Της Σύνταξης του «Ξ» από το νέο τεύχος (#538, Ιούλης – Αύγουστος 2021) που κυκλοφορεί.
Στο τέλος της πρώτης βδομάδας του Ιούλη οι θάνατοι από covid σε παγκόσμιο επίπεδο ξεπέρασαν τα 4 εκατομμύρια. Όσο περνά ο καιρός το χάσμα ανάμεσα στις πλούσιες και τις φτωχές χώρες μεγαλώνει, κι όχι μόνο στο οικονομικό επίπεδο. Ενώ οι πιο πλούσιες χώρες καταφέρνουν να μειώνουν τους θανάτους στις πιο φτωχές η κατάσταση βγαίνει όλο και περισσότερο εκτός ελέγχου.
Αυτό όμως που ενώνει πλούσιες και φτωχές χώρες είναι το γεγονός ότι εκμεταλλεύονται την πανδημία για να περάσουν μέτρα αντιλαϊκού περιεχομένου – ένα από αυτά είναι η γενικευμένη καταστολή και η δραστική περιστολή δικαιωμάτων και ελευθεριών.
Στο «Δείκτη για την Ελευθερία του Τύπου Παγκόσμια» (WPFI) που εκδώσανε για το 2021, οι «Δημοσιογράφοι χωρίς σύνορα» (RSF) αναφέρουν:
«…μια δραματική χειροτέρευση στη δυνατότητα του πληθυσμού να έχει πρόσβαση στην πληροφόρηση και μια αύξηση των εμποδίων που αντιμετωπίζουν οι δημοσιογράφοι για να προβάλουν ειδήσεις. Καταγγέλλουν ότι η πανδημία του κορονοϊού έχει χρησιμοποιηθεί για να εμποδίσει δημοσιογράφους να έχουν πρόσβαση σε αντικειμενική πληροφόρηση και για να περιοριστούν οι δυνατότητες τους για κριτική δημοσιογραφία. Σύμφωνα με τα στοιχεία του RSF η δημοσιογραφία είναι είτε εντελώς ή σε πολύ σοβαρό βαθμό μπλοκαρισμένη σε 73 χώρες ενώ αντιμετωπίζει περιορισμένη ελευθερία σε άλλες 59 χώρες. Συνολικά, οι χώρες στις οποίες η ελευθερία του τύπου δεν υπάρχει ή είναι σοβαρά περιορισμένη αποτελεί το 73% των 180 χωρών που μελετήθηκαν».
Την καταστολή και τον περιορισμό των ελευθεριών τα ζήσαμε με πολύ καθαρό τρόπο στην Ελλάδα. Με την απαγόρευση συγκεντρώσεων και διαδηλώσεων στο όνομα δήθεν της προστασίας της δημόσιας υγείας και την άγρια επίθεση των ΜΑΤ σε διαδηλωτές/τριες που τηρούσαν αποστάσεις, φορούσαν μάσκες κοκ όπως για παράδειγμα την 17η Νοέμβρη· το νέο εκπαιδευτικό νόμο και την απόφαση για εγκαθίδρυση της αστυνομίας στα πανεπιστήμια· τους νέους νόμους που περιστέλλουν συνδικαλιστικές ελευθερίες και το δικαίωμα στην απεργία· το νόμο για την περιστολή του δικαιώματος στη διαδήλωση· την προσπάθεια να ποινικοποιηθούν οι υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων που προβάλλουν ιδέες «ανατρεπτικού περιεχομένου», κλπ, κλπ. Η κυβέρνηση έβαλε στο στόχαστρο ακόμα και την καλλιτεχνική δημιουργία που είχε ανατρεπτικό περιεχόμενο.
Αυτά τα γεγονότα είχαν προκαλέσει μαζικές κινητοποιήσεις την προηγούμενη περίοδο, ιδιαίτερα της νεολαίας, ενώ οι επιθέσεις της αστυνομίας στη Νέα Σμύρνη προκάλεσαν τις πιο μαζικές κινητοποιήσεις σε επίπεδο γειτονιών εδώ και μια δεκαετία.
Στην Ισπανία στα μέσα Φλεβάρη η σύλληψη του ράπερ Πάμπλο Χασέλ έγινε από τις πρώτες ειδήσεις στα διεθνή μέσα προκαλώντας κινηματικές διαδικασίες. Το έγκλημα για το οποίο συνελήφθη αφορούσε την προσβολή της αστυνομίας και της βασιλείας! Όλα αυτά γίνονται στο όνομα της «καταπολέμησης της τρομοκρατίας» μόνο που ο όρος τρομοκρατία είναι τόσο πλατύς που μπορεί να περιλάβει τα πάντα. Σήμερα στην Ισπανία σχεδιάζεται ένας νέος νόμος για την «εθνική ασφάλεια», ο οποίος προβλέπει σε μελλοντικές πανδημίες ή άλλες κρίσεις της δημόσιας υγείας μια σειρά μέτρα περιορισμού βασικών ελευθεριών και δικαιωμάτων. Χαρακτηριστικές είναι οι προβλέψεις ότι τα Μέσα Ενημέρωσης θα επιτρέπεται να μεταδίδουν μόνο την κρατική προπαγάνδα, ενώ οι πολίτες θα θεωρούνται «στρατικοποιημένοι» και θα πρέπει να ακολουθούν τις εντολές που εκδίδονται από τις αρχές.
Στη Γαλλία είχαμε το πέρασμα νόμου ο οποίος απαγορεύει την βιντεοσκόπηση αστυνομικών εν ώρα δράσης. Αυτή ήταν η απάντηση της κυβέρνησης στην ωμή βία που είχε χρησιμοποιήσει η γαλλική αστυνομία απέναντι στα κινήματα της προηγούμενης περιόδου.
Η δυνατότητα των δημοσιογράφων να βιντεοσκοπούν αλλά και απλών πολιτών να καταγράφουν με τα κινητά τους τηλέφωνα τη βία των δυνάμεων καταστολής ενάντια στα κινήματα και τους εργαζόμενους, ήταν παράγοντας ώθησης των κινημάτων την προηγούμενη περίοδο – γι’ αυτό και θέλουν να ποινικοποιήσουν τη χρήση τους Το πιο χαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγμα είναι οι ΗΠΑ όπου το κίνημα Black Lives Matter (Οι Ζωές των Μαύρων έχουν Αξία) χτίστηκε ακριβώς πάνω στη βάση των βίντεο που τράβηξαν πολίτες και αποκάλυψαν τη ρατσιστική και βάρβαρη συμπεριφορά της αστυνομίας.
Στην Βρετανία και σε μια σειρά γερμανικά κρατίδια οι κυβέρνησης πέρασαν το προηγούμενο διάστημα νόμους που περιορίζουν το δικαίωμα στις διαδηλώσεις και βάζουν στο στόχαστρο τις οργανώσεις και τους ακτιβιστές που καλούν σε αυτές.
Παντού, οι κυβερνήσεις χρησιμοποιούν την πανδημία για να καταστείλουν τα κινήματα στο όνομα της προστασίας της γενικής υγείας. Η υποκρισία περισσεύει, καθώς αν υπάρχει διασπορά του ιού αυτό πρώτα και κύρια οφείλεται στις πολιτικές των κυβερνώντων που θέτουν τα οικονομικά συμφέροντα πάνω από την υγεία του πληθυσμού. Από τις πιο χαρακτηριστικές είναι η περίπτωση της Ινδίας όπου ο πρωθυπουργός Μόντι χρησιμοποιούσε μαζική καταστολή ενάντια στο κίνημα των αγροτών και της γενικής απεργίας των 250 εκατομμυρίων τον περασμένο Γενάρη, στο όνομα της αντιμετώπισης της πανδημίας, την ίδια στιγμή που οργάνωνε μαζικά συλλαλητήρια των οπαδών του.
Είναι αυτό μια ακόμα έκφανση της σήψης του καπιταλισμού της εποχής μας. Οι άρχουσες τάξεις «κόπτονται» για την υγεία του πληθυσμού και την προστασία του από την πανδημία, αλλά στην πραγματικότητα χρησιμοποιούν την πανδημία για να χτυπήσουν το βιοτικό επίπεδο, τα συνδικαλιστικά και άλλα δικαιώματα και τις ελευθερίες. Η ελεύθερη και χωρίς λογοκρισία χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στο Ίντερνετ, που συνέβαλε αποφασιστικά σε μαζικές εξεγέρσεις και επαναστάσεις όλα τα προηγούμενα χρόνια έχει μπει στο στόχαστρο. Η μάχη για το δικαίωμα στην εργασία, την παιδεία και την υγεία, για ένα πιο ψηλό βιοτικό επίπεδο και για καλύτερες συνθήκες εργασίας και ζωής είναι συνυφασμένη, στην εποχή που ζούμε, με τον πιο καθαρό τρόπο, με τη μάχη για τη δημοκρατία και την ελευθερία, ακόμα και στις πλούσιες, «δημοκρατικές» και «πολιτισμένες» χώρες του πλανήτη, πόσο μάλλον στις φτωχές.