Υπάρχει ένα σταθερό μοτίβο για κάθε ξεπούλημα τμήματος της δημόσιας περιουσίας από τις εκάστοτε κυβερνήσεις και το ίδιο σταθερό μοτίβο ακολουθείται πλέον και στην περίπτωση της ΔΕΗ. Η ΔΕΗ φεύγει οριστικά από τον έλεγχο του ελληνικού Δημοσίου το οποίο μέχρι πρότινος κατείχε το 51% της εταιρείας. Αυτό περιλαμβάνει μερικά συγκεκριμένα και μελετημένα βήματα.
Βήμα 1ο: Η απαξίωση της εταιρείας
«Μόνο ένας τρελός θα έπαιρνε τη ΔΕΗ».
«Η ΔΕΗ είναι στα όρια της χρεοκοπίας»
«Η ΔΕΗ δεν έχει χρήματα ούτε για κολώνες».
Αυτές είναι μόνο μερικές δηλώσεις του Κωστή Χατζηδάκη αμέσως μετά την ορκωμοσία της κυβέρνησης. Με τις δηλώσεις αυτές εννοεί ότι είναι τέτοιο το χάλι της ΔΕΗ που το καλύτερο θα ήταν να την ξεπουλούσαμε όσο-όσο. Δεν έχασε μάλιστα την ευκαιρία να φωτογραφηθεί σε διαφημιστικό αυτοκίνητο της ανταγωνίστριας της ΔΕΗ Protergia, δίνοντας το μήνυμα στήριξης του «ανταγωνισμού». Στόχος αυτής της συστηματικής απαξίωσης είναι η συναίνεση της κοινωνίας στο ξεπούλημά της.
Σήμερα, δυο χρόνια μετά από όλες αυτές τις δηλώσεις απαξίωσης, είναι ο ίδιος υπουργός που εμφανίζει τον εαυτό του ως «μεσσία» που έσωσε τη ΔΕΗ, μιας και τα οικονομικά αποτελέσματα της εταιρείας τελικά δεν έφεραν την καταστροφή. Παρόλα αυτά η κυβέρνηση ξεπουλά την ΔΕΗ και αφήνει στο ελληνικό Δημόσιο μόνο το 34% της εταιρείας, αντί για το 51% που είχε μέχρι τώρα.
Βήμα 2ο: Η επίκληση του «αόρατου χεριού της αγοράς»
Είναι πια σχεδόν γελοία η επίκληση των ίδιων και των ίδιων κανόνων του «αόρατου χεριού» που τελικά ποτέ δεν δουλεύουν, ωστόσο αποτελούν πάντα και το βασικό τους επιχείρημα: Η ΔΕΗ ήταν για χρόνια μονοπώλιο, τα μονοπώλια δεν είναι καλά γιατί δεν αφήνουν τον ανταγωνισμό να δουλέψει, να βάλουμε τον ανταγωνισμό στο παιχνίδι για να πέσουν οι τιμές.
Αυτή είναι όλη κι όλη η επιχειρηματολογία τους για κάθε ξεπούλημα, λες και δεν μπορούμε να δούμε την πραγματικότητα με τα μάτια μας και με την τσέπη μας. Η Ολυμπιακή ήταν μονοπώλιο και ξεπουλήθηκε για αυτό τον λόγο, ώστε να έχουμε πλέον το ιδιωτικό (σχεδόν) μονοπώλιο της Aegean να κάνει το κουμάντο στις εσωτερικές πτήσεις. Ο ΟΤΕ ήταν μονοπώλιο και αντικαταστάθηκε από το ιδιωτικό ολιγοπώλιο των Cosmote, Vodafone, Wind (διαφορετικές μεν εταιρείες αλλά πρακτικά λειτουργούν ως μονοπώλιο στον χώρο των τηλεπικοινωνιών) με αποτέλεσμα να έχουμε το πιο αργό και το πιο ακριβό ίντερνετ σε όλη την Ευρώπη.
Το τι συνέβη όταν έσπασε το μονοπώλιο της ΔΕΗ το έχουμε δει εδώ και μια δεκαετία με τις αυξήσεις στους λογαριασμούς να φτάνουν τα πρώτα μνημονιακά χρόνια στο 60% και μόλις τώρα, τον Σεπτέμβρη του ’21 να ανακοινώνονται αυξήσεις μέχρι και 50% για τα οικιακά τιμολόγια.
Βήμα 3ο: Η υπερχρέωση της εταιρείας
Εδώ το γλέντι έχει αρχίσει από παλιά, αλλά είναι αξιοσημείωτη η παρέμβαση της Τρόικα με το τρίτο μνημόνιο, το λεγόμενο και «μνημόνιο του ΣΥΡΙΖΑ».
Σύμφωνα με αυτό η ΔΕΗ υποχρεούνταν, πάντα στα πλαίσια της ελεύθερης αγοράς, να χάσει το 50% του μεριδίου της στη λιανική μέχρι το 2019! Από μόνη της δηλαδή, να προσπαθήσει να χάσει το 40% των πελατών λιανικής που είχε μέχρι τότε! Και σε αυτά τα πλαίσια υποχρεώθηκε να πουλάει το ρεύμα που παράγει στους ανταγωνιστές της σε τιμές κάτω του κόστους με αποτέλεσμα να μπαίνει μέσα κατά εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Οι ανταγωνιστές της βέβαια, που είναι οι όμιλοι των Βαρδινογιάννη, Μυτιληναίου, Περιστέρη, Λάτση, Κοπελούζου, δεν είναι το ίδιο ιδεολόγοι όσο η Τρόικα: αντί να πάρουν το φθηνό ρεύμα και να το πουλήσουν στην εσωτερική αγορά για να «ανοίξει ο ανταγωνισμός» και να δουλέψει το «αόρατο χέρι της αγοράς», το πουλούσαν στο εξωτερικό όπου τα κέρδη ήταν πολύ μεγαλύτερα.
Την ίδια ώρα απαγορεύτηκε στη ΔΕΗ να επενδύσει σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και υποχρεώθηκε να αγοράζει πανάκριβα ρεύμα των ΑΠΕ από τους ανταγωνιστές της, οι οποίοι βασισμένοι στις κρατικές επιδοτήσεις λειτουργούν σε ένα εντελώς εγγυημένο και χωρίς κανένα ρίσκο επενδυτικό περιβάλλον: Αγοράζουν φθηνά ρεύμα από τη ΔΕΗ, πωλούν πίσω στη ΔΕΗ ακριβό ρεύμα. Εκτός από όλα αυτά η ΔΕΗ υποχρεώθηκε να πληρώσει τα σπασμένα του υποτιθέμενου «ανταγωνισμού» πληρώνοντας 128 εκ. ευρώ για το σκάνδαλο των ENERGA – HELLAS POWER.[2]
Βήμα 4ο: Το ξεπούλημα
Μετά από όλα αυτά και μέσα σε μια περίοδο μεγάλων ανατιμήσεων στους λογαριασμούς, ήρθε η ώρα του ξεπουλήματος. Στις 23 Σεπτέμβρη, αιφνιδιαστικά και χωρίς καμία τεκμηρίωση, η διοίκηση της ΔΕΗ ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου κατά 750 εκ. ευρώ στην οποία το Δημόσιο δεν θα συμμετέχει, με αποτέλεσμα να χάσει το 51% και με στόχο «να αυξηθεί η ελεύθερη διασπορά στο μετοχικό κεφάλαιο της ΔΕΗ και να τοποθετηθούν ιδιώτες θεσμικοί επενδυτές δημιουργώντας αξία για τους μετόχους, την εταιρεία, τους εργαζόμενους και την κοινωνία».
Σε αυτό το σταθερό μοτίβο ξεπουλήματος που ακολουθεί πιστά κάθε κυβέρνηση με τις ευλογίες της ΕΕ υπάρχει και η επόμενη μέρα. Η αυταπάτη των «επενδύσεων» που δήθεν θα κάνουν οι ιδιώτες θα πέσει στο κενό. Αυτό έχει δείξει η εμπειρία όλων των τελευταίων χρόνων. Οι «επενδυτές» θα κερδίσουν όσο μπορούν, θα αφήσουν τα δίκτυα της ΔΕΗ να ρημάξουν, θα κλείνουν με μεγάλη ευκολία τους διακόπτες σε όσους δεν πληρώνουν και με την πρώτη ευκαιρία θα τρέχουν στο κράτος να το παρακαλάνε πάλι για λεφτά.
Βήμα 5ο: επιδότηση των ιδιωτών
Το πέμπτο βήμα αυτού του μοτίβου βρίσκεται επίσης στα λόγια του Χατζηδάκη ο οποίος στο παρελθόν είχε δηλώσει ότι «η ΔΕΗ πάει να γίνει η νέα Ολυμπιακή». Μια εταιρεία που συκοφαντήθηκε, απαξιώθηκε, υπερχρεώθηκε και τελικά ξεπουλήθηκε στον Βγενόπουλο για μόλις 177 εκ. ευρώ. Να που σήμερα όμως, η ιδιωτική Aegean παίρνει από το ελληνικό Δημόσιο 120 εκ. ευρώ για να κρατήσει την κερδοφορία της.
Αυτό θα είναι και το μέλλον της ΔΕΗ, αυτός είναι ο τρόπος που λειτουργούν οι «μεγάλοι επενδυτές».
Η κυβέρνηση τους κάνει δώρο τη δημόσια περιουσία και μετά τους εξασφαλίζει την κερδοφορία τους με παροχές, επιδοτήσεις και δώρα.
