Του Θόδωρου Μαράκη
Αξίζει το κόπο να μελετήσουμε τα βασικά σημεία από την τοποθέτηση του επίτιμου πρόεδρου του ΣΕΒ, Δημήτρη Δασκαλόπουλου, η οποία έγινε στα πλαίσια του συνεδρίου που οργάνωσε το Harvard Kennedy School of Gavernment με αντικείμενο την Ευρωπαϊκή Ένωση, έχοντας ειδικό πάνελ για την Ελλάδα.[1]
Μέσα από την τοποθέτηση του βγαίνει άγχος, αγωνία και απαισιοδοξία για το μέλλον της ΕΕ και της Ελληνικής οικονομίας!
Είναι δε εντυπωσιακή η καθαρή σκέψη και ο ρεαλισμός με τα οποία «διαβάζει» το σήμερα και εκτιμά τις καταστάσεις και βέβαια τις προοπτικές, σε σχέση με τις οποίες, όπως προαναφέραμε, βγάζει μια τεράστια απαισιοδοξία.
***
Το κεντρικό μήνυμα της τοποθέτησης ήταν, ότι:
«Είναι βαθιά πεποίθησή μου ότι η ελληνική κρίση είναι μέρος της ευρύτερης δομικής ευρωπαϊκής κρίσης και ως εκ τούτου, η έξοδος της χώρας μου από την κρίση δεν μπορεί παρά να είναι στο πλαίσιο της αντιμετώπισης των βαθύτερων και εντεινόμενων προβλημάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Βέβαια σαν εκπρόσωπος του κεφαλαίου αποδίδει την κρίση στις «…ευθύνες του πολιτικού συστήματος» και όχι στις οργανικές αντιφάσεις του καπιταλιστικού συστήματος. Ωστόσο είναι πολύ «σωστός» και… «διεθνιστής» όταν επισημαίνει ότι:
«…η επίλυση του ελληνικού προβλήματος δεν μπορεί παρά να είναι μέρος της συνολικής απάντησης της Ευρώπης στην κρίση που η ίδια αντιμετωπίζει. Διαφορετικά δεν θα υπάρξει λύση ούτε στο ελληνικό, ούτε στο ευρωπαϊκό δράμα».
Με απλά λόγια λέει ξεκάθαρα στους μεταρρυθμιστές του καπιταλισμού (ρεφορμιστές της Αριστεράς) και στους εθνικιστές ότι η έξοδος από το ευρώ και την ΕΕ δεν μπορεί να προσφέρει λύση στην κρίση του καπιταλισμού και, το πιο σημαντικό, ότι: στην εποχή του ιμπεριαλισμού η εθνική οικονομία είναι μια ουτοπία. Καπιταλισμός απομονωμένος από την παγκόσμια αγορά δεν γίνεται να υπάρχει!!
***
Ο επίτιμος πρόεδρος του ΣΕΒ ασκεί αυστηρή κριτική στα μνημόνια και, μάλιστα, προβλέπει την αποτυχία του 3ου μνημονίου!
«Στην Ελλάδα δύο διαδοχικά προγράμματα λιτότητας και ορθόδοξων μεταρρυθμίσεων (σ. σ. Μνημόνια) απέτυχαν. Είναι πολύ πιθανό (σ.σ.: μάλλον θα ήθελε να πει «σίγουρο» αλλά για ευνόητους λόγους δεν το λέει) πως και το τρίτο μνημόνιο θα αποτύχει».
Όμως επιμένει πως πρέπει να εφαρμοστεί(!):
«Οι στόχοι του πρέπει και μπορούν να επιτευχθούν, αλλά η Ελλάδα θα παραμείνει μια χώρα καταδικασμένη στην αποτελμάτωση και τη φτώχεια. (Οι υπογραμμίσεις δικές μας).
Πολύ σωστός!
Και συνεχίζει:
«Έτσι ή θα πρέπει να της δοθεί μια ευκαιρία να ξαναρχίσει από το μηδέν (σ.σ.: το μόνο νόημα που μπορεί να έχει αυτή η πρόταση είναι η διαγραφή του χρέους!) ή θα οδηγηθεί μοιραία εκτός ευρωζώνης – με άδηλες συνέπειες για την ίδια την Ευρώπη».
Ασκεί κριτική στον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ αντιμετώπισε και αντιμετωπίζει την κρίση:
«Η ανταπόκριση της Ένωσης στην κρίση ήταν δυστυχώς “πολύ μικρή και αργή” χαρακτηριζόμενη από αναποφασιστικότητα και έλλειψη στρατηγικής κατεύθυνσης. Έτσι η σημερινή κατάσταση περιγράφεται ως εξής:
Η ΕΚΤ δεν λειτουργεί ως παραδοσιακή κεντρική τράπεζα και οι πολιτικές της δεν μπορούν αν ενισχύσουν ουσιαστικά την ανάπτυξη».
(Πολύ σωστά…)
«Η εμπειρία των τελευταίων 8 ετών απέδειξε ότι η ενιαία νομισματική πολιτική δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα όλων»(!!!). (Οι υπογραμμίσεις δικές μας).
(Και πάλι σωστά…)
«Παρά την προσπάθεια να ενισχυθεί η εφαρμογή αυστηρών δημοσιονομικών κανόνων, τα περισσότερα κράτη-μέλη ακολουθούν το δικό τους δρόμο».
(Σωστά…)
»Είναι λίγα τα απτά βήματα που έχουν γίνει για να αντιμετωπιστούν τα βαθύτερα προβλήματα του Ευρωπαϊκού δημοκρατικού ελλείμματος – όπως δείχνουν το ανίσχυρο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η αδιαφανής και εκτεταμένη ευρωπαϊκή γραφειοκρατία, η τοποθέτηση μη εκλεγμένων αντιπροσώπων σε θέσεις ηγεσίας της ΕΕ και οι ανεξέλεγκτες λειτουργίες και αποφάσεις του Eurogroup”. (Οι υπογραμμίσεις δικές μας).
(Πάρα πολύ σωστά…)
«…. η συνταγή της μονολιθικής λιτότητας ενώ δεν απαντά στα μακροοικονομικά προβλήματα, δημιουργεί κοινωνική αναταραχή και πολιτική αστάθεια, διχάζει την Ευρώπη, απονομιμοποιεί τα πολιτικά συστήματα και εκτρέφει τον ευρωσκεπτικισμό και τις ακραίες φωνές. Η προοπτική του Brexit το υπογραμμίζει”.
«Το προσφυγικό κύμα που βρήκε την Ευρώπη απροετοίμαστη ξύπνησε τους παλιούς ευρωπαϊκούς δαίμονες του εθνικισμού και ας μην φοβόμαστε την λέξη του ρατσισμού. Τα αντανακλαστικά των στρατοπέδων και του συρματοπλέγματος. Η ευρωπαή ιδέα πνίγεται στα νερά του Αιγαίου και στις ιταλικές ακτές,…. Στην πράξη, το προσφυγικό τσουνάμι απειλεί την ίδια την ευρωπαϊκή ενότητα. Αν δεν αντιμετωπιστεί ως ενιαίο ευρωπαϊκό πρόβλημα, θα αποτελέσει το τέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης…». (Οι υπογραμμίσεις δικές μας).
Όλα σωστά!
Και καταλήγει με την ανάγκη η Ευρώπη να αποκτήσει:
«… ένα ανανεωμένο όραμα για να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του 21ου αιώνα.(…) Είναι ο μόνος τρόπος για να ξεπεράσουμε το φάσμα της ευρωπαϊκής διάλυσης. Στη βάση αυτή είμαι συγκρατημένα απαισιόδοξος και υποστηρίζω –ότι υπό τις παρούσες συνθήκες– η Ευρώπη είναι too divided to succed”. (!!)
***
Σωστές διαπιστώσεις, λάθος συμπέρασμα.
Λέμε ξεκάθαρα, απαντώντας στον κ. Δασκαλόπουλο, ότι πρέπει να είναι, όχι «συγκρατημένα» αλλά ασυγκράτητα απαισιόδοξος, γιατί ενωμένη Ευρώπη πάνω σε καπιταλιστική βάση δεν είναι δυνατό να υπάρξει και στο βαθμό που υπάρξει και για όσο υπάρξει θα είναι αντιδραστική και βαθιά βάρβαρη!
Με την κρίση να βαθαίνει οι «δαίμονες του εθνικισμού» θα θεριεύουν και θα πνίγουν την ιδέα της ενωμένης Ευρώπης.
Το τελικό συμπέρασμα είναι ένα: Η Ευρώπη, ναι, μόνο ενωμένη μπορεί να επιβιώσει, αλλά πάνω σε καπιταλιστική βάση δεν μπορεί να μείνει ενωμένη! Ενωμένη μπορεί να υπάρξει μόνο πάνω σε σοσιαλιστική βάση!
Οι Έλληνες εργαζόμενοι, επομένως, με αισιοδοξία και τόλμη χρειάζεται να παλεύουμε μαζί με το εργατικό και λαϊκό κίνημα των χωρών της ΕΕ ενάντια την Ευρώπη των καπιταλιστών και των πολυεθνικών και για την Ομοσπονδία των Σοσιαλιστικών Χωρών της Ευρώπης.
