Αποσύρει τη στήριξη του προς την κυβέρνηση το μεγαλύτερο συνδικάτο της χώρας!
Σε έκτακτο συνέδριο προχώρησε πρόσφατα το Συνδικάτο Μεταλεργατών της Νότιας Αφρικής (National Union of Metalworkers of South Africa / NUMSA). Πρόκειται για το μεγαλύτερο συνδικάτο στη χώρα, που αριθμεί πάνω από 340.000 μέλη. Εκεί, πάρθηκε η ιστορική απόφαση να κόψει τους πολιτικούς δεσμούς του με το κυβερνών κόμμα της χώρας ANC.
Το ANC(Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο) είναι το ιστορικό κόμμα του Νέλσον Μαντέλα. Άρχισε να συμμετέχει στη διακυβέρνηση της χώρας μετά τις πρώτες πολυφυλετικές εκλογές που πραγματοποιήθηκαν μετά την πτώση του Απαρτχάιντ το 1994. Αυτή τη στιγμή λαμβάνει στήριξη από το COSATU «Κογκρέσο των Συνδικάτων της Ν. Αφρικής» και το SACP (Κομμουνιστικό Κόμμα της Ν. Αφρικής), με τα οποία έχει δημιουργήσει τη λεγόμενη τριπλή πολιτική συμμαχία.
Το COSATU αποτελεί τη γενική Συνομοσπονδία των εργαζομένων της Ν. Αφρικής και περιλαμβάνει στους κόλπους του 21 Συνδικάτα (μεταξύ τους και το NUMSA) και συνολικά 1,8 εκατομμύρια εργαζομένους. Ιδρύθηκε το 1985 και έπαιξε κεντρικό ρόλο στον αγώνα κατά του Απαρτχάιντ.
Στην παρούσα τη φάση το NUMSA δεν προχώρησε στο να υποστηρίξει κάποιο άλλο κόμμα για το 2014, έτος κατά το οποίο θα πραγματοποιηθούν εθνικές και περιφερειακές εκλογές στη χώρα. Αποφάσισε όμως να προχωρήσει στη δημιουργία ενός Ενιαίου Μετώπου που θα ενώσει τους αγώνες των εργαζομένων ανά χώρο και κοινότητα, ενώ συγχρόνως θα επιδιώξει να συμβάλει στο χτίσιμο ενός νέου κινήματος που θα παλέψει για τον σοσιαλισμό.
Νότια Αφρική: μια χώρα διαφθοράς και ανισοτήτων
Η κυβέρνηση του ANC, παρότι εφάρμοσε κάποια φιλολαϊκά μέτρα τα πρώτα χρόνια της εξουσίας της και παρότι αυτοαποκαλείται αριστερή, έχει προσχωρήσει εδώ και χρόνια σε καθαρά νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Γρήγορα, με τις πολιτικές της, ενέτεινε από τη μία την εξαθλίωση της εργατικής τάξης και από την άλλη την ανάπτυξη μιας ελίτ ντόπιων καπιταλιστών και γραφειοκρατών.
Αυτή τη στιγμή η Νότια Αφρική είναι μια χώρα αντιμέτωπη με πολύ μεγάλη διαφθορά, φτώχεια και τεράστιες ταξικές αντιθέσεις: το πλουσιότερο 10% του πληθυσμού καρπώνεται το 60% του συνολικού εθνικού εισοδήματος, ενώ το φτωχότερο 50% κερδίζει λιγότερο από το 8%. Η ανεργία στους νέους φτάνει το 50% κι ένας μέσος εργάτης αμείβεται με 1,6 ευρώ την μέρα!
Την ίδια στιγμή η διαφθορά είναι κανόνας και στους κύκλους της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας. Είναι ενδεικτικό ότι ο πρόεδρος της Ένωσης Ανθρακωρύχων- που ξεπούλησε τους αγώνες τους με τον χειρότερο τρόπο- αμείβεται με 105.000 ραντ (περίπου 9.000 €) τον μήνα!
Αποδυνάμωση του ANC στις επερχόμενες εκλογές
Σε αυτά τα πλαίσια είναι που το NUMSA αποφάσισε να σταματήσει να στηρίζει την κυβέρνηση της χώρας! Ο θυμός και το αίσθημα προδοσίας που αισθάνονται τα μέλη του NUMSA, τόσο για την ηγεσία του ANC, όσο και για την ηγεσία του Κ.Κ., ήταν διάχυτα κατά τη διάρκεια του συνεδρίου του συνδικάτου! Για τους μεταλλεργάτες και το NUMSA το ANC είναι ένα κόμμα της άρχουσας τάξης, των καπιταλιστών, που αν συνεχίσει να είναι στην κυβέρνηση θα προχωρήσει και σε άλλες αντεργατικές πολιτικές, με βάση τη νεοφιλελεύθερη ατζέντα του.
Αυτό σημαίνει ότι το ANC θα πάει στις επερχόμενες εθνικές εκλογές του 2014 χωρίς τη στήριξη του NUMSA, κινδυνεύοντας να χάσει όχι μόνο τις ψήφους των 340.000 μελών του NUMSA πολύ περισσότερες, μιας και το συνδικάτο των μεταλλουργών έχει μεγάλη πολιτική επιρροή και στα υπόλοιπα συνδικάτα του COSATU. Είναι παραπάνω από βέβαιο ότι το ANC θα βγει από τις εκλογές του 2014 αισθητά αποδυναμωμένο.
Την ίδια στιγμή για το NUMSA το Κ.Κ. θεωρείται ένα κόμμα “ιδεολογικά χρεοκοπημένο”, όπως έχει δηλώσει και ο Γενικός Γραμματέας του συνδικάτου Ίρβιν Τζιμ. Γι’ αυτό το NUMSA αποφάσισε να σταματήσει και την οικονομική ενίσχυση προς το Κ.Κ., σπάζοντας έτσι ολοκληρωτικά τα πολιτικά δεσμά και μαζί του.
Μια κοινωνία σε αναβρασμό
Η στάση του NUMSA στην πραγματικότητα δεν αποτελεί «κεραυνό εν αιθρία». Τα τελευταία χρόνια οι εργαζόμενοι της Νοτίου Αφρικής βρίσκονται σε συνεχή αναβρασμό, με αποκορύφωμα το μεγαλειώδες κίνημα των μεταλλωρύχων το 2012 και τη γνωστή σφαγή της Μαρικάνα. [1] Υπήρξε ένα κίνημα με δεκάδες νεκρούς και μαζικές επιτροπές βάσης στους χώρους εργασίας σαν «απάντηση» στην απίστευτα ξεπουλημένη συνδικαλιστική ηγεσία!
Επρόκειτο για ένα κίνημα που έγραψε τη δική του ιστορία και επηρέασε την υπόλοιπη εργατική τάξη και τις διεργασίες σε πολιτικό και συνδικαλιστικό επίπεδο. Δεν είναι τυχαίο ότι στη συζήτηση του συνεδρίου του NUMSA ο αγώνας των ανθρακωρύχων και η σφαγή της Μαρικάνα έλαβαν εξέχουσα θέση στη συζήτηση. Μάλιστα, το συνέδριο του NUMSA απηύθηνε χαιρετισμό στους επιζήσαντες και τις οικογένειες των θυμάτων της σφαγής της Μαρικάνα, και μάζεψε οικονομική ενίσχυση ύψους 200.000 ραντ (περίπου 13.800 €) για τις οικογένειες των δολοφονημένων.
Οι πρωτόγνωροι τριγμοί που προκάλεσε το κίνημα της Μαρικάνα στην μετά-Απαρχάιντ πολιτική σκηνή άνοιξαν το δρόμο για μια σειρά από σημαντικές εξελίξεις σε συνδικαλιστικό και πολιτικό επίπεδο και οι αποφάσεις του NUMSA δεν αποτελούν παρά κομμάτι αυτών των διεργασιών.
Συνεχείς οι διεργασίες σε συνδικαλιστικό επίπεδο όλο το τελευταίο διάστημα
Η προδοτική στάση της ηγεσίας του Συνδικάτου των Μεταλλωρύχων, NUM, κατά τη διάρκεια του σκληρού αγώνα τους το 2012 (όχι μόνο δεν στήριξε τον αγώνα του κλάδου, αλλά ενθάρρυνε και την αιματηρή καταστολή απέναντι στους απεργούς!), οδήγησε σε μαζική έξοδο εργαζομένων από το συνδικάτο NUM και, ταυτόχρονα, στο σπάσιμο του πολιτικού δεσμού των εργαζομένων αυτών με το ANC.
Οι εξελίξεις αυτές είναι που οδήγησαν τον Μάρτιο του 2013 στη δημιουργία του «Εργατικού Σοσιαλιστικού Κόμματος» (Workers’ and Socialist Party- WASP). [2]
Πρόκειται για ένα εργατικό κόμμα που ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του Δημοκρατικού Σοσιαλιστικού Κινήματος (DSM – τμήμα της CWI στη Ν. Αφρική), σε συνεργασία με αγωνιστές συνδικαλιστές του εργατικού και φοιτητικού κινήματος της χώρας και ανθρακωρύχους. Η ίδρυση του κόμματος αυτού αντικατόπτριζε στη συγκεκριμένη περίοδο αφενός το εκρηκτικό κλίμα που επικρατούσε στην κοινωνία, αφετέρου τις ανάγκες της εργατικής τάξης για οργάνωση και συντονισμό.
Το WASP γεννήθηκε μέσα από τους ιστορικούς αγώνες των μεταλλωρύχων και επιδιώκει να ενώσει τους αγώνες των εργαζομένων και της νεολαίας της χώρας. Η απόφαση του NUMSA για τη δημιουργία ενός Ενιαίου Μετώπου και νέου κινήματος για το σοσιαλισμό, συμβαδίζει πλήρως με τους στόχους του WASP.
Το WASP σε ανοιχτή επιστολή του προς το NUMSA το καλεί να συνεργαστούν για τη δημιουργία ενός σοσιαλιστικού δικτύου συνδικάτων, και για μια Συνδιάσκεψη για την ενότητα της εργατικής τάξης και των κινημάτων, για να σχεδιαστεί ο αγώνας και οι μάχες που θα έρθουν το επόμενο διάστημα. Επιπλέον, το WASP προσκαλεί το NUMSA να συμμετάσχει στις διαδικασίες και τα όργανα του νέου αυτού κόμματος και να συνεργαστεί μαζί του στις επερχόμενες εκλογές του 2014, οι οποίες θα είναι σίγουρα μια κρίσιμη καμπή για τις μετέπειτα εξελίξεις.
Ιστορικές στιγμές για την Αριστερά στη χώρα
Η πολιτική στροφή στην οποία προχωρά το NUMSA είναι εξαιρετικά σημαντική, μιας και με αυτή αναλαμβάνει ένα πολύ πιο συνειδητό ρόλο στη μάχη για την αλλαγή της πολιτικής κατάστασης που επιβάλλει η περίοδος που διανύουμε. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι η συνέχιση της νεοφιλελεύθερης πολιτικής του ANC θα θέσει το NUMSA στο επίκεντρο των εργατικών αγώνων της επόμενης περιόδου.
Aν το NUMSA αξιοποιήσει τις ευκαιρίες της περιόδου, μπορεί μαζί με το WASP και τους μεταλλωρύχους να αναλάβουν το ιστορικό καθήκον για το χτίσιμο των νέων ανεξάρτητων δομών και οργανώσεων της εργατικής τάξης, που τόσο έχει ανάγκη η κοινωνία της Νοτίου Αφρικής για τους αγώνες που θα δώσει το επόμενο διάστημα, για τα δικαιώματά της και για την προοπτική μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας.
