«Έλεος! Δεν αντέχουμε άλλο, κάντε αυτό που πρέπει!»…
Αυτά ήταν τα λόγια της Ελένης Κωστοπούλου, μητέρας του Ζακ στο άκουσμα της αναβολής της έκδοσης απόφασης και ενώ είχε προηγηθεί η εξάωρη αγόρευση του Γ. Γλύκα, δικηγόρου υπεράσπισης του ενός εκ των δολοφόνων του Ζακ (Χορτιαριά). Ο Γλύκας δεν δίστασε να βάλει ξανά τον Ζακ στο εδώλιο, αμφισβητώντας όλα τα αποδεικτικά στοιχεία και τους αυτόπτες μάρτυρες. Δεν είναι η πρώτη φορά που η υπεράσπιση καθυστερεί τη διαδικασία. Στο παρελθόν έχουν υπάρξει ξανά καθυστερήσεις, άλλοτε με αιτήματα για καταθέσεις νέων μαρτύρων, άλλοτε εξαιτίας της απουσίας του Γ. Γλύκα (στην προηγούμενη δικάσιμο). Στην τελευταία δικάσιμο (Τρίτη 11/3) κατά την οποία ήταν προγραμματισμένο να ανακοινωθεί η απόφαση, ο δικηγόρος της υπεράσπισης μετά τη μακροσκελή του αγόρευση ζήτησε να γίνει αυτό σε άλλη ημερομηνία. Έτσι η ανακοίνωση αναβλήθηκε για την Τετάρτη 10/7.
Η εισαγγελική πρόταση
Στις 30/5 ανακοινώθηκε η εισαγγελική πρόταση, σύμφωνα με την οποία, οι κατηγορούμενοι είναι ένοχοι για τον θάνατο του Ζακ Κωστόπουλου. Συγκεκριμένα, ο εισαγγελέας πρότεινε ενοχή των δύο κατηγορουμένων, όπως και πρωτόδικα, τονίζοντας ξανά ότι ο Ζακ δεν μπήκε στο κοσμηματοπωλείο για να κλέψει, αλλά βρέθηκε εκεί εγκλωβισμένος. Έτσι καταρρίπτονται οι αισχροί ισχυρισμοί των κατηγορουμένων ότι βρίσκονταν σε νόμιμη άμυνα, αφού οι δυο δολοφόνοι βρίσκονταν έξω και σε ασφαλή κατάσταση.
Ωστόσο δεν υιοθέτησε το αίτημα των δικηγόρων της οικογένειας του Ζακ για μετατροπή της κατηγορίας σε ανθρωποκτονία από πρόθεση (που επίσης αποτελεί αίτημα του κινήματος) και πρότεινε την ενοχή των δύο κατηγορούμενων για άσκηση θανατηφόρας σωματικής βλάβης.
Ένας «περαστικός αλτρουιστής»
Στην απολογία του ο κατηγορούμενος Χορτιαριάς είχε το θράσος να ισχυριστεί ότι σκοπό είχε να βοηθήσει τον Ζακ και όχι να του κάνει κακό, φτάνοντας στο σημείο να πει ότι ενήργησε «για το καλό του θύματος» με βάση το «ένστικτο του αλτρουισμού».
Σύμφωνα με αυτό το αφήγημα, θα έπρεπε να συμπεράνουμε ότι η καταδίκη τους είναι προϊόν παρεξήγησης και ο μεσίτης ενεπλάκη στο λιντσάρισμα για να βοηθήσει τον Ζακ! Ενώ στην πραγματικότητα τον τραυμάτισε θανάσιμα, αφού τον έσυρε έξω τραβώντας τον από τον γιακά. Η στάση των δύο κατηγορούμενων ήταν και είναι απόλυτα κυνική και υποκριτική, με διαρκείς αλλαγές στη γραμμή υπεράσπισης η οποία είναι γεμάτη αντιφάσεις και βέβαια δεν είπαν ούτε μια φορά τη λέξη συγνώμη καθ όλη τη διάρκεια των δικών.
Η 1η δίκη
Η πρωτόδικη διαδικασία που ξεκίνησε μετά από πολλές και εξαντλητικές αναβολές στις 20 Οκτωβρίου του 2021 και ολοκληρώθηκε τον Μάη του επόμενου χρόνου, ήταν μια δεύτερη δολοφονία για τον Ζακ, αυτή τη φορά μια δολοφονία χαρακτήρα με τους δολοφόνους και τους δικηγόρους τους να προσπαθούν να πείσουν ότι έφταιγε ο ίδιος για τον θάνατό του.
Ήταν η δίκη που αθώωσε τους 4 αστυνομικούς και έκρινε ενόχους τον κοσμηματοπώλη Σ. Δημόπουλο και τον μεσίτη Αθ. Χορταριά με την κατηγορία της θανατηφόρας σωματικής βλάβης και τους καταδίκασε σε 10 χρόνια κάθειρξης τον καθένα.
Μέχρι και το εφετείο οι δυο κατηγορούμενοι κυκλοφορούσαν ελεύθεροι, αφού ο Δημόπουλος αποφασίστηκε να εκτίσει την ποινή του κατ’ οίκον λόγω της μεγάλης ηλικίας του, ενώ ο Χορταριάς που μπήκε φυλακή με την πρωτόδικη απόφαση, αποφυλακίστηκε δύο μήνες μετά, όταν το δικαστήριο έκανε δεκτή την αίτηση αναστολής της ποινής του.
Αστυνομία και δικαιοσύνη
Έχει σημασία να σημειώσουμε πως δεν μπορούμε να έχουμε καμία εμπιστοσύνη στο δικαστικό σύστημα το οποίο αθώωσε τους 4 αστυνομικούς, αφήνοντας τους έξω από τις ευθύνες για τον θάνατο του Ζακ, ενώ οι ίδιοι συμμετείχαν στο λιντσάρισμα. Τέτοιες αποφάσεις δεν προκαλούν έκπληξη, παρά μόνο θυμό.
Δεν μας προκαλεί έκπληξη γιατί η αθώωση ή οι ελαφριές ποινές σε αστυνομικούς που εμπλέκονται σε περιστατικά άγριας βίας, άρα και παράβασης καθηκόντων, φαίνεται να είναι ο κανόνας και όχι κάποια εξαίρεση.
Στην ουσία η μεροληπτική στάση του εισαγγελέα προς τα «δικά» τους παιδιά, στη δίκη του Ζακ ανά τα χρόνια, είναι ένα ακόμη παράδειγμα που δείχνει σε μεγάλο βαθμό τα όρια της αστικής δικαιοσύνης.
Το δικαστήριο υπό την πίεση της κοινωνίας και των κινημάτων, αλλά και της οικογένειας του Ζακ, φαίνεται να προσπαθεί να πατήσει ταυτόχρονα σε δύο βάρκες. Να ικανοποιήσει εν μέρει την οικογένεια, το ΛΟΑΤΚΙ+ κίνημα, τους αλληλέγγυους και τις αλληλέγγυες, και όσες/ους αγωνίζονται όλα αυτά τα χρόνια για δικαίωση, αλλά παράλληλα να διατηρήσει ακέραιη την αντίληψη για την αστυνομία-προστάτη της κοινωνίας της οποίας η βία πάντα δικαιολογείται και νομιμοποιείται.
Η κουτσουρεμένη δικαιοσύνη και η σημασία του κινήματος
Η πρόσφατη εμπειρία μας δείχνει ότι οι εισαγγελικές προτάσεις, όπως και οι τελικές αποφάσεις δεν λειτουργούν σε κενό αέρος. Για παράδειγμα, στη δίκη της ΧΑ ήταν η δράση του αντιφασιστικού κινήματος και η μαζική ανταπόκριση της κοινωνίας που πίεσε τη δικαιοσύνη και στην πραγματικότητα ανέτρεψε την εισαγγελική πρόταση που αθώωνε τους φασίστες. Η περίπτωση του Ζακ είναι παρόμοια. Η αρχική και διαρκής προσπάθεια από τα κυρίαρχα μέσα να αντικαταστήσουν τη δολοφονία του Ζακ με τη δολοφονία του χαρακτήρα του, ταυτόχρονα με την απόπειρα να ξεπλύνουν τους εμπλεκόμενους, ανατράπηκε στην πορεία. Αυτό το κατάφερε το κίνημα αλληλεγγύης, οι ΛΟΑΤΚΙ ομάδες, οι φεμινιστικές και αριστερές οργανώσεις, ομάδες από τον αντιεξουσιαστικό χώρο, κλπ, αναδεικνύοντας το θέμα και προχωρώντας σε κινητοποιήσεις τόσο στο δικαστήριο, όσο και κατά τις επετείους της δολοφονίας του Ζακ και απαιτώντας την τιμωρία των ενόχων. Όλα αυτά τα χρόνια, κρατούν τη μνήμη του Ζακ/Zackie και των γεγονότων του θανάτου του ζωντανά.
Έτσι και σήμερα, αυτοί που μέχρι τώρα σταθήκαμε απέναντι στη μανία και στο μίσος των ΜΜΕ τότε, που δεν ξεχνάμε τον Ζακ, πρέπει να συνεχίσουμε τον αγώνα για δικαίωση, ενάντια στο σύστημα που γεννάει την ομοφοβία/ τρανσφοβία και στη δικαιοσύνη που ξεπλένει και υποθάλπει εγκληματίες.
Η νέα ημερομηνία για την έκδοση της απόφασης είναι την Τετάρτη 10/7 στο Εφετείο, αίθουσα Δ120Γ.
