Στις 26 Σεπτέμβρη το Πενταμελές Εφετείο Κακουργημάτων αποφάσισε την απαλλαγή των κατηγορουμένων στην υπόθεση Siemens για ξέπλυμα μαύρου χρήματος. Για τους περισσότερους κρίθηκε ότι πρέπει να παυθεί οριστικά η ποινική δίωξη λόγω παραγραφής των αδικημάτων τους μετά από 20 χρόνια.
Η απόφαση αυτή προκάλεσε την παρέμβαση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Ισίδωρου Ντογιάκου, ο οποίος διέταξε τη διενέργεια προκαταρκτικής έρευνας προς κάθε κατεύθυνση.
Στην εισαγγελική παραγγελία αναφέρονται τα εξής:
«Με αφορμή την έκδοση αποφάσεως από το Πενταμελές Εφετείο Κακουργημάτων Αθηνών επί υποθέσεως γνωστής ως ”σκάνδαλο Siemens”, με την οποία το Δικαστήριο έκρινε ότι μεγάλος αριθμός επί μέρους αξιόποινων πράξεων έχει υποπέσει σε παραγραφή, και παρακαλούμε να διενεργήσετε προσωπικώς προκαταρκτική εξέταση και να διερευνήσετε το ενδεχόμενο πράξεων ή παραλείψεων, ποινικού χαρακτήρα, προσώπων που με οποιονδήποτε τρόπο και οποιαδήποτε ιδιότητα είχαν συμμετοχή στους δικονομικούς χειρισμούς της υπόθεσης και συνετέλεσαν ουσιαστικά στην παραγραφή των αξιόποινων πράξεων».
Το κουκούλωμα ενός ακόμη σκανδάλου
Πώς γίνεται να ομολογούν βασικοί μάρτυρες και κατηγορούμενοι ότι έχουν υποπέσει σε αδικήματα και στο τέλος να αθωώνονται;
Εύλογη απορία η οποία ανακύπτει όμως και σε άλλα οικονομικά σκάνδαλα στην χώρα μας με ανάλογη δυστυχώς κατάληξη όπως της Novartis, του Βατοπεδίου, της λίστας Λαγκάρντ, των δομημένων ομολόγων, των μετοχών-φουσκών του χρηματιστηρίου, κοκ.
Στην περίπτωση της Siemens έχουμε έναν πολυεθνικό κολοσσό, ο οποίος πλήρωνε αδρά, με απευθείας χρηματισμό ή και με άλλες παροχές-δώρα μεγάλης αξίας, υψηλά ιστάμενους αξιωματούχους για την προώθηση των προϊόντων του και την αγορά τους από το δημόσιο ή τις δημόσιες επιχειρήσεις.
Αυτό αποδεικνύεται από τις ίδιες τις μαρτυρίες – καταθέσεις των κατηγορούμενων κατά την διάρκεια της δίκης:
«Ο Χριστοφοράκος (Διευθύνων Σύμβουλος Siemens) μου είπε ότι στην Ελλάδα η χρηματοδότηση των κομμάτων γίνεται κυρίως μέσω μεγάλων επιχειρήσεων. Μου είπε ότι με τα χρήματα αυτά θα χρηματοδοτούσε και τα δύο κόμματα, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι σε κάθε περίπτωση και μετά τις εκλογές η εταιρεία μας θα εξακολουθήσει να έχει την εύνοια των πολιτικών. Από αυτά που έλεγε κατάλαβα ότι θα χρηματοδοτούσε το 2004 και τα 2 κόμματα, που ανταγωνίζονται μεταξύ τους.»
(Από την κατάθεση-απολογία του διαχειριστή των «μαύρων ταμείων» της Siemens Μ. Κουτσενρόιτερ – Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία 22.6.08).
«Όποιος προσποιείται ότι ανακαλύφθηκε η Αμερική, ξεκίνησε από την ήπειρο της υποκρισίας. Απ’ όσα γνωρίζουμε διαχρονικά όλα τα ταμεία όλων των κομμάτων, έτσι γέμιζαν.»
(Χρήστος Βερελής, πρώην υπουργός μεταφορών του ΠΑΣΟΚ, Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, 6/7/08).
Ακόμη μέσα από τις αποκαλύψεις των Wikileaks, του Τζούλιαν Ασάνζ, διέρρευσε η συζήτηση στελεχών της ΝΔ και του πρεσβευτή των ΗΠΑ Ντάνιελ Σπέκχαρτ, τον Ιούλιο του 2009, όπου ο σημερινός υπουργός οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας ανέφερε σχετικά με την αποδοχή «δώρων» του Κ. Μητσοτάκη από την Siemens:
«Ο Κυριάκος Μητσοτάκης διαπομπεύτηκε ως άτομο χωρίς να ενοχοποιηθεί το κόμμα συνολικά, ενώ η παραδοχή του πρώην στελέχους του ΠΑΣΟΚ Θεόδωρου Τσουκάτου ότι έλαβε ένα εκατομμύριο γερμανικά μάρκα από τη Siemens το 1999 για να βοηθήσει στη χρηματοδότηση της προεκλογικής εκστρατείας του ΠΑΣΟΚ ενέπλεξε ολόκληρη τη δομή του κόμματος».
Ο τρόπος για να μην απονεμηθεί δικαιοσύνη ήταν η καθυστέρηση της προκαταρκτικής εξέτασης, η καθυστέρηση σύστασης εξεταστικής επιτροπής, η καθυστέρηση μετάφρασης του βουλεύματος, η παράλειψη απαγόρευσης εξόδου από την χώρα κατηγορουμένων οι οποίοι διέφυγαν στο εξωτερικό, μέχρι και η επ’ αόριστον αναβολή της δίκης προκειμένου να περάσουν τα 20 χρόνια που προβλέπονται από την ελληνική νομοθεσία για την παραγραφή αδικημάτων.
Ένα διεθνές σκάνδαλο
Το ποσό που υπολογίζεται ότι είχε δοθεί σε μίζες στην Ελλάδα φτάνει τα 130 εκατ. γερμανικά μάρκα (περίπου 65 εκατ. ευρώ).
Η χώρα μας δεν έχει βέβαια την αποκλειστικότητα στα φαινόμενα διαφθοράς και παραβίασης της νομοθεσίας από υψηλά ιστάμενα πολιτικά και οικονομικά πρόσωπα.
Η Γερμανία και γενικά οι «αναπτυγμένες» πλούσιες βιομηχανικές χώρες έχουν την φήμη των ευνομούμενων, υποτίθεται, πολιτειών όπου τα πράγματα λειτουργούν ομαλά, με κανόνες, με διαφάνεια και με γνώμονα την κοινωνική δικαιοσύνη.
Η γερμανική πολυεθνική Siemens ήταν ενταγμένη σ’ αυτό το παιγνίδι και φαινόταν ότι λειτουργούσε για χρόνια σύμφωνα με τα υψηλότερα ηθικά και νομικά πρότυπα. Από το 1991 είχε αναπτύξει εταιρικούς κανόνες κατά της διαφθοράς, κώδικες συμπεριφοράς και αυστηρές επιχειρηματικές κατευθυντήριες γραμμές.
Αποφάσισε μάλιστα να γίνει εταιρικό μέλος του γερμανικού τμήματος της Transparency International το 1998 – μιας μη κυβερνητικής οργάνωσης που δημιουργήθηκε για την καταπολέμηση της διαφθοράς διεθνώς.
Η έφοδος της αστυνομίας στα κεντρικά γραφεία της εταιρείας στο Μόναχο καθώς και σε άλλες θυγατρικές της Siemens στις 15 Νοεμβρίου 2006 αποκάλυψε την πραγματικότητα. Από τη δεκαετία του 1990, η Siemens είχε οργανώσει ένα παγκόσμιο σύστημα διαφθοράς για να κερδίζει μεγαλύτερα μερίδια της αγοράς και να αυξάνει τα κέρδη της εκμεταλλευόμενη τα κενά που υπήρχαν στα νομικά συστήματα των χωρών.
Για δεκαετίες οι δωροδοκίες έγιναν αποδεκτός επιχειρηματικός κανόνας στη Siemens. Διοχετεύονταν μέσω κρυφών τραπεζικών λογαριασμών, μεσαζόντων και ψευδο-συμβούλων. Είναι χαρακτηριστικό ότι όταν υπολόγιζαν το κόστος ενός έργου, οι υπάλληλοι της Siemens χρησιμοποιούσαν το «nützliche aufwendungen», έναν φορολογικό όρο που μεταφράζεται ως «χρήσιμες δαπάνες» και εννοεί βασικά δωροδοκίες!
Το μεγάλο σκάνδαλο ήταν η ίδια η νομοθεσία της Γερμανίας (μέχρι το 1999) η οποία άφηνε ένα παραθυράκι έτσι ώστε οι δωροδοκίες να λογίζονται ως δαπάνες που εκπίπτουν φορολογικά.
H Siemens, όπως αποδείχτηκε, πλήρωνε δωροδοκίες σε κυβερνητικούς αξιωματούχους και δημοσίους υπαλλήλους σχεδόν σε όλο τον κόσμο: ΗΠΑ, Γερμανία, Ιταλία, Λιχτενστάιν, Ισραήλ, Ουγγαρία, Αζερμπαϊτζάν, Ταϊβάν, Κίνα, Νιγηρία, Μπαγκλαντές, Βιετνάμ, Ρωσία, Μεξικό, Νορβηγία, Ιράκ και φυσικά η Ελλάδα είναι στον μακρύ κατάλογο αυτών των χωρών.
Μέτρα κατά της Siemens λήφθηκαν σε διάφορες χώρες όπως στις ΗΠΑ, την Γερμανία, την Ιταλία και το Λιχτενστάιν.
Μετά τις διώξεις στις ΗΠΑ και τη Γερμανία, η Siemens κατέβαλε περισσότερα από 1,6 δισεκατομμύρια δολάρια σε πρόστιμα, ποινές και αποποίηση κερδών.
Καπιταλισμός σύμφυτος με την διαφθορά
Η Linda Thomsen, διευθύντρια στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ, περιέγραψε το μοτίβο δωροδοκίας της Siemens ως τη μεγαλύτερη υπόθεση διαφθοράς της εποχής δηλώνοντας το 2006 ότι ήταν:
«… πρωτοφανής σε κλίμακα και γεωγραφική εμβέλεια. Η διαφθορά αφορούσε δωροδοκίες άνω των 1,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε κυβερνητικούς αξιωματούχους στην Ασία, την Αφρική, την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Αμερική.».
Άλλη μια φορά αποδεικνύεται ότι ο καπιταλισμός είναι συνώνυμος με τη διαφθορά και την διαπλοκή. Κι αυτό ισχύει όχι μόνο στις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες, αλλά και μέσα στις ίδιες τις μητροπόλεις του καπιταλισμού.
Παρότι οι διεθνείς και εγχώριοι νομοθετικοί κανόνες που ψηφίζονται υπηρετούν τα συμφέροντα των οικονομικά ισχυρών οι ίδιοι οι πολιτικοί και τα οικονομικά μεγαθήρια δεν διστάζουν να τους παραβιάσουν για να αυξήσουν ακόμη περισσότερο τα κέρδη τους, γνωρίζοντας ότι αν αποκαλυφθούν οι πράξεις τους θα πέσουν στα μαλακά.
Η ατελείωτη λίστα παρόμοιων σκανδάλων έρχεται να αποκαλύψει τα ψέματα και την υποκρισία των κομμάτων εξουσίας όταν ισχυρίζονται ότι όσα κάνουν αποσκοπούν στην ευημερία της χώρας και την βελτίωση των όρων ζωής των πολιτών της.
Όλα τα παραπάνω δεν αποτελούν παρά ασύστολα ψέματα στην προσπάθειά τους να αποκρύψουν το γεγονός ότι τα παραδοσιακά κόμματα υπηρετούν αποκλειστικά τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου σε βάρος όλης της υπόλοιπης κοινωνίας.
Μόνο που κάποια στιγμή το ποτάμι ξεχειλίζει και σαρώνει τα πάντα στο πέρασμά του, όσο ισχυρά και άτρωτα κι αν μοιάζουν τα θεμέλιά του συστήματος που έχουν χτίσει.
