Της Κατερίνας Κλείτσα
Πριν μερικές ημέρες, μία 15χρονη πέθανε στο Νεπάλ, απομονωμένη μέσα σε ένα μαντρί(!), όπου ήταν υποχρεωμένη να μένει κατά την διάρκεια της περιόδου της.
Η «παράδοση» στο Νεπάλ, που παραμένει ζωντανή μέχρι σήμερα στα χωριά, θεωρεί τις γυναίκες που έχουν περίοδο βρώμικες και «φορείς» κακής τύχης και τους επιβάλλει την απομόνωση κατά την διάρκειά της. Οι γυναίκες και τα κορίτσια λοιπόν, όταν έχουν περίοδο εγκαταλείπουν τα χωριά τους και ζουν σε πρόχειρα παραπήγματα όπως υπόστεγα, στάβλους κλπ. Το 15χρονο κορίτσι, περνώντας τις «βρώμικες» μέρες της μακριά από την οικογένειά της και στην προσπάθεια να κρατηθεί ζεστή, πέθανε από ασφυξία όταν άναψε φωτιά.
Το γεγονός ότι ένα κορίτσι πέθανε στην ουσία επειδή είχε περίοδο, είναι τουλάχιστον εξοργιστικό. Την ίδια ώρα όμως, είναι μόνο η κορυφή στο παγόβουνο, αν σκεφτούμε πώς αντιμετωπίζονται οι γυναίκες ανά τον κόσμο όταν έχουν περίοδο.
Εγκληματική παραπληροφόρηση
- Στο Μαλάουι της Αφρικής, άντρες πληρώνονται για να εξαναγκάσουν σε σεξουαλική επαφή κορίτσια που τους ήρθε για πρώτη φορά περίοδος (αλλά και χήρες ή στείρες γυναίκες) για να τους επιφέρει «σεξουαλική κάθαρση», ενώ εάν τα κορίτσια δεν υπακούσουν, «αρρώστιες και άλλα δεινά…» λέγεται ότι θα πλήξουν την κοινότητα στην οποία ζουν. Ο δημοσιογράφος του BBC Εντ Μπάτλερ που ταξίδεψε στο Μαλάουι και έκανε ρεπορτάζ για αυτό το θέμα, συνομίλησε με έναν άντρα που πληρώνεται για να βιάσει ανήλικα κορίτσια, με σκοπό την κάθαρση, ο οποίος, μάλιστα, είναι… φορέας του AIDS!
- Σε ορισμένα σημεία της Ιαπωνίας οι γυναίκες δεν μπορούν να κάνουν παραδοσιακά αντρικές δουλειές, όπως σούσι σεφ γιατί η περίοδος, τις καθιστά «ανισόρροπες».
- Σε μερικές περιοχές της Ινδίας, οι γυναίκες μαθαίνουν ότι η περίοδός τους «μολύνει» το φαγητό και για αυτό τις προτρέπουν να μην μαγειρεύουν όταν έχουν περίοδο.
- Σχεδόν το 50% των γυναικών στο Ιράν θεωρεί ότι η περίοδος είναι αρρώστια.
- Στους πρόσφατους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο, η Κινέζα αθλήτρια Fu Yuanhui σε ερώτηση δημοσιογράφου αν πονάει το στομάχι της απάντησε ανοιχτά ότι την προηγούμενη ημέρα της είχε έρθει περίοδος. Δήλωση που άνοιξε πολλές συζητήσεις, αφενός επειδή είναι πολύ σπάνιο αθλήτρια να μιλάει ανοιχτά για την περίοδό της, αφετέρου γιατί ανέδειξε την τεράστια άγνοια που υπάρχει στην Κίνα σε σχέση με τα είδη γυναικείας υγιεινής: χρήστες/τριες του Twitter αναρωτιόντουσαν «πώς γίνεται να μην βάφτηκε η πισίνα κόκκινη». Εξάλλου στην κινέζικη τηλεόραση, οι διαφημίσεις για προϊόντα γυναικείας υγιεινής απαγορεύονται ως ακατάλληλες κατά τη διάρκεια της prime time ζώνης. Την ίδια ώρα, πολύ λίγες Κινέζες χρησιμοποιούν ταμπόν, επειδή πιστεύεται ότι μπορεί να προκαλέσει απώλεια της παρθενιάς, κάτι που αναδεικνύει την φοβερή παραπληροφόρηση από τη μία, και ότι η παρθενιά παραμένει «πολύτιμη» από την άλλη (κατά τα άλλα το 1949 είχαμε νίκη… του «κομμουνισμού»!).
Και στην «ανεπτυγμένη» Δύση…
Αλλά για να μην πάμε τόσο μακριά, ας κάνουμε μία επίσκεψη στον «δυτικό κόσμο».
Τον Μάρτιο του 2015, η καλλιτέχνης Rupi Kaur που κατοικεί στον Καναδά, ανέβασε στο instagram μια φωτογραφία της ίδιας, ξαπλωμένης σε ένα κρεβάτι και πλήρως ντυμένης, με μια εμφανή διαρροή αίματος περιόδου, σαν μέρος ενός καλλιτεχνικού Project της, με θέμα την απενεχοποίηση της περιόδου.
Η απάντηση του Instagram ήταν να την κατεβάσει, με την δικαιολογία ότι «παραβίαζε τους κανόνες λειτουργίας του site». Μετά από έντονες διαμαρτυρίες χρηστών, οι υπεύθυνοι του site ξανανέβασαν την φωτογραφία, ζητώντας συγγνώμη στην Rupi Kaur. Αντίστοιχες στιγμές λογοκρισίας έχουν ζήσει και άλλες καλλιτέχνιδες, που «τόλμησαν» να θίξουν με τα έργα και τις φωτογραφίες τους το θέμα της περιόδου, που παραμένει ταμπού αν και αποτελεί καθημερινότητα για όλες τις γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία.
Και στα δικά μας
Και για να έρθουμε στα «δικά μας», είναι καταρχήν γνωστός ο τρόπος που αντιμετωπίζει η Εκκλησία την γυναίκα γενικά (κατώτερη του άντρα κλπ) αλλά ειδικά τις ημέρες που έχει περίοδο πέφτει ακόμα πιο χαμηλά αφού θεωρείται βρώμικη, ανάξια να μπει σε Εκκλησία και να κοινωνήσει.
Εξάλλου, ας μην ξεχνάμε ότι η περίοδος αποτελεί κομμάτι της τιμωρίας όλων των γυναικών που έχουν πατήσει το πόδι τους σε αυτόν τον κόσμο, αφού η θρασύτατη Εύα έφαγε το μήλο και παγίδεψε και τον αθώο Αδάμ να το δοκιμάσει…
Από μικρή ηλικία…
Από μικρή ηλικία, μαθαίνουμε ότι η περίοδος είναι μία ντροπιαστική κατάσταση: «Έχουμε τα ρούχα μας», «Είμαστε αδιάθετες», «Περνάμε αυτές ή τις δύσκολες μέρες του μήνα», είναι απλά κάποιες από τις «χαριτωμένες» εκφράσεις που χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν την φυσική διαδικασία που περνάει ο γυναικείος οργανισμός.
Την ίδια ώρα όμως, που οι γυναίκες μαθαίνουν να ντρέπονται και να μην μιλάν για την περίοδό τους, όταν σε ένα κορίτσι έρθει για πρώτη φορά περίοδος, αυτό το γεγονός αποτελεί συχνά την (μυστική) γιορτή στην οικογένεια, αφού έφτασε ένα βήμα πιο κοντά στην ολοκλήρωση του βασικού σκοπού της ύπαρξής του: την αναπαραγωγή.
Οι αντιφάσεις σε αυτήν την ανθρώπινη λειτουργία, είναι αμέτρητες! Ντροπή, χαρά, δεισιδαιμονίες, προπατορικό αμάρτημα, «αστειάκια» για τις μεταβολές της διάθεσης και φυσικά, η αστείρευτη ικανότητα του καπιταλιστικού συστήματος να βγάζει λεφτά βασισμένο στα σώματά μας. Από τα είδη γυναικείας υγιεινής που πρέπει να αγοράζουμε κάθε μήνα (και αν θέλουμε καλή ποιότητα πρέπει να πληρώσουμε πολύ περισσότερο – στην Αμερική, άστεγες γυναίκες αναφέρουν ότι το να έχουν περίοδο είναι ένα από τα πιο δύσκολα πράγματα που χρειάζεται να αντιμετωπίσουν, αφού οι σερβιέτες και τα ταμπόν είναι ακριβά για να τα αγοράσουν…) μέχρι τους εργοδότες που προτιμούν άντρες εργαζόμενους επειδή οι γυναίκες είναι λιγότερο αποδοτικές τις ημέρες που έχουν περίοδο!
Πριν δύο χρόνια μάλιστα είχε γίνει γνωστό ότι εργοδότης στην Πάτρα ζήτησε από τις γυναίκες υπαλλήλους του να παίρνουν άδεια άνευ αποδοχών τις ημέρες της περιόδου τους, αφού «πήγαιναν όλη την ώρα στην τουαλέτα, ενώ ήταν στην δουλειά»!
Όλη τους τη ζωή οι γυναίκες μαθαίνουν να ντρέπονται για το σώμα και τη σεξουαλικότητά τους, για το ότι ποτέ δεν ικανοποιούν όλες τις «επιταγές» και τα «πρότυπα» της κοινωνίας ενώ η περίοδος αποτελεί μία ακόμα πιο ενοχική κατάσταση, αφού «αυτές τις μέρες του μήνα», οι γυναίκες δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν σε κανέναν από τους βασικούς μας ρόλους: της αποδοτικής εργαζόμενης, της αναπαραγωγικής μηχανής, της χαμογελαστής συντρόφου.
Αυτό πρέπει κάποια στιγμή να τελειώσει. Οι «δύσκολες μέρες του μήνα» στην πραγματικότητα δεν είναι τίποτα παραπάνω από «ακόμα πιο δύσκολες» από όλες τις άλλες μέρες του μήνα – μέρες ανισότητας και καταπίεσης. Αυτή η μάχη, αυτός ο πόλεμος καλύτερα, δεν πρόκειται να κερδηθεί μέσα σ’ αυτό το σύστημα, που τρέφεται, ζει και γιγαντώνεται αναπαράγοντας την ανισότητα σε όλα τα επίπεδα – και ανάμεσα στα φύλα. Περνάει μέσα από την πάλη για την ανατροπή του.
Σχετικά άρθρα
