75 άνθρωποι πέθαναν φέτος το καλοκαίρι στις μεγάλες πυρκαγιές ενώ 12% των ελληνικών δασών έγινε στάχτη. Η κυβέρνηση έχυνε κροκοδείλια δάκρυα και πρόβαλε θεωρίες συνωμοσίας για να δικαιολογήσει την έκταση της καταστροφής. Το ΠΑΣΟΚ από την άλλη φώναζε για την ανεπάρκεια της κυβέρνησης. Είναι και οι δυο υποκριτές! Γιατί είναι αυτοί που ευθύνονται για τους νεκρούς και τα καμένα δάση. “Ήταν θέμα χρόνου να έρθουν οι μεγάλες φωτιές” δηλώνουν στελέχη της πυροσβεστικής. Ήταν θέμα χρόνου, κι’ όμως τα δυο μεγάλα κόμματα επιβάλλανε διαρκώς πολιτικές λιτότητας και περικοπών. Αφήνανε τη δασική υπηρεσία και την πυροσβεστική χωρίς κονδύλια, χωρίς προσωπικό, γιατί… “δεν υπήρχαν λεφτά”. Δεν υπήρχαν λεφτά, κι’ όμως προεκλογικά προσλάβανε 4.000 αγροφύλακες. Δεν υπήρχαν λεφτά, και μειώνανε διαρκώς την φορολογία των πλουσίων (το ΠΑΣΟΚ από το 45% στο 35% και η ΝΔ από το 35% στο 25% με δηλωμένο στόχο το 20%). Δεν υπήρχαν λεφτά και οι τράπεζες ανακοίνωναν πέρυσι άνοδο της κερδοφορίας τους από 40-50%. Όλα αυτά τα λεφτά που έγιναν καταθέσεις στους τραπεζικούς λογαριασμούς μιας χούφτας πλούσιων θα μπορούσαν να είχαν σώσει τους 70 ανθρώπους που απανθρακώθηκαν, θα μπορούσαν να είχαν σώσει τα δάση. Και την ίδια στιγμή που οδηγούσαν τις περισσότερες υπηρεσίες της δασικής υπηρεσίας στο να βάλουν λουκέτο, την ίδια στιγμή που αποδεκάτιζαν τη πυροσβεστική, ΝΔ και ΠΑΣΟΚ αποχαρακτήριζαν την μια δασική έκταση μετά την άλλη – από τη δεκαετία του 80 μέχρι σήμερα έχουν αποχαρακτηριστεί οι μισές δασικές εκτάσεις της χώρας – και τις παραχωρούσαν σε εργολάβους και καταπατητές. Άλλαζαν τους νόμους για την προστασία των δασών, αναθεωρούσαν το Σύνταγμα, νομιμοποιούσαν αυθαίρετα κοκ, ενθαρρύνοντας τελικά τους κάθε λογής εμπρηστές, καταπατητές και κερδοσκόπους. Ας δούμε όμως τα ζητήματα με τη σειρά…
——
Η καταστροφή σε αριθμούς
“φέτος, νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά, θα εφαρμοστεί το Εθνικό Σχέδιο για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των πυρκαγιών” Δήλωση Καραμανλή, 13/03/2007
Ιούνιος – Αύγουστος 2007:
* 75 νεκροί
* 10 αγνοούμενοι
* 3.000 άστεγοι (σε Ηλεία, Αχαΐα, Κορινθία, Αττική)
* 1700 σπίτια έχουν καταστραφεί ολοσχερώς (δεν έχει ολοκληρωθεί η καταγραφή)
* 150 χωριά έπαθαν μεγάλες καταστροφές
* 12% των ελληνικών δασών κάηκε
* 2.688.340 στρ. κάηκαν
(Στοιχεία: Τα Νέα 29/8/2007 & Ελευθεροτυπία 29/8/2007, 2/9/2007)
Σενάρια συνωμοσίας …και αλήθειες
Προσπαθώντας να καλύψει την εγκληματική της ανεπάρκεια η κυβέρνηση μιλούσε για “ασύμμετρη απειλή”, για “νέα μορφή τρομοκρατίας” και “οργανωμένα σχέδια εμπρηστών”. Τόσες φωτιές και μάλιστα ταυτόχρονα δεν έχουμε ξαναδεί – επέμεναν. Όμως οι αριθμοί τους διαψεύδουν…
* 25 Αυγούστου 2007: 124 πυρκαγιές
* 25 Ιουλίου 2007: 124 πυρκαγιές
* Ιούνιος 2004: 198 πυρκαγιές σε 48 ώρες
* Ιούλιος 2000: 170 πυρκαγιές σε 48 ώρες
* Ιούλιος 1998: 125 πυρκαγιές σε 1 ώρα
(Στοιχεία της πυροσβεστικής στα Τα Νέα 27/08/2007)
Ο αριθμός των πυρκαγιών φέτος ήταν πολύ μικρότερος από άλλες χρονιές.
Όμως…όσα στρέμματα κάηκαν τα τελευταία 8 χρόνια, έχουν καεί το φετινό καλοκαίρι!
2000: 14.021 πυρκαγιές
2001: 13.819 »
2002: 8.683 »
2003: 9.117 »
2004: 9.866 »
2005: 9.181 » κάηκαν 82.379 στρέμματα
2006: 8.941 » κάηκαν 178.200 στρέμματα
2007: 6.100 » κάηκαν 2.688.340 στρέμματα
(Τα Νέα 29/08/2007)
Αξίζει να σημειώσουμε τα σχόλια του Β. Πολύδωρα (που το καλοκαίρι μιλούσε για “ασύμμετρες απειλές”) στα σενάρια συνομωσίας που αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια των πυρκαγιών του 1995. “Μανία κι’ αυτή που μας διακατέχει. Να βλέπουμε παντού ή να κατασκευάζουμε εχθρούς. Τι παράξενος μαζοχισμός. Που προδίδει μ’ ένα λόγο μια ψυχολογία υποανάπτυκτου, που δεν μας τιμά καθόλου” (Ελευθεροτυπία 9/9/2007)
Πρόληψη…
Το 1998 η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ με το νόμο 2612 διαχώρισε την πρόληψη δασικών πυρκαγιών από την καταστολή τους – μέχρι τότε και για τα δυο ήταν υπεύθυνη η Δασική Υπηρεσία. Αδιαφορώντας για τις ενστάσεις των δασολόγων, και το διακομματικό πόρισμα της Βουλής του 1993, η κυβέρνηση μετέφερε την ευθύνη της δασοπυρόσβεσης στο Πυροσβεστικό Σώμα, ενώ για την πρόληψη και την αναδάσωση (κ.α.) παρέμεινε υπεύθυνη η Δασική Υπηρεσία. Ο Γ. ΞανθόπουλοςΔρ. Δασολογίας Ειδικός στις Δασικές Πυρκαγιές, σχολίαζε το φθινόπωρο του 1998 αυτή την απόφαση ως εξής: “Είναι όμως εξαιρετικά αμφίβολο αν με το ανεπαρκές αριθμητικά προσωπικό της (μέρος του οποίου μάλιστα θα μεταταγεί στο Π.Σ.) και χωρίς σημαντικούς οικονομικούς πόρους η Δασική υπηρεσία θα μπορεί να ανταποκριθεί σε αυτό το έργο”
“Αποτελεί επείγουσα προτεραιότητα η αντιμετώπιση των προβλημάτων και ο αγώνας για το περιβάλλον” έλεγε ο Καραμανλής το περασμένο Μάρτη. Λόγια μεγάλα … λόγια ψεύτικα…Το 2007 τα κονδύλια που δόθηκαν στο σύνολο της δασικής υπηρεσίας για την λειτουργία της είναι μόλις 170εκ. ευρώ. Αυτά τα κονδύλια όχι μόνο δεν αρκούν για να παρθούν τα στοιχειώδη μέτρα προστασίας για τα δάση (βλ. συνέχεια) αλλά πολλές υπηρεσίες έβαλαν λουκέτο. Σύμφωνα με έρευνα του 2006 του ΑΠΘ τα 1.100 δασοφυλάκια, οι 248 σταθμοί δασοπρο-στασίας αλλά και τα περισσότερα από τα 300 δασονο-μεία της Ελλάδας έχουν βάλει λουκέτο. Η κυβέρνηση την ίδια στιγμή που για ψηφοθηρικούς λόγους προσλάμβανε 3000 αγροφύλακες, άφηνε τη δασική υπηρεσία με 1000 δασοφύλακες, ο καθένας από τους οποίους είναι υπεύθυνος για 100.000στρ. δάσους και 1500 περίπου οργανικές θέσεις στην υπηρεσία κενές. Είναι δυνατόν η κυβέρνηση να μην γνωρίζει ότι με αυτά τα κονδύλια δεν μπορεί να υπάρχει πρόληψη; Όχι δεν είναι άγνοια. Είναι επιλογή! Είναι η πολιτική που βάζει τα κέρδη μιας μικρής μειοψηφίας πάνω από το περιβάλλον και τις ανάγκες της κοινωνίας, (στοιχεία: Σύλλογος Δασοφυλάκων Κεντρικής Μακεδονίας, Ελευθεροτυπία 22/7/2007)
Τι σημαίνει πρόληψη
=> Καθαρισμός των δασών από τη νεκρή βιομάζα (χόρτα, φύλλα, βελόνες, κλαδιά κοκ), η οποία από ένα βαθμό συσσώρευσης και πάνω έχει ως φυσική κατάληξη την πυρκαγιά.
“…τα δάση είναι παρατημένα στην τύχη … παράγοντας περίσσια βιομάζα… η οποία τελικά αποτελεί την καύσιμη ύλη που τροφοδοτεί τις πυρκαγιές…”. Χ. Γαλλής, δασολόγος-περιβαλλοντολόγος, του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών Θεσσαλονίκης (Καθημερινή 1/9/2007)
=> Δημιουργία αντιπυρικών ζωνών. Δηλαδή πλήρης καθαρισμός μιας ζώνης στο δάσος από τη βλάστηση, έτσι ώστε εάν ξεσπάσει φωτιά σ’ ένα τμήμα του δάσους να μην μπορεί να περάσει στο άλλο.
“Δεν υπάρχουν αντιπυρικές ζώνες ενώ οι δήμοι δεν είχαν φροντίσει να καθαρίσουν στοιχειωδώς από τα ξερόχορτα” (συνέντευξη εποχικών πυροσβεστών στο Ξεκίνημα Ιούλιος 2007)
=> Δημιουργία δασικών δρόμων, έτσι ώστε τα οχήματα και τα πεζοπόρα τμήματα της πυροσβεστικής να μπορούν να προσεγγίσουν τη φωτιά μέσα στο δάσος πριν προλάβει να εξαπλωθεί.
“Δεν δημιουργήθηκε καμία αντιπυρική ζώνη, δεν διανοίχτηκε οποιοσδήποτε δασικός δρόμος και ο Εθνικός Δρυμός [η Πάρνηθα] αφέθηκε στην τύχη του.” (Το Βήμα 2/9/07)
=> Καταγραφή και χαρτογράφηση των Δασών και Δασικών Εκτάσεων, για να ξέρουν οι υπάλληλοι της δασικής υπηρεσίας ποιος είναι “ο χώρος της δουλειάς τους”, αλλά και οι πυροσβέστες πού και πώς να πάνε όταν πρέπει να σβήσουν μια πυρκαγιά.
“Καταρχήν δεν υπάρχουν αρκετοί αγροτικοί δρόμοι. Και αυτοί που υπάρχουν δεν είναι χαρτογραφημένοι. Δεν έχουμε χάρτες! Έτσι δεν ξέρουμε που καταλήγει κάθε χωματόδρομος. Επιπλέον οι δρόμοι αυτοί δεν συντηρούνται έτσι δεν ήταν ανοιγμένοι. Μη ρωτάς γιατί… Γιατί δεν δίνονται λεφτά!” (Ξεκίνημα Ιούλιος 2007)
=> Δημιουργία δικτύου πυροσβεστικών κρουνών, υδατοδεξαμενών, στα δάση κοκ. και τακτικός έλεγχος τους. Συχνά τα πυροσβεστικά οχήματα και οι υδροφόρες διανύουν χιλιόμετρα για να ανεφοδιαστούν.
“δεν υπήρχαν αρκετοί κρουνοί για νερό και εμείς δεν ξέ-ραμε που βρίσκονταν κι αυτοί που υπήρχαν. Έτσι πολλές φορές αναγκαζόμασταν να διανύσουμε απόσταση ακόμη και 15χλμ για να ανεφοδιάσουμε το όχημα με νερό με αποτέλεσμα ό,τι σβήναμε να γίνεται 10 φορές μεγαλύτερο μέχρι να επιστρέψουμε από τον ανεφοδιασμό… Πώς είναι δυνατόν να σβήσεις τη φωτιά χωρίς νερό;” (Ξεκίνημα Ιούλιος 2007)
=> Δημιουργία δικτύου παρατηρητηρίων (πυροφυλάκεια) και εκτέλεση περιπολιών
Στα δάση μας περιπολούν μόλις 1000 δασοφύλακες. Ο μέσος όρος φύλαξης ανά δασοφύλακα είναι “ΙΟΟ.ΟΟΟστρ. “με τόσους λίγους δασοφύλακες, όπως είναι κατανοητό, δεν μπορούμε να μιλάμε για πραγματική προστασία του δασικού και φυσικού περιβάλλοντος” (Σύλλογος Δασοφυλάκων Κεντρικής Μακεδονίας)
=> Συνεχής περιπολία σε κάθε περιοχή, πυροσβεστικών οχημάτων και ενός αεροπλάνου με γεμάτες τις δεξαμενές κατά τους θερινούς μήνες.
“Παλαιότερα, τις ημέρες υψηλής επικινδυνότητας γίνονταν από αέρος περιπολίες στην Αττική από πυροσβεστικό αεροπλάνο με γεμάτες δεξαμενές, που θα μπορούσε να επέμβει άμεσα σε περίπτωση εκδήλωσης πυρκαγιάς και να επιχειρήσει στην εστία σε πρώτο χρόνο. Εφέτος οι περιπολίες αυτές δεν γίνονται.” (Καθημερινή 22/7/2007)
=> Καθαρισμός των χωραφιών, των περιοχών γύρω από πυλώνες της ΔΕΗ και σιδηροδρομικές γραμμές, που βρίσκονται κοντά στα δάση. Απομάκρυνση των παράνομων χωματερών.
=> Χρήση νέων τεχνολογιών για την ανίχνευση και παρακολούθηση των πυρκαγιών.
“Το μεγαλύτερο σε έκταση πευκοδάσος στην Ευρώπη βρίσκεται στο Βραδεμβούργο της Γερμανίας… Κάμερες υψηλής ευκρίνειας και ευαισθησίας, .. .σαρώνουν εκατοντάδες χιλιόμετρα πευκοδάσους, ικανές να συλλαμβάνουν το παραμικρό ίχνος καπνού, ακόμη και τη σκόνη που έχει σηκωθεί..” (Ελευθεροτυπία 07/09/2007) “…Το “Αυτοματοποιημένο Σύστημα Αντιπυρικής και Αντιπλημμυρικής Προστασίας”… ολοκληρώθηκε το 2004 από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, το υπουργείο Εσωτερικών και το Συμβούλιο Περιβάλλοντος της Μαδρίτης… Πρόκειται… για ένα αυτόνομο σύστημα τηλεανίχνευσης της φωτιάς με ψηφιακή βιντεοκάμερα. Με τη χρήση μάλιστα των γεωγραφικών δεδομένων (GPS) και πληροφοριών (GIS), των δορυφορικών εικόνων και της ψηφιακής χαρτογράφησης, η ανίχνευση της φωτιάς γίνεται σε πραγματικό χρόνο…Το κόστος εγκατάστασης του στους κύριους ορεινούς όγκους της χώρας δεν θα ξεπεράσει τις 500.000 ευρώ, σύμφωνα με πρόχειρους υπολογισμούς. Τα στοιχεία, οι πληροφορίες και τα συμπεράσματα του προγράμματος έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί από αρμόδιους φορείς της Ισπανίας. Στην Ελλάδα; Το σκέφτονται ακόμα’ (Ελευθεροτυπία 09/09/2007)
…και Καταστολή
“Ήταν θέμα χρόνου…να έλθουν οι μεγάλες φωτιές. Το φωνάζαμε και το φωνάζουμε σ’ όλους τους τόνους” (Πυροσβεστικό Γίγνεσθαι τ.26). Αλλά οι κυβερνήσεις αγνοούσαν αυτές τις φωνές. Ήταν απασχολημένες με το να κλέβουν τα ασφαλιστικά ταμεία και να ιδιωτικοποιούν τη δημόσια περιουσία. Ήταν απασχολημένες με το να δίνουν μίζες στους φίλους τους και φιλέτα του δημοσίου στους επιχειρηματίες που τους στηρίζουν.
“Αλίμονο μας αν έχουμε πολλές μεγάλες φωτιές ταυτόχρονα” έλεγε ο Α. Κόης πριν τρία χρόνια (Ελευθεροτυπία 2/9/07). Γιατί όταν δεν έχεις τους ανθρώπους και τα μέσα για να επέμβεις σε μια φωτιά άμεσα, αυτή εξαπλώνεται, τα μέτωπα φτάνουν σε έκταση 50 και ΙΟΟχλμ. και τότε είναι πλέον πολύ αργά… /p>
Η κατάσταση του Πυροσβεστικού σώματος σήμερα είναι τραγική
=> Το 29% από τις προβλεπόμενες 12.765 οργανικές θέσεις στο Πυροσβεστικό Σώμα είναι κενές. Για πολλά χρόνια δεν προσλαμβάνονται νέοι πυροσβέστες, ενώ ταυτόχρονα κάθε χρόνο συνταξιοδοτούνται περίπου 800. (Ελευθεροτυπία, 26/08/2007)
=> Σχεδόν οι μισοί (5.500) πυροσβέστες είναι εποχικοί που δουλεύουν με δίμηνες συμβάσεις, χωρίς κατάλληλο εξοπλισμό, χωρίς να έχουν εκπαιδευτεί.
“Πολλοί πυροσβέστες … δεν ξέρουν ούτε να ρίχνουν το νερό στη φωτιά, η οποία χτυπιέται στη βάση της και όχι στη φλόγα, όπως βλέπουμε στις τηλεοράσεις…” Γαβριήλ Ξανθόπουλος, Δρ. δασολόγος (Σημερινή 30/8/2007). Όσο για τον “εξοπλισμό”; Γάντια κηπουρικής, μάσκες χειρουργικές μίας χρήσης, χωρίς αναπνευστικό φίλτρο, γυαλιά πλαστικά της πλάκας, που κινδυνεύουν να λιώσουν στο πρόσωπο αυτού που τα φοράει, ενώ κράνος και κουβέρτα έχουν να μοιραστούν χρόνια. (Πυροσβεστικά Νέα της ΠΟΣΔΥΠ τ.9 2007)
=> 19% των οχημάτων του ΠΣ έχει ηλικία πέραν της 15ετίας. Χαλασμένες αντλίες στα πυροσβεστικά οχήματα, μάνικες που έσπαγαν από την πίεση, οχήματα και ελικόπτερα ακινητοποιημένα στα γκαράζ τους επειδή είχαν μηχανικές βλάβες, ή δεν είχαν συντηρηθεί ήταν μερικές από τις ιστορίες πυροσβεστικής τρέλας που ακούσαμε φέτος στις τηλεοράσεις μας.
Διεκδικούμε
=> Μεγάλες αυξήσεις στα κονδύλια για τη δασοπροστασία και μαζικές προσλήψεις στη δασική υπηρεσία.
=> Άμεση κάλυψη όλων των κενών οργανικών θέσεων του Π.Σ. και πρόσληψη περισσότερου προσωπικού. Να παλέψουμε μαζί με τους συμβασιούχους πυροσβέστες για την μονιμοποίηση τους.
=> Την ίδρυση Πανεπιστημίου Πυροσβεστικών Σπουδών, κάτι που ζητούν εδώ και χρόνια οι ίδιοι οι πυροσβέστες, να γίνει πράξη! Σήμερα λαμβάνουν μόνο μια τρίμηνη εκπαίδευση σεμιναριακού τύπου (Ελευθεροτυπία 2/9/2007)
=> Την επιμόρφωση των πυροσβεστών σε νέες τεχνικές δασοπυρόσβεσης όπως είναι το “αντιπύρ”. Το “αντιπύρ” συνήθως εφαρμόζεται όταν η πυρκαγιά έχει πολύ μεγάλη έκταση και ένταση. Περιλαμβάνει την καύση μιας λωρίδας γης ώστε να μπορεί να σταματήσει την πυρκαγιά. Τη μέθοδο αυτή χρησιμοποιούν αρκετοί δασοπυροσβέστες σε όλον τον κόσμο. (Σημερινή 30/8/07)
=> Κονδύλια για τον εκσυγχρονισμό, την ανανέωση και τη συντήρηση των μέσων και του εξοπλισμού της πυροσβεστικής και της δασικής υπηρεσίας. Αξιοποίηση των μηχανημάτων και οχημάτων του στρατού τόσο για την πρόληψη όσο και την καταστολή των πυρκαγιών.
=> Ενιαίο εθνικό φορέα δασικής προστασίας.
Για την προστασία των δασών μας χρειάζεται η σύσταση ενός ενιαίου φορέα (κεντρικά και ανά δήμο) όπου θα συμμετέχουν όλοι: Δασολόγοι (οι επιστήμονες των δα-σών), Δασοφύλακες, Πυροσβέστες, ομάδες εθελοντών και τοπικές κοινωνίες που είναι εκπαιδευμένες στη δασοπυρόσβεση και ξέρουν καλύτερα απ’ όλους τις δασικές περιοχές που περιστοιχίζουν τις κοινότητες τους.
=> Πραγματική εθελοντική δασοπυρόσβεση
Το σημερινό νομικό πλαίσιο για την εθελοντική δασοπυρόσβεση έχει τόσες προϋποθέσεις που δεν επιτρέπει στη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών να συμμετέχει. Στην πραγματικότητα οι εθελοντές πυροσβέστες λειτουργούν ως άμισθοι επαγγελματίες. Έχουν π.χ. υποχρεωτικά ωράρια υπηρεσίας στους πυροσβεστικούς σταθμούς, όπου καλύπτουν τις απογευματινές και τις βραδινές βάρδιες, καθώς και όλο το 24ωρο τις αργίες. Ο θεσμός των εθελοντών σήμερα στην ουσία προσπαθεί να κλείσει τις τρύπες του Π.Σ.
Για μια πραγματική εθελοντική και πιο αποτελεσματική πυρόσβεση χρειάζεται:
Α) Να εκπαιδεύονται όλοι οι πρόθυμοι πολίτες ανάλογα με τις δυνατότητες τους στην δασοπυρόσβεση, τις δράσεις πρόληψης, την παροχή πρώτων βοηθειών κοκ. Έτσι, σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης θα μπορεί να κινητοποιείται από το Πυροσβεστικό Σώμα μια ολόκληρη ‘ στρατιά εκπαιδευμένων εθελοντών, αντί μόνο των 2.500 που υπάρχουν σήμερα. Β) Να εκπαιδευτεί στη δασοπυρόσβεση κάθε κοινότητα που γειτνιάζει με δάση. Να της παρασχεθούν τα απαραίτητα μέσα (δίκτυο κρουνών, υδατοδεξαμενές, υδροφόρες κοκ). Με αυτό τον τρόπο μικρές φωτιές θα μπορούν να σβήνουν ή να ελέγχονται έγκαιρα, πριν καταλήξουν σε τραγωδίες. Το σύστημα αυτό λειτουργεί σήμερα με επιτυχία στην Αυστρία και τη Γερμανία.
=> Σωστή εκπαίδευση του στρατού στη δασοπυρόσβεση – όχι να στέλνεται ο κάθε νεοσύλλεκτος χωρίς εκπαίδευση στις φωτιές – και με τα απαραίτητα μέσα να παρέχει βοήθεια στην πυροσβεστική όταν αυτό είναι αναγκαίο.
Γνωρίζουμε ότι τα κόμματα που εδώ και 20 χρόνια το μόνο που κάνουν είναι να επιβάλλουν λιτότητα και περικοπές δεν πρόκειται να πάρουν τα μέτρα που χρειάζεται για την προστασία των δασών. Για να αυξηθούν οι δαπάνες, για να γίνουν προσλήψεις, κοκ. χρειάζεται να παλέψει το εργατικό και νεολαιίστικο κίνημα, με εκδηλώσεις διαμαρτυρίας, και με εργατικές κινητοποιήσεις. Χρειάζεται σύγκρουση με τα συμφέροντα του κεφαλαίου και των πολιτικών του εκπροσώπων.
——-
Δασοκτόνοι νόμοι…
Από το 1979 ΝΔ και ΠΑΣΟΚ έχουν αποχαρακτηρίσει τις εκατομμύρια στρέμματα δασικών εκτάσεων της χώρας και έχουν νομιμοποιήσει κάθε είδους καταπάτηση. Κάθε κυβέρνηση ανταγωνίζεται την προηγούμενη στη χαλάρωση της νομοθεσίας για την προστασία των δασών, στον αποχαρακτηρισμό δασικών εκτάσεων και στο χάρισμα φιλέτων δασικής γης στους οικοδομικούς και αγροτικούς συνεταιρισμούς, στις τουριστικές επιχειρήσεις και την εκκλησία. Σήμερα ΝΔ και ΠΑΣΟΚ διαρρηγνύουν τα ιμάτια τους ότι ενδιαφέρονται για το περιβάλλον, ωστόσο οι νομοθεσίες που πέρασαν τις τελευταίες δεκαετίες αποκαλύπτουν με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο τις πραγματικές τους διαθέσεις και πολιτικές.
1979 – κυβέρνηση ΝΔ
Ο Νόμος 998/1979 επέτρεπε την ένταξη των δασών και των δασικών εκτάσεων στην οικιστική περιοχή και την οικοδόμηση τους σε ποσοστό 10%. Την ίδια στιγμή, νομιμοποιούσε την αγορά δασικών ή αναδασωτέων εκτάσεων που ανήκαν στην εκκλησία από οικοδομικούς συνεταιρισμούς και εξαιρούσε από την δασοπροστασία ιδιόκτητους “διασωθέντες αγρούς” με υπεύθυνη δήλωση του ενδιαφερόμενου ότι ήταν καλλιεργήσιμα εδάφη εως το 1940.
Αποτέλεσμα: 15εκ. στρ. δεν προστατεύονται πια από τη δασική νομοθεσία!
1987 – κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ
Ο Νόμος 1734/1978 επέτρεπε τον αποχαρακτηρισμό δασικών εκτάσεων (από τους κατά τόπου νομάρχες) μέσω της μετονομασίας τους σε “βοσκοτόπια”. Τα “βοσκοτόπια” στην συνέχεια μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για γεωργική εκμετάλλευση, δημιουργία νέων οικισμών ή επέκταση παλιών, για χώρους απορριμμάτων ή για το χτίσιμο εκκλησιών και μοναστηριών.
Αποτέλεσμα: 52εκ. στρέμματα δασικών εκτάσεων αλλάζουν χρήση!
2001 – Κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ
Η αναθεώρηση του άρθρου 24 του Συντάγματος που έγινε το 2001 επέτρεπε την αλλαγή χρήσης δασών για λόγους “εθνικής οικονομίας” και “δημόσιου συμφέροντος”. Τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα μπορούσαν λοιπόν, σε συννε-νόηση με την κυβέρνηση, να εξαφανίζουν δασικές εκτάσεις για να κάνουν ένα έργο “δημόσιου συμφέροντος”. Επίσης καθώς ο νόμος νομιμοποιούσε τις αγοραπωλησίες “αγροκτημάτων” με άγρια δέντρα που δεν εφάπτονται με δημόσιο δάσος ή δασική έκταση, όποιος ήθελε να πουλήσει το αγρόκτημα του, το μόνο που είχε να κάνει είναι να ξεφορτωθεί το δάσος που εφαπτόταν με την περιουσία του.
2003 – Κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ
Ο νόμος 3208/2003 περιόριζε τραγικά την έννοια του δάσους και κατά συνέπεια και τον αριθμό των προστατευόμενων εκτάσεων.
– Ως δασικές εκτάσεις ορίζονται οι περιοχές που καλύπτονται σε ποσοστό 25% από δέντρα – αντί 15% που ίσχυε προηγουμένως και 10% που ισχύει στην Ε.Ε.
– Ως δάσος ορίζονται περιοχές που καλύπτονται σε ποσοστό 30% από δέντρα.
– Κορυφές που βουνών και άβατες πλαγιές που δεν καλύπτονται από δασική βλάστηση δεν χαρακτηρίζονται πια ως δασικές (οπότε γίνονται ωραιότατα λουξ ξενοδοχεία και χιονοδρομικά) Αποτέλεσμα: 1/3 των δασικών εκτάσε-ων τΠζ χώρας αποχαρακτηρίζονται!
2006 – Κυβέρνηση ΝΔ
Η αναθεώρηση των άρθρων 24 και 117 του Συντάγματος που προωθούσε πέρισυ η κυβέρνηση Καραμανλή δεν πέρασε. Το φοιτητικό κίνημα παλεύοντας ενάντια στην αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγ-ματος κατάφερε να σώσει και τα άρθρα 24 και 117. Τί είχε όμως υπόψην η ΝΔ και τι θα επιδιώξει να περάσει στο μέλλον; Οι προτάσεις της έκθεσης ήταν οι εξής:
1. Προτείνεται η προστασία των εκτάσεων που είχαν χαρακτηριστεί δασικές από το 1975 και έπειτα.
Με την πρόταση αυτή νομιμοποιούνται όλες οι καταπατήσεις που έγιναν πριν το 1975 και ακυρώνονται όλες οι δικαστικές αποφάσεις σε βάρος αυτών των καταπατητών. Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση γνωρίζει ότι δεν υπάρχει αεροφωτογράφιση που να καλύπτει όλη τη χώρα το 1975. Η πρώτη κοντινότερη έγινε στα μέσα της δεκαετίας του ’90. Οπότε αντικειμενικά κριτήρια για ποιες περιοχές ήταν ή δεν ήταν δασικές εκτάσεις το 1975 δεν υπάρχουν. Ή θα πρέπει να βασιστούν στις αεροφωτογραφίες της δεκαετίας του 90 ή στις “καταθέσεις” και “βεβαιώσεις” κοινοταρχών, δημάρχων κοκ. Η ακόμα μεγαλύτερη συρρίκνωση των δασών είναι λοιπόν βέβαιη.
2. Ο χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασμός, εντάσσεται στους λόγους “εθνικού συμφέροντος” που επιτρέπουν την αλλαγή χρήσης των δασικών εκτάσεων.
Οποιοσδήποτε οικισμός μπορεί έτσι να αναπτυχθεί ή να επεκταθεί μέσα σε δασική έκταση.
3. “…Η αρχή της “βιώσιμης ανάπτυξης” επιβάλλει μεν τη διαφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος και για τις ερχόμενες γεννεές, χωρίς όμως να αποκλείει την αξιοποίηση του, δηλαδή τη λήψη εκείνων των μέτρων που είναι σε κάθε περίπτωση αναγκαία για την περαιτέρω ανάπτυξη, ιδίως οικονομική, της παρούσας γενεάς…”
Στο όνομα της “οικονομικής ανάπτυξης” της παρούσας γενιάς εξαλείφεται κάθε μέτρο προστασίας των δασών. Επιχειρήσεις κάθε είδους θα μπορούν να “αξιοποιούν” τα δάση χτίζοντας καζίνο, ξενοδοχεία, χιονοδρομικά κέντρα, πολυτελείς οικισμούς κοκ.
—–
Για τα άρθρα του Συντάγματος βλ.
http://www.parliament.gr/politeuma/syntagma
Για τις νομοθεσίες: www.iospress.gr & την εισήγηση του Δασολόγου Βασίλη Πετρέλη το Μάρτη του 2007 στο Δικηγορικό Σύλλογο Θεσ/νίκης.
…και η αξιοποίηση τους
* Όταν δασικές εκτάσεις συνεχώς αποχαρακτηρίζονται…
* Όταν μετά από πυρκαγιές τεράστιες εκτάσεις εξαιρούνται της αναδάσωσης…
Στην Αττική, την περίοδο 1991 – 2005, για κάθε 11 στρέμματα δάσους που καίγονταν αναδασωνόταν μόνο το 1! Σε όλη την Ελλάδα, την περίοδο 1982-1998, για κάθε 9 στρέμματα δάσους που καίγονταν αναδασωνόταν μόνο το 1! (Ριζοσπάστης 8/7/2007). Ακόμα και στην Πάρνηθα, πριν καλά καλά σβήσει η φωτιά, η κυβέρνηση εξαίρεσε από την αναδάσωση 62 στρ. και τα χάρισε στο Καζίνο!
* …και στην συνέχεια χτίζονται μέσα σε αυτές αυθαίρετα που ουδέποτε κατεδαφίζονται…
Σήμερα στα ελληνικά δάση υπάρχουν περίπου 150.000 αυθαίρετα (Τα Νέα 15/6/2007)
* …αλλά αντιθέτως μετά από ένα διάστημα νομιμοποιούνται και μπαίνουν στα σχέδια πόλης…
π.χ. ΣτονΑγιο Στέφανο Αττικής, δασικές εκτάσεις έχουν ενταχθεί κανονικότατα στο σχέδιο πόλης. Μια πόλη μεγάλωσε προς το δάσος, εκατοντάδες οικοδομικές άδειες εκδόθηκαν νομίμως, χωρίς να συμβεί το παραμικρό. (Ελευθεροτυπία 28/07/07)
* Όταν προστατευόμενες περιοχές δίνονται για “οικονομική αξιοποίηση” και “ανάπτυξη”…
πχ. 2.500 στρέμματα δημοσίας προστατευόμενης περιοχής Ν3ΐυΓ3 στη Ζα-χάρω δόθηκαν προς εκμετάλλευση. Η δικαιολογία ψ’ αυτό το ξεπούλημα εξπρές ήταν η άμεση ανακούφιση των πυροπαθών (Ελευθεροτυπία 14/09/07)
* Όταν δεν καταρτίζεται εθνικό κτηματολόγιο και δασολόγιο και έτσι κανείς δεν ξέρει ποιες εκτάσεις είναι δασικές και σε ποιόν ανήκουν… …και μπορεί ο καθένας, καίγοντας πρώτα τον τόπο και στην συνέχεια φέρονται μερικούς πληρωμένους μάρτυρες, να διεκδικεί όποια δασική έκταση θέλει για αγροτική καλλιέργεια, βοσκοτόπια, οικοδόμηση κοκ.
Τότε είναι φυσιολογικό οι κάθε είδους καταπατητές και κερδοσκόποι να οργιάζουν. Πώς και γιατί να σταματήσουν όταν κάθε καταπάτηση και διεκδίκηση τελικά επιβραβεύεται;
Διεκδικούμε
=> Να μην αναθεωρηθούν τα άρθρα 24 και 117 του Συντάγματος
=> Κατάργηση όλων των δασοκτόνων νόμων, νέων και παλιότερων.
=> Να παλέψουμε για κατεδάφιση όλων των αυθαιρέτων που βρίσκονται μέσα σε δασικές εκτάσεις.
=> Σκληρές ποινές στους κάθε λογής καταπατητές
=> Κατάρτιση εθνικού κτηματολογίου και δασολογίου
=> Να διεκδικήσουμε τη μετατροπή όλων των δασών και δασικών εκτάσεων σε δημόσια περιουσία και τον αποκλεισμό κάθε απαίτησης από την εκκλησία ή ιδιωτικά συμφέροντα για οποιασδήποτε μορφής εμπορική εκμετάλλευση και κερδοσκοπία.