Της Κατερίνας Κλείτσα
Η ταινία «Η Πεντάμορφη και το Τέρας» της Disney έχει ξεκινήσει να προβάλλεται σε πολλές χώρες. Ήδη όμως πριν την πρεμιέρα, είχε καταφέρει να ανοίξει πολλές συζητήσεις διεθνώς, αφού για πρώτη φορά η Disney επέλεξε να δημιουργήσει έναν ομοφυλόφιλο ήρωα και να υποσχεθεί ότι στο τέλος της ταινίας θα παρακολουθήσουμε μία «όμορφη, αποκλειστικά γκέι στιγμή σε μια ταινία της Disney», σύμφωνα με τον σκηνοθέτη της ταινίας Bill Condon.
Οι αντιδράσεις για τον ομοφυλόφιλο ήρωα, δεν έμειναν μόνο σε συζητήσεις, αλλά προχώρησαν και σε πράξεις.
Στην Ρωσία που βάσει νόμου έχει απαγορευτεί η «ομοφυλοφιλική προπαγάνδα» σε ανηλίκους, το γνωστό παιδικό παραμύθι βρέθηκε να «παραβαίνει το νόμο» και έτσι κρίθηκε ακατάλληλη για ανηλίκους κάτω των δεκαέξι χρονών. Την ίδια ώρα, ένας κινηματογράφος στην Αλαμπάμα αρνήθηκε να την προβάλλει, ενώ στη Μαλαισία ζήτησαν να προβληθεί η ταινία αφού κοπούν οι «ακατάλληλες» σκηνές, αλλά η εταιρία Disney αρνήθηκε και ανάβαλε την πρεμιέρα για τέλη Μαρτίου, ώστε οι υπεύθυνοι να πάρουν λίγο χρόνο για να σκεφτούν.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ομοφυλόφιλοι ήρωες σε δημοφιλείς ταινίες ή βιβλία έχουν προκαλέσει αντιδράσεις.
Όταν η Τζοάν Ρόουλινγκ «αποκάλυψε» σε συνέντευξη ότι ένας από τους πιο αγαπημένους και ταλαντούχους ήρωες του Χάρι Πότερ, ο Άλμπους Ντάμπλντορ ήταν ομοφυλόφιλος, πολλοί φαν του Χάρι Πότερ αντέδρασαν θυμωμένα, ενώ η Ρόουλινγκ ρωτήθηκε από έναν αναγνώστη γιατί έπρεπε μετά το τέλος των βιβλίων να αναφέρει ότι ο Νταμπλντορ ήταν ομοφυλόφιλος, αφού ο ίδιος δε μπορεί να τον δει σαν ομοφυλόφιλο. Η απάντηση της Ρόουλινγκ ήταν αφοπλιστικά απλή: Δεν τον είδε σαν ομοφυλόφιλο γιατί οι ομοφυλόφιλοι μοιάζουν όπως όλοι οι άνθρωποι.
Αλλά και λίγα χρόνια πιο πριν είχε «ξεσπάσει σκάνδαλο» σε σχέση με τον… Μπομπ τον Σφουγγαράκη και τις σοβαρές ενδείξεις ότι ο …Πάτρικ ο Αστερίας είναι κάτι παραπάνω από φίλος με τον Μπομπ!
Είναι πάντως εντυπωσιακό το γεγονός ότι στο όνομα του να «προστατεύσουμε τα παιδιά μας», κάποιοι δεν διστάζουν να φανταστούν και να αποδεχτούν χωρίς διαμαρτυρίες ερωτική σχέση ανάμεσα σε έναν αστερία και ένα σφουγγάρι ή να θεωρούν απόλυτα φυσιολογικό η Πεντάμορφη Μπελ να ερωτεύεται ένα Τέρας με κέρατα, υπό την προϋπόθεση ότι ακολουθείται το μοτίβο «θηλυκό-αρσενικό».
Και αν η προφανής απάντηση για το παραμύθι είναι ότι η αγάπη ξεπερνάει την εξωτερική εμφάνιση και διδάσκει στα παιδιά να κοιτούν τον εσωτερικό κόσμο, το παραμύθι τελειώνει απότομα και βίαια αν η ίδια αυτή αγάπη αναφέρεται σε ομόφυλα άτομα…
Την ίδια ώρα, για τα ίδια τα ΛΟΑΤ άτομα, αποτελεί στοιχείο δικαίωσης κάθε εμφάνιση ομοφυλόφιλου χαρακτήρα σε ταινίες και βιβλία, όταν αυτή γίνεται με σεβασμό. Παρά τις γελοίες ατάκες που ακούμε ότι τα ΛΟΑΤ άτομα έχουν «κατακλύσει την showbiz», σχεδόν σε κάθε βιβλίο ή ταινία ή ακόμα και στίχους τραγουδιών, πρωταγωνιστές και πρωταγωνίστριες είναι ετεροφυλόφιλα άτομα με τα ΛΟΑΤ άτομα να έχουν δεύτερους ρόλους στην καλύτερη των περιπτώσεων. Αν και τον τελευταίο καιρό γίνονται μικρά βήματα και ΛΟΑΤ άτομα εμφανίζονται στη μικρή και τη μεγάλη οθόνη, στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για ταινίες με κεντρικό θέμα είτε τα προβλήματα των ΛΟΑΤ συγκεκριμένα, είτε βιογραφίες γνωστών ΛΟΑΤ ανθρώπων.
Προφανώς η πιο σημαντική συνέπεια είναι ότι και στις τέχνες τα ΛΟΑΤ άτομα μένουν στην αφάνεια, αλλά επίσης σημαντικό είναι το είδος της ψυχαγωγίας που προσφέρεται για τα ΛΟΑΤ άτομα. Οι ετεροφυλόφιλοι καταφέρνουν σχεδόν πάντα να ταυτιστούν με τον ήρωα ή την ηρωίδα, τις ερωτικές τους σχέσεις, τις αγωνίες, τα όνειρα κλπ. Τα ΛΟΑΤ άτομα όμως, πολύ συχνά καλούνται να παρακολουθήσουν και να αναζητήσουν ταύτιση σε ιστορίες που δεν τα περιλαμβάνουν και αγνοούν την ύπαρξή τους.
Η συμπερίληψη λοιπόν ατόμων με διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό και διαφορετικές ταυτότητες και εκφράσεις φύλου, που τον τελευταίο καιρό συναντάμε συχνότερα στις τέχνες, προσφέρει ψυχαγωγία και ταύτιση σε ΛΟΑΤ και ετεροφυλόφιλους ταυτόχρονα. Παράλληλα, βγάζει από την αφάνεια τα ΛΟΑΤ άτομα και αναδεικνύει το προφανές ότι όπως στις ταινίες έτσι και στην πραγματική ζωή ετεροφυλόφιλοι και ΛΟΑΤ συνυπάρχουμε, στον ίδιο πλανήτη, στην ίδια χώρα, στην ίδια γειτονιά και συχνά στο ίδιο σπίτι.
