Αν ψάχνετε τρόπους να πλουτίσετε, να καλλιεργήσετε τις ηγετικές σας ικανότητες, να μπείτε στο κλαμπ των «επιτυχημένων», η εφημερίδα «Πρώτο Θέμα» παρουσιάζει μια μοναδική ευκαιρία να μάθετε πως: Στις 14 Γενάρη, ο Ρόμπιν Σάρμα, «γκουρού των δισεκατομμυριούχων» και «βασιλιάς του κινήματος αυτοβελτίωσης» σύμφωνα με την εφημερίδα, έρχεται στην Ελλάδα για να αποκαλύψει τα μυστικά της επιτυχίας και του πλούτου.
Ανάμεσα σε άλλα, ο Σάρμα μας προτείνει να ξυπνάμε στις 5 το πρωί, να δουλεύουμε σκληρά αλλά ταυτόχρονα να έχουμε υπομονή, να εκτιμάμε τις μικρές καθημερινές επιτυχίες που τελικά οδηγούν σταθερά στην κορυφή. Σύμφωνα με τον μεγάλο δάσκαλο της αυτοβελτίωσης, «οι ηγέτες δεν ψάχνουν για δικαιολογίες, δεν παραπονιούνται, δεν κατηγορούν, απλά κάνουν τη δουλειά».
Πως γίνεται όμως η «δουλειά»;
Ένα από τα σημαντικά μαθήματα της ζωής, το οποίο όμως ο Σάρμα ξεχνάει συστηματικά να συμπεριλάβει στη διδασκαλία του, είναι η σημασία του να έχει κανείς πολύ πλούσιους συγγενείς. Εδώ και περίπου μία δεκαετία, η ελβετική τράπεζα UBS εκδίδει μια ετήσια έκθεση με τίτλο «Billionaire Ambitions Report» (Έκθεση των Φιλοδοξιών των Δισεκατομμυριούχων). Σύμφωνα με τη φετινή έκθεση:
«Για πρώτη φορά σε εννέα εκδόσεις του UBS, οι νέοι δισεκατομμυριούχοι απέκτησαν μεγαλύτερο πλούτο από κληρονομίες, παρά από τη δική τους δουλειά. Συνολικά 53 άτομα κληρονόμησαν 150,8 δισεκατομμύρια δολάρια, ξεπερνώντας το συνολικό ποσό που απέκτησαν 84 νέοι αυτοδημιούργητοι δισεκατομμυριούχοι που έφτασε τα 140,7 δισεκατομμύρια δολάρια».
«Καθώς πολλοί δισεκατομμυριούχοι επιχειρηματίες γερνούν, περισσότεροι από 1.000 από αυτούς αναμένεται να κληροδοτήσουν 5,2 τρισεκατομμύρια δολάρια στους κληρονόμους τους τα επόμενα 20 έως 30 χρόνια».
Κάπως έτσι, η αποφασιστικότητα και η σκληρή δουλειά μπαίνουν στο πραγματικό τους πλαίσιο. Αρετές σαν αυτές που εκθειάζουν οι εκπρόσωποι του κινήματος της αυτοβελτίωσης, τελικά δεν είναι τόσο σημαντικές αν θέλει κανείς να αποκτήσει αμύθητα πλούτη, αλλά είναι σίγουρα απαραίτητες για όσους/ες προσπαθούν να βγάλουν τον μήνα. Ιδιαίτερα η υπομονή απέναντι στις αδιανόητες απαιτήσεις των αφεντικών, η προσαρμοστικότητα και η εφευρετικότητα για να αντιμετωπίσει κανείς τον αχτύπητο συνδυασμό μισθών πείνας και τιμών από άλλο πλανήτη και βέβαια το πολύ πρωινό ξύπνημα, για όσους/ες εκτός από εξαντλητικά ωράρια θέλουν να έχουν και ζωή…
Προκλητικός πλούτος…
Και η ζωή των δισεκατομμυριούχων πάντως δεν είναι εύκολη. Ας φανταστούμε μόνο πως είναι να κουμαντάρει κανείς ένα σκάφος αναψυχής 127 μέτρων (και 500 εκατομμυρίων δολαρίων) όπως είναι αναγκασμένος να κάνει ο Τζεφ Μπέζος, από όταν το απέκτησε τον περασμένο Νοέμβρη. Και την ίδια ώρα να αναγκάζεται να ξοδεύει 700 εκατομμύρια δολάρια σε δωρεές για τους άστεγους και το περιβάλλον. Ας φανταστούμε τι σημαίνει αυτό για κάποιον που η περιουσία του έχει αυξηθεί φέτος μόλις κατά 65 δις δολάρια (δηλαδή 1.000 φορές περισσότερα από όσα δίνει σε «φιλανθρωπίες». Και την πίκρα που κουβαλάει αυτός ο άνθρωπος όταν έχει χάσει τη θέση του πλουσιότερου ανθρώπου στον πλανήτη, και αναγκάζεται να συμβιβαστεί με την τρίτη θέση μετά από χρόνια στην κορυφή. Ήρωας της ζωής!
Ή ας φανταστούμε πως ταλαιπωρείται κάποιος που είναι υποχρεωμένος να περνάει από συνέντευξη τους κληρονόμους του κάθε μήνα για να διαλέξει ποιος είναι καταλληλότερος να διαχειριστεί την τεράστια περιουσία και τις επιχειρήσεις του, όπως ο Μπερνάρ Αρνό, ιδιοκτήτης της Λουί Βιτόν (LVMH). Τουλάχιστον στην περίπτωση του Αρνό, αυτό το σοβαρό πρόβλημα φαίνεται να βρίσκεται κοντά στη λύση του, αφού πρόσφατα ένας από τους γιους του δήλωσε ότι ανάμεσα στα μέτρα που πρέπει να πάρει η εταιρεία για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την επέκταση των επιχειρήσεων, προτεραιότητα είναι βέβαια το δεύτερο. Που να βρει κανείς καλύτερο κληρονόμο, σε μια εποχή που οι μεγάλες επιχειρήσεις θυσιάζουν με χαρά τα κέρδη τους για να σώσουν τον πλανήτη; Ή μήπως όχι;
…σε έναν κόσμο γεμάτο φτωχούς
Στο μεταξύ, όσο κάποιοι αυξάνουν τα κέρδη και τις περιουσίες τους (σε πολλές περιπτώσεις χωρίς να χρειαστεί να δουλέψουν όσο εντατικά προτείνει ο φίλος μας ο Σάρμα) ο κόσμος των φτωχών γίνεται όλο και πιο αβίωτος, ότι ώρα και να σηκώνονται το πρωί.
- Στις 3 του Νοέμβρη, 153 άνθρωποι σκοτώθηκαν στο δυτικό Νεπάλ και εκατοντάδες τραυματίστηκαν από ισχυρό σεισμό. Σήμερα πολλοί συνεχίζουν να πεθαίνουν από το κρύο, καθώς τουλάχιστον 40.000 κάτοικοι της περιοχής που ισοπεδώθηκε έχουν μείνει άστεγοι και προσπαθούν να επιβιώσουν σε σκηνές.
- Σε ολόκληρη την Ασία, συνολικά 155 εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται κάτω από το όριο της ακραίας φτώχειας, που σημαίνει ότι ζουν με λιγότερο από 2,15 δολάρια την ημέρα. Σχεδόν τα 70 εκατομμύρια προστέθηκαν μόλις πρόσφατα, δηλαδή από την πανδημία και έπειτα.
- Σε επτά χώρες της Ανατολικής Αφρικής (ανάμεσά τους αυτές που τα τελευταία χρόνια βρέθηκαν αντιμέτωπες με παρατεταμένη ξηρασία και καταστροφή της αγροτικής παραγωγής όπως η Σομαλία και η Αιθιοπία) υπολογίζεται ότι 60 εκατομμύρια άνθρωποι υποσιτίζονται δηλαδή δεν έχουν επαρκή τροφή ώστε να παραμείνουν υγιείς και δραστήριοι.
- Και ενώ στον ανεπτυγμένο κόσμο τα πράγματα είναι ακόμη αρκετά καλύτερα από τον αναπτυσσόμενο, η επιδείνωση είναι ραγδαία. Στην Βρετανία όλο και περισσότερα παιδιά υποσιτίζονται ή ζουν σε παγωμένα σπίτια, με αποτέλεσμα να παρουσιάζουν προβλήματα υγείας, όπως περιγράφουν εκπαιδευτικοί. Στην επαρχία Νόρφολκ της ανατολικής Αγγλίας το 6,7% των παιδιών δεν έχει πρόσβαση σε επαρκή ποσότητα τροφής.
- Στις ΗΠΑ ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν στον δρόμο αυξήθηκε κατά 12% από το 2022 μέχρι σήμερα. Αντίστοιχα αυξάνονται οι επιθέσεις ενάντια σε άστεγους, με αποτέλεσμα κάποιοι από αυτούς ακόμη και να δολοφονούνται στον ύπνο τους. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα το 38% των αστέγων που απάντησαν στις ερωτήσεις, δηλώνει ότι έχει δεχτεί σωματική ή σεξουαλική βία.
Για άλλη μια χρονιά εικόνες σαν τις παραπάνω συνοδεύουν έναν κόσμο που ελέγχεται από μια χούφτα επιχειρηματιών. Ένα από τα μυστικά της επιτυχίας τους είναι ότι έχουν πείσει μεγάλα κομμάτια των κοινωνιών παγκόσμια ότι αυτή είναι η φυσιολογική κατάσταση, πως έτσι λειτουργούν τα πράγματα και αυτό δεν μπορεί να αλλάξει. Αυτό που μπορεί να αλλάξει σύμφωνα με την πολύ βολική για το σύστημα απάτη της «αυτοβελτίωσης», είναι η ατομική κατάσταση του καθενός και της καθεμιάς από μας, αν ακολουθήσουμε τις αλάνθαστες μεθόδους τους: με σκληρή δουλειά, πολλή προσπάθεια, αποφασιστικότητα και πάντα βάζοντας πρώτα και πάνω απ’ όλα τους ατομικούς μας στόχους, μπορούμε κι εμείς να βρεθούμε στη θέση των ισχυρών, ή τουλάχιστον να αποκτήσουμε μια άνετη, «επιτυχημένη» ζωή.
Ακόμη όμως κι αν αυτό μπορεί να συμβεί περιστασιακά -σαν εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα- οι παραπάνω εικόνες θα συνεχίσουν να υπάρχουν, όλο και πιο εφιαλτικές όσο υπάρχει και αυξάνεται η απληστία αυτών που ελέγχουν τον κόσμο. Για τα δισεκατομμύρια των φτωχών και των πεινασμένων δεν υπάρχουν ατομικές λύσεις. Υπάρχει μόνο η συλλογική δράση για να πάρουν τον κόσμο πίσω από αυτούς που τον έχουν κλέψει.