Του Θόδωρου Μαράκη
«…πραγματικά πλούσιο είναι ένα έθνος που δουλεύει 6 αντί για 12 ώρες»
Καρλ Μαρξ
Αφορμή γι’ αυτό το άρθρο αποτέλεσε η παρακάτω είδηση. Σύμφωνα με έκθεση που παρουσιάστηκε στο παγκόσμιο οικονομικό φόρουμ στο Νταβός, με θέμα: «Το μέλλον των θέσεων εργασίας κατά την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση» (που καλύπτει τη ρομποτική, την νανοτεχνολογία, την τρισδιάστατη εκτύπωση και τη βιοτεχνολογία) μέχρι το 2020 (σημ: δηλαδή μέσα στα επόμενα 4 χρόνια!) υπολογίζεται ότι θα χαθούν πάνω από 5 εκατομμύρια θέσεις εργασίας, εξ αιτίας των εξελίξεων στους τομείς γενετικής, τεχνητής νοημοσύνης και ρομποτικής καθώς και άλλων τεχνολογικών εφευρέσεων.
Σημειώνεται ότι τα ευρήματα προέκυψαν από έρευνα σε 15 οικονομίες που απασχολούν 1,9 δις εργαζόμενους η περίπου το 65% του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού.
Αυτό σημαίνει ότι οι άνεργοι στον πλανήτη θα ξεπεράσουν τα 210 εκατομμύρια. Ήδη σήμερα έχουνε φτάσει τα 202 εκατ. από 169 εκατ. που ήταν το 2007 πριν την περίοδο της μεγάλης κρίσης.
Η μάχη του ανθρώπου με τη φύση και η πάλη των τάξεων
Ο άνθρωπος από την πρώτη στιγμή της ύπαρξής του στον πλανήτη, για να μπορεί να επιβιώνει έδινε μάχες με τα στοιχεία της φύσης και προσπαθούσε να τα καθυποτάξει. Αυτή η ενστικτώδη δράση τον έσπρωχνε στο να κατασκευάσει εργαλεία, μέσα παραγωγής. Η ανάπτυξη των μέσων παραγωγής τον βοηθούσε να ελευθερώνεται από τα στοιχεία της φύσης, να αντιμετωπίζει τα φαινόμενα, να γίνει ο κυρίαρχος του πλανήτη Γη και να φιλοδοξεί να πατήσει και σε άλλους πλανήτες. Όμως η συντριπτική πλειοψηφία της ανθρώπινης κοινωνίας παρέμενε και εξακολουθεί παραμένει κάτω από τη σκλαβιά της ατομικής ιδιοκτησίας των μέσων παραγωγής από τους λίγους επικυρίαρχους: δούλος, πληβείος, δουλοπάροικος και εργάτης, ανάλογα με την ιστορική εποχή. Σαν αποτέλεσμα η πλειοψηφία της ανθρώπινης κοινωνίας ζούσε και εξακολουθεί να ζει με στερήσεις, την πείνα, την εξαθλίωση και την ανεργία επειδή ο πλούτος συσσωρεύονταν σ’ αυτούς που κατείχαν τα μέσα παραγωγής.
Είναι αλήθεια ότι:
«Η ιστορία όλων των ως τα τώρα κοινωνιών είναι ιστορία των ταξικών αγώνων.
Ελεύθερος και δούλος, πατρίκιος και πληβείος, βαρόνος και δουλοπάροικος, μάστορας και κάλφας, με μια λέξη καταπιεστής και καταπιεζόμενος, βρίσκονται σε ακατάπαυστη αντίθεση μεταξύ τους, έκαναν ένα αδιάκοπο αγώνα, πότε καλυμμένο, πότε ανοιχτό, έναν αγώνα που τελείωνε κάθε φορά με τον επαναστατικό μετασχηματισμό ολόκληρης της κοινωνίας ή με την από κοινού καταστροφή των τάξεων που αγωνίζονταν».
(Κ. Μαρξ, Κομμουνιστικό Μανιφέστο)
Η βάση αυτού του αδιάκοπου αγώνα ήταν το ασφυκτικό πλαίσιο που οι υφιστάμενες παραγωγικές σχέσεις δημιουργούσαν στην ανάπτυξη των μέσων παραγωγής, με αποτέλεσμα να σταματά η πρόοδος και η ευημερία της κοινωνίας.
Καπιταλισμός
Στην εποχή μας, την εποχή του καπιταλισμού, που έχει ήδη ζωή τριών αιώνων, η ανάπτυξη της τεχνολογίας, των μέσων παραγωγής, δεν έχει προηγούμενο σ’ όλη την μακραίωνη ιστορία της ανθρωπότητας. Μιλάμε για τεχνολογικές επαναστάσεις. Γιατί σύμφωνα με το Κομμουνιστικό Μανιφέστο (που εξακολουθεί να είναι επίκαιρο):
«Η αστική τάξη δεν μπορεί να υπάρχει χωρίς να επαναστατικοποιεί αδιάκοπα τα εργαλεία παραγωγής (….) Η συνεχής ανατροπή της παραγωγής, ο αδιάκοπος κλονισμός όλων των κοινωνικών σχέσεων, η αιώνια αβεβαιότητα και κίνηση, διακρίνουν την αστική εποχή από όλες τις προηγούμενες».
Οι τεχνολογικές επαναστάσεις δημιούργησαν στην εποχή του κεφαλαίου πλούτο εκατό φορές πιο πολύ από όσο μπόρεσε ο άνθρωπος να δημιουργήσει κατά την προηγούμενη μακραίωνη ύπαρξή του επί της Γης. Αλλά αυτό ο πλούτος είναι συγκεντρωμένος στους 62 ανθρώπους[1] που κατέχουν τόσο πλούτο όσο 3,5 δισ. άνθρωποι.
Η ανάπτυξη της τεχνολογίας δεν βελτίωσε τη ζωή των ανθρώπων. Δεν τους απελευθέρωσε από τα δεσμά της εργασίας, δεν αύξησε τον ελεύθερο χρόνο, δεν εξάλειψε την φτώχεια, δεν εξάλειψε την ανεργία, δεν αύξησε τους μισθούς. Η εκμετάλλευση της ανεργίας έφερε την μαύρη εργασία, την μερική απασχόληση, τις ελαστικές μορφές εργασίας με τους μισθούς πείνας. Η ανάπτυξη της τεχνολογίας δεν εξάλειψε τους πολέμους και την μετανάστευση. Αντίθετα βελτίωσε τα όπλα καταστροφής.
Η απάντηση του μαζικού κινήματος
Ποια πρέπει να είναι η απάντηση του εργατικού και λαϊκού κινήματος στην διόγκωση της ανεργίας εξ αιτίας της κρίσης, εξ αιτίας της ανάπτυξης της τεχνολογίας; Κατ’ αρχήν ΔΟΥΛΕΙΑ ΛΙΓΟΤΕΡΗ, ΔΟΥΛΕΙΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ.
Αυτό σημαίνει ότι για την επιβίωση της κοινωνίας πρέπει να επαναφέρουμε δυνατά ξανά στην επιφάνεια την μείωση των ωρών εργασίας. Μείωση των ωρών στο επίπεδο της εξάλειψης της ανεργίας, χωρίς περικοπή μισθών και ημερομισθίων, πλήρη απασχόληση για όλους, κατάργηση της μερικής απασχόλησης.
Η κρίση σημαίνει καταστροφή του υπερσυσσωρευμένου κεφαλαίου και ανεργία, οι επενδύσεις σε σύγχρονη τεχνολογία φέρνουν ανεργία, καπιταλισμός πλέον σημαίνει βαρβαρότητα, γιατί τα μέσα παραγωγής ασφυκτιούν μέσα στα πλαίσια του καπιταλισμού.
Δεν υπάρχει για την πλειοψηφία της κοινωνίας πρόοδος και βελτίωση της ζωής της. Είναι αναγκαίο για την επιβίωση της κοινωνίας να ελευθερώσουμε τα μέσα παραγωγής από τα χέρια του κεφαλαίου να ανήκουν σ’ όλους και σε κανένα, να κοινωνικοποιηθούν. Ο μόνος δρόμος είναι ο Σοσιαλισμός.
_______________________
[1] https://xekinima.org/arthra/view/article/62-atoma-pio-ploysioi-apo-35-dis-anthropoys-1/