωρεάν σχολικά γεύματα, όπως και του εισοδηματικού κριτηρίου των οικογενειών, των οποίων τα παιδιά τα δικαιούνται. Όλα αυτά, παρά το γεγονός ότι σύμφωνα με δομές συσσιτίων, η ζήτηση για δωρεάν φαγητό διπλασιάζεται κατά τη διάρκεια των σχολικών διακοπών. Σύμφωνα με έρευνα του 2017, οι πολιτικές λιτότητας που εφαρμόζονται στη χώρα τα τελευταία χρόνια, έχουν οδηγήσει στο θάνατο 120.000 ανθρώπων. Η ίδια έρευνα εκτιμούσε ότι αυτές οι περικοπές θα είναι η αιτία περίπου άλλων 152.000 θανάτων ανάμεσα στο 2015 και το 2020. Την ίδια ώρα, υπολογίζεται ότι υπάρχουν πλέον 320.000 άστεγοι στη Βρετανία, δηλαδή ένας στους 200 κατοίκους μιας από τις ισχυρότερες χώρες στον πλανήτη ζει στο δρόμο ή σε προσωρινά καταλύματα.
Όταν η ανισότητα «χτυπάει κόκκινο»
Όλα αυτά συμβαίνουν σε μια χώρα που έχει το μεγαλύτερο κατ’ αναλογία με τον πληθυσμό αριθμό δισεκατομμυριούχων στον κόσμο, σύμφωνα με στοιχεία που κυκλοφόρησαν στη δημοσιότητα πριν από μερικά χρόνια. Μια χώρα, που παρόλα αυτά, «δεν μπορεί» να εξασφαλίσει τροφή για τα πεινασμένα παιδιά ή στέγη για τους ανθρώπους που ζουν στο δρόμο, «δεν μπορεί» να χρηματοδοτήσει επαρκώς το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Μια χώρα που επιτρέπει να επανέρχονται ξεχασμένες ασθένειες, όπως ο κοκκύτης και η οστρακιά! Δε χρειάζεται να είναι κανείς μάντης για να καταλάβει σε ποια χέρια βρίσκονται τα λεφτά που λείπουν από την υγεία και το κοινωνικό κράτος. Όταν ο Ένγκελς το 1840 έγραφε το βιβλίο «Η κατάσταση της εργατικής τάξης στην Αγγλία», περιγράφοντας την φτώχεια και την ανέχεια μέσα στην οποία ζούσαν οι εργαζόμενοι εκείνης της εποχής, δύσκολα θα μπορούσε να φανταστεί ότι στην εποχή μας, παρά την τεράστια πρόοδο του πολιτισμού και της τεχνολογίας, οι εργαζόμενοι θα συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν την φτώχεια, την ανέχεια και τις μολυσματικές ασθένειες! Η συνέχιση της κυριαρχίας του καπιταλισμού όμως, όπως σωστά προέβλεψαν ο Μάρξ και ο Ένγκελς, το μόνο που έχει να προσφέρει στους εργαζόμενους είναι η συνέχιση των ανισοτήτων και της μιζέριας.
