Του Vincent Kolo, Hong Kong. Μετάφραση: Μαρία Μπουτζαρέλου
Ο στρατός και χιλιάδες αστυνομικοί στάλθηκαν στην Λάσα, την πρωτεύουσα του Θιβέτ, έπειτα από τις πιο σοβαρές διαδηλώσεις των τελευταίων 20 χρόνων ενάντια στην κινέζικη κυριαρχία. Περισσότεροι από 80 άνθρωποι έχασαν την ζωή τους και εκατοντάδες τραυματίστηκαν σύμφωνα με ομάδες εξόριστων Θιβετιανών, ενώ την ίδια στιγμή πηγές της Αυτόνομης Επαρχίας του Θιβέτ υπολογίζουν πως οι νεκροί είναι 16. Οι διαδηλώσεις ξεκίνησαν στις αρχές του Μάρτη και εξελίχθηκαν σε σοβαρές συγκρούσεις στην Λάσα, και σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, περισσότερα από 300 σπίτια και καταστήματα κάηκαν. Στην συνέχεια οι διαδηλώσεις εξαπλώθηκαν και στην επαρχία. Στην Λάσα έγιναν έλεγχοι από σπίτι σε σπίτι για την εξιχνίαση «ταραχοποιών στοιχείων» και παράλληλα τα ΜΜΕ υποστήριζαν πως αυτή η επιχείρηση σκοπό έχει να πατάξει τις αποσχιστικές τάσεις που ζητούν την αυτονομία του Θιβέτ.
Ωστόσο, είναι δύσκολο να σχηματίσουμε πλήρη εικόνα για τα γεγονότα στο Θιβέτ εξαιτίας της λογοκρισίας που επέβαλε το κινέζικο καθεστώς. Οι ξένοι δημοσιογράφοι έχουν εκδιωχθεί από την περιοχή ενώ σε πολλές περιπτώσεις έχει κατασχεθεί υλικό από τις κινεζικές αρχές. Η λογοκρισία φυσικά αφορά και το διαδίκτυο όπου πλέον το Θιβέτ απλά δεν υπάρχει πια…
Με τους Ολυμπιακούς αγώνες να είναι μόλις λίγους μήνες μακριά, το κινέζικο καθεστώς προσπάθησε να καταστείλει άμεσα τις διαδηλώσεις, υποτιμώντας το ενδεχόμενο να ξεκινήσει παγκόσμιο κίνημα αλληλεγγύης. Άλλωστε, η διεθνής οικονομία εξαρτάται όλο και περισσότερο από την Κίνα με αποτέλεσμα οι ΗΠΑ, η ΕΕ και άλλες κυβερνήσεις να εκφράσουν μεν την «ανησυχία» τους, από την άλλη όμως να φροντίσουν να εφησυχάσουν το Πεκίνο λέγοντας πως η κατάσταση στο Θιβέτ δεν θα επηρεάσει καθόλου τις μεταξύ τους σχέσεις.
Η κινέζικη οικονομία μπορεί να ανθεί, ωστόσο, η κατάσταση που βιώνει ο πληθυσμός του Θιβέτ είναι διαφορετική. Οι νέοι, που κατά κύριο λόγω προέρχονται από την επαρχία όπου τα 3/4 του πληθυσμού είναι Θιβετιανοί, στην Λάσα έρχονται αντιμέτωποι με δύσκολες συνθήκες διαβίωσης, με διακρίσεις, με αστυνομική παρενόχληση. Έτσι, παρά τη θεαματική ανάπτυξη στον τομέα των κατασκευών, και παρά τους ρυθμούς ανάπτυξης που έφταναν το 13,8% πέρυσι, η Αυτόνομη Επαρχία του Θιβέτ βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες με την μεγαλύτερη άνιση κατανομή εισοδήματος, με τους Θιβετιανούς να βρίσκονται στον πάτο. Την στιγμή που εύποροι κινέζοι Χαν κυκλοφορούν με ακριβά αυτοκίνητα στην Λάσα, οι Θιβετιανοί είναι αναγκασμένοι να στραφούν πολλές φορές ακόμα και στο έγκλημα και την πορνεία.
Ο ρόλος του εξόριστου Δαλάι Λάμα
Το Πεκίνο ισχυρίζεται πως η «κλίκα» του Δαλάι Λάμα πυροδότησε τις διαδηλώσεις. Ωστόσο, η πραγματικότητα απέχει για μια ακόμα φορά από αυτές τις κατηγορίες. Εδώ και χρόνια η εξόριστη κυβέρνηση του Θιβέτ προσπαθεί να προσεγγίσει το Πεκίνο στην βάση πρότασης για περισσότερη αυτονομία του Θιβέτ και όχι για την ανεξαρτησία. Η άποψη της «μέσης λύσης» που εκφράζει ο Δαλάι Λάμα δεν βρίσκει σύμφωνο μεγάλο κομμάτι των Θιβετιανών και ιδιαίτερα της νεολαίας. Ο εξόριστος ηγέτης έχει προσπαθήσει να κερδίσει την υποστήριξη ξένων κυβερνήσεων, των Ηνωμένων Εθνών και άλλων καπιταλιστικών οργανισμών προκειμένου να ασκήσει πιέσεις στο καθεστώς του Πεκίνου. Εύκολα καταλαβαίνει κανείς το αδιέξοδο αυτής της στρατηγικής μιας και οι κυβερνήσεις και οι επιχειρηματικοί κύκλοι ανταγωνίζονται για το ποιος θα έχει καλύτερες σχέσεις με την Κίνα με αντάλλαγμα οικονομικά πλεονεκτήματα. Η οργή και η αγανάκτηση των Θιβετιανών καλλιεργούταν καθημερινά μέσα από τις δύσκολες συνθήκες διαβίωσης υπό την κυριαρχία των κινέζων Χαν και από το αίσθημα της προδοσίας και της εγκατάλειψης από την εξόριστη κυβέρνηση.
Το καθεστώς της Κίνας επέκρινε τις διαδηλώσεις για την βία που άσκησαν και παρουσίασε τους διαδηλωτές σαν ρατσιστές που εξαπέλυσαν πογκρόμ εναντίον των Κινέζων Χαν. Με αυτό το πρόσχημα προσπάθησε να αποφύγει την κριτική για την καταπίεση στο Θιβέτ και την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Αυτές οι πρακτικές είναι οι ίδιες που εφαρμόζονται ενάντια στις διεκδικήσεις και τους αγώνες των εργαζομένων και αγροτών Κινέζων Χαν. Και αυτός είναι ο λόγος που πρέπει να απαιτούμε να σταματήσει η καταπίεση στο Θιβέτ και να αποσυρθούν οι αστυνομικές δυνάμεις και οι στρατιωτικές μονάδες.
Δεν μπορούμε παρά να υπερασπιστούμε το δικαίωμα των Θιβετιανών να ορίσουν το μέλλον τους, συμπεριλαμβανομένου και του δικαιώματος στην ανεξαρτησία, με κατοχύρωση των δικαιωμάτων των μειονοτήτων στο Θιβέτ.
Οι Θιβετιανοί θα πρέπει να αξιοποιήσουν την εμπειρία από τα παλαιότερα κινήματα στο Θιβέτ όπως τους αγώνες ενάντια στην φεουδαρχία. Ωστόσο, η εθνική ανεξαρτησία πάνω σε καπιταλιστική βάση σε καμία περίπτωση δεν θα μπορέσει να λύσει τα καθημερινά τους προβλήματα. Ακόμα και η πρόταση του Δαλάι Λάμα για περισσότερη αυτονομία στο Θιβέτ δεν είναι υπό διαπραγμάτευση από το καθεστώς της Κίνας καθώς κάτι τέτοιο θα άνοιγε το κουτί της Πανδώρας και για άλλες επαρχίες της Κίνας που θα ζητούσαν την αυτονομία τους.
Για να μπορέσει να αντιμετωπίσει μια υπερδύναμη όπως είναι αυτή την στιγμή η Κίνα, και ιδιαίτερα όταν η στάση της απέναντι στο Θιβέτ δεν δέχεται κριτική από της κυβερνήσεις ανά τον κόσμο, οι Θιβετιανοί θα πρέπει να συνδέσουν τον αγώνα τους για τα βασικά δημοκρατικά δικαιώματα και την λήξη της κινέζικης στρατιωτικής κατοχής με τους αγώνες των κινέζων εργατών που βιώνουν την υπερεκμετάλλευση. Θα πρέπει να αναπτυχθούν δεσμοί ανάμεσα σε αυτούς τους αγώνες ενάντια στον κοινό καταπιεστή και να διεκδικήσουν από κοινού τις ίδιες ελευθερίες.
Ο σοσιαλισμός δεν έχει τίποτα κοινό με τις μονοκομματικές και γραφειοκρατικές δικτατορίες του Μάο και του Στάλιν, πόσο μάλλον με τους νεοφιλελεύθερους «κομμουνιστές» που κυβερνούν τώρα την Κίνα.