Οι απολογισμοί κάθε είδους είναι μια αρκετά διαδεδομένη συνήθεια κατά τις τελευταίες μέρες του χρόνου. Από τους μικρούς, προσωπικούς στόχους και το επίπεδο επίτευξής τους, μέχρι την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας, την περιβαλλοντική κρίση, τα μεγάλα διεθνή γεγονότα.
Στο επίπεδο των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων, κάθε χρόνος που περνάει αυξάνει το χάσμα ανάμεσα στους υπερπλούσιους και τα φτωχότερα στρώματα σε ολόκληρο τον κόσμο. Τα τελευταία δύο χρόνια όμως, η κατάσταση αυτή εντάθηκε ακόμη περισσότερο από την πανδημία και τις επιπτώσεις της στις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων.
Ένα από τα τελευταία νέα (ανάμεσα στα πολλά που αναδεικνύουν τον παραλογισμό του συστήματος και του βάρους που αποτελεί για την κοινωνία) κυκλοφόρησε στις 27/12 στην εφημερίδα Guardian: στη Βρετανία, οι σχολικές αίθουσες όλης της χώρας θα μπορούσαν να εφοδιαστούν με φίλτρα εξαερισμού για την προστασία από τη μετάδοση του κορονοϊού, με το μισό κόστος από αυτό του νέου βασιλικού σκάφους αναψυχής (140 εκατομμύρια λίρες – περίπου 167 εκατομμύρια ευρώ). Κυκλοφόρησαν όμως (όπως συνηθίζεται στο τέλος κάθε χρόνου) και συνολικότερα στοιχεία γύρω από την ακραία ανισότητα που επικρατεί σε όλα τα επίπεδα.
Παγκόσμια Τράπεζα
Με βάση στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Παγκόσμια Τράπεζα, μέσα στον χρόνο που τελειώνει:
- Μόλις το 7% του πληθυσμού έχει εμβολιαστεί στις φτωχότερες χώρες, σε αντίθεση με το 75% στις πλουσιότερες (με τουλάχιστον μία δόση).
- Το φτωχότερο 20% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει υποστεί μεγαλύτερη μείωση εισοδήματος σε σχέση με τα πιο ευκατάστατα στρώματα.
- Οι απώλειες στο εισόδημα και τις θέσεις εργασίας έχουν επηρεάσει σε μεγαλύτερο βαθμό τις γυναίκες από ότι τους άντρες.
- Συνολικά, η μείωση των εισοδημάτων των φτωχών έχει οδηγήσει περίπου 100 εκατομμύρια επιπλέον ανθρώπους σε συνθήκες ακραίας φτώχειας.
- Τον περασμένο Ιούνη η Παγκόσμια Τράπεζα εκτιμούσε ότι μέχρι το τέλος του 2021 η παγκόσμια οικονομία θα αναπτυσσόταν κατά 5,6% (πρόκειται για τη μεγαλύτερη ανάπτυξη τα τελευταία 80 χρόνια). Η εκτίμηση για τις φτωχότερες οικονομίες ωστόσο, ήταν ότι θα αναπτυχθούν κατά μέσο όρο κατά 2,9%.
- Η μακροχρόνια διακοπή της εκπαιδευτικής διαδικασίας σε ολόκληρο τον κόσμο οδήγησε σε εκτίναξη της ανισότητας ως προς την πρόσβαση στη γνώση. Στις φτωχότερες χώρες, υπάρχει κίνδυνος το ποσοστό των 10χρονων που δεν μπορούν να διαβάσουν ένα απλό κείμενο να φτάσει το 70% του συνόλου των παιδιών.
- Επιπλέον, η Παγκόσμια Τράπεζα εκτιμά πως αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα η κλιματική αλλαγή, μπορεί να ωθήσει στην ακραία φτώχεια ακόμα 132 εκατομμύρια ανθρώπους.
- Πέρα από τη φτώχεια, η κλιματική αλλαγή αναμένεται να οδηγήσει και σε εκτίναξη της μετανάστευσης, όχι μόνο εξωτερικής αλλά και εσωτερικής. Μέχρι το 2050, 216 εκατομμύρια άνθρωποι αναμένεται να μετακινηθούν εξαιτίας της στο εσωτερικό των χωρών τους.
Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ
Παρόμοιος είναι και ο «απολογισμός» του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, σύμφωνα με το οποίο:
- Το πλουσιότερο 10% του παγκόσμιου πληθυσμού παίρνει το 52% του συνολικού εισοδήματος, ενώ το φτωχότερο 50% μόλις το 8% του εισοδήματος.
- Η κατάσταση γίνεται ακόμη χειρότερη αν δούμε τα στοιχεία για τον πλούτο. Το φτωχότερο 50% του παγκόσμιου πληθυσμού ελέγχει μόλις το 2% του πλούτου, ενώ το πλουσιότερο 10% ελέγχει το 76%.
- Σε παγκόσμιο επίπεδο το μέσο εισόδημα υπολογίζεται στα 23.380 (περίπου 20.640 ευρώ) δολάρια τον χρόνο (σε σχέση με την Ισοτιμία Αγοραστικής Δύναμης – Purchasing Power Parity). Την ίδια ώρα, κατά μέσο όρο ένας άνθρωπος που ανήκει στο φτωχότερο μισό του παγκόσμιου πληθυσμού ζει μόλις με 3.920 δολάρια τον χρόνο (περίπου 3.460 ευρώ) ενώ ένας εκπρόσωπος του πλουσιότερου 10% βγάζει 122.100 δολάρια (σχεδόν 108.000 ευρώ).
Οι φτωχοί πεθαίνουν, οι πλούσιοι πανηγυρίζουν
Ως προς την πανδημία, το 2021 αποδείχτηκε φονικότερο από το 2020, καθώς τον πρώτο χρόνο εμφάνισης του ιού είχαμε περίπου δύο εκατομμύρια θύματα, ενώ πλέον ο αριθμός των νεκρών πλησιάζει τα πεντέμισι εκατομμύρια.
Την ίδια ώρα, ενώ:
- τα φτωχότερα στρώματα βρίσκονται αντιμέτωπα με την ελλιπή, ή και ανύπαρκτη πρόσβαση σε βασικά μέτρα προστασίας από την πανδημία,
- τα δημόσια συστήματα υγείας αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στις ανάγκες τεράστιων αριθμών ασθενών,
- η μεγάλη πλειοψηφία του παγκόσμιου πληθυσμού βυθίζεται ακόμη περισσότερο στη φτώχεια,
- τα παιδιά των χαμηλότερων εισοδηματικά στρωμάτων δεν έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση,
οι πλούσιοι πανηγυρίζουν.
Όχι μόνο έχουν καταφέρει να εξασφαλίσουν για άλλη μια φορά τη μερίδα του λέοντος του πλούτου για τον εαυτό τους, αλλά παράλληλα καυχιούνται ότι έχουν καταφέρει να οδηγήσουν την παγκόσμια οικονομία σε πρωτοφανή για τα δεδομένα ανάπτυξη. Μόνο που αυτή η ανάπτυξη οφείλεται κατά κύριο λόγο στην ανάκτηση της «χασούρας» του 2020. Παράλληλα, κατευθύνεται σχεδόν αποκλειστικά στις τσέπες των μεγαλοεπιχειρηματιών, αφήνοντας τη μεγάλη πλειοψηφία της κοινωνίας να στερείται βασικά αγαθά και να ζει στην αβεβαιότητα.
Δεν πρόκειται βέβαια για κανένα τρομερό νέο.
Απλά άλλη μια χρονιά τελειώνει με την ανισότητα να χτυπάει κόκκινο και τα στοιχεία των ίδιων των οργανισμών του συστήματος να επιβεβαιώνουν αυτό που ένα σημαντικό κομμάτι του κόσμου των κινημάτων και της ανατρεπτικής Αριστεράς επαναλαμβάνει ξανά και ξανά:
Αυτό το σύστημα δεν χωράει βελτιώσεις. Ο μόνος τρόπος για να ζήσει η μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων του πλανήτη τη ζωή που της στερούν, είναι να μπει μπροστά στον αγώνα για την ανατροπή του!
