«Το Χονγκ Κονγκ δεν θα μείνει στην ιστορία σαν την πόλη όπου ο Γύρος της Ντόχα πέθανε», έγραψε η εφημερίδα South China Morning Post (SCMP) με έναν αναστεναγμό ανακούφισης. Μπορεί και όχι, αλλά σίγουρα το Χονγκ Κονγκ δεν θα μείνει στην ιστορία σαν η πόλη όπου ο Γύρος βγήκε από το κώμα.
Μια εβδομάδα έντονων διαδηλώσεων ενάντια στον Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) τελείωσε χθες, αφήνοντας 800 κυρίως νοτιοκορεάτες εργαζόμενους και αγρότες υπό κράτηση έπειτα από την άγρια επίθεση που δέχτηκαν από την αστυνομία το βράδυ του Σαββάτου (17 Δεκεμβρίου).
Οι καπιταλιστές ηγέτες του ΠΟΕ, από την άλλη, δυσκολεύτηκαν να αντιμετωπίσουν κατάμουτρα την ίδια την αποτυχία τους να βάλουν σε εφαρμογή ένα νέο γύρο «απελευθέρωσης» του εμπορίου ενάντια στα συμφέροντα των εργαζομένων και των φτωχότερων στρωμάτων.
Στο άνοιγμα της επίσημης συνάντησης του ΠΟΕ την περασμένη εβδομάδα, ο γενικός γραμματέας (και ηγετικό στέλεχος του Γαλλικού «Σοσιαλιστικού Κόμματος»), Πασκάλ Λαμύ, κούνησε το μαγικό ραβδί παρακινώντας τους υπουργούς που συμμετείχαν στη συνάντηση να προσευχηθούν για ένα θαύμα, και την ίδια στιγμή προειδοποιώντας ότι «η μαγεία θα λειτουργήσει μόνο αν πιστέψουμε όλοι σε αυτή». Αυτό το συμβάν συμβολίζει την συνεχώς αυξανόμενη απελπισία των ηγετών του ΠΟΕ που βλέπουν τον οργανισμό να πηγαίνει από τον έναν αποτυχημένο γύρο συζητήσεων στον άλλο.
Ο Χάρυ Πότερ
«Όταν ήταν πλέον ξεκάθαρο ότι δεν επρόκειτο να βγάλει κανένα λαγό από το καπέλο του, ο κ. Λαμύ κούνησε το ραβδί του Χάρυ Πότερ και εξαφανίστηκε σαν τον Χουντίνι,» έγραψε η SCMP.
Όπως εξηγήσαμε στο chinaworker (www.chinaworker.org, ιστοσελίδα της CWI) τις προηγούμενες ημέρες, η πιθανότερη κατάληξη της συνάντησης αυτής θα ήταν μια ψευτο-συμφωνία, «για τα μάτια του κόσμου», που θα είχε απλά σαν στόχο να αποτρέψει την κατάρρευση του Γύρου της Ντόχα. Αυτό ακριβώς συνέβη χθες όταν οι υπουργοί, ερχόμενοι αντιμέτωποι με την καταστροφή, αναγκάστηκαν να αποδεχτούν μια ελάχιστη συμφωνία ώστε να δοθεί η εντύπωση ότι υπάρχει κάποια πρόοδος. Οι κύριες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις που κυριαρχούν στον ΠΟΕ φοβούνται μήπως ο οργανισμός καταλήξει σαν τα Ηνωμένα Έθνη – ένας ανίσχυρος συζητητικός κύκλος. Φοβούνται πως αυτό «θα είχε σαν αποτέλεσμα την ‘βαλκανιοποίηση’ της παγκόσμιας εμπορικής κοινότητας δηλαδή την μετατροπή της σε ένα σύνολο προστατευμένων περιφερειακών μπλοκ ή ζωνών ελεύθερου εμπορίου» προειδοποίησε η SCMP.
Έτσι η τελική «συμφωνία» περιελάμβανε την δέσμευση για την κατάργηση των επιδοτήσεων για τον αγροτικό τομέα μέχρι το 2013, την κατάργηση των δασμών στο 97% των εξαγωγών των 40 περίπου «Λιγότερο Αναπτυγμένων Χωρών» – κυρίως στην Αφρική και την Καραϊβική. Η κενότητα αυτής της συμφωνίας της τελευταίας στιγμής φάνηκε ιδιαίτερα από την προσφορά των ΗΠΑ να καταργήσουν τους φόρους στις εξαγωγές του βαμβακιού την στιγμή που αυτό απλά επαναδιατυπώνει μια παλαιότερη απόφαση του ΠΟΕ, αφήνοντας το 90% των αμερικανικών επιδοτήσεων στην γεωργία ανέπαφες.
Με αυτή την κατάληξη μάλλον ο ΠΟΕ θα οδηγηθεί και σε «Χονγκ Κονγκ II», στη Γενεύη, όχι αργότερα από τις 30 Απριλίου του επόμενου χρόνου.
Μια πιο ρεαλιστική αποτίμηση της συνόδου στο Χονγκ Κονγκ ήρθε από τον υπουργό εμπορίου και βιομηχανίας της Μ. Βρετανίας, Άλαν Τζόνσον, ο οποίος περιγράφοντά την είπε: «σε καμιά περίπτωση δεν αποτελεί επιτυχία».
Αλλά, για τους σοσιαλιστές και όσους διαδήλωσαν ενάντια στον ΠΟΕ αυτή είναι η λάθος στιγμή για να πιστέψουν πως ο κίνδυνος πέρασε. Παρά την αδυναμία τους να αναγκάσουν τις φτωχές χώρες, που αποτελούν το 80% των μελών του ΠΟΕ, να «καταπιούν» περισσότερες νεοφιλελεύθερες πολιτικές στη σύνοδο του Χονγκ Κονγκ, οι ιμπεριαλιστές θα ετοιμάσουν νέες επιθέσεις τους ερχόμενους μήνες μέσω του ίδιου του ΠΟΕ αλλά επίσης μέσω άλλων ιμπεριαλιστικών θεσμών όπως οι G8, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Παγκόσμια Τράπεζα.
Μάχη ελεφάντων
Οι πολύχρωμες καθημερινές διαδηλώσεις στο Χονγκ Κονγκ έπαιξαν έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην αποκάλυψη της ιμπεριαλιστικής ατζέντας του ΠΟΕ που στόχο έχει να απελευθερώσει ακόμα μεγαλύτερα κομμάτια της αγοράς στις νεοαποικιακές χώρες και να τα θέσει υπό την εξουσία των πολυεθνικών. Οι μεγαλύτερες δυνάμεις στον ΠΟΕ όπως οι ΗΠΑ και η ΕΕ βλέπουν μια «πετυχημένη συμφωνία» σαν μέσο για να επιταχυνθούν οι συγχωνεύσεις και οι εξαγορές των προσοδοφόρων τομέων των νεοαποικιακών χωρών, όπως τράπεζες, υδατοπρομήθεια, εκπαίδευση και Υγεία, περιορίζοντας τη δυνατότητα των εθνικών κυβερνήσεων να προστατεύουν τέτοιους τομείς από τις πολυεθνικές.
Την ίδια στιγμή, και όλο και περισσότερο, αρχίζουν να αναπτύσσονται συγκρούσεις ανάμεσα στις κυρίαρχες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις και μια «δεύτερη ταχύτητα» μεγάλων αλλά φτωχών οικονομιών όπως η Κίνα, η Ινδία, η Βραζιλία και η Νότια Αφρική οι οποίες αρνούνται να υποτάξουν τα συμφέροντα τους στις συνόδους του ΠΟΕ.
Ο υπουργός βιομηχανίας του Μαλί, Κόγκελ Κοκκάλα Μέγκα, περιέγραψε με τον καλύτερο τρόπο την κατάσταση στις συνόδους του ΠΟΕ, λέγοντας:
«Οι ΗΠΑ και η ΕΕ είναι σαν ελέφαντες που παλεύουν. Εμείς είμαστε σαν το γρασίδι κάτω από τα πόδια τους.»
Το βράδυ του Σαββάτου, οι διαδηλωτές εμπνευσμένοι από την μαχητικότητα και την πειθαρχία των νοτιοκορεατών διαδηλωτών (πάνω από 2000 αγρότες και μέλη της συνομοσπονδίας εργαζομένων της Κορέας) ξέφυγαν από την πορεία που είχε επιβάλλει η αστυνομία και κρατούσε τους διαδηλωτές μακριά από τη σύνοδο του ΠΟΕ, και έφτασαν 100 μέτρα μακριά από το συνεδριακό κέντρο.
Η αστυνομία του Χονγκ Κονγκ πριν την σύνοδο του ΠΟΕ μελέτησε βίντεο με συγκρούσεις κορεατών εργαζομένων και αγροτών με την αστυνομία της Κορέας ώστε να προετοιμαστεί για την σύνοδο. Τα ΜΜΕ για εβδομάδες παρουσίαζαν τους νοτιοκορεάτες διαδηλωτές σαν προσφιλείς στην βία. Ωστόσο, αυτή η καμπάνια δεν είχε κανένα αποτέλεσμα στον ντόπιο πληθυσμό, που έβγαινε από τα μαγαζιά για να δει την πειθαρχημένη πορεία των κορεατών αγροτών που τραγουδούσαν με την συνοδεία τύμπανων περνώντας από τους δρόμους του Χονγκ Κονγκ. Ο πραγματικός φόβος του κινέζικου καθεστώτος και της κυβέρνησης του Χονγκ Κονγκ είναι ότι η μαχητικότητα των νοτιοκορεατών, που χτίστηκε μέσα από δυο δεκαετίες αγώνα για τις συνδικαλιστικές ελευθερίες ενάντια σε μια στρατιωτική δικτατορία, θα είχε μεγάλο αντίκτυπο στον πληθυσμό του Χονγκ Κονγκ. Και αυτό έγινε σε μια κρίσιμη περίοδο για το καθεστώς του Πεκίνου που προσπαθεί να βάλει τέλος στα συνεχώς αυξανόμενα αιτήματα για το δικαίωμα της καθολικής ψήφου στο Χονγκ Κονγκ. Πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι μετά την μαζική διαδήλωση 250.000 ανθρώπων στις 4 Δεκέμβρη με αίτημα την δημοκρατία, το κλίμα έχει γυρίσει απότομα ενάντια στην κυβέρνηση της οποίας ηγείται ο Ντόναλντ Τσανγκ. Μια νέα δημοσκόπηση που έγινε από το πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ έδειξε πως η δημοτικότητα του προεκλογικού προγράμματος «μεταρρυθμίσεων» του Τσανγκ (ο οποίος αρνείται να ανακοινώσει ημερομηνία για πραγματικές εκλογές) μειώθηκε από 56% στις αρχές του Δεκέμβρη στο 37% σήμερα. Όπως παρατήρησε και ο Wang Xiangwei, δημοσιογράφος στην SCMP, «η πορεία στις 4 Δεκέμβρη ξύπνησε τους φόβους του Πεκίνου για την επίδραση που θα είχαν οι διαδηλώσεις των κατοίκων του Χονγκ Κονγκ στον υπόλοιπο πληθυσμό. Από τότε, και έπειτα από μια σειρά «βελούδινων επαναστάσεων» στην γειτονική Κεντρική Ασία, όπως στην Κιργιζία, το Πεκίνο φοβάται ότι μια τέτοια επανάσταση θα εξαπλωθεί και στην Κίνα και έχει ήδη αρχίσει να παίρνει μέτρα ενάντια σε όσους αντιδρούν».
Δακρυγόνα και μαζικές συλλήψεις
Το Σάββατο 17 Δεκεμβρίου, όταν οι υπουργοί του ΠΟΕ συζητούσαν για την γεωργία, οι κορεάτες αγρότες – μοιρασμένοι σε μικρότερες ομάδες, περισσότερο ευέλικτες – πέρασαν την αστυνομία του Χονγκ Κονγκ και κατάφεραν να ξεφύγουν από την προκαθορισμένη πορεία που είχε σχεδιαστεί για να τους κρατήσει μακριά από την σύνοδο του ΠΟΕ.
Χιλιάδες Κορεάτες, μαζί με πολλούς νέους ντόπιους που εμπνεύστηκαν από την αποφασιστικότητα των κορεατών, κινήθηκαν προς το συνεδριακό κέντρο όπου αντιμετώπισαν τον μεγάλο όγκο της αστυνομίας. Έπειτα από μια σειρά μικρότερων συγκρούσεων στις οποίες ρίχτηκε στους διαδηλωτές σπρέι πιπεριού και λάσπη από αντλίες νερού, ο υπουργός ασφάλειας ανακοίνωσε την απαγόρευση της κυκλοφορίας μετά τις 6 το απόγευμα, επιτρέποντας την χρήση δακρυγόνων για να αδειάσουν οι δρόμοι.
«Με ψέκασαν με βρώμικο νερό και σπρέι πιπεριού και μου είπαν να ηρεμήσω. Πώς μπορούσα να ηρεμήσω;», δήλωσε ένας δημοσιογράφος. 70 άνθρωποι τραυματίστηκαν, ανάμεσα τους 21 Κινέζοι και 33 Κορεάτες.
Αργότερα, όταν 900 διαδηλωτές ξεκίνησαν καθιστική διαμαρτυρία, η αστυνομία έκανε μαζικές συλλήψεις. 800 διαδηλωτές κρατούνται μέχρι και την στιγμή που γράφεται αυτό το άρθρο, συμπεριλαμβάνοντας και τον ανεξάρτητο βουλευτή «Μακριά Μαλλιά» Λιούνγκ Κουόκ Χούνγκ, που περιγράφει τον εαυτό του σαν τροτσκιστή. Οι υποστηρικτές των κρατουμένων διοργανώνουν διαδηλώσεις για την απελευθέρωση τους. Η Επιτροπή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στην Ασία απαίτησε την άμεση απελευθέρωση όλων όσων συνελήφθησαν, καταδικάζοντας την στάση της αστυνομίας σαν «υπερβολική».
Ακόμα και ένας καθολικός παπάς επισκέφθηκε όσους κορεάτες διαδηλωτές δεν είχαν συλληφθεί και τους είπε: «Σαν κάτοικος του Χονγκ Κονγκ, ντρέπομαι. Θέλω να ζητήσω συγνώμη από τους κορεάτες αγρότες [για την στάση της αστυνομίας]».
Είναι ξεκάθαρο πως παρά την προπαγάνδα της κυβέρνησης, το μήνυμα της αντίστασης που έφεραν οι κορεάτες διαδηλωτές κέρδισε σε σημαντικό βαθμό την υποστήριξη των απλών κατοίκων του Χονγκ Κονγκ.
Νέα εργατική τάξη
Για την CWI η εβδομάδα δράσης ενάντια στον ΠΟΕ υπήρξε μια πολλή σημαντική εμπειρία και ένα μεγάλο βήμα για την δουλειά μας στην Ασία. Η συνολική εντύπωση από μια σειρά διαδηλώσεων, συζητήσεων και συναντήσεων είναι αυτή μιας δυνατής, νέας εργατικής τάξης, έτοιμης να αγωνιστεί και να χτίσει νέες παραδόσεις.
Πιθανά να μην έχει ακόμα πάρει τα μαθήματα που χρειάζεται από τις προδοσίες και τα προβλήματα των οργανώσεων των εργαζομένων στις πιο παλιές καπιταλιστικές χώρες, το πρόβλημα της γραφειοκρατίας κλπ.
Τα μέλη της CWI στο Χονγκ Κονγκ πούλησαν όλο το υλικό που είχαμε μαζί μας (βιβλία για τον Τσε Γκεβάρα, την ιστορία της CWI, τον πόλεμο του Βιετνάμ, την Κίνα και επιπλέον 100 αντίγραφα του θεωρητικού περιοδικού Socialism Today).
Ήταν μια εβδομάδα ατελείωτων συζητήσεων με εργαζόμενους και νέους διατεθειμένους να μάθουν για τον μαρξισμό και την δουλειά της CWI.
