Το χτεσινό διάγγελμα του τοπικού πρωθυπουργού της «αυτόνομης» περιοχής της Καταλονίας, Κάρλες Πουτζντεμόντ, επιβεβαίωσε τις εκτιμήσεις του «Ξ» και της «Izquierda Revolucionaria» («Επαναστατική Αριστερά» − αδελφή οργάνωση του «Ξ» στην Ισπανία) ότι η τοπική διακυβέρνηση της Καταλονίας δεν επρόκειτο να δώσει τη μάχη της αυτοδιάθεσης μέχρι το τέλος. Ακριβώς γιατί εκπροσωπεί κομμάτι του κατεστημένου και της άρχουσας τάξης της Καταλονίας. Ο ρόλος της Αριστεράς σ’ αυτό τον αγώνα γίνεται έτσι, χωρίς καμία υπερβολή, καθοριστικός για την πορεία των εξελίξεων και για τις εθνικές διεκδικήσεις του καταλανικού λαού. Δημοσιεύουμε στη συνέχεια άρθρο της συντρόφισσας Νατάσσας Αργυράκη που είχε γραφτεί πριν το χτεσινό διάγγελμα του Πουτζντεμόντ, το οποίο αναφέρεται στις κινητοποιήσεις του κατεστημένου και των ακροδεξιών νοσταλγών του Φράνκο ενάντια στην αυτοδιάθεση της Καταλονίας, τα όρια της τοπικής διακυβέρνησης του Πουτζντεμόντ και τα καθήκοντα της Αριστεράς.
Συνεχίζεται το κλίμα της πόλωσης στην Καταλονία αλλά και σε άλλες περιοχές της Ισπανίας σε σχέση με το δημοψήφισμα για την αυτοδιάθεση ή όχι της Καταλονίας. Ενώ ο καταλανικός λαός έδειξε με τη μαζικότητα και την αποφασιστικότητα του τη θέληση του να κινηθεί προς την ανεξαρτησία, το Ισπανικό Κράτος οργανώνει την αντεπίθεσή του. Από την Κυριακή 1 Οκτώβρη που πραγματοποιήθηκε το δημοψήφισμα με τεράστια καταστολή από την πλευρά της ισπανικής κυβέρνησης, ξεκίνησε ταυτόχρονα και μια εκστρατεία από τον κρατικό μηχανισμό, τα ΜΜΕ, τη βασιλεία, όλο το κατεστημένο, μαζί και με τους φασίστες, ενάντια στην απόσχιση, προκειμένου να κινητοποιηθούν τα πιο αντιδραστικά, συντηρητικά και εθνικιστικά στοιχεία ενάντια στον καταλανικό λαό.
Το Σαββατοκύριακο 7 – 8 Οκτώβρη, πραγματοποιήθηκαν διαδηλώσεις στην Καταλονία, τη Μαδρίτη, τη Βαλένθια, τη Μαγιόρκα και άλλες πόλεις ενάντια στην απόσχιση. Ο Ισπανός πρωθυπουργός, Μαριάνο Ραχόι, δεν παρέστη μεν σε κάποια από τις κινητοποιήσεις έστειλε όμως ένα μήνυμα στο Twitter διατυπώνοντας τη συμπαράστασή του στους διαδηλωτές: «Θα προστατεύσουμε την ενότητα της Ισπανίας. Δεν είστε μόνοι».
Μια ασύγκριτα μικρότερη, παν-ισπανική κινητοποίηση
Η διαδήλωση την Κυριακή 8 Οκτώβρη στη Βαρκελώνη, καλέστηκε από μία οργάνωση δεξιών πεποιθήσεων, την Societat Civil Catalana (Καταλανική Κοινωνία των Πολιτών). Υποστηρίχθηκε από το δεξιό Λαϊκό Κόμμα του Ραχόι, τους «Πολίτες» (Ciudadanos – κάτι αντίστοιχο του ελληνικού «Ποταμιού») το λεγόμενο «σοσιαλιστικό» κόμμα, PSOE, τα ΜΜΕ της άρχουσας τάξης, και πολυάριθμες φασιστικές ομάδες.
Η κινητοποίηση ήταν παν-Ισπανική και όχι απλά από την Καταλονία, με μαζικές μεταφορές πολέμιων της αυτοδιάθεσης από άλλες πόλεις και περιοχές της Ισπανίας. Συνολικά κυμάνθηκε στις 300 − 350.000, σύμφωνα με την ίδια την αστυνομία, η οποία κάθε άλλο παρά είχε λόγο να υποβαθμίσει το μέγεθος της συγκέντρωσης…
Η συγκέντρωση ήταν επομένως πολύ φτωχότερη από τις ιστορικές και πρωτοφανείς σε μαζικότητα διαδηλώσεις και απεργίες που διοργανώθηκαν την 1η και 3η Οκτώβρη, που έβγαλαν στους δρόμους εκατομμύρια Καταλανούς ενάντια στην καταστολή και υπέρ του δημοκρατικού τους δικαιώματος να αποφασίσουν τη σχέση τους με το ισπανικό κράτος.
Οι φασίστες νοσταλγοί του Φράνκο επιστρέφουν
Στην πορεία στη Βαρκελώνη εμφανίστηκαν και ομάδες φασιστών που έκαναν το φασιστικό χαιρετισμό και φώναζαν συνθήματα υπέρ του Φράνκο. Μάλιστα, η πορεία πέρασε έξω από την κεντρική διοίκηση της αστυνομίας του Ισπανικού Κράτους όπου αρκετοί διαδηλωτές έκαναν χειραψίες και έδιναν συγχαρητήρια στους αστυνομικούς που συμμετείχαν στην καταστολή του δημοψηφίσματος.
Περίπου 6.500 άτομα διαδήλωσαν το Σάββατο και στο κέντρο της Μαγιόρκα κατά της Καταλανικής ανεξαρτησίας και υπέρ της ενότητας του ισπανικού κράτους, ενώ μια νεαρή γυναίκα τραυματίστηκε. Όπως αναφέρθηκε από την ίδια την Valeria Ultra, όλα συνέβησαν όταν φώναξε «φασίστες» σε κάποιους από τους διαδηλωτές και τότε ένας από αυτούς της πέταξε πέτρα η οποία την κτύπησε στο κεφάλι. Επιθέσεις έγιναν και στη Βαρκελώνη, σε δημοσιογράφους που θεωρήθηκε ότι δουλεύουν για την καταλανική τηλεόραση, και σε Ρώσους δημοσιογράφους που θεωρήθηκαν… «κομμούνια».
Εκμεταλλευόμενες την ρητορική της κυβέρνησης αλλά και την άγρια καταστολή που χρησιμοποίησε μέχρι στιγμής θυμίζοντας τις πιο μαύρες μέρες της δικτατορίας του Φράνκο, οι φασιστικές αυτές ομάδες βρήκαν χώρο να παρέμβουν και να ακουστούν.
Η ισπανική και καταλανική Αριστερά χωρίς προτάσεις
Η σύγχυση φυσικά είναι μεγάλη στο μέσο Ισπανό εργαζόμενο και τα λαϊκά στρώματα. Και αυτό οφείλεται βασικά στην απουσία μιας αριστερής κατεύθυνσης που να θέτει το ζήτημα με ταξικό τρόπο στο κίνημα προκειμένου να δώσει μια διέξοδο προς όφελος της πλειοψηφίας του πληθυσμού σε αυτή την κρίση. Το καταλανικό ζήτημα είναι αυτή τη στιγμή, δυνητικά, ένας ισχυρός μοχλός για μεγάλες κοινωνικές ανατροπές, όχι μόνο στην Καταλονία αλλά και σε ολόκληρη την ισπανική επικράτεια. Αυτό είναι κάτι που η αστική τάξη κατανοεί απόλυτα, πράγμα όμως που μάλλον προκαλεί φόβο στην Αριστερά.
Στην Ισπανία η θέση των Podemos και της «Ενωμένης Αριστεράς» (ευρύτερος σχηματισμός γύρω από το παλιό Κομμουνιστικό Κόμμα Ισπανίας) που έχουν δημιουργήσει τη συμμαχία «Unidos Podemos» είναι ότι πρέπει να υπάρξει «διάλογος» για να λυθεί το πρόβλημα.
Τι είδους διάλογος μπορεί όμως να υπάρξει μετά από όλα αυτά που έγιναν; Ο Ραχόι έδειξε ότι η άρχουσα τάξη της Ισπανίας δεν πρόκειται σε καμιά περίπτωση να κάνει πίσω! Και ο κόσμος στην Καταλονία έδειξε την αποφασιστικότητα του να προχωρήσει! Η ΕΕ, στην οποία πολλοί Καταλανοί είχαν αρχικά αυταπάτες, πήρε ξεκάθαρα θέση υπέρ του Ραχόι. Η πρόταση για διάλογο σημαίνει κούφια λόγια για να συνεχίζεται, με κάπως διαφορετικό τρόπο πιθανά, η καταπίεση των Καταλανών.
Το βασικό κόμμα της Αριστεράς στην Ισπανία, οι Unidos Podemos είναι, έτσι, εντελώς πίσω από τις ανάγκες της συγκυρίας!
Από την άλλη, το κόμμα CUP, που αποτελεί ένα καταλανικό αριστερό κόμμα (υπάρχει δηλαδή μόνο στην Καταλονία) δεν καταφέρνει να προβάλει ένα δικό του ταξικό-αριστερό πρόγραμμα για την αυτοδιάθεση, ανεξάρτητο από τον κεντροδεξιό τοπικό πρωθυπουργό Πουτζντεμόντ. Δημιουργεί έτσι αυταπάτες για το πόσο μπορεί ο τελευταίος να προχωρήσει και μέχρι που μπορεί να φτάσει.
Η ανεξαρτησία προϋποθέτει μέτρα επαναστατικού χαρακτήρα
Ο Πουτζντεμόντ οδηγήθηκε στο δημοψήφισμα της 1ης Οκτώβρη κάτω από τη λαϊκή πίεση, αλλά είναι φανερό ότι δεν πρόκειται να προχωρήσει πολύ παραπέρα [σημ «Ξ»: το άρθρο γράφτηκε, όπως αναφέρεται στην εισαγωγή, πριν από το διάγγελμα του Πουτζντεμόντ].
Κάτω από τις παρούσες συνθήκες η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας για την Καταλονία θα μπορούσε να γίνει μόνο αν συνοδευόταν από μέτρα επαναστατικού χαρακτήρα!
Το μεγάλο καταλανικό κεφάλαιο είναι ξεκάθαρα ενάντια στην αυτοδιάθεση! Οι μεγάλες καταλανικές τράπεζες Caixa Bank and Sabadell έχουν ήδη απειλήσει ότι θα μεταφέρουν την έδρα τους αν προχωρήσει η ανεξαρτησία. Ήδη υπάρχει έξοδος κεφαλαίων από την Καταλονία. Η Foment, που είναι ο καταλανικός Σύνδεσμος Βιομηχάνων, έχει χαρακτηρίσει το δημοψήφισμα «πραξικόπημα» και ζητάει την παραίτηση του Πουτζντεμόντ!
Όλα αυτά σημαίνουν ανοικτό σαμποτάζ της οικονομίας της Καταλονίας από το κεφάλαιο − καταλανικό και ισπανικό. Και η μόνη απάντηση σ’ αυτό είναι η εθνικοποίηση κατ’ αρχήν των τραπεζών και στη συνέχεια των στρατηγικών επιχειρήσεων της περιοχής. Η απειλή δε της ΕΕ ότι τυχόν ανεξαρτησία της Καταλονίας σημαίνει έξοδό της και από την ΕΕ, σημαίνει πόλεμο κι από την ΕΕ – επομένως μια ανεξάρτητη Καταλονία θα πρέπει να κινηθεί στην κατεύθυνση του δικού της εθνικού νομίσματος.
Ο Πουτζντεμόντ δεν υπάρχει περίπτωση να πάρει μέτρα όπως τα πιο πάνω. Είναι άνθρωπος του κεφαλαίου, όσο και αν η καταλανική άρχουσα τάξη τον έχει εγκαταλείψει θεωρώντας τον ανίκανο να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της. Κι αυτό σημαίνει καθήκοντα για την Αριστερά.
Μπροστά στη γιγαντιαία σύγκρουση που αναπτύσσεται στην Ισπανία, η Αριστερά εμφανίζεται παραλυμένη. Εμφανίζεται εντελώς αδύναμη να προβάλει μια ανεξάρτητη θέση προς το συμφέρον των εργατικών-λαϊκών στρωμάτων, και σαν αποτέλεσμα γίνεται ουρά των τμημάτων της αστικής τάξης που επιδιώκουν μια «καλύτερη» συμφωνία με τους Ισπανούς καπιταλιστές.
Αυτό που χρειάζεται σ’ αυτές τις συνθήκες είναι ένα μέτωπο (συνεργασία) της Αριστεράς μαζί με τις εργατικές οργανώσεις της Καταλονίας, το οποίο να επεκτείνει τις «Επιτροπές Υπεράσπισης του Δημοψηφίσματος» που εμφανίστηκαν τις προηγούμενες μέρες και να τους δώσει μαζικά χαρακτηριστικά. Για να δώσει λύση στην κρίση αυτή ένα τέτοιο μέτωπο, πρέπει να συνδέσει τον αγώνα της Καταλονίας για ανεξαρτησία με τον αγώνα ενάντια στο καπιταλιστικό σύστημα και, ταυτόχρονα, να προχωρήσει σε διεθνιστικό κάλεσμα σε όλους τους καταπιεσμένους λαούς της Ιβηρικής και της Ευρώπης. Μπορεί να καταφέρει έτσι καίρια χτυπήματα στην καπιταλιστική ΕΕ, ανοίγοντας το δρόμο για επαναστατικές ανατροπές – καθώς το έδαφος είναι ώριμο για τέτοιες ανατροπές σε μια σειρά χώρες.
