Κατά τη διάρκεια της πανευρωπαϊκής συνάντησης της Επιτροπής για μια Εργατική Διεθνή – CWI που έλαβε χώρα στη Βαρκελώνη, μιλήσαμε με τους συντρόφους και συντρόφισσες της Επαναστατικής Αριστεράς (Izquierda Revolucionaria) για τις διεργασίες που αναπτύσσονται στην ισπανική κοινωνία και την ισπανική Αριστερά. Στα πλαίσια αυτών των συζητήσεων, η σ. Νατάσα Αργυράκη πήρε την ακόλουθη συνέντευξη από τον σ. Βίκτορ Τάιμπο, στέλεχος της Επαναστατικής Αριστεράς (ΕΑ).
- Βίκτορ, τι διεργασίες υπάρχουν αυτή τη στιγμή στο εσωτερικό των κομμάτων του δικομματισμού;
Αυτή τη στιγμή υπάρχει μια ολοφάνερη κρίση στα παραδοσιακά κόμματα – όπως και στην Ελλάδα. Η οικονομική κρίση δεν τα άφησε ανεπηρέαστα και οι πολιτικές λιτότητας που υιοθέτησαν τόσο το PSOE (αντίστοιχο του ΠΑΣΟΚ) αρχικά όσο και το Λαϊκό Κόμμα (ΛΚ – αντίστοιχο της ΝΔ) στη συνέχεια, τα ώθησε να χάσουν μεγάλο μέρος της εκλογικής τους δύναμης. Σαν αποτέλεσμα όταν πρωτοεμφανίστηκε το Podemos κατάφερε να αποσπάσει από το PSOE σχεδόν τη μισή εκλογική του δύναμη στις πρώτες δημοσκοπήσεις. Το PSOE βρίσκεται σε μια διαρκή κρίση που συνεχώς βαθαίνει.
Τελευταίο παράδειγμα αυτής της κρίσης είναι οι συγκρούσεις στην ηγεσία του κόμματος, σε σχέση με τη συνεργασία σε κυβερνητικό επίπεδο με το ΛΚ. Ο Πέδρο Σάντσες, πρόεδρος του κόμματος, αρνήθηκε αυτή τη συνεργασία και η δεξιά πτέρυγα του κόμματος τον απέπεμψε από τη θέση του και προκήρυξε εκλογές για νέα ηγεσία. Όμως ο Σάντσες κέρδισε αυτές τις εκλογές με διαφορά, με πάνω από 50% των ψήφων!
Από την άλλη, το ΛΚ έχει χάσει συνολικά το 1/3 των ψηφοφόρων του και μέσα από αυτή την κρίση προέκυψε ένα άλλο δεξιό νεοφιλελεύθερο κόμμα, το Ciudadanos («Πολίτες») που απορρόφησε ένα ποσοστό της εκλογικής δύναμης του ΛΚ. Το σημαντικό στοιχείο όμως είναι ότι αυξήθηκε η έλλειψη εμπιστοσύνης στο ΛΚ και τις πολιτικές του, ιδιαίτερα μετά από την αποκάλυψη πολλών σκανδάλων και διαφθοράς.
Αυτό που πρέπει να κρατήσουμε σαν πιο σημαντική πολιτική εξέλιξη είναι η δημιουργία του Podemos (Ποδέμος) που προέκυψε μέσα από το κίνημα των Αγανακτισμένων και των πλατειών το 2011.
- Θέλεις να μας πεις λίγα περισσότερα για την κατάσταση στο εσωτερικό του Podemos;
Δημιουργήθηκε το 2012 για να συμμετέχει στις Ευρωεκλογές και μέσα σε 3 μήνες δημιουργήθηκαν 700 επιτροπές σε όλη την Ισπανία και 200.000 άτομα έγιναν μέλη. Αυτό που έκανε όμως η ηγεσία ήταν να διαχειριστεί αυτά τα νούμερα βασικά εκλογικά εγκαταλείποντας την ιδέα ενός επαναστατικού δρόμου. Αυτό είχε συνέπειες και υποχώρηση στις γραμμές του.
Όσο πιο πολύ υποχωρεί στο πρόγραμμά του και στρέφεται προς τα δεξιά, τόσο μεγαλύτερη είναι και η υποχώρηση των δυνάμεών και της απήχησής του. Χαρακτηριστικό είναι πως στο δεύτερο γύρο των τελευταίων εθνικών εκλογών, λόγω αυτού του νερώματος στο πρόγραμμα, έχασε περίπου 1 εκατ. ψήφους.
Όλα αυτά είχαν αντίκτυπο στο Podemos, που στράφηκε δειλά προς τα αριστερά, δημιουργώντας μια αριστερή τάση υπό τον Πάμπλο Ιγκλέσιας απέναντι σε μια δεξιά τάση που εκπροσωπεί ο Ερεχόν.
Στο 2ο συνέδριο του κόμματος τον Γενάρη του ’17 στο οποίο έγιναν εκλογές για την προεδρία του, παρ’ όλη την σκληρή προπαγάνδα του κατεστημένου υπέρ του Ερεχόν και της δεξιάς πτέρυγας του κόμματος, κέρδισε ο Ιγκλέσιας με θεαματική διαφορά, δείχνοντας τις αριστερές διαθέσεις της βάσης. Αυτή η εξέλιξη είναι σημαντική καθώς η άρχουσα τάξη προσπάθησε να «εξημερώσει» το Podemos και να το κάνει ένα κλασσικό κόμμα της Σοσιαλδημοκρατίας, αλλά η αντίσταση στης βάσης δεν της επέτρεψε να ολοκληρώσει την προσπάθειά της.
Παρ’ όλα τα ελλείμματα του Podemos πρέπει να παρατηρήσουμε πως υπάρχει μια γενική τάση προς τα αριστερά και αυτό είναι φανερό και σε αυτές τις διεργασίες αλλά φυσικά και στις κινητοποιήσεις –αν και σκόρπιες και όχι καλά οργανωμένες– που έχουν γίνει το τελευταίο διάστημα.
- Ποια είναι η παρέμβαση του Sindicato de Estudiantes («Ένωση Μαθητών-Σπουδαστών») και της Izquierda Revolucionaria σε αυτά τα κινήματα και στην κοινωνία;
Αρχικά ως Sindicato de Estudiantes είμαστε κομμάτι όλων όσων συμβαίνουν. Δε μένουμε στα λόγια αλλά προχωράμε σε πράξεις και κινητοποιήσεις σε άμεση επαφή με τα υπόλοιπα κινήματα κι αυτό είναι κάτι πολύ σημαντικό. Την τελευταία χρονιά παρόλο που δεν υπήρχαν πολλά κεντρικά καλέσματα σε διαμαρτυρίες, ήταν η χρονιά που ξεκινήσαμε σημαντικούς νικηφόρους αγώνες και εκστρατείες, για παράδειγμα το φοιτητικό και μαθητικό κίνημα ενάντια στις «revalidas franquistas» (εξεταστικό σύστημα εισαγωγής στα πανεπιστήμια που υπήρχε την εποχή του Φράνκο).
Η τακτική μας σε αυτόν τον αγώνα ήταν να πλησιάσουμε τη βάση του Podemos χωρίς σεκταρισμό και να καλέσουμε σε κοινούς αγώνες. Με τον τρόπο αυτό το κίνημα πήρε μεγαλύτερη ώθηση, έγινε περισσότερο μαζικό κι επιπλέον έδωσε ένα αγωνιστικό στίγμα μέσα στις γραμμές του Podemos. Μέσα από τη σχέση μας αυτή, καταφέραμε να μιλήσει στο κοινοβούλιο η Άννα Γκαρσία, γραμματέας του Sindicato.
Στο Podemos δίνουμε κριτική στήριξη. Τονίζουμε την ανάγκη να έχει ένα ριζοσπαστικό πρόγραμμα και να στραφεί περισσότερο προς τα αριστερά και όχι να κάνει εκπτώσεις στο πρόγραμμα του για να συγκυβερνήσει με το PSOE και να επαναληφθεί το ελληνικό παράδειγμα.
- Σε τι επίπεδο είναι η πολιτική συνείδηση στην κοινωνία και τα κινήματα; Έχει επηρεάσει το ελληνικό παράδειγμα;
Καταρχάς να πούμε ότι η ελληνική περίπτωση έχει επηρεάσει βαθιά την ισπανική κοινωνία. Τη στιγμή που ο Τσίπρας πρόδιδε την ελληνική κοινωνία μετά το δημοψήφισμα, εδώ ξεκινούσε μια προεκλογική εκστρατεία στην Καταλονία και λίγο μετά θα ξεκινούσε εκστρατεία για τις εθνικές εκλογές. Τη βδομάδα του δημοψηφίσματος στην Ελλάδα, στην Ισπανία, στα κοινωνικά δίκτυα, κυκλοφορούσε η φωτογραφία της ελληνικής σημαίας και του ΟΧΙ.
Η προδοσία του Τσίπρα ήταν ένα σοκ για πολλούς, αλλά ανάλογο σοκ ήταν και το ότι τον επόμενο Σεπτέμβρη ο Ιγκλέσιας σε μια σειρά ομιλίες του δήλωνε πλήρη υποστήριξη στην πολιτική του Τσίπρα στην Ελλάδα, κάτι που άφησε τον κόσμο του κινήματος με το στόμα ανοιχτό.
Από την άλλη η δεξιά πτέρυγα του Ερεχόν υποστήριξε πως δεν υπάρχει εναλλακτική, βλέποντας το παράδειγμα της Ελλάδας, αλλά ακόμη πως η Ισπανία είναι πολύ ισχυρότερη οικονομία και δε θα την αφήσουν έτσι ξεκρέμαστη. Όλα αυτά δεν είχαν κανένα αντίκρισμα στον κόσμο, ακριβώς το αντίθετο, και σιγά-σιγά εγκαταλείφθηκε αυτή η επιχειρηματολογία.
Τώρα οι εκπρόσωποι του Podemos απλά αποφεύγουν να απαντήσουν σε ερωτήσεις σχετικές με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Εμείς από την άλλη χρησιμοποιούμε το παράδειγμα της Ελλάδας ακριβώς για να δείξουμε τι δεν πρέπει να γίνει – πώς πρέπει να αποφευχθούν από το εργατικό κίνημα της Ισπανίας όλα όσα έγιναν στην Ελλάδα.
Όσον αφορά στη συνείδηση, υπάρχει ένα γιγαντιαίο άλμα τα τελευταία χρόνια προς τα αριστερά και στην αμφισβήτηση του καπιταλισμού. Τα αιτήματα για εθνικοποιήσεις και εργατικό έλεγχο δεν ηχούν πια περίεργα στα αυτιά ενός όλο και μεγαλύτερου κομματιού της κοινωνίας και το πιο σημαντικό είναι πως ένα μέρος της νεολαίας, αποτελούμενο από μαθητές και φοιτητές, είναι έτοιμο να οργανωθεί για να αμφισβητήσει το σύστημα. Θα συνεχίσουμε τους αγώνες μας για να γίνουν αυτές οι δυνάμεις ακόμη μεγαλύτερες και να είμαστε νικητές στο τέλος αυτού του δρόμου.
