H Συνταγματική Αναθεώρηση ολοκληρώθηκε πριν λίγες μέρες με την αλλαγή εννιά άρθρων, αλλά στους εργαζόμενους και στην κοινωνία πλατιά δεν προκάλεσε κανένα ενδιαφέρον. Μόνη εξαίρεση ίσως ήταν η συζήτηση που άνοιξε για την καταψήφιση της προτεινόμενης αλλαγής στο άρθρο 5 παρ. 2, που προέβλεπε την προσθήκη αναφοράς στην άρση των διακρίσεων με βάση το φύλο, τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την ταυτότητα φύλου, την αναπηρία, κα.
***
Δε θα συνέβαινε το ίδιο αν η Αναθεώρηση είχε φέρει μεγάλες ανατροπές ή διεύρυνση δικαιωμάτων. Όμως τίποτα τέτοιο δε συνέβη. Το τελικό και αναμενόμενο αποτέλεσμα είναι ένα κάποιο μικρό ρετούς, ενώ η πιο σημαντική αλλαγή είναι προς όφελος της ελληνικής αστικής τάξης. Πρόκειται για την αποσύνδεση της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας από τις εθνικές εκλογές (άρθρο 32). Ο ΠτΔ θα μπορεί πλέον να εκλέγεται με σχετική πλειοψηφία μετά από πέντε επαναλαμβανόμενες ψηφοφορίες, χωρίς να απειλείται η κυβερνητική σταθερότητα. Είναι νωπές οι μνήμες της πολιτικής αναστάτωσης που προέκυψε μετά την πρόσφατη αποτυχία εκλογής ΠτΔ από την κυβέρνηση Σαμαρά, που επέσπευσε την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση.
Κάποιες από τις άλλες αλλαγές είναι:
- η κατοχύρωση της ψήφου των απόδημων
- το δικαίωμα πολιτών να καταθέτουν πρόταση νόμου εφόσον όμως συγκεντρώσουν 500.000 (!) υπογραφές (ακόμα και τότε όμως θα πρέπει να την προκρίνει η βουλή και να μην αφορά σε θέματα δημοσιονομικά, εξωτερικής πολιτικής και εθνικής άμυνας- δηλαδή ζήσε Μάη μου…)
- η εξομοίωση των στρατιωτικών δικαστηρίων με τα πολιτικά δικαστήρια
- η κατάργηση του μικρότερου χρονικού διαστήματος -σε σχέση με τους απλούς πολίτες- για την παραγραφή αδικημάτων πολιτικών αξιωματούχων (άρθρο 86). Χωρίς όμως την συνολική κατάργηση αυτού του άρθρου απλά θα εξακολουθήσει η κατοχυρωμένη ατιμωρησία των πολιτικών εκπροσώπων
- η πρόσθεση αναφοράς ότι το Κράτος θα «μεριμνά» για την αξιοπρεπή διαβίωση όλων των πολιτών μέσω ενός ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος. Η έμφαση είναι στο ότι το Κράτος θα «μεριμνά», δε θα εγγυάται, δε θα εξασφαλίζει- δηλαδή ζήσε Μάη μου ξανά…)
***
Ο ΣΥΡΙΖΑ διακινεί την άποψη πως στη διαδικασία της Αναθεώρησης συγκρούστηκαν δύο κόσμοι. Εμείς δε συμφωνούμε με αυτή την άποψη, γιατί στην πραγματικότητα συγκρούστηκαν δύο εκδοχές του ίδιου κόσμου. Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ο πιο βασικός φορέας που διακινούσε την άποψη ότι μπορεί το παρόν Σύνταγμα να ενσωματώσει μια σειρά από βασικά αστικοδημοκρατικά αιτήματα. Ακόμα και αυτό όμως δεν έγινε εφικτό. Ας σημειωθεί πως ανάμεσα στις αλλαγές που δεν εγκρίθηκαν συμπεριλαμβάνονται:
- η πρόταση για κατοχύρωση της «θρησκευτικής ουδετερότητας του κράτους» (όταν ο χωρισμός εκκλησίας – κράτους ισχύει μισό αιώνα τώρα στις περισσότερες αναπτυγμένες χώρες του καπιταλιστικού κόσμου)
- η πρόταση για «Δικαίωμα ίσης αμοιβής για ίσης αξίας εργασία ανεξαρτήτως ηλικίας»
- η πρόταση για «Αναγωγή της κοινωνικής ασφάλισης σε δικαίωμα»
- η πρόταση για διατήρηση υπό δημόσιο έλεγχο των δικτύων νερού και ηλεκτρισμού
***
Η κοινωνία πλατιά συνεχίζει να διδάσκεται πολλά σκληρά μαθήματα τα χρόνια των Μνημονίων. Η τελευταία Συνταγματική Αναθεώρηση δεν της αναγνωρίζει ούτε μια σπιθαμή νέων δικαιωμάτων. Ενώ ακόμα και πολλές από τις υπάρχουσες προβλέψεις στο σημερινό Σύνταγμα για το δικαίωμα στην εργασία, για το δικαίωμα στη στέγη, για το δικαίωμα στην απεργία, για το δικαίωμα του συναθροίζεσθαι κτλ έχουν μπει στην κλίνη του Προκρούστη. Οι υπάρχουσες Συνταγματικές ρυθμίσεις δε σταμάτησαν ούτε την εκτίναξη της ανεργίας, ούτε τις κατασχέσεις σπιτιών ή τις αποφάσεις δικαστηρίων που βγάζουν όλες τις απεργίες παράνομες.
Ο κόσμος της εργασίας, των κινημάτων, των καταπιεσμένων, των θυμάτων διακρίσεων, θα μπορέσει να επιβάλλει την αναγνώριση δικαιωμάτων που στερείται, μέσα ή έξω από το Σύνταγμα όταν αργά ή γρήγορα θα οργανωθεί και ξαναδώσει μάχες που θα ‘ναι νικηφόρες.