Την Κυριακή 11 Ιουλίου το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου ολοκληρώθηκε, με την Ιταλία να κερδίζει τον τίτλο της πρωταθλήτριας απέναντι στην Αγγλία.
Σε πολλές χώρες του κόσμου, το ποδόσφαιρο είναι το δημοφιλέστερο άθλημα, με εκατομμύρια φιλάθλους να παρακολουθούν τις μεγάλες διοργανώσεις και να πανηγυρίζουν ή να «πενθούν» με τη νίκη ή την ήττα της ομάδας που υποστηρίζουν, αντίστοιχα. Αν και ανάμεσα στους φιλάθλους υπάρχουν και πολλές γυναίκες, το ποδόσφαιρο έχει καθιερωθεί στη συνείδηση πολλών σαν «αντρικό» άθλημα. Και όμως, η συμμετοχή της εθνικής Αγγλίας στον τελικό, έκανε κάποιες γυναίκες να καρδιοχτυπούν περισσότερο και από τους άνδρες οπαδούς της εθνικής Αγγλίας – για διαφορετικούς όμως λόγους.
Ποδόσφαιρο, αλκοόλ και ενδοοικογενειακή βία
Τον Ιούλιο του 2018, το «Εθνικό Κέντρο για την Ενδοοικογενειακή Βία» στην Αγγλία κυκλοφόρησε μία αφίσα με ένα γυναικείο πρόσωπο που αιμορραγεί από τη μύτη, με το αίμα σε σχήμα σταυρού, σαν τη σημαία της Αγγλίας. Η λεζάντα έγραφε:
«Αν η Αγγλία χάσει σήμερα, τότε και αυτή θα φάει ξύλο» (if England get beaten, so will she).
Εκείνη την περίοδο ήταν σε εξέλιξη το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου με την εθνική Αγγλίας να φτάνει μέχρι τη διεκδίκηση της 3ης θέσης.
Την ίδια περίοδο, μαζί με όσους/ες αγωνιούσαν για την ομάδα τους, πολλές γυναίκες βρέθηκαν να αγωνιούν για όσα θα βιώσουν στο σπίτι τους πριν και μετά τον αγώνα.
Και αυτό γιατί, σύμφωνα με έρευνες που έχουν γίνει στην Αγγλία, η συμμετοχή της εθνικής ομάδας της χώρας σε σημαντικές διοργανώσεις, συνδέεται άμεσα με την αύξηση των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας.
Πιο συγκεκριμένα, μία έρευνα της «Βασιλικής Στατιστικής Εταιρείας» το 2012 έδειξε πως σε σημαντικά παιχνίδια της εθνικής Αγγλίας, τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας αυξάνονται είτε σε περίπτωση ήττας, είτε σε περίπτωση νίκης της ομάδας.
Στην περίπτωση ισοπαλίας δε σημειώνεται αύξηση σε αυτά τα περιστατικά καθώς σύμφωνα με τους ερευνητές, η ισοπαλία προκαλεί μία περισσότερο «απαθή» κατάσταση, με πιο ήπια συναισθήματα.
Σε μία δική του έρευνα το London School of Economics (LSE) του Πανεπιστημίου του Λονδίνου,, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αύξηση των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας κατά τη διάρκεια ποδοσφαιρικών αγώνων, φαίνεται να συνδέεται άμεσα με την κατανάλωση αλκοόλ από τον θύτη.
Ένα ακόμα σημείο της έρευνάς του LSE είναι πως τα περιστατικά αυξάνονται περισσότερο όταν ο αγώνας διοργανώνεται νωρίς μέσα στη μέρα, επειδή αυτό σημαίνει πως ο θύτης ξεκινάει νωρίτερα την κατανάλωση αλκοόλ και άρα μέχρι το τέλος της ημέρας είναι περισσότερο πιωμένος.
Φταίει το ποδόσφαιρο και το αλκοόλ για τη βία κατά των γυναικών;
Αν και όλα δείχνουν πως χρειάζονται περισσότερες έρευνες για να βγουν πιο ασφαλή και έγκυρα συμπεράσματα για το πώς συνδέονται οι μεγάλοι ποδοσφαιρικοί αγώνες με το αλκοόλ και με την αύξηση των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας, είναι ξεκάθαρο πως κατά τη διάρκεια τέτοιων αγώνων τα περιστατικά αυξάνονται. Και γι’ αυτόν τον λόγο είναι απαραίτητο να παρθούν συγκεκριμένα μέτρα για την προστασία των θυμάτων αλλά και για τη μείωση των περιστατικών βίας.
Τα στοιχεία για την ενδοοικογενειακή βία στην Αγγλία και την Ουαλία είναι αποκαλυπτικά:
- Σχεδόν μία στις τρεις γυναίκες ηλικίας 16-59 ετών θα βιώσει ενδοοικογενειακή κακοποίηση κατά τη διάρκεια της ζωής της
- Δύο γυναίκες την εβδομάδα δολοφονούνται από νυν ή πρώην σύντροφο τους μόνο στην Αγγλία και την Ουαλία
- Κατά το έτος που έληξε τον Μάρτιο του 2019, 1,6 εκατομμύρια γυναίκες βίωσαν ενδοοικογενειακή κακοποίηση
Προφανώς γι’ αυτή την κατάσταση δεν φταίει ούτε το ποδόσφαιρο, ούτε το αλκοόλ.
Φταίει ο σεξισμός και το καπιταλιστικό σύστημα
Η ενδοοικογενειακή βία βασίζεται στις βαθιά σεξιστικές αντιλήψεις που θέλουν τη γυναίκα κατώτερη του άντρα, με τη ζωή της να αξίζει λιγότερο και με βασικό της σκοπό να είναι η τεκνοποίηση και το να ικανοποιεί τις επιθυμίες και τις ανάγκες του συντρόφου της. Ακόμα και όταν, σύμφωνα με τις αντιλήψεις μερικών, οι «ανάγκες» του συντρόφου της σημαίνουν να μετατραπεί σε «σάκο του μποξ» για να ξεσπάσει τα νεύρα, τον εκνευρισμό, την αγωνία ή ακόμα και τον ενθουσιασμό του.
Μπορεί το ποδόσφαιρο να γεννά έντονα συναισθήματα και η κατανάλωση αλκοόλ να τα ενισχύει, αλλά το γεγονός πως τελικά αυτά τα συναισθήματα θα ξεσπάσουν πάνω στη γυναίκα έχει να κάνει με τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία. Καθημερινά, με ή χωρίς ποδοσφαιρικούς αγώνες, με ή χωρίς την κατανάλωση αλκοόλ, ο σεξισμός οπλίζει τα χέρια των θυτών απέναντι στις γυναίκες που πέφτουν θύματα ενδοοικογενειακής βίας.
Την ημέρα του τελικού, χρήστες του twitter στην Αγγλία προσέφεραν «καταφύγιο» σε γυναίκες που φοβόντουσαν να μείνουν σπίτια τους με τους «θυμωμένους και πιωμένους» συντρόφους τους.
Παράλληλα οργανώσεις και ξενώνες που στηρίζουν θύματα ενδοοικογενειακής βίας οργάνωσαν μία εκστρατεία ενημέρωσης για τα θύματα, ώστε να γνωρίζουν πως μπορούν ανά πάσα στιγμή να ζητήσουν βοήθεια.
Η αλληλεγγύη και οι δομές στήριξης των γυναικών είναι εξαιρετικά σημαντικές για να προσφέρουν προστασία σε όσες κινδυνεύουν. Πέρα όμως από τέτοιου είδους μέτρα, ο αγώνας ενάντια στον σεξισμό και ενάντια στο καπιταλιστικό σύστημα που τον αναπαράγει είναι απαραίτητος, ώστε να μην καταλήγουμε να ανακουφίζουμε μόνο τα συμπτώματα, αλλά να δώσουμε τέλος σε κάθε μορφή ανισότητας και εκμετάλλευσης.
