Τα τελευταία χρόνια μνημονιακής λιτότητας, οι καταγγελίες για καταπάτηση των εργατικών δικαιωμάτων είναι διαρκείς, είτε γίνονται δημόσια, είτε σε συζητήσεις μεταξύ φίλων. Πρόσφατα συζητώντας με μια φίλη, την Ελένη*, για τα νέα μας, «πως πάει η δουλειά» κλπ μου μετέφερε την ακόλουθη προσωπική της ιστορία, η οποία -αν και δεν είναι η μόνη- είναι εξοργιστική.
Πριν πάμε στα συγκεκριμένα, να πούμε ότι η Ελένη είναι περίπου 30 ετών, απόφοιτη ΑΕΙ. Εργάζεται ως ημιαπασχολούμενη σε ένα γραφείο (σε αντικείμενο άσχετο με τις σπουδές της) έχει κάποια ιδιαίτερα μαθήματα και εργάζεται επίσης ως καθηγήτρια σε διάφορα φροντιστήρια από λίγες ώρες. Έτσι, στο τέλος του μήνα, καταφέρνει να συγκεντρώσει ένα ποσό κοντά στο βασικό μισθό, το οποίο βέβαια, λόγω της φύσης του επαγγέλματος, δεν υπάρχει 12 μήνες το χρόνο… Παράλληλα παρακολουθεί και ένα μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών.
***
Πριν από λίγο καιρό λοιπόν, καθώς συζητούσαμε για τα εργασιακά μας, ανέφερε ότι σε ένα από τα φροντιστήρια που δουλεύει, ενώ της έχουν βάλει κανονικά το δώρο Χριστουγέννων (για τις ώρες της αντιστοιχεί περίπου σε 50 ευρώ), κάπου στα μέσα Γενάρη της ανακοινώνουν ότι θα πρέπει να το επιστρέψει! Και μάλιστα, επειδή κανένα από τα αφεντικά δεν είχε το θάρρος να το ζητήσει, έβαλαν έναν άλλο εργαζόμενο να της πει ότι
«ξέρεις, εδώ τα δώρα Χριστουγέννων-Πάσχα τα επιστρέφουμε…».
Και μάλιστα, αυτό ήταν τόσο αυτονόητο για τους εργοδότες, που πριν πάρει τη δουλειά και μιλώντας για το ωρομίσθιο κλπ, δεν είχε γίνει καμία αναφορά σε αυτή τη «λεπτομέρεια»…
Ένας άνθρωπος, που ήταν υποχρεωμένος να δουλεύει συνέχεια κατά τη διάρκεια των σπουδών της (σε ταβέρνες, καφέ κλπ, χωρίς ωράριο, δικαιώματα, ασφάλιση), φτάνει στα 30 να κάνει 3 δουλειές για να συμπληρώσει κάτι που να μοιάζει με μισθό και της ζητούν πίσω το δώρο Χριστουγέννων…
Τα 50 ευρώ για τα αφεντικά είναι μερικά ποτάκια μια τυχαία μέρα που βγαίνουν έξω, ή μια έξοδος. Για έναν εργαζόμενο είναι ένα μικρό αλλά χρήσιμο συμπλήρωμα, γιατί μπορεί να πληρώσει έναν λογαριασμό, ή να πάρει μια μικρή οικονομική «ανάσα». Και στην τελική τα δικαιούται γιατί τα έχει δουλέψει!
***
Όμως η Ελένη δεν τα έβαλε κάτω, πήγε στην εργοδοσία και τους είπε:
«εγώ δεν θα επιστρέψω το δώρο Χριστουγέννων γιατί το δικαιούμαι και είναι ντροπή σας που το ζητάτε»
***
Ασφαλώς αυτό δεν είναι το μόνο, ούτε ίσως το χειρότερο ή πιο εξοργιστικό παράδειγμα εργασιακής εκμετάλλευσης στις μέρες μας. Όμως, αναμένοντας και τους πανηγυρισμούς για έξοδο απ’ τα μνημόνια, πρέπει να κοιτάξουμε γύρω μας και να πούμε καθαρά ότι όλα αυτά τα χρόνια οι κοινωνικές κατακτήσεις έχουν πάει δεκαετίες πίσω και συνεχίζουν να βρίσκονται εκεί.
Όσο και να προσπαθούν να μας πείσουν για τα οφέλη της λεγόμενος «ανάπτυξης», τα όποια κέρδη δεν πηγαίνουν στους εργαζόμενους και την κοινωνία, αλλά στους δανειστές, τις τράπεζες και τους εργοδότες. Και οι τελευταίοι «βγαίνουν» απ’ τα μνημόνια με ακόμα περισσότερο θράσος…
