Δημοσιεύουμε ανακοίνωση που μοιράζουν οι «Μαχητικές & Ελεύθερες» ενόψει της 8ης Μάρτη παγκόσμιας ημέρας για τα δικαιώματα των γυναικών.
8 Μάρτη παγκόσμια ημέρα για τα δικαιώματα των γυναικών
Συμμετέχουμε στις κινητοποιήσεις – Δυναμώνουμε τους αγώνες
Το 2021 τελείωσε με 19 επίσημα καταγεγραμμένες γυναικοκτονίες.
Το 2022 ξεκίνησε με αλλεπάλληλες υποθέσεις βιασμών και κακοποίησης να βλέπουν το φως της δημοσιότητας. Από την Γεωργία στη Θεσσαλονίκη, μέχρι το κορίτσι του κατηχητικού που βιάστηκε επανειλημμένα από τον παπά. Υποθέσεις που δείχνουν ξεκάθαρα ότι οι γυναίκες που πέφτουν θύματα βιασμού δεν είναι συγκεκριμένου «τύπου» και ότι, όπως λέει και το σύνθημα «οι βιαστές δεν είναι ράτσα ειδική, είναι άντρες καθημερινοί».
Η βία κατά των γυναικών δεν είναι καινούριο φαινόμενο. Χρόνια τώρα έρευνες αποκαλύπτουν πως στην Ελλάδα
- 1 στις 3 γυναίκες έχει πέσει θύμα σωματικής ή/και σεξουαλικής βίας τουλάχιστον μια φορά στη ζωή της,
- 9 στις 10 γυναίκες έχουν παρενοχληθεί σεξουαλικά στο χώρο εργασίας τους
- Κάθε χρόνο διαπράττονται 5.000 βιασμοί, αλλά μόλις 150 ακολουθούν τη νομική οδό.
Παρόμοια είναι η κατάσταση διεθνώς.
Γιατί είναι η βία κατά των γυναικών ένα τόσο μαζικό φαινόμενο;
Γιατί ακόμα και σήμερα η γυναίκα συνεχίζει να θεωρείται στην ουσία κατώτερη από τον άντρα. Και στο σύστημα στο οποίο ζούμε οι «ανώτεροι» και ισχυροί ασκούν με πολλούς τρόπους βία σε αυτούς που θεωρούν κατώτερους και ανίσχυρους (εργοδότες προς εργαζόμενους, ντόπιοι σε μετανάστες, λευκοί σε μαύρους, στρέιτ σε ΛΟΑΤΚΙ, άντρες σε γυναίκες κ.α.).
Οι συνειδήσεις αλλάζουν
Ωστόσο τα τελευταία χρόνια κάτι έχει αρχίσει να αλλάζει. Όλο και μεγαλύτερα κομμάτια της κοινωνίας λένε τα εγκλήματα κατά των γυναικών με το όνομά τους, αντιδρούν και κινητοποιούνται.
Τα κινήματα αυτά δίνουν με τη σειρά τους θάρρος και δύναμη σε όλο και περισσότερες γυναίκες που πέφτουν θύματα βίας να καταγγείλουν δημόσια και να παλέψουν ενάντια στους βιαστές και κακοποιητές τους.
Μέσα από τα κινήματα αυτά έχουμε καταφέρει να ασκήσουμε τέτοιες πιέσεις ώστε να καταδικαστούν μια σειρά γυναικοκτόνοι και βιαστές που διαφορετικά θα γλίτωναν ή θα έπεφταν στα μαλακά (π.χ. υπόθεση Ελένης Τοπαλούδη). Έχουμε καταφέρει να κάνουμε εξαιρετικά δύσκολη τη συγκάλυψη εγκλημάτων όπως ο βιασμός της Γεωργίας Μπίκα (μέχρι στιγμής τουλάχιστον) από μια ομάδα πλουσιόπαιδων, καθώς επίσης και να οδηγηθούν στα δικαστήρια άνθρωποι που θεωρούνταν «ανέγγιχτοι» όπως ο Λιγνάδης, ο Φιλιππίδης κ.α..
Την ίδια στιγμή τα κινήματα επηρεάζουν και αλλάζουν συνειδήσεις ευρύτερα.
Για παράδειγμα για μεγάλα κομμάτια της κοινωνίας η ενδοοικογενειακή βία δεν θεωρείται πια ιδιωτική υπόθεση του ζευγαριού, αλλά έγκλημα σε βάρος των γυναικών, στο οποίο ο περίγυρος, η κοινωνία πρέπει να παρεμβαίνει και το έγκλημα να καταγγέλλεται. Οι γυναικοτονίες και οι βιασμοί δεν αντιμετωπίζονται ως εγκλήματα πάθους, αλλά ως έμφυλα εγκλήματα, χωρίς να δίνεται καμία απολύτως δικαιολογία για τον θύτη.
Ακόμα, πολύ σημαντική μειοψηφία ανδρών, και παλιών αλλά ακόμα περισσότερο νέων, απορρίπτει τα παραδοσιακά πρότυπα «αρρενωπότητας» καταλαβαίνοντας ότι οδηγούν σε συμπεριφορές υποτιμητικές, καταπιεστικές και παραβιαστικές προς τις γυναίκες.
Η δύναμη των κινημάτων είναι τεράστια. Είναι βασικός μηχανισμός στην εξέλιξη των κοινωνιών, που τους επιτρέπουν να κάνουν βήματα και κάτω από κάποιες συνθήκες άλματα προς τα εμπρός.
Μέχρι πριν από 40 χρόνια (το 1982) στο «οικογενειακό δίκαιο» ο άντρας θεωρούταν κεφαλή της οικογένειας με δικαίωμα να αποφασίσει για τα πάντα που αφορούσαν το συζυγικό βίο. Ο νόμος του έδινε τη δυνατότητα να απαγορεύει στη γυναίκα να δουλέψει, να ελέγχει την αλληλογραφία της κοκ.
Μέχρι πριν 70 χρόνια (1952) οι γυναίκες απαγορευόταν να ψηφίσουν στις εκλογές (πλην κάποιων εξαιρέσεων).
Στην πρώτη γυναίκα υφηγήτρια της ιατρικής σχολής Αθηνών, οι φοιτητές φώναζαν «στην κουζίνα, στην κουζίνα». Αρνούνταν να τους κάνει μάθημα μια γυναίκα, με αποτέλεσμα να απολυθεί τελικά από το πανεπιστήμιο.
Όλα αυτά άλλαξαν και η κοινωνία προχώρησε μπροστά μέσα από τους αγώνες και τα κινήματα των γυναικών και των εργαζομένων συνολικά, που διεκδικούσαν ίσα δικαιώματα για γυναίκες και άντρες. Καταλυτικό ρόλο στη γέννηση και στη διαμόρφωση αυτών των ιδεών και αυτών των κινημάτων, έπαιξε η Αριστερά.
Η ανισότητα είναι στη βάση της πάντα οικονομική
Η έμφυλη βία είναι μόνο μια πτυχή που φανερώνει πως απέχουμε πολύ από την πραγματική ισότητα ανδρών και γυναικών.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ, σε παγκόσμιο επίπεδο οι γυναίκες αμείβονται κατά μέσο όρο 32% χαμηλότερα από τους άντρες.
Ακόμα και στην ΕΕ, που θεωρείται η πιο προχωρημένη οντότητα όσον αφορά στην ισότητα των φύλων, το εισόδημα των γυναικών είναι κατά μέσο όρο 14,1% χαμηλότερο από αυτό τον ανδρών.
Την ίδια στιγμή η απλήρωτη εργασία των γυναικών (οικιακές εργασίες, φροντίδα παιδιών, ηλικιωμένων και άρρωστων μελών της οικογένειας) υπολογίζεται ότι ανέρχεται σε 10 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως (γύρω στο 1/8 του παγκόσμιου ΑΕΠ)! Είναι υπηρεσίες που θα έπρεπε στο μεγαλύτερο μέρος τους να παρέχει το κράτος και να πληρώνουν οι εργοδότες και τα ασφαλιστικά ταμεία – στο υπόλοιπο μέρος τους θα πρέπει προφανώς να μοιράζονται ισότιμα σ’ ένα ζευγάρι.
Οι αγώνες μας μονόδρομος
Οι χαμηλότεροι μισθοί και η απλήρωτη εργασία των γυναικών μεταφράζεται σε τεράστια κέρδη για τους μεγαλοεπιχειρηματίες και τις πολυεθνικές που ελέγχουν την οικονομία και κερδοσκοπούν σε βάρος μας. Την ίδια στιγμή η ανισότητα των φύλων κρατά την κοινωνία δέσμια συντηρητικών και οπισθοδρομικών απόψεων, ενισχύει ιδεολογικά την Ακροδεξιά, αποπροσανατολίζει από τα πραγματικά προβλήματα και τον πραγματικό εχθρό στην κοινωνία, απέναντι στον οποίο όλοι οι καταπιεσμένοι και εκμεταλλευόμενοι χρειάζεται να παλεύουμε ενωτικά.
Γι’ αυτό και οι άρχουσες τάξεις καλλιεργούν και αναπαράγουν τεχνητούς διαχωρισμούς μεταξύ των ανθρώπων. Σε αυτούς τους διαχωρισμούς και την καταπίεση των «αδυνάτων» από τους «ισχυρούς» βασίζεται όλο το σύστημα τους.
Η κοινωνία όμως προχωρά μπροστά, το κάνει με αγώνες και κινήματα που αμφισβητούν την τάξη των πραγμάτων, την δύναμη και τις αξίες των ισχυρών. Αυτά τα κινήματα και αυτούς τους αγώνες πρέπει να χτίσουμε σαν γυναίκες των λαϊκών στρωμάτων, και σαν κομμάτι ενός κινήματος όλων των εργαζομένων και καταπιεσμένων αυτής της γης.
Συμμετέχουμε στις κινητοποιήσεις για την 8η Μάρτη – Παγκόσμια ημέρα για τα δικαιώματα των γυναικών.
