Προχτές, Δευτέρα 4/2, άγνωστος βανδάλισε με σφυρί το μνημείο στο οποίο βρίσκεται η σορός του Καρλ Μαρξ στο κοιμητήριο Χάιγκεϊτ του Λονδίνου.
Όπως δήλωσε σχετικά ο Ίαν Ντάνγκαβελ, επικεφαλής του συλλόγου «Φίλοι της Κληρονομιάς του Κοιμητηρίου του Χάιγκεϊτ»:
«αν πρόκειται για κάποιον αντιμαρξιστή
(σ.σ. εννοεί τον άνθρωπο που προχώρησε στο βανδαλισμό) θα μπορούσε να
πετύχει περισσότερα προσπαθώντας να αλλάξει τη γνώμη των ανθρώπων (σ.σ.
για τον Μαρξ) παρά καταστρέφοντας το μνημείο. Μια τέτοια κίνηση δεν θα
αυξήσει την συμπάθεια προς τις αντιμαρξιστικές ιδέες».
Και πράγματι, ο Ντάνγκαβελ έχει δίκιο. Τα χτυπήματα με το σφυρί στο μνημείο που σχεδόν 2 αιώνες μετά τον θάνατο του Μαρξ επισκέπονται ακόμη δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι κάθε χρόνο, δεν μπορούν να πετύχουν τίποτα ουσιαστικό εναντίον των μαρξιστικών ιδεών.
Το πραγματικό ερώτημα όμως είναι: Σχεδόν 2 αιώνες μετά, πέτυχε κανείς κάτι ουσιαστικό ενάντια στην μαρξιστική κοσμοθεωρία;
Το «τέλος της Ιστορίας»
Πριν μερικούς μήνες συμπληρώθηκαν 26 χρόνια από την έκδοση του βιβλίου του Αμερικάνου πολιτικού επιστήμονα Φράνσις Φουκουγιάμα που έφερε τον βαρύγδουπο τίτλο «Το τέλος της Ιστορίας και ο τελευταίος άνθρωπος» και στο οποίο ο «πολύς» κ. Φουκουγιάμα
ισχυριζόταν πως μετά την κατάρρευση του «κομμουνισμού» (δηλαδή των
σταλινικών καθεστώτων που οι αστοί αναλυτές συνειδητά ταυτίζουν με τις
κομμουνιστικές ιδέες) ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός θα έπαιζε πλέον
χωρίς αντίπαλο, πράγμα που θα μεταφραζόταν στο «τέλος της Ιστορίας».
Μόλις λίγους μήνες πριν από σήμερα, ο ίδιος άνθρωπος, δήλωνε σε συνέντευξη του στο περιοδικό Νewstatesman ότι «ο σοσιαλισμός πρέπει να επιστρέψει»!
Ακαδημαϊκός «μαρξισμός»
Έγινε μήπως ο Φουκουγιάμα επαναστάτης; Όχι βέβαια! Αφού πρώτα ξεκαθάρισε πως στηρίζει την κοινωνική ιδιοκτησία μόνο στους τομείς που «είναι απαραίτητο όπως οι δημόσιες υπηρεσίες» συνέχισε δηλώνοντας:
«Αυτή η παρατεταμένη περίοδος, η οποία ξεκίνησε με τον Ρίγκαν και την Θάτσερ, στην οποία κυριάρχησαν ιδέες για τα οφέλη των μη ρυθμιζόμενων αγορών, είχε από πολλές απόψεις καταστροφικές συνέπειες».
Στην ίδια συνέντευξη έκανε μια ακόμη εκπληκτική δήλωση:
«Στην παρούσα φάση, ο Μαρξ μοιάζει να δικαιώνεται σε κάποια πράγματα. Είχε μιλήσει για κρίση υπερπαραγωγής αλλά και ότι θα υπήρχε ανεπαρκής ζήτηση. Αυτά συμβαίνουν. Όπως και η αποδυνάμωση των εργαζόμενων».
Ο Φουκουγιάμα λοιπόν, 26 χρόνια μετά την καθιέρωση του ως «γκουρού» του νεοφιλελευθερισμού, και υπό το βάρος της παταγώδους αποτυχίας των νεοφιλελεύθερων πολιτικών, προσπαθεί να «αποστειρώσει» κι αυτός με τη σειρά του, όπως τόσοι άλλοι στο παρελθόν, τις μαρξιστικές ιδέες από την επαναστατική τους διάσταση, να τις φέρει στα μέτρα του συστήματος και τελικά να τις μετατρέψει σε μια καρικατούρα κρατικής παρέμβασης για να βοηθηθεί το παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα να διασωθεί από την μεγαλύτερη κρίση του από την δεκαετία του ’30.
«Ξεχνά» όμως ο πως ο μαρξισμός δεν είναι απλά μια «όμορφη θεωρία», αλλά οδηγός για δράση. Άλλωστε, όπως είχε γράψει και ο ίδιος ο Μαρξ, στο πασίγνωστο γνωμικό που φέρει και η επιτύμβια στήλη του «Οι φιλόσοφοι έχουν απλά ερμηνεύσει τον κόσμο με διάφορους τρόπους. Το θέμα είναι να τον αλλάξουμε».
Σταλινισμός
Οι επαναστατικές ιδέες του Μαρξισμού κακοποιήθηκαν επί δεκαετίες καθώς στο όνομα τους βάσισε το κύρος της μια διεφθαρμένη γραφειοκρατική κάστα στην Σοβιετική Ένωση και στο υπόλοιπο Ανατολικό Μπλοκ. Μια κάστα που για να επιβληθεί οδήγησε στην εξορία και τον θάνατο εκατοντάδες χιλιάδες Μαρξιστές επαναστάτες, βρωμίζοντας με την παρουσία της το υψηλότερο ιδεώδες στον πλανήτη: αυτό της απελευθέρωσης της εργατικής τάξης και συνολικά όλων των καταπιεσμένων. Σήμερα, τα Κομμουνιστικά Κόμματα διεθνώς (με ελάχιστες εξαιρέσεις, όπως αυτή της Ελλάδας) είτε έχουν καταρρεύσει πλήρως, είτε (πολύ συχνότερα) έχουν μετατραπεί σε κόμματα της Κεντροαριστέρας που εφαρμόζουν στυγνές αντεργατικές πολιτικές.
Η επικαιρότητα του Μαρξισμού σήμερα
2 σχεδόν αιώνες μετά τον θάνατο του Μαρξ το καπιταλιστικό σύστημα δεν τα έχει καταφέρει και τόσο καλά…
- Στη Βρετανία, εξαιτίας των περικοπών στο δημόσιο σύστημα υγείας και την φτωχοποίηση μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού, έχουν επιστρέψει ασθένειες που είχαν εξαφανιστεί για περισσότερο από έναν αιώνα.
- Στις ΗΠΑ, τη χώρα – πρότυπο του καπιταλισμού, ακόμη και εργαζόμενοι πλήρους απασχόλησης επιβιώνουν με κουπόνια σίτισης.
- Ενώ βέβαια σε χώρες όπως η Ελλάδα, η αγορά εργασίας έχει μετατραπεί σε ζούγκλα, ενώ υπηρεσίες όπως οι δημόσιες συγκοινωνίες απειλούνται με πλήρη κατάρρευση.
- Όσον αφορά την παγκόσμια ανισότητα; Αρκεί να αναλογιστεί κανείς πως από τη μια το 82% του πλούτου που παράχθηκε παγκοσμίως το 2017 βρέθηκε στις τσέπες του πλουσιότερου 1% του πληθυσμού και από την άλλη, πως 8 μόλις άνθρωποι κατέχουν περιουσία ίσης αξίας με αυτή που κατέχει το 50% του πληθυσμού της Γης.
Την ίδια στιγμή, πάλι στις ΗΠΑ, στην διάρκεια του 2015 η λέξη που αναζητήθηκε περισσότερο στην διαδικτυακή έκδοση του κορυφαίου λεξικού Merriam-Webster ήταν η λέξη σοσιαλισμός, ενώ ήδη από τα τέλη του 2011, οι Αμερικάνοι νεολαίοι και ιδιαίτερα οι Αφροαμερικάνοι έβρισκαν πιο ελκυστικό τον όρο σοσιαλισμός από τον όρο καπιταλισμός.
Αυτές ακριβώς οι διεργασίες είναι που οδήγησαν στην ανάδειξη μιας σειράς νέων πολιτικών ηγετών που μιλούν στο όνομα του Σοσιαλισμού (ανεξαρτήτως το πόσο θολά τοποθετεί το θέμα ο καθένας από αυτούς): ο Μπέρνι Σάντερς και η Αλεξάντρια Οκάσιο Κόρτες είναι ίσως οι πιο γνωστοί εκπρόσωποι αυτού του ρεύματος. Είναι αυτές ακριβώς οι διεργασίες που οδήγησαν και σε ιστορικές επιτυχίες όπως η εκλογή και επανεκλογή στο συμβούλιο της πόλης του Σιάτλ της συντρόφισσας Σάμα Σαγουάντ – έπειτα από περισσότερο από έναν αιώνα από την τελευταία φορά που ένας ανοιχτά σοσιαλιστής υποψήφιος κερδίζει ανάλογη θέση στο Σιάτλ.
Το τέλος του τέλους της Ιστορίας
Απέναντι στην φρίκη που απλόχερα μας χαρίζει το καπιταλιστικό σύστημα στην Ελλάδα και διεθνώς, χρέος κάθε συνειδητού ανθρώπου είναι να μπει στην μάχη για την ανατροπή της παρασιτικής ολιγαρχίας που διοικεί τον πλανήτη και ρημάζει τις ζωές μας. Καθένας και καθεμιά από εμάς πρέπει να βάλει το λιθαράκι του σε αυτό τον αγώνα. Ένα αγώνα ζωής και θανάτου. Έναν αγώνα που δεν αφορά απλά την ανθρωπότητα αλλά και τη φύση.
Στην Ελλάδα και διεθνώς ένα καθήκον προκύπτει για κάθε εργαζόμενο, για κάθε καταπιεσμένο: να ριχτεί στον αγώνα για να γίνουμε το τέλος του τέλους της Ιστορίας!