Το 1985 η Χεζμπολά δημοσίευσε για πρώτη φορά το πρόγραμμα της στη λιβανέζικη εφημερίδα Al-Safir στις 16/2/1985, με τη μορφή ανοιχτού γράμματος. Αναφέρουμε μερικά χαρακτηριστικά κομμάτια αυτού του προγράμματος
– «Υπακούμε στις εντολές ενός ηγέτη….του: Χομεϊνί»
– δεν αποτελούμε ένα οργανωμένο και κλειστό κόμμα στο Λίβανο, ούτε είμαστε ένα αυστηρά πολιτικό κόμμα. Είμαστε μια θρησκευτική κοινότητα…»
– «…απορρίπτουμε και τον Καπιταλισμό και τον Κομμουνισμό…η ισλαμική διακυβέρνηση είναι η μόνη που μπορεί να εγγυηθεί δικαιοσύνη και ελευθερία σε όλους…»
– «Ο Αλλάχ έχει κάνει αδύνατο στους Μουσουλμάνους να συμμετέχουν σε μια άδικη κυβέρνηση, (δηλαδή) σε μια κυβέρνηση που δεν βασίζεται στις επιταγές της θρησκείας και το νόμο της Σαρία όπως αυτός έχει εκφραστεί ….από το Μωάμεθ…»
– «…πολεμάμε ενάντια στο Ισραήλ…ο αγώνας μας θα τελειώσει μόνο όταν αυτή η οντότητα καταστραφεί. Δεν αναγνωρίζουμε καμιά συνθήκη, καμιά κατάπαυση πυρός και κανένα ειρηνευτικό σχέδιο…»
Το ‘85 λοιπόν η Χεζμπολά ήταν μια ισλαμιστική φονταμενταλιστική οργάνωση καθώς και μια τρομοκρατική οργάνωση, καθώς εμπλεκόταν σε αεροπειρατείες και απαγωγές πολιτών της Δύσης. Για παράδειγμα το 1985 η Χεμπολά είχε κάνει αεροπειρατεία ενός αεροσκάφους με αμερικανούς επιβάτες (TWA πτήση 847) και απειλούσε να τους σκοτώσει στο διεθνές αεροδρόμιο της Βηρυτού.
Οι ιδιαίτερες συνθήκες του Λιβάνου ανάγκασαν όμως τη Χεζμπολά να αρχίσει σταδιακά να αλλάζει χαρακτήρα. Το γεγονός ότι ο Λίβανος δεν ήταν απλά ένα από τα πιο κοσμικά κράτη της Μ. Ανατολής, αλλά κυρίως ένα πολυεθνικό κράτος, όπου οι Σιίτες αποτελούσαν μόνο το 30% του πληθυσμού, σήμαινε ότι αν η Χεζμπολά διατηρούσε το προφίλ της ισλαμιστικής φονταμενταλιστικής οργάνωσης θα είχε σαφή όρια στην απήχηση και την επιρροή της. Έτσι από το 90 και έπειτα η Χεζμπολά αρχίζει σταδιακά να αλλάζει χαρακτήρα.
Χρησιμοποιεί διφορούμενες εκφράσεις και διττή γλώσσα ενώ συχνά ο τρόπος που μιλά αλλά και οι θέσεις της αλλάζουν ανάλογα με το ακροατήριο. Στα μέλη και στους παλιούς της υποστηριχτές η Χεζμπολά συνεχίζει να μιλά στο όνομα του Ισλάμ και του Αλλάχ και να διατηρεί τις αρχικές θέσεις του 1985. Ωστόσο στο μη Σιιτικό πληθυσμό του Λιβάνου και στη διεθνή κοινή γνώμη η Χεζμπολά προσπαθεί να παρουσιαστεί σαν μια οργάνωση που παλεύει για το καλό όλων των φτωχών και καταπιεσμένων Λιβανέζων, σαν μια δύναμη αντίστασης και καλεί επίσης όλους τους πολίτες του Λιβάνου σε ένα κοινό μέτωπο αντίστασης ενάντια στο Ισραήλ και τις ΗΠΑ.
Μερικοί από τους τρόπους που χρησιμοποίησε η Χεζμπολά για να αλλάξει την εικόνα της είναι οι εξής:
– Πρόγραμμα που στόχευε στην προσέγγιση των Χριστιανικών κοινοτήτων και συμπεριλάμβανε ανοιχτές συζητήσεις σιιτών και χριστιανών, επισκέψεις χριστιανών σε σπίτι σιιτών – μελών της Χεζμπολά κοκ.
– Κοινωνικό έργο: η Χεζμπολά αυτή τη στιγμή έχει τουλάχιστον 4 νοσοκομεία, 12 κλινικές, 12 σχολεία κοκ. στα οποία δέχεται όχι μόνο Σιίτες, αλλά οποιονδήποτε φτωχό, ανεξαρτήτως θρησκεύματος, απευθύνεται σε αυτούς για βοήθεια. Σύμφωνα με το CNN «Η Χεζμπολά έκανε όλα όσα θα έπρεπε να έχουν γίνει από την κυβέρνηση»
– Η Χεζμπολά, σε αντίθεση με το ιδρυτικό της πρόγραμμα, άρχισε επίσης από το 1992 να συμμετέχει σε εκλογές εθνικές, δημοτικές αλλά να κάνει δουλειά και στα συνδικάτα. Σήμερα έχει 14 εκλεγμένους βουλευτές. Το εκλογικό της πρόγραμμα απευθύνεται σε όλους τους φτωχούς και καταπιεσμένους. Η πολιτική της Χεζμπολά όμως στην πράξη είναι πολύ αντιφατική. Για παράδειγμα την ίδια στιγμή που ψήφισε στη βουλή υπέρ της ιδιωτικοποίησης της κρατικής εταιρίας ηλεκτροδότησης, οργάνωσε και διαδηλώσεις ενάντια στην αύξηση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος που θα έκαναν οι ιδιώτες. Παράλληλα στις εκλογές (εθνικές, τοπικές και στα συνδικάτα) συνεργάζεται με όλες τις δυνάμεις, από το ΚΚΛ μέχρι χριστιανούς φαλαγγίτες.
– Όσον αφορά το ζήτημα της τρομοκρατίας, η Χεζμπολά από το 1999 και έπειτα δεν έχει εμπλακεί σε τρομοκρατικές ενέργειες. Είχε μάλιστα καταδικάσει το τρομοκρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου στο αφορά το Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου (αλλά όχι και στο Πεντάγωνο) ενώ καταδικάζει τα χτυπήματα ισλαμιστικών οργανώσεων σε τουρίστες και δυτικούς πολίτες. Εξαίρεση βέβαια αποτελούν για τη Χεζμπολά οι επιθέσεις αυτοκτονίας και τα χτυπήματα σε Ισραηλινούς και στο Ιράκ, τα οποία όχι μόνο δικαιολογεί αλλά και προωθεί.
– Όσον αφορά τη θέση της Χεζμπολά για το κράτος του Ισραήλ και τους ισραηλινούς πολίτες, εδώ πραγματικά οι δηλώσεις των στελεχών της Χεζμπολά αντιφάσκουν. Για παράδειγμα ο Νασράλλα σε συνέντευξη του στην Ουάσινγκτον Ποστ το 2002 δήλωνε ότι δεν θα συμφιλιωθεί ποτέ με το Ισραήλ και δεν το αναγνωρίζει ως κράτος, ενώ σε επόμενη συνέντευξή του στο Νιου Υορκερ δηλώνει ότι θα συμφωνήσει με ότι κάνουν οι Παλαιστίνιοι, ακόμα και αν πρόκειται για μια συμφωνία που δεν ικανοποιεί τη Χεζμπολά.
Η Χεζμπολά δεν έχει εγκαταλείψει τον ισλαμισμό. Συνεχίζει να μιλά πάντα στο όνομα του Αλλάχ και να δίνει θρησκευτικές ερμηνείες στις πολιτικές της. Ωστόσο φαίνεται προς το παρόν να έχει εγκαταλείψει τις πρακτικές άλλων φονταμενταλιστικών οργανώσεων, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι αν οι συνθήκες αλλάξουν δεν θα επιστρέψει σε αυτές. Η πολιτική της είναι λαϊκιστική. Συνάπτει συνεργασίες όχι με βάση κάποιες αρχές, αλλά με μόνο γνώμονα τα εκλογικά ποσοστά και την άνοδο της επιρροής της. Και αν και έχει εγκαταλείψει την τρομοκρατία σαν ένα βασικό κομμάτι της δουλειάς της, συνεχίζει να δικαιολογεί και να προωθεί – μέσα από το στρατιωτικό της τμήμα – τις επιθέσεις αυτοκτονίας και τα χτυπήματα ακόμα και σε πολιτικούς στόχους στο ισραήλ και το Ιράκ όπου δεν κάνει τη διάκριση πολιτών – αμάχων και στρατιωτών. Σε όλα τα πιο πάνω σημεία απαιτείται σαφής και έντονη κριτική προς τη Χεζμπολά, την ίδια στιγμή δηλαδή που κάποιος πρέπει να αναγνωρίζει το ρόλο που παίζει ενάντια στον ισραηλινό επεκτατισμό και τον ιμπεριαλισμό, αυτή η αναγνώριση δεν μπορεί να αποτελεί άκριτη υποστήριξη άρα πρέπει να συνοδεύεται από συγκεκριμένη κριτική στο επίπεδο του κοινωνικού της και πολιτικού της προγράμματος. Γιατί τελικά με το πρόγραμμά της, η Χεζμπολά δεν μπορεί ποτέ να δώσει λύση στα κοινωνικά προβλήματα του Λιβανέζικου λαού ούτε και στο Παλαιστινιακό.
Οι επιπτώσεις στο εσωτερικό του Ισραήλ
Από την ίδρυσή του, το κράτος του Ισραήλ έχει εμπλακεί σε 5 πολέμους με αραβικά κράτη και όλοι αυτοί οι πόλεμοι τελείωναν με συντριπτική νίκη του Ισραήλ επί των αντιπάλων του. Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του, που το Ισραήλ ηττάται σε πόλεμο και αυτό προκαλεί μεγάλο φόβο και τεράστια πικρία στον Ισραηλινό πληθυσμό. Το ισραηλινό κατεστημένο, βασιζόμενο στην ανασφάλεια των εβραίων που πηγάζει από το παρελθόν των διωγμών και του Ολοκαυτώματος, προπαγάνδιζε πάντα, ότι οι εβραίοι είναι ασφαλείς στο Ισραήλ, ότι το κράτος τους προστατεύει και εγγυάται την ασφάλειά τους. Το επιχείρημα της «ασφάλειας» χρησιμοποιούταν απ΄ όλες τις ισραηλινές κυβερνήσεις που ήθελαν να ξεκινήσουν κάποιο πόλεμο, να χτυπήσουν στα παλαιστινιακά εδάφη, ή ακόμα να κάνουν περικοπές σε μισθούς και κοινωνική πρόνοια, ιδιωτικοποιήσεις κοκ. Με τη λήξη αυτού του πολέμου οι ισραηλινοί πολίτες, βλέπουν τον μύθο της ασφάλειας να καταρρέει και νιώθουν για πρώτη φορά τρωτοί.
Ιδιαίτερα οι κάτοικοι του Β. Ισραήλ νιώθουν όχι μόνο τρωτοί αλλά και προδομένοι. Η κυβέρνηση δεν εκκένωσε την περιοχή παρόλο που οι πύραυλοι κατιούσα χτυπούσαν καθημερινά. Η κυβέρνηση δεν τους μετέφερε σε ασφαλείς καταυλισμούς, και όσοι δεν είχαν συγγενείς ή χρήματα για να καταφύγουν στο νότο αναγκαζόταν να κρύβονται σε ότι υπόγεια καταφύγια έβρισκαν, χωρίς ηλεκτρισμό, νερό και επαρκή τρόφιμα. Το αποκορύφωμα όμως για πολλούς κατοίκους στο Β. Ισραήλ, ιδιαίτερα για δημόσιους υπαλλήλους όπως οι οδοκαθαριστές, ήταν ότι το γεγονός ότι ήταν υποχρεωμένοι να πηγαίνουν στη δουλειά τους, παρόλο που οι πύραυλοι κατιούσα έπεφταν βροχή, αλλιώς κινδύνευαν με απόλυση.
Το αποτέλεσμα αυτού του πολέμου για την ισραηλινή κυβέρνηση ήταν τελικά καταστροφικό. 63% των Ισραηλινών ζητούν την παραίτηση του Πρωθυπουργού Εχούντ Ολμέρ ενώ το 74% ζητά την παραίτηση του Υπουργού Άμυνας Αμιρ Περετς. Το κυβερνητικό κόμμα Kadima έχει μεγάλη πτώση στα ποσοστά του. Αν γινόταν σήμερα εκλογές θα κέρδιζε μόλις17 έδρες στη Βουλή – σήμερα έχει 29. Παράλληλα οι έφεδροι ζητούν τη σύσταση εξεταστικής επιτροπής για να αποδοθούν ευθύνες για την έκβαση του πολέμου. Εκλογικά κερδισμένοι από αυτόν τον πόλεμο φαίνονται προς το παρόν να είναι τα δεξιά και ακροδεξιά κόμματα που προπαγανδίζουν ότι θα είχαν χειριστεί καλύτερα τον πόλεμο. Ωστόσο, μετά από αυτήν την ήττα, οποιαδήποτε κυβέρνηση θελήσει να εμπλακεί σε πόλεμο ή ζητήσει θυσίες από τους ισραηλινούς πολίτες σίγουρα θα συναντήσει πολύ μεγαλύτερες αντιστάσεις.
________________________
Το αντιπολεμικό κίνημα
στο Ισραήλ
“Δεν θα σκοτώσουμε, δεν θα σκοτωθούμε, για το Σιωνισμό”
“Δεν θα σκοτώσουμε, δεν θα σκοτωθούμε για τις ΗΠΑ”
“Εβραίοι και Άραβες αρνούνται να είναι εχθροί”
“Στρατιώτες ακούστε: Το καθήκον σας είναι να αρνηθείτε” (να πολεμήσετε στο Λίβανο)
“Όχι στον πόλεμο”, “Έξω από το Λίβανο τώρα”
Αυτά είναι μερικά από τα συνθήματα που φώναζαν οι διαδηλωτές στο Ισραήλ κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Οι πορείες, μεγέθους 3000 περίπου ατόμων, οργανώθηκαν από τις πρώτες μέρες του πολέμου. Εβραίοι και Ισραηλινοί Άραβες διαδήλωναν μαζί ενάντια στον πόλεμο, ενάντια στην Ισραηλινή κυβέρνηση, συχνά αντιμέτωποι με πολύ εχθρικό κόσμο που τους αποκαλούσε προδότες κοκ. Το Ισραήλ δεν είναι μόνο ο Ολμέρ και ο Πέρετς, δεν είναι μόνο οι φανατικοί εθνικιστές. Είναι και πολύς κόσμος που θέλει και παλεύει για την ειρηνική συμβίωση Εβραίων και Αράβων στην περιοχή. Οι διαδηλώσεις αυτής της περιόδου είναι μια αντανάκλαση αυτού του “άλλου Ισραήλ”.
Δεν είναι η πρώτη φορά που Ισραηλινοί πολίτες κατεβαίνουν σε διαδηλώσεις για να εκφράσουν την αντίθεσή τους στην επιθετικότητα και τη βαρβαρότητα της κυβέρνησής τους. Κατά τη διάρκεια της 2ης Ιντιφάντας (που ξεκίνησε το 2001) είδαμε πορείες υπερ της ειρήνης στο Ισραήλ, μεγέθους 15.000 ατόμων, ενώ 2 στους 3 Ισραηλινούς ήταν τότε υπερ της Ίδρυσης Παλαιστινιακού κράτους.
“Εβραίοι και Άραβες αρνούνται να είναι εχθροί”. Μ΄αυτό το Ισραήλ πρέπει να συμπορευτούμε. Τον αγώνα αυτού του Ισραήλ πρέπει να στηρίξουμε, που αρνείται να πολεμήσει στο Λίβανο, στη Γάζα και στην Δυτική Όχθη, που θέλει ειρηνική συνύπραξη Εβραίων και Αράβων.
________________________
Η Maavac Sotzyalisti(σημαίνει σοσιαλιστική πάλη), το ισραηλινό τμήμα της CWI (Επιτροπή για μια Εργατική Διεθνή) της διεθνούς οργάνωσης όπου ανήκει το Ξεκίνημα, συμμετείχε στο αντιπολεμικό κίνημα στο Ισραήλ. Μεταφράζουμε τμήμα – για λόγους χώρου – της προκήρυξης που μοιράζανε οι σύντροφοι στο Ισραήλ, με τίτλο “Όχι στον πόλεμο στο Λίβανο”
“Ο σημερινός πόλεμος δεν στοχεύει στην απελευθέρωση των απαχθέντων στρατιωτών… Οι στρατηγοί και οι πολιτικοί στέλνουν απλούς στρατιώτες να σκοτώσουν…Οι “γενναίοι” πολιτικοί και στρατιωτικοί είναι έτοιμοι να πολεμήσουν μέχρι την τελευταία ρανίδα αίματος – όχι του δικού τους αίματος, αλλά του αίματος χιλιάδων απλών ανθρώπων, Ισραηλινών και Λιβανέζων… Μόνο εμείς, τα εκατομμύρια εργαζόμενων και νέων μπορούμε να σταματήσουμε αυτόν τον πόλεμο, με μαζικές διαδηλώσεις και απεργίες…ένα μαζικό αγώνα ισραηλινών εργαζομένων και νέων για να σταματήσουμε το βομβαρδισμό του Λιβάνου και να αποσυρθεί ο στρατός από το Λίβανο, τη Γάζα και τη Δυτική Όχθη”
www.maavac.org.il
Ελένη Μήτσου
_________________________
