Άρθρο του Νίκου Αναστασιάδη
Αυτή τη φορά τα ταρατατζούμ ήταν πιο λίγα. Η διαφορά από τις εκλογές του 2008, όπου εκδηλώθηκε μια πρωτόγνωρη δυναμική για τον «πρώτο Αφροαμερικάνο Πρόεδρο των ΗΠΑ», ήταν έκδηλη. Ούτε μαζικές επιτροπές στήριξης, ούτε πολλοί εθελοντές, ούτε πολύς ενθουσιασμός.
Παρόλα αυτά, ο Ομπάμα νίκησε τον Ρεμπουμπλικάνο Ρομνεϊ.
Τελικός νικητής: το μεγάλο κεφάλαιο
Το ποιός θα επωφεληθεί περισσότερο από το αποτέλεσμα των εκλογών, μπορεί να φανεί από το ποιός τις πλήρωσε. Αυτές ήταν οι πιο ακριβές εκλογές στην ιστορία της ανθρωπότητας, και κόστισαν πάνω από 6 δισ. δολάρια (2 δισ. ήταν το κόστος μόνο της τελευταίας φάσης της προεδρικής “κούρσας”)![i]
Ο λόγος αυτής της τεράστιας χρηματοδότησης των δυο μεγάλων κομμάτων δεν είχε να κάνει τόσο με το ποιός θα έβγαινε νικητής. Τα γκάλοπ μπορεί να έδειχναν «ισοπαλία» μέχρι το τέλος, αλλά αυτό βασικά αφορούσε μια προσπάθεια να κινητοποιηθούν οι «αδιάφοροι» ψηφοφόροι και να δοθεί η εντύπωση ότι το παιχνίδι δεν είναι στημένο.
Στην ουσία όμως, οι μεγάλες εταιρίες, που «έπνιξαν» τους υποψήφιους με χρήματα, βασικά ήθελαν να εξασφαλίσουν τον ρόλο τους στο μετεκλογικό τοπίο. Στην απλή λαϊκή γλώσσα, αυτό θα το λέγαμε εξαγορά των υποψηφίων ώστε να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα των συγκεκριμένων εταιριών όταν εκλεγούν.
Έτσι, στους μεγαλύτερους χρηματοδότες του Ομπάμα βλέπουμε την Google (737.055$), και τη Microsoft (761.343$), ενώ στους χρηματοδότες του Ρομνεϊ την Goldman Sachs (994.139$) την Bank of America (921.839$) και την Morgan Stanley (827.255$)[ii]. Αυτοί αποτελούν τους πιο «φανερούς» χρηματοδότες. Οι πιο υπόγειοι μπορούν να δώσουν το «κατιτίς» τους μέσω χρηματοδοτικών σχημάτων στα οποία μπορούν να παραμείνουν σχετικά αφανείς (Priorities USA Action ονομαζόταν το «ταμείο» αυτό για τον Ομπάμα, και Restore Our Future το αντίστοιχο του Ρομνεϊ)[iii]. Πολλές εταιρίες βέβαια, για να έχουν ήσυχο το κεφάλι τους, χρηματοδοτούν και τα δυο κόμματα εξουσίας.
Όπως το έθεσε ο πρόεδρος της Βολιβίας Έβο Μοράλες
«δυστυχώς δεν είναι ο αμερικανικός λαός εκείνος που αποφασίζει ποιος θα είναι πρόεδρος» διότι «οι αμερικανικές προεκλογικές εκστρατείες χρηματοδοτούνται από τους τραπεζίτες και τους εμπόρους όπλων».
Ομπάμα: Δεν «πάμε σαν άλλοτε»
Ένα σημαντικό στοιχείο που διαφοροποίησε αυτές τις εκλογές από τις προηγούμενες ήταν το κλίμα γύρω από την υποψηφιότητα Ομπάμα. Στις εκλογές του 2008 είχαμε ένα σημαντικό κοινωνικό ρεύμα υπέρ της υποψηφιότητας Ομπάμα. Το τότε σύνθημα του για «Αλλαγή», το γεγονός ότι ήταν Αφροαμερικάνος, η αγανάκτηση από τη διακυβέρνηση Μπους ήταν τα βασικά στοιχεία αυτού το ρεύματος. Και εκτός από την μαζική ψήφο των χαμηλότερων στρωμάτων της κοινωνίας, ο Ομπάμα είχε λάβει τότε και ενεργό υποστήριξη, με χιλιάδες εθελοντές που κινητοποιήθηκαν.[iv]
Όλα αυτά έλλειπαν από αυτές τις εκλογές. Το κλίμα ήταν μουντό, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των ΜΜΕ να το ανεβάσουν. Αυτό αντανακλάστηκε και στην συμμετοχή στις εκλογές, που έπεσε 9% σε σχέση με το 2008[v]. Συνολικά, 117 εκ αμερικάνοι ψήφισαν, νούμερο που είναι χαμηλότερο από το 50% των ανθρώπων που δικαιούνται να ψηφίσουν.
Η απογοήτευση για τον Ομπάμα ήταν έκδηλη. Και πως να μην είναι όταν:
- Υποσχέθηκε ότι θα περάσει νόμο που θα καθιερώνει ένα σύστημα δημόσιας ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και τελικά έκανε πίσω
- Υποσχέθηκε ότι θα αλλάξει την εξωτερική πολιτική του Μπους, αλλά διοργάνωσε στρατιωτικά πλήγματα σε Αφγανιστάν, Λιβύη, Υεμένη και Πακιστάν
- Υποσχέθηκε ότι θα «σώσει» τους εργαζόμενους αλλά όλη η κρατική χρηματοδότηση πήγε στο μεγάλο κεφάλαιο, τις τράπεζες, τους χρηματιστές.
- Υποσχέθηκε ότι θα κλείσει το Γκουαντανάμο, αλλά όπως επισήμαινε και ο ιδρυτής του Wikileaks Τζούλιαν Ασάνζ, «ο Ομπάμα ήταν ο χειρότερος πρόεδρος που έχει περάσει εδώ και δεκαετίες σε ό,τι αφορά την προστασία των ατομικών δικαιωμάτων» [vi]
Αυτοί ήταν και οι λόγοι που ο Ρομνεϊ έφτασε τόσο «κοντά» στον Ομπάμα στα γκάλοπ. Η πτώση των αυταπατών όσον αφορά την πολιτική Ομπάμα ήταν που τροφοδότησε την εκστρατεία του Ρομνεϊ.
Τι θα γίνει τώρα;
Στην επινίκια ομιλία του ο Ομπάμα δεν έριξε τις κορόνες του 2008 για την ανάγκη οι πλούσιοι «να πληρώσουν το μερίδιο που τους αναλογεί» για να βγει η χώρα από την κρίση. Αντίθετα, μίλησε για «την ανάγκη να μειωθεί το έλλειμμα και να μεταρρυθμιστεί το φορολογικό σύστημα»[vii]. Αυτό, μεταφρασμένο σε απλά ελληνικά, σημαίνει: περικοπές, μειώσεις, λιτότητα.
Αυτό όμως ήταν το πρόγραμμα του Ρομνεϊ! Αυτός ήταν ο λόγος που, παρά τη δυσφορία με τις πολιτικές του Ομπάμα, οι αμερικάνοι εργαζόμενοι, νέοι και μετανάστες ψήφισαν μαζικά τους Δημοκρατικούς!
Η σκλήρυνση της στάσης του Ομπάμα όσον αφορά την οικονομική πολιτική θα οδηγήσει στην ακόμα μεγαλύτερη ρήξη με την εργατική τάξη. Ο Ομπάμα είχε αναλάβει την προεδρία εν μέσω της πιο μεγάλης οικονομικής κρίσης από το ’29. Λόγω της τεράστιας στήριξης που έδωσε στη Wall Street και στο μεγάλο κεφάλαιο, υπήρξε μια περίοδος «εξισορρόπησης», που διαρκεί μέχρι σήμερα. Αλλά αυτή τη στιγμή, η παγκόσμια οικονομία ετοιμάζεται για την «2η βουτιά» της, με την Ευρώπη, την Κίνα και μια σειρά άλλες «ατμομηχανές» να ετοιμάζονται να μπουν σε φάση στασιμότητας ή ύφεσης. Σε αυτό το περιβάλλον, και με δεδομένα τα προβλήματα χρέους των ΗΠΑ, είναι ηλίου φαεινότερο ότι ο Ομπάμα θα κινηθεί στην πεπατημένη όλων των κυβερνήσεων, παραδοσιακών δεξιών ή κεντρώων: θα ρίξει το βάρος της κρίσης στην εργατική τάξη, θα εφαρμόσει σκληρή λιτότητα, θα στηρίξει το κεφάλαιο. Η περίπτωση να κινηθεί ενάντια στα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου και υπέρ των απλών ανθρώπων απλά δεν υφίσταται – πράγμα εξάλλου που αποδεικνύεται από το ποιος τον χρηματοδοτεί.
Κάτι τέτοιο θα προκαλέσει αναταράξεις πολύ μεγαλύτερες από αυτές που είδαμε στο κίνημα Occupy, στην έκρηξη του Wisconsin και σε μια σειρά σκληρούς εργατικούς αγώνες της προηγούμενης περιόδου.
Για πολλούς μπορεί να μην είναι γνωστό, αλλά τα στοιχεία για την φτώχεια και την ανεργία στις ΗΠΑ είναι σοκαριστικά: 49,1 εκατομμύρια Αμερικανοί ζουν κάτω από το επίσημο όριο της φτώχειας, ενώ 97,3 εκατομμύρια κατατάσσονται στην κατηγορία «χαμηλού εισοδήματος» και 23,5 εκατομμύρια είναι οι άνεργοι!!![viii].
Στην Αμερική βέβαια, συνήθως αποσιωπάται ότι δεν υπάρχουν μόνο δύο κόμματα. Σε αυτές τις εκλογές κατέβηκε η Jill Stein, υποψήφια του αριστερού Πράσινου Κόμματος, που πήρε 396.684 ψήφους, το 0.3% του συνόλου. Παρόλο που το ποσοστό είναι μικρό, είναι διπλάσιο σε σχέση με τις εκλογές του ’08 και τριπλάσιο από τις εκλογές του ’04.
Υπάρχουν όμως και αριστεροί υποψήφιοι που σε τοπικό επίπεδο έχουν πετύχει πολύ μεγαλύτερα ποσοστά, όπως η Σάμα Σαβάντ (Ksama Sawant) μέλος της Σοσιαλιστικής Εναλλακτικής (αδερφή οργάνωση με το Ξεκίνημα) που έλαβε το 27% των ψήφων στην περιφέρεια της Ουάσινγκτον που κατέβηκε (περίπου 20.000 ψήφους)[ix].
Η προοπτική μιας σκλήρυνσης της πολιτικής του Ομπάμα, σε συνδυασμό με τις πρωτόγνωρες εμπειρίες αγώνων και πολιτικοποίησης που είχαν οι αμερικάνοι εργαζόμενοι, δημιουργούν ακραίες καιρικές συνθήκες, φέρνουν έναν νέο τυφώνα που αυτή τη φορά όμως μπορεί να σαρώσει το “αμερικάνικο όνειρο”, μαζί με τα μεγάλα συμφέροντα που έχουν καθίσει στο λαιμό των λαών παγκόσμια.
___________________________________________
[ii] https://www.opensecrets.org/pres12/head2head.php?ql3
[iii] http://elections.nytimes.com/2012/campaign-finance
[iv] https://xekinima.org/arthra/view/article/ipa-i-politiki-afypnisi-odigise-ton-ompama-sti-niki-o/
[vi] http://antapocrisis.gr/index.php/component/k2/item/506-usa
[vii] http://www.economist.com/blogs/freeexchange/2012/11/economy-and-election
[viii] https://xekinima.org/arthra/view/article/amerikanikes-ekloges-katharoi-nikites-oi-perikopes-ka/
[ix] http://www.socialistalternative.org/news/article10.php?id=1972
