Του Παναγιώτη Βογιατζή
Από μικρούς μας μαθαίνουν ότι ζούμε σε μια ελεύθερη, δημοκρατική χώρα. Η κυβέρνηση εκλέγεται κάθε 4 χρόνια με καθολικές εκλογές, η εξουσία δε, είναι σοφά κατανεμημένη σε τρεις πυλώνες, ανεξάρτητους ο ένας από τον άλλο, που διαφυλάττουν την νόμιμη και χρηστή άσκησή της: Κυβέρνηση, Κοινοβούλιο και Δικαστικό Σώμα έχουν την ευθύνη της δημιουργίας, της εφαρμογής και του ελέγχου της τήρησης των νόμων, απέναντι στους οποίους, όπως είναι γνωστό, είμαστε όλοι ίσοι. Και βέβαια, υπάρχουν κι άλλοι εξίσου σπουδαίοι θεσμοί που είτε βοηθούν τους παραπάνω είτε τους ελέγχουν. Στρατός, Εκκλησία και Τύπος (ο και τέταρτη εξουσία αποκαλούμενος), παίζουν έναν εξαιρετικά σπουδαίο ρόλο στη σωστή και δίκαιη διαχείριση της κοινωνίας και στην προστασία του πολίτη, προστασία τόσο υλική όσο και πνευματική.
Πρόκειται για μια ειδυλλιακή εικόνα, την οποία, αν κάποιος απέφευγε να παρακολουθήσει ειδήσεις τους τελευταίους μήνες… μπορεί και να την πίστευε!
Ίσως δεν είναι ορατό με την πρώτη ματιά, αλλά στην πραγματικότητα το κουβάρι της τελευταίας περιόδου, από τον βασικό μέτοχο μέχρι τον Γιοσάκη, είναι ένα και το αυτό: Πρόκειται για εκφάνσεις του ίδιου ακριβώς φαινομένου, της αδιαφάνειας, της ρεμούλας και της διαπλοκής που ξετυλίγεται σε διαφορετικά επίπεδα και σε διαφορετικές χρονικές στιγμές, έχοντας ωστόσο ένα βασικό παρονομαστή: Την ύπαρξη ενός κλειστού κυκλώματος που νέμεται την εξουσία, το χρήμα και την ισχύ, κυκλώματος στο οποίο ο απλός πολίτης δεν μπορεί να έχει καμιά απολύτως πρόσβαση, ούτε σ’ αυτή ούτε, όπως αποδεικνύεται, στην …άλλη ζωή. Το μόνο που αλλάζει είναι τα μεγέθη.
Παρ’ ότι η ΝΔ κέρδισε τις εκλογές με σημαία της τον αγώνα κατά της διαπλοκής, το μόνο που κατάφερε ένα χρόνο μετά είναι να επιφέρει μερικές αστείες τροποποιήσεις σ’ έναν ακόμα πιο αστείο νόμο, αυτόν του ΠΑΣΟΚ, περί βασικού μετόχου. Εν τω μεταξύ, όλες οι καταγγελίες ξεχάστηκαν, κανένας δεν πρόκειται να λογοδοτήσει για τα σκάνδαλα που συνόδευαν σχεδόν κάθε δημόσιο έργο και – το κυριότερο – καμιά μέριμνα δεν έχει ληφθεί για την αποφυγή παρομοίων σκανδάλων στο μέλλον. Το μόνο που αλλάζει, είναι ότι για τα επόμενα σκάνδαλα βασικοί υπεύθυνοι θα είναι κάποιοι άλλοι επιχειρηματίες και φυσικά άλλοι πολιτικοί. Εκτός αν θεωρείται μέριμνα για κάτι τέτοιο η τροποποίηση του νόμου που προβλέπει ότι δεν πρέπει να εμπλέκονται ταυτόχρονα σε συμβάσεις του δημοσίου και επιχειρήσεις ΜΜΕ επιχειρηματίες και συγγενικά τους πρόσωπα μέχρι… τετάρτου βαθμού, από δευτέρου βαθμού που ήταν μέχρι σήμερα! Λες και θα αναθέσει κάποιος ύποπτες συναλλαγές σε… τρίτο του ξάδερφο!! Και οι φίλοι γιατί υπάρχουν;
Αυτά βέβαια ήταν σ’ έναν μεγάλο βαθμό γνωστά, κάτι που αποτυπώνεται εδώ και χρόνια στις δημοσκοπήσεις, που δείχνουν σταθερά μια πλήρη έλλειψη εμπιστοσύνης προς τους πολιτικούς, με την μόνιμη επωδό: Όλοι ίδιοι είναι… Υπήρχαν ωστόσο και θεσμοί που βρισκόντουσαν πολύ ψηλότερα στην εκτίμηση της κοινωνίας, όπως η δικαιοσύνη και κυρίως η εκκλησία.
Οι αποκαλύψεις αφορούν ένα τόσο ευρύ φάσμα εμπλεκομένων, που καταρρίπτεται οριστικά ο μύθος ότι πρόκειται για «μια ελάχιστη μειοψηφία επίορκων» όπως προσπαθούν να μας πείσουν κάθε φορά που τέτοια σκάνδαλα βγαίνουν στην επιφάνεια. Γιατί βέβαια, είναι ηλίου φαεινότερο ότι για κάθε όνομα δικαστικού ή ιερωμένου που ακούγεται πρέπει να προσθέτουμε δεκάδες άλλα, που ακόμα κι αν δεν έχουν άμεση συμμετοχή, παίζουν τουλάχιστον ένα ρόλο συγκάλυψης, παθητικής ή ενεργητικής. Έπειτα, το τεράστιο φάσμα δικαστικών εμπλοκών και παρεμβάσεων της εκκλησίας προς όλες τις κατευθύνσεις, από την αρχαιοκαπηλία μέχρι την ανάμειξη σε υποθέσεις εκλογής πανεπιστημιακών καθηγητών, δείχνουν με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο το πόσο μακριά έχει προχωρήσει η διείσδυση σε όλους τους τομείς της κοινωνικής δραστηριότητας, με προτίμηση πάντα στους πιο κερδοφόρους. Το πόσο ξεκομμένοι βρίσκονται οι ιεράρχες από την κοινωνία και τα πραγματικά της προβλήματα δε θα μπορούσε να αποκαλυφθεί πιο καθαρά από την αμίμητη στιχομυθία του Μητροπολίτη Αττικής με τους δημοσιογράφους: «Πώς εξηγείτε Σεβασμιότατε το 1 δις που βρέθηκε στους τραπεζικούς σας λογαριασμούς;» – «Γιατί σας παραξενεύει; 30 χρόνια δουλεύω»…
Ποια κάθαρση;
Κάθε φορά που ξεσπάνε τέτοια σκάνδαλα, μας λένε ότι « το μαχαίρι θα φτάσει στο κόκαλο». Στην πραγματικότητα ούτε την πέτσα δεν ξύνει. Και δε φταίει μόνο το μαχαίρι (δηλαδή οι νόμοι και το θεσμικό πλαίσιο). Φταίει και το χέρι που το κρατάει. Η σήψη έχει φτάσει σε τέτοια βάθη, που ακόμα και η πάγια – και σωστή – θέση της Αριστεράς για τον διαχωρισμό Εκκλησίας και Κράτους, είναι πλέον ανεπαρκής. Το ίδιο ανεπαρκή αποδεικνύονται και τα κόμματα της Αριστεράς, που πάντα ζητάνε ακριβώς αυτό: Ενίσχυση θεσμών και επιβολή νέων νόμων. Ενδεικτική είναι η στάση τους στο θέμα του βασικού μετόχου, όπου υπερψήφισαν κάποια από τα άρθρα του, με το σκεπτικό (δια στόματος Λ. Κανέλλη), πως «και ένα δόντι να βγάλεις απ’ αυτά τα συμφέροντα, είναι κέρδος». Ξεχνούν πως η τιμή γι’ αυτό το – εξαιρετικά αμφίβολο ούτως ή άλλως – κέρδος είναι υψηλότατη: Είναι οι αυταπάτες που γεννούν στην κοινωνία πως λιθαράκι – λιθαράκι αυτό το σύστημα μπορεί να γίνει καλύτερο.
