Της Μαριάννας Τσακίρη
Το έχουμε πει πολλές φορές, και πιθανά θα το πούμε χιλιάδες ακόμα, ότι οι γυναίκες έρχονται αντιμέτωπες με το σεξισμό κάθε στιγμή της ζωής τους. Είναι μια πάλη που δίνουμε καθημερινά, αλλά το ποιος είναι απέναντι μας δεν είναι πάντα ξεκάθαρο. Είναι πολύ πιο εύκολο, να κατηγορήσεις και να υποδείξεις ως σεξιστή κάποιον που δεν κρύβει τις θέσεις του για τις γυναίκες, κάποιον συντηρητικό, κάποιον που θα πει ότι μια γυναίκα με κοντή φούστα είναι τσούλα και κάποια με μουστάκι είναι νταλικέρης. Τι γίνεται όμως με εκείνους που υποτίθεται ότι παλεύουν μαζί σου για μια άλλη κοινωνία, τι γίνεται με τους προοδευτικούς, με τους αριστερούς, τι γίνεται με όσους δηλώνουν πως παλεύουν δίπλα σου αλλά στην ουσία είναι απέναντι σου; Εκεί η μάχη είναι πιο δύσκολη και πιο επώδυνη.
Ο λόγος αυτή τη φορά για μια φωτογραφία που κυκλοφορεί στο facebook από γνωστή «χιουμοριστική», «προοδευτική – αριστερή» σελίδα με χιλιάδες ακολούθους, που παρουσιάζει μια γυμνή, καλλίγραμμη, όμορφη κοπέλα, με λάγνο ύφος και μακριά μαλλιά που κρύβουν επιμελώς τις ρώγες της, κάλτσες ως το γόνατο και ένα περιοδικό στα χέρια, να κάθεται στην τουαλέτα με τη λεζάντα «Όταν εκεί που χέζεις συνειδητοποιείς ξαφνικά ότι η συλλογική διαχείριση των μέσων παραγωγής, θα επέτρεπε στον άνθρωπο να επανακτήσει την πραγματική του φύση, δηλαδή την κοινωνική του ύπαρξη».
Η φωτογραφία συνοδεύεται από το σχόλιο: Καλό βόλι και πάντα δημιουργικό σύντροφοι!».
Κρατάμε την κοιλιά μας «σύντροφοι», όχι από τα γέλια αλλά από την αηδία!
Μιλάμε για μια από τις πιο εμφανείς, πιο συνηθισμένες μορφές σεξισμού: την αντικειμενοποίηση του γυναικείου σώματος. Παίρνω ένα γυναικείο κορμί, ένα σύμφωνα με τα κοινωνικά πρότυπα πολύ όμορφο γυναικείο κορμί και από κάτω γράφω – διαφημίζω – σχολιάζω οτιδήποτε άσχετο. Τι σας κάνει καλύτερους «σύντροφοι» από μια αφίσα της ΔΑΠ, που πιθανώς θα κοροϊδεύατε, όπου ένα ημίγυμνο κορίτσι θα προωθούσε ένα πάρτι επιδεικνύοντας τα κάλλη του; Τι σας κάνει καλύτερους από μια αυτοκινητοβιομηχανία, που προφανώς πρεσβεύει το σύστημα που πολεμάτε, η οποία σε μια διαφήμιση εστιάζει σε μισάνοιχτα γυναικεία πόδια δίπλα από τον μοχλό των ταχυτήτων;
Και η απάντηση έχει σημασία, γιατί αν η απάντηση είναι η πάλη για τη συλλογική διαχείριση των μέσων παραγωγής, θα πρέπει να μας εξηγήσετε, αν σε αυτή την πάλη υπάρχει χώρος για τις γυναίκες. Είναι δίπλα σας, ή είναι πίσω σας; Είναι όπως θέλουν ή παίζουν το ρόλο του μοντέλου; Και έχετε παλέψει έστω και για ένα δικαίωμά τους; Αν η απάντησή σας είναι πως είμαστε υπερβολικές και πως πρόκειται απλά για χιούμορ, να σας πούμε πως με τα αστεία σας δε γελάμε.
Η συγκεκριμένη σελίδα δεν περιορίζεται μόνο σε αυτή τη φωτογραφία, έχουν υπάρξει και άλλες πολλές και δεν είναι καν η μόνη σελίδα που προωθεί αντίστοιχες σεξιστικές «προοδευτικές» εξυπνάδες. Πολλές φορές σε εναλλακτικούς χώρους υιοθετούνται πρακτικές και αντιλήψεις άκρως σεξιστικές και από τα δύο φύλα. Ως ένα σημείο, είναι λογικό. Σε αυτόν τον κόσμο γεννηθήκαμε, αυτός μας έχει διαμορφώσει σε μεγάλο βαθμό. Αλλά είναι χρέος μας και να καταδεικνύουμε αυτές τις πρακτικές ως σεξιστικές και να τις διορθώνουμε, γιατί αν θέλουμε μια άλλη κοινωνία, πρέπει να μπορούμε να δημιουργούμε και τις μικρογραφίες της.