Στις 12 Σεπτεμβρίου πραγματοποιήθηκαν στην Αργεντινή οι εθνικές προκριματικές εκλογές.
Σύμφωνα με το εκλογικό σύστημα της χώρας η συμμετοχή στην ψηφοφορία για την ανάδειξη υποψηφίων των κομμάτων είναι καθολική και υποχρεωτική. Οι εκλογές αναδεικνύουν τους υποψηφίους κάθε κόμματος για τις ενδιάμεσες εκλογές κατά τις οποίες εκλέγεται το 50% των μελών της Βουλής και το 1/3 των μελών της Γερουσίας. Ενώ τα κόμματα που λαμβάνουν κάτω από 1,5% των ψήφων στις προκριματικές αποκλείονται από την εκλογική διαδικασία. Η ανάδειξη Προέδρου της χώρας γίνεται σε ξεχωριστή εκλογική διαδικασία.
Οι προκριματικές, στις οποίες ψήφισε το 64,3% του εκλογικού σώματος, αποτελούν προάγγελο και βαρόμετρο για τις ενδιάμεσες εκλογές που θα διεξαχθούν στις 14 Νοεμβρίου. Στις προκριματικές το Μέτωπο της Αριστεράς και των Εργαζομένων – Ενότητα (Frente de Izquierda y de los Trabajadores – Unidad, FIT-U), που απαρτίζεται από τέσσερις μαρξιστικές-τροτσκιστικές οργανώσεις, κέρδισε πάνω από 1 εκ. ψήφους και 5% σε πανεθνικό επίπεδο, καταλαμβάνοντας την 3η θέση.
Είναι προφανές ότι τα αποτελέσματα αυτά ανοίγουν μεγάλες δυνατότητες για το FIT-U.
Κατάρρευση των Περονιστών
Την ίδια ώρα, ο κεντροαριστερός κυβερνητικός συνασπισμός των Περονιστών* «Μέτωπο Όλων», υπέστη βαριά ήττα.
Οι Περονιστές, που συγκέντρωσαν το 31% (6,9 εκ. ψήφοι), έχασαν πάνω από 4 εκ. ψήφους σε σχέση με το 2019 (πτώση κατά 40%) και ηττήθηκαν στις 17 από τις 24 περιφέρειες της χώρας!
Από την άλλη, η δεξιά αντιπολίτευση «Μαζί για την Αλλαγή» ήρθε πρώτη, συγκεντρώνοντας το 40% (8,8 εκ. ψήφοι).
Στη βάση αυτών των αποτελεσμάτων η δεξιά ελπίζει να κερδίσει την πλειοψηφία τον Νοέμβριο στη Βουλή και να επανέλθει στον προεδρικό θώκο το 2023.
Την τέταρτη θέση κατέλαβε το ακροδεξιό- κόμμα «Εμπρός για την Ελευθερία».
Πρόκειται για ένα αρκετά νέο κόμμα, με αρχηγό τον Χαβιέρ Μιλέι, μια τηλεπερσόνα που ακολουθεί τα βήματα του Τραμπ και του Μπολσονάρο και διατηρεί σχέσεις με φασιστικές δυνάμεις. Ακόμα, δηλώνει δημόσια τη συμπάθειά του για την περίοδο της δικτατορίας του Βιδέλα (1976-1983) στην Αργεντινή, ενός από τα πιο αιματοβαμμένα καθεστώτα στη Λατ. Αμερική που άφησε πίσω της 30.000 αγνοούμενους-δολοφονημένους.
Οικονομικά και κοινωνικά αδιέξοδα
Η κύρια αιτία για την κατάρρευση των κεντροαριστερών και δήθεν φιλολαϊκών Περονιστών δεν είναι άλλη από το βάθεμα της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, που βιώνουν με σκληρό τρόπο τα φτωχά εργατικά και λαϊκά στρώματα.
Ο Περονιστής Αλμπέρτο Φερνάντες διαδέχθηκε τον δεξιό Μαουρίσιο Μάκρι το 2019. Παρά τις προσδοκίες που είχε δημιουργήσει απέτυχε να βελτιώσει το βιοτικό επίπεδο των εργατικών-λαϊκών στρωμάτων.
Τα προηγούμενα τρία χρόνια η οικονομία της Αργεντινής βρίσκονταν σε ύφεση. Η ανάπτυξη που προβλέπεται για φέτος και του χρόνου δεν θα επαναφέρει την οικονομία στην προ-κορονοϊού κατάσταση. Ο πληθωρισμός καλπάζει με ετήσιο ρυθμό 45-50% εξανεμίζοντας το λαϊκό εισόδημα. Η φτώχεια αγγίζει το πάνω από το 50% του πληθυσμού και το 71% της νεολαίας ενώ η ανεργία βρίσκεται στο 14%.
Η συνέχιση της αποπληρωμής του χρέους προς το ΔΝΤ (19 δισ. δολάρια ετησίως) είναι μια διαρκής αιμορραγία για την εθνική οικονομία, στο όνομα της οποίας η κυβέρνηση των Περονιστών πήρε νεοφιλελεύθερα μέτρα.
Παράλληλα, η κυβέρνηση απέτυχε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την πανδημία και η χώρα μετρά πάνω από 115.000 νεκρούς από την Covid-19, αριθμός που την κατατάσσει στην 3η χειρότερη θέση στη Λατινική Αμερική και στην 11η παγκοσμίως σε αναλογία θανάτων/πληθυσμό.
Την ίδια ώρα ο κυβερνητικός συνασπισμός είναι διαιρεμένος και έχει κλονιστεί από διάφορα σκάνδαλα που σχετίζονται με τη διαχείριση της πανδημίας όπως ο προνομιακός εμβολιασμός κυβερνητικών φίλων, η διενέργεια πάρτι κυβερνητικών στελεχών εν μέσω σκληρής καραντίνας κοκ.
Το κυριότερο βέβαια στοιχείο ήταν η διάψευση των λαϊκών προσδοκιών για βελτίωση του βιοτικού επιπέδου.
Μεγάλες ευκαιρίες για την αντικαπιταλιστική Αριστερά
Η ενδεχόμενη επιστροφή της δεξιάς στην εξουσία μέσα στα επόμενα χρόνια, θα έχει βασικά χαρακτήρα τιμωρίας των Περονιστών αλλά δεν πρόκειται να λύσει κανένα πρόβλημα. Οι συνθήκες διαβίωσης για τα εργατικά-λαϊκά στρώματα θα παραμείνουν πολύ δύσκολες γεγονός που θα τροφοδοτεί την πόλωση, την ριζοσπαστικοποίηση και την ανάπτυξη κινημάτων.
Αυτές οι συνθήκες ανοίγουν πολύ μεγάλες ευκαιρίες για τις τροτσκιστικές δυνάμεις που μιλάνε στο όνομα της αντικαπιταλιστικής ανατροπής και του σοσιαλισμού, δηλαδή το FIT-U.
Το FIT-U κατάφερε τα προηγούμενα χρόνια να βγει από το περιθώριο και να αποκτήσει μια μαζική εκλογική βάση που σε κάποιες περιοχές ξεπερνά κατά πολύ το 5%. Επιπλέον φαίνεται ότι συνδυάζει τα πολύ καλά εκλογικά αποτελέσματα με το χτίσιμο πραγματικών δυνάμεων μέσα στο εργατικό και τα άλλα κινήματα (φεμινιστικό, περιβαλλοντικό, νεολαία κοκ).
Καθώς η εμπειρία από την κυβέρνηση Αλμπέρτο Φερνάντες φαίνεται πως διαλύει τις μεγάλες αυταπάτες για τους Περονιστές είναι πιθανό οι αγώνες που αναμένεται να αναπτυχθούν απέναντι σε μια μελλοντική δεξιά κυβέρνηση να έχουν ως πολιτική αντανάκλαση την περαιτέρω ενδυνάμωση του FIT-U. Με τη σειρά της αυτή η προοπτική μπορεί να επηρεάσει σημαντικά και άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής, όπως η Βραζιλία και η Χιλή, όπου αναπτύσσονται σημαντικοί αγώνες, εξεγέρσεις και πολιτικές διεργασίες.
Συμπεράσματα για την Αριστερά διεθνώς
Οι εξελίξεις όμως αυτές προσφέρουν σημαντικά συμπεράσματα και για την Αριστερά διεθνώς, που στις περισσότερες χώρες βρίσκεται σε πολύ κακή κατάσταση συχνά χωρίς προηγούμενο στην πρόσφατη ιστορία.
Το βασικό συμπέρασμα είναι ότι δεν υπάρχουν φιλολαϊκές λύσεις μέσα στα πλαίσια που ορίζει η καπιταλιστική οικονομία και οι διεθνείς οργανισμοί του κεφαλαίου (ΔΝΤ, Παγκόσμια τράπεζα, ΕΕ κοκ). Αυτό άλλωστε το γνωρίζουμε καλά στην Ελλάδα μέσα από την εμπειρία του ΣΥΡΙΖΑ. Επιπλέον, η επαναστατική Αριστερά μπορεί να κερδίσει μαζική εκλογική και κοινωνική υποστήριξη χωρίς να κάνει παραχωρήσεις στο πολιτικό της πρόγραμμα, εφόσον λειτουργήσει ενωτικά και χτίσει πραγματικές δυνάμεις μέσα στα κινήματα.
* Ο «Περονισμός» είναι κεντροαριστερό πολιτικό ρεύμα που πήρε το όνομά του από τον Χουάν Περόν ο οποίος εκλέχθηκε τρεις φορές Πρόεδρος της χώρας από το 1946 ως το 1955 και από το 1973 ως το 1974 (οπότε πέθανε και τον αντικατέστησε η γυναίκα του Ισαμπέλ). Ο Περόν είχε ένα φιλοεργατικό προφίλ, και προχώρησε σε σημαντικές φιλολαϊκές μεταρρυθμίσεις, στηριγμένος στην ανάπτυξη που χαρακτήριζε τη διεθνή και Αργεντίνικη οικονομία εκείνη την εποχή.
