Όλη η διαδικασία για την εκλογή νέου αρχηγού στο ΠΑΣΟΚ μόνο «συμμετοχική δημοκρατία» δεν θυμίζει. Ίντριγκες, αλληλοϋβριζόμενα δημοσίως στελέχη, καταγγελίες για «συνωμότες» και «υπονομευτές», τεράστια κινητοποίηση μηχανισμών και μια διαδικασία στην οποία κανείς δεν θα γνωρίζει το εκλογικό σώμα το οποίο θα ψηφίσει τον αρχηγό.

Η πολιτική αντιπαράθεση θέσεων και προγραμμάτων είναι εκκωφαντικά απούσα.

Οι γενικολογίες και τα ευχολόγια τύπου «για μια δίκαιη κοινωνία» -λες και κάποιος θα μπορούσε να δηλώνει πως αγωνίζεται για μια άδικη κοινωνία- στην πραγματικότητα προσπαθούν να κρύψουν το γεγονός ότι το ΠΑΣΟΚ έχει σαν υποψήφιους αρχηγούς 3 στελέχη που έχουν εφαρμόσει δεξιά πολιτική.

Και πώς να ήταν διαφορετικά άλλωστε αφού συνολικά το κόμμα έχει πάει τόσο δεξιά που οι διαφορές του με τη ΝΔ είναι δυσδιάκριτες, κάτι που το αναγνωρίζει το 69% αυτών που το ψήφισαν στις πρόσφατες εκλογές ( έρευνα της VPRC, K. Eλευθεροτυπία 23.9.07)

Που διαφωνούν;

Γ. Παπανδρέου, Βενιζέλος και Σκανδαλίδης αλληλοκατηγορούνται για τα αίτια της ήττας και το ποιος είναι δεξιός και ποιος αριστερός όταν και οι 3 έχουν διατελέσει υψηλόβαθμα στελέχη και υπουργοί όλων των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ που εφάρμοσαν αντιλαϊκές πολιτικές. Και οι 3 ψήφισαν το πρόγραμμα και την ιδεολογική διακήρυξη στο τελευταίο συνέδριο του 2005. Και οι 3 ψήφισαν το κυβερνητικό πρόγραμμα που έφτιαξε η Α. Διαμαντοπούλου παραμονές εκλογών.

Ουσιαστικές πολιτικές διαφορές δεν έχουν μεταξύ τους. Και το ξέρουν. Γι αυτό και η διαδικασία εξελίσσεται με βάση το ύφος, το ήθος και τα προσωπικά χαρακτηριστικά των υποψηφίων. Οι αντιφάσεις των δημοσκοπήσεων εκεί οφείλονται. Ο Γ. Παπανδρέου θεωρείται πιο ευγενικός, ειλικρινής και βασικά φέρνει το όνομα του πατέρα του που δημιουργεί αυταπάτες για επιστροφή στο ΠΑΣΟΚ της δεκαετίας του 70. Όμως δεν είναι δυναμικός και καλός ομιλητής άρα δεν μπορεί να νικήσει τον Καραμανλή. Ο Β. Βενιζέλος θεωρείται καλός ρήτορας και δυναμικός, μπορεί να νικήσει τον Καραμανλή αλλά είναι εξουσιομανής και αλαζονικός.

Προσωπικά χαρακτηριστικά αντί ιδεολογίας

Η βάση του ΠΑΣΟΚ ταλαντεύεται ακριβώς γιατί κανένας δεν μπορεί να δημιουργήσει ένα σαφές ιδεολογικοπολιτικό ρεύμα και όλοι κρίνονται με βάση δευτερεύοντα προσωπικά χαρακτηριστικά. Τα ΜΜΕ σιγόνταραν αρχικά τον Β. Βενιζέλο, όπως το 2004 «έσπρωχναν» τον Γ. Παπανδρέου βλέποντας ότι με τον Γιώργο αρχηγό το ΠΑΣΟΚ είχε ήδη χάσει 4 εκλογικές μάχες και είχε πέσει στο χαμηλότερο εκλογικό του ποσοστό μετά το 1977. Από την άλλη γρήγορα ο Βενιζέλος φρόντισε να χύσει την καρδάρα με το γάλα με την υπεροψία, τις δηλώσεις τύπου «εγώ ως μελλοντικός ηγέτης της παράταξης σας συγχωρώ» στο επεισόδιο με τον καφέ έξω από τη Χ. Τρικούπη και τη σύμπλευση με τον Κ. Σημίτη στον οποίο οι Παπανδρεϊκοί προσπαθούν να φορτώσουν όλο το ανάθεμα για τις ήττες του ΠΑΣΟΚ.

Ο Σημίτης ολοκλήρωσε τη δεξιά στροφή

Είναι αλήθεια ότι επί αρχηγίας Σημίτη ολοκληρώθηκε η δεξιά στροφή και η ολοκληρωτική παράδοση του ΠΑΣΟΚ στο κεφάλαιο. Όμως αυτή η πορεία είχε ξεκινήσει από πολύ νωρίτερα από τον ίδιο τον Α. Παπανδρέου. Όσοι μιλούν με νοσταλγία για τον Ανδρέα ξεχνούν ότι αυτός τοποθέτησε για πρώτη φορά το Σημίτη σαν υπουργό Οικονομίας μετά τη νίκη στις εκλογές του 1985, προκειμένου να εφαρμόσει ένα σκληρό πρόγραμμα λιτότητας που ξεκίνησε από τότε και διαρκεί μέχρι σήμερα.

Διάσπαση;

Το σενάριο της διάσπασης του ΠΑΣΟΚ ακούγεται και πάλι πολύ έντονα έπειτα από το συνέδριο του 1996. Και είναι αλήθεια ότι με βάση το σκηνικό που διαμορφώνεται κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει κάτι τέτοιο.

Ωστόσο το πιο πιθανό είναι ότι η προσμονή της εξουσίας θα ενώσει τις αντιμαχόμενες φατρίες. Κανείς δεν θέλει να είναι αρχηγός ενός κόμματος που δεν θα έχει πιθανότητα εξουσίας με ότι αυτό συνεπάγεται. Το όλον ΠΑΣΟΚ που επικαλείται συχνά ο Βενιζέλος μεταφράζεται ότι μόνο ενωμένοι μπορούμε να ξαναγίνουμε κυβέρνηση.

Επικαλούνται την αριστερά όχι γιατί θέλουν να κάνουν πραγματική αριστερή στροφή αλλά γιατί είδαν ότι στις πρόσφατες εκλογές το ΠΑΣΟΚ έχασε ένα σημαντικό μέρος των ψηφοφόρων του προς το ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ.

Δύο σε ένα

Το ΠΑΣΟΚ έτσι κι αλλιώς μετά την εκλογή αρχηγού θα είναι ένα κόμμα 2 σε 1.

Αν κερδίσει ο Γ. Παπανδρέου θα βρίσκεται σε διαρκή σύγκρουση με τους βενιζελικούς, ειδικά αν η διαφορά είναι μικρή και το αποτέλεσμα υπό αμφισβήτηση. Αν κερδίσει ο Βενιζέλος θα είναι αρχηγός ενός κόμματος του οποίου δεν ελέγχει το μηχανισμό. Σε τελική ανάλυση το αποτέλεσμα των επόμενων εκλογών θα κρίνει την έκβαση της εσωκομματικής μάχης. Αν το ΠΑΣΟΚ κερδίσει όποιος και αν είναι αρχηγός θα πάρει παράταση ζωής. Αν χάσει τα μαχαίρια θα βγουν ξανά από τις θήκες τους.

Η Σοσιαλδημοκρατία είναι στην υπηρεσία του κεφαλαίου

Ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ, που εξακολουθεί να το ψηφίζει σαν το λιγότερο κακό σε σχέση με τη ΝΔ, δεν πρέπει να περιμένει ότι το κόμμα θα ξαναγίνει όπως παλιά, όποιος και να βγει αρχηγός. Κάποια -φραστικά κυρίως- κλικ προς τα αριστερά είναι το μάξιμουμ στο οποίο μπορεί να φτάσει. Σήμερα το ΠΑΣΟΚ είναι μέρος μιας διαδικασίας σε διεθνές επίπεδο που έχει φέρει την ηγεσία της σοσιαλδημοκρατίας στο στρατόπεδο της αστικής τάξης.

«Σοσιαλιστές» όπως ο Σρέντερ, η Ρουαγιάλ, ο Γκονζάλες, κλπ κι «εργατικοί» όπως ο Μπλερ, δεν έχουν καμία σχέση με τους εργαζόμενους και τους φτωχά λαϊκά στρώματα. Ζουν πλουσιοπάροχα, είναι δεμένοι με χιλιάδες νήματα και εξαρτήσεις με το κεφάλαιο, εφαρμόζουν πολύ αποτελεσματικά τις αντεργατικές πολιτικές που επιτάσσει το κατεστημένο και διόλου τυχαία είναι περιζήτητοι από τους πιο αντιδραστικούς καπιταλιστικούς θεσμούς όταν μείνουν χωρίς δουλειά. Στέλεχος της GAZ PROM ο Γ. Σρέντερ, πρόεδρος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ο Ντομινίκ Στρος Καν, υπουργός εξωτερικών του Σαρκοζί ο Μ. Κουσνέρ, συντονιστής για τη Μ. Ανατολή ο Τ. Μπλερ.

Ο δρόμος για την αναγέννηση του κινήματος σήμερα βρίσκεται έξω από το ΠΑΣΟΚ. Οι ανιδιοτελείς αγωνιστές δεν έχουν τίποτα πλέον να κάνουν μέσα στο κόμμα πέρα από το να είναι «αυλή» των υποψηφίων. Η λύση βρίσκεται στην αριστερά και στα κινήματα που παρά τα προβλήματά τους συσπειρώνουν ότι πιο προοδευτικό, μαχητικό και αξιόλογο δυναμικό υπάρχει στην κοινωνία.

Μερικά από τα “επιτεύγματα” των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ 1995-2004

– Ιδιωτικοποίησε 7 από τις 10 κρατικές τράπεζες

– Προχώρημα της ιδιωτικοποίησης του ΟΤΕ και μέρους της ΔΕΗ

– Ξεπούλημα των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά, των Ελληνικών Πετρελαίων κ.α.

– Σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου

– Αντιδραστικές ρυθμίσεις στο Ασφαλιστικό (νόμοι Γιαννίτση, Ρέππα κ.α)

– Παραπέρα υποβάθμιση της δημόσιας παιδείας (νόμοι Αρσένη κ.α)

– Ολοκληρωτική υπόσκαψη της δημόσιας Υγείας (νόμοι Παπαδόπουλου, ιδιωτικά ιατρεία στα δημόσια νοσοκομεία)

Τάκης Γιαννόπουλος

————————-