Ελένη Γεραλή,
Αρχιτέκτονας Μηχανικός, μέλος της Αντιπροσωπείας του ΤΕΕ Μαγνησίας
Κατάρρευση του κατασκευαστικού κλάδου
Είναι σε όλους γνωστό ότι ένας από τους κλάδους που έχει πληγεί περισσότερο από την αρχή της κρίσης μέχρι σήμερα είναι ο κλάδος της οικονομικής δραστηριότητας στις κατασκευές καθώς από τις αρχές του 2009 η οικοδομική δραστηριότητα έχει μειωθεί κατά 80% (στοιχεία του ΤΕΕ) με αποτέλεσμα να έχουν έρθει σε εξαιρετικά δυσχερή θέση όλα τα επαγγέλματα που σχετίζονται με τον κλάδο αυτό.
Η εντεινόμενη αυτή κρίση που πλήττει τον κατασκευαστικό και μελετητικό κλάδο, αλλά και η αποβιομηχάνιση, τα τελευταία χρόνια έχει οδηγήσει, σύμφωνα με στοιχεία του ΤΕΕ και του ΤΣΜΕΔΕ, πάνω από 60.000 μηχανικούς σε αδυναμία πληρωμής των ασφαλιστικών τους εισφορών.Σαν αποτέλεσμα πάνω από 3.000 μηχανικοί παρέδωσαν τα πτυχία τους και διαγράφηκαν από το ΤΕΕ, ενώ περίπου το 50% των αποφοίτων από τις Πολυτεχνικές σχολές δεν εγγράφονται στο ΤΕΕ για να γλιτώσουν τις υποχρεωτικές ασφαλιστικές εισφορές.
Ασφαλιστικές εισφορές – θηλιά για τους μηχανικούς
Το θέμα των ασφαλιστικών εισφορών έχει γίνει θηλιά στο λαιμό για τους αυτοαπασχολούμενους μηχανικούς. Με βάση τον νόμο 3986/2011 (Φ.Ε.Κ. 152/1-7-2011) που ψήφισαν οι μνημονιακές κυβερνήσεις, έγιναν τεράστιες αυξήσεις (σχεδόν 100%) στις ασφαλιστικές εισφορές που πρέπει να πληρώνει κάθε διπλωματούχος μηχανικός πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, ως αντιστάθμισμα των εκτεταμένων απωλειών που υπέστη το ΤΣΜΕΔΕ από το PSI και τις συνεχείς ανακεφαλαιοποιήσεις της Τράπεζας Αττικής, οι οποίες συνολικά αποτιμώνται στα 2,3 δισ €. Ενδεικτικά για μηχανικό 5ετίας, οι εξαμηνιαίες εισφορές είναι πλέον της τάξης των 3.000 ευρώ, ενώ για έναν μηχανικό 25ετίας θα φτάσουν στα 5.000 ευρώ το εξάμηνο. Οι εισφορές αυτές μάλιστα ισχύουν αναδρομικά από την 1.7.2011 σύμφωνα με τον μεταγενέστερο νόμο 4019/2011 (Φ.Ε.Κ. 216/30-9-2011).
Οι συνέπειες
Ενός κακού μύρια έπονται για τους μηχανικούς με συνέπειες:
1. την αδυναμία εμπρόθεσμης κάλυψης των ασφαλιστικών τους υποχρεώσεων, που οδηγεί αυτόματα στην απώλεια ασφαλιστικής ενημερότητας και «πετάει» εκτός αγοράς εργασίας τους μηχανικούς με οφειλές στο ταμείο.
2. την απώλεια ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.
3. τις αυξανόμενες διαγραφές από το ΤΣΜΕΔΕ που οδηγούν σε απώλεια της άδειας ασκήσεως επαγγέλματος.
4. την υποχρέωση καταβολή ασφαλιστικών εισδφορών χωρίς να λαμβάνεται υπόψη αν ο μηχανικός είναι σε εργασία, υποαπασχολούμενος ή άνεργος.
5. την αδυναμία ένταξης τους στον νόμο για τη ρύθμιση των οφειλών σε 100 δόσεις, αφού αυτός ο νόμος προϋποθέτει την κανονική εξυπηρέτηση των τρεχόντων υπέρογκων εισφορών.
6. την αποστολή στοιχείων ασφαλισμένων οφειλετών στο ΚΕΑΟ (Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών) με στόχο την κατάσχεση ακίνητων και κινητών περιουσιακών στοιχείων για οφειλές πάνω από 5.000 € (ενός έτους δηλαδή)
7. την αυξανόμενη μη εγγραφή νέων Μελών στο ΤΕΕ, αλλά και της μαζικής μετανάστευσης κυρίως των νέων μηχανικών.
Το πρόβλημα των ασφαλιστικών εισφορών σε έναν κλάδο που πλήττεται σφόδρα από την κρίση εξαιτίας της έλλειψης αναπτυξιακών έργων, της "βουτιάς" στην οικοδομή και της έντονης αποβιομηχάνισης είναι πλήρως παράλογο, αντισυνταγματικό και έχει φέρει τους μηχανικούς στα πρόθυρα απελπισίας.
Κινήσεις διεκδίκησης
Από το 2011 μέχρι σήμερα, σωματεία και συλλογικότητες μηχανικών έχουν πραγματοποιήσει σημαντικές κινηματικές και δυναμικές παρεμβάσεις που οδήγησαν στη δημιουργία της Ανοιχτής Συνέλευσης Μηχανικών (ΑΣΜ) στην Αττική για τις περεταίρω κινητοποιήσεις του κλάδου.
Η ΑΣΜ σε επαφές που είχε μετά τις εκλογές με τη νέα ηγεσία του Υπουργείου την ενημέρωσε (5/3/2015) για το τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί, ενώ στις 30/3/2015 υπέβαλε Υπόμνημα με μια σειρά διεκδικήσεων, μεταξύ αυτών και την αναδρομική κατάργηση του νόμου 3986/2011. Το Υπόμνημα δυστυχώς ουδέποτε απαντήθηκε.
Οι ευθύνες της κυβέρνησης
Ο ΣΥΡΙΖΑ, που εκλέχθηκε με σύνθημα την ανατροπή των μνημονιακών πολιτικών σε όλα τα επίπεδα, αλλά και ο σημερινός Υπ. Κοινων. Ασφάλισης Δ. Στρατούλης, που προεκλογικά κατακεραύνωναν την πολιτική των προηγούμενων κυβερνήσεων, ενώ σε προεκλογικές συναντήσεις με το ΤΕΕ και το ΔΣ του ΤΣΜΕΔΕ δεσμευόταν για τη άμεση κατάργηση των αναδρομικών αυξήσεων στις εισφορές (Ν. 3986/2011), μόλις ο ΣΥΡΙΖΑ γίνει κυβέρνηση, έδωσαν απάντηση στις 8/6 ότι η κατάργηση των αναδρομικών αυτών αυξήσεων θα εγείρει θέμα αντισυνταγματικότητας! Με δυο λόγια αναιρούν σήμερα τις προεκλογικές τους δεσμεύσεις ενώ την ίδια στιγμή η ελληνική δικαιοσύνη σώζει από τη χρεωκοπία την εταιρεία Μπάμπης Βωβός Διεθνής Τεχνική, διαγράφοντας πολλά από τα χρέη της! (http://www.capital.gr/epixeiriseis/3015416/gegonos-i-megaluteri-etairiki-diasosi-olon-ton-epoxon)
Στις 5/6/2015 (ελάχιστες ημέρες πριν την έκδοση των ειδοποιητηρίων πληρωμής ασφαλιστικών εισφορών) η κυβέρνηση επιλέγει να δώσει σε δημόσια διαβούλευση (για τρεις ημέρες μόνο) Σχέδιο Νόμου για την κοινωνική ασφάλιση, από το οποίο απουσιάζει οποιαδήποτε αναφορά στο φλέγον θέμα των εισφορών.
Τα αιτήματα
Οι άμεσες διεκδικήσεις των μηχανικών που αποσκοπούν στην άρση της εκρηκτικής κατάστασης που έχει δημιουργηθεί, οι οποίες δόθηκαν σαν υπόμνημα στη διαβούλευση, είναι οι εξής:
1. Πλήρης και χωρίς προϋποθέσεις ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για όλους τους ασφαλισμένους, ανεξαρτήτως τυχόν ασφαλιστικών οφειλών.
2. Κατάργηση του ΚΕΑΟ που, υπό το πρόσχημα της είσπραξης εισφορών μεγαλοοφειλετών, θέτει στο στόχαστρο τις περιουσίες των μηχανικών που ανήκουν στον κόσμο της εργασίας (υπό το παρόν καθεστώς κάθε άνεργος μηχανικός μπορεί να γίνει «μεγαλοοφειλέτης» μέσα σε ελάχιστα χρόνια κρίσης). Όχι κατασχέσεις και πλειστηριασμοί για χρέη σε εφορία-ταμεία-τράπεζες για άνεργους- υποαπασχολούμενους- εργαζόμενους. Αναστολή κάθε δίωξης και αναγκαστικής είσπραξης για οφειλές προς το ταμείο.
3. Άμεση και αναδρομική ακύρωση όλων των ληστρικών αυξήσεων εισφορών (κατάργηση των διατάξεων του Ν. 3986/2011, άρθρο 44, § 14 κ΄15). Επιπλέον επιβάλλεται να υπάρξει ριζική μείωση εισφορών, με αναδρομική ισχύ με προσαρμογή των υποχρεώσεων εισφοράς στις πραγματικές δυνατότητες των μηχανικών όπως αυτές προκύπτουν από την επαγγελματική δραστηριότητα στις παρούσες συνθήκες και άρση της υποχρέωσης εισφοράς για όσους δεν έχουν επαρκές εισόδημα από το επάγγελμα του μηχανικού.
4. Αποσύνδεση της ασφαλιστικής ενημερότητας από τη δυνατότητα άσκησης του επαγγέλματος με εξαίρεση τις περιπτώσεις εργοδοτικών οφειλών, ώστε να δοθεί η δυνατότητα σε χιλιάδες συναδέλφους να δουλέψουν.
5. Άρση των τοκογλυφικών όρων «διακανονισμού» των ασφαλιστικών οφειλών. Κατάργηση των τόκων επί των οφειλών.
6. Αναγνώριση των ανέργων και υποαπασχολούμενων μηχανικών, παροχή αξιοπρεπούς επιδόματος ανεργίας – υποαπασχόλησης, με αναδρομική ισχύ.
7. Αποκατάσταση των αποθεματικών του Ταμείου από το PSI και τιμωρία των υπευθύνων για την συγκεκριμένη απώλεια.
8. Καταβολή στο Ταμείο της οφειλόμενης κρατικής χρηματοδότησης και των αναδιανεμητικών πόρων.
9. Αποσύνδεση του Ταμείου από την Τράπεζα Αττικής και απαγόρευση της μετατροπής πόρων του σε χρηματιστικούς τίτλους.
10. Καθαίρεση και απονομή ευθυνών, με όλες τις προβλεπόμενες νομικές και διοικητικές διαδικασίες, των εγκάθετων μελών της διοίκησης και των διευθυντικών στελεχών του ασφαλιστικού φορέα που έχουν παρανομήσει ή ευθύνονται για την απώλεια πόρων του.
Η μακροπρόθεσμη λύση
Όμως το πρόβλημα της αδυναμίας πληρωμής ασφαλιστικών εισφορών που είναι συνάρτηση της ανεργίας των μηχανικών θα λυθεί οριστικά μόνο με το να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας για τους μηχανικούς. Και αυτό απαιτεί γενναίες δημόσιες επενδύσεις, φυσικά σε έργα που είναι αναγκαία για την κοινωνία και με σεβασμό προς το περιβάλλον.
Οι πρώτες επίσημες απαντήσεις από την πλευρά του Υπουργείου περιμένουμε να δοθούν σήμερα,Τρίτη 16/6/15, ημέρα κατά την οποία έχει προγραμματιστεί δυναμική κινητοποίηση στο Υπουργείο Εργασίας από πολλούς φορείς των Μηχανικών, προειδοποιώντας την Κυβέρνηση πως σε περίπτωση εφαρμογής των αυξήσεων του ν.3986 θα προχωρήσουν σε μαζική άρνηση πληρωμής των ειδοποιητηρίων.
