Άρτεμις Φύσσα

Συζήτηση: Όλοι είναι ίσοι, αλλά κάποιοι είναι λιγότερο ίσοι απ’ τους άλλους: μέχρι πού φτάνουν τα δικαιώματα των ΛΟΑΤ ανθρώπων;
 

Ομιλητές:

• Παναγιώτης Ανάπαλης
• Κέβιν Χένρι (Kevin Henry)

Σε μια από τις πιο ενδιαφέρουσες και ζωντανές συζητήσεις του φετινού κάμπινγκ του Antinazi Zone/YRE, οι σύντροφοι Παναγιώτης Ανάπαλης και Kevin Henry έθεσαν με το πιο σαφή και προωθητικό τρόπο το ζήτημα των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤ ατόμων, καθώς και τη σχέση, αλλά και τα καθήκοντα που η ριζοσπαστική Αριστερά έχει απέναντί στο ΛΟΑΤ κίνημα.

Ο Παναγιώτης Ανάπαλης, κάνοντας μια σύντομη ιστορική αναδρομή στη γένεση του ΛΟΑΤ κινήματος (γεγονότα Stonewall, 1969) κατέδειξε την αναγκαιότητα της σύνδεσης των ΛΟΑΤ διεκδικήσεων με τον αγώνα τον οποίο δίνει συνολικά η εργατική τάξη: καθόλου τυχαία, άλλωστε, το ΛΟΑΤ κίνημα γεννήθηκε στο τέλος της κινηματικά εύφορης δεκαετίας του 1960, παράλληλα με τα κινήματα για τα αστικά δικαιώματα των Αφροαμερικανών, αλλά και το κίνημα ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ.

Το ΛΟΑΤ κίνημα έμελλε, βεβαίως, να έχει πολύ δρόμο μπροστά του, τόσο όσον αφορά τη νομική κατοχύρωση των ΛΟΑΤ ατόμων – για παράδειγμα η ισότητα στο γάμο, η δυνατότητα τεκνοθεσίας, αλλά και η δυνατότητα αυτοπροσδιορισμού του κοινωνικού φύλου, χωρίς να έχει προηγηθεί ιατρική γνωμάτευση, είναι κάποιες από τις διαχρονικές διεκδικήσεις του εν λόγω κινήματος. Παρά, βεβαίως, την τεράστια σημασία της θεσμικής κατοχύρωσης των ΛΟΑΤ ατόμων, αυτή δεν αρκεί χωρίς την ουσιαστική τους αποδοχή από την κοινωνία: ετεροκανονικότητα, πατριαρχία, αορατότητα, ομοφοβία και τρανσοφοβία είναι μερικές μόνο από τις κοινωνικές συνθήκες τις οποίες τα ΛΟΑΤ άτομα είναι «υποχρεωμένα» να αντιπαλεύουν καθημερινά.

Και η (ελληνική) Αριστερά; Οι εισηγήσεις μάς θύμισαν τόσο την, τουλάχιστον, χλιαρή τοποθέτηση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα όσον αφορά την τεκνοθεσία – κατά δήλωσή του η επιστημονική κοινότητα είναι ακόμη διχασμένη (sic), όσο και τη βαθιά συντηρητική στάση του ΚΚΕ περί απουσίας σωστών προτύπων εντός των οικογενειών με ομόφυλους γονείς.

Η Αριστερά όμως εκείνη η οποία θέλει πράγματι να ανοίγει ρωγμές στις πατριαρχικές κοινωνικές δομές, οφείλει να εντάσσει τις τάξεις τα ΛΟΑΤ άτομα και τις διεκδικήσεις τους, αντιμετωπίζοντας και αυτό το κίνημα μέσα από την ταξική του διάσταση, δίνοντάς του χώρο να μιλήσει με τη δική του φωνή, αλλά προσπαθώντας παράλληλα για την περαιτέρω ριζοσπαστικοποιήσή του.

Σ’ αυτό το σημείο, η συνεισφορά του Ιρλανδού συντρόφου ήταν καίρια: ο Kevin Herny μετέφερε την εμπειρία του από το κίνημα Fight For Equality, το οποίο προηγήθηκε του πρόσφατου δημοψηφίσματος στην Ιρλανδία.

Υπενθυμιστικά, η Ιρλανδία στις 22/5/2015 έγινε η πρώτη χώρα η οποία αναγνώρισε το δικαίωμα στον γκέι γάμο μέσα από τη διαδικασία του δημοψηφίσματος – και μάλιστα οι θετικές ψήφοι έφτασαν το 62,3%.

Το εκεί ΛΟΑΤ κίνημα, αλλά και οι αριστερές οργανώσεις οι οποίες συμμετείχαν στην εκστρατεία υπέρ του «ναι» είχαν απέναντί τους όλες τις καθεστηκυίες δυνάμεις – κυρίως, βέβαια, την Εκκλησία και τα ΜΜΕ – κι αν αυτό μας μοιάζει ήδη γνώριμο, ακόμα πιο γνώριμη πρέπει να μας φανεί η ταξική αποτύπωση που έφερε το δημοψήφισμα: ανατρέποντας όλους τους μύθους περί αδιαφορίας, ακόμη κι εχθρότητας της εργατικής τάξης απέναντι στις ΛΟΑΤ διεκδικήσεις, ήταν οι εργατικές περιοχές εκείνες οι οποίες ψήφισαν μαζικά υπέρ της ισότητας στο γάμο, αγγίζοντας, κάποιες φορές ποσοστά της τάξης του 90%.

Νέοι και νέες οι οποίοι πρόσφατα έφυγαν από την πατρίδα τους λόγω της οικονομικής κρίσης, γυναίκες, αλλά και αρχηγοί μονογονεϊκών οικογενειών ήταν τα στρώματα που «στήριξαν» το αίτημα της ΛΟΑΤ κοινότητας.

Με άλλα λόγια ήταν πρωτίστως τα κομμάτια εκείνα της εργατικής τάξης τα οποία βιώνουν επίσης την καταπίεση και την εκμετάλλευση που αναγνώρισαν τη σημασία και το δίκαιο του αιτήματος, δημιουργώντας ευρύτερες δυναμικές αμφισβήτησης ισχυρών θεσμών συντήρησης, όπως η Καθολική Εκκλησία, η οποία εξακολουθεί να ελέγχει τα δημόσια σχολεία και νοσοκομεία.

Στη συζήτηση που ακολούθησε, οι συμμετέχουσες και οι συμμετέχοντας κατέθεσαν την εμπειρία από τα κατά τόπους ΛΟΑΤ κινήματα, όπως εκείνα του Βελγίου και της Κύπρου, ανέδειξαν τον κίνδυνο της απο-πολιτικοποιήσης του θεσμού του Pride, ενώ αρκετά συζητήθηκαν οι τρανσφοφοβικές δηλώσεις οι οποίες έγιναν σχετικά πρόσφατα από μέλη της οργανωτικής επιτροπής του αθηναϊκού Pride – απόδειξη της ανάγκης να υπάρχουν διαδικασίες αλληλοεκπαίδευσης όλων, προκειμένου να αποτινάξουν όλοι και όλες κάθε είδους προκατάληψη.

Στους περισσότερους και τις περισσότερες συμμετέχουσες ήταν επίσης σαφής η ανάγκη της σύνδεσης του ΛΟΑΤ κινήματος με το αντιφασιστικό κίνημα, ώστε να μπορούμε ενωμένα να αγωνιζόμαστε ενάντια στη συντηρητικοποιήση της κοινωνίας, η οποία παρατηρείται σε περιόδους κρίσης, όπως η τωρινή.

Ιδιαίτερης αξίας ήταν η εξιστόρηση της εμπειρίας ενός εκ των παριστάμενων, ο οποίος προχώρησε σ’ ένα transgender πείραμα, το Amanda Project, προκείμενου να καταλάβει και να αποτυπώσει το εύρος, αλλά και την ένταση της καταπίεσης την οποία βιώνουν τα transgender άτομα.

Συμπερασματικά, στο δρόμο προς μια κοινωνία χωρίς ανισότητες, χωρίς σεξισμό, χωρίς ομοφοβία, τρανσοφοβία και εκμετάλλευση, τόσο η Αριστερά, όσο και τα εργατικά στρώματα, μόνο κερδισμένα μπορούν να βγουν από την ενότητα στη δράση και τη σύμπλευση με τα αιτήματα του ΛΟΑΤ κινήματος.

Ο αγώνας που δίνουμε ως Αριστερές και Αριστεροί, ΛΟΑΤ ή μη, εργάτες, εργαζόμενες, μετανάστριες και νέοι, οφείλει να μας περιλαμβάνει όλες και όλους, καθώς μόνο έτσι μπορούμε να προχωρήσουμε προς τις συνθήκες που πραγματικά θέλουμε.