Πίσω από τις καλοφτιαγμένες βιτρίνες καταστημάτων ένδυσης, βρίσκεται η σκοτεινή πλευρά της βιομηχανίας ρούχων. Άλλη μια απόδειξη γι’ αυτό είναι τα μηνύματα που κρύβουν μέσα στα ρούχα Τούρκοι εργάτες για να καταγγείλουν την απλήρωτη εργασία.
«Εγώ έφτιαξα το ρούχο που κρατάς και δεν έχω πληρωθεί γι’ αυτό»,
έγραφε ένα από αυτά που βρήκε πρόσφατα ένας καταναλωτής στη Κωνσταντινούπολη και το δημοσιοποίησε. Μέσα στο ίδιο σημείωμα, οι εργαζόμενοι αναφέρουν ότι απασχολούνται από την εταιρεία Bravo, που συνεργάζεται με την Zara, και η οποία έκλεισε μέσα σε μια νύχτα τον Ιούλη του 2016 αφήνοντας απλήρωτους τους εργαζόμενους για δουλειά τριών μηνών. Επίσης, καλούν τους καταναλωτές να υποστηρίξουν την εκστρατεία τους για καλύτερες συνθήκες εργασίας και να πιέσουν την Zara να καταβάλει τους μισθούς που τους οφείλονται.
Ποια είναι η Zara και ο Αμάνθιο Ορτέγκα
Η Zara είναι μια από τις πιο πετυχημένες εταιρείες στο χώρο της μόδας και είναι μια από τις πολλές εταιρείες που εντάσσονται κάτω από την πολυεθνική εταιρεία Inditex (περιλαμβάνει τις Bershka, Pull & Bear, Massino Dutti κ.α.) του Ισπανού επιχειρηματία Αμάνθιο Ορτέγκα.
Το μεγαλύτερο κομμάτι της παραγωγής γίνεται στα εργοστάσια της εταιρείας στην Ισπανία, σε συνεργαζόμενες μονάδες της Πορτογαλίας, της Τουρκίας και του Μαρόκο, αλλά και σε χώρες όπως η Κίνα, η Βραζιλία, η Αργεντινή και το Μπαγκλαντές.
Ο Ορτέγκα από το 2000 φιγουράρει σταθερά σαν ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο, με περιουσία η οποία –σύμφωνα με την τελευταία λίστα του περιοδικού Forbes– αγγίζει τα 74,1 δισεκατομμύρια δολάρια.
Όπως γράφουν τα μίντια, ο Ορτέγκα είναι «αυτοδημιούργητος», «σεμνός» και με «χαμηλό προφίλ», μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας κοκ. Προσπαθούν να δημιουργήσουν γι’ αυτόν μια εικόνα τέτοια ώστε να τον θεωρεί κανείς «εναλλακτικό» και «προοδευτικό».
Ποια είναι η αλήθεια όμως πίσω αυτή την εικόνα;
Δεν είναι η πρώτη φορά που η Zara, συγκεκριμένα, κατηγορείται για τις συνθήκες εργασίας των εργαζομένων που παράγουν τα εμπορεύματά της. Ήδη από το 2011 αντιμετωπίζει καταγγελίες για απαράδεκτες συνθήκες εργασίας σε εργοστάσιο παραγωγής στη Βραζιλία, ενώ στην Αργεντινή οι εργαζόμενοι καταγγέλλουν ότι δουλεύουν από τις 7 το πρωί μέχρι τις 11 το βράδυ χωρίς διάλειμμα ενώ ανάμεσά τους δουλεύουν και ανήλικα παιδιά.
Επίσης, σύμφωνα με έρευνα του BBC, αποκαλύφθηκε ότι ενήλικοι και ανήλικοι πρόσφυγες από τη Συρία είχαν πέσει θύματα εκμετάλλευσης σε εργοστάσια παραγωγής για λογαριασμό της Inditex στην Τουρκία.
Με λίγα λόγια αυτό που προσφέρει ο εργοδότης είναι ένα σύγχρονο κάτεργο –κάτω από τον μανδύα του «εναλλακτικού» και του «προοδευτικού»– με άθλιες συνθήκες υγιεινής, εντατικοποίηση, απλήρωτη εργασία και εκμετάλλευση παιδικής εργασίας.
Δεν είναι μόνο η Ζάρα
Ο κλάδος της βιομηχανίας παραγωγής ρούχων είναι γεμάτος από τέτοια παραδείγματα. Ένα αντίστοιχο σημείωμα βρέθηκε ραμμένο σε ρούχο της εταιρείας Primark το 2014. Το σημείωμα έγραφε στα κινέζικα
«Εργαζόμαστε 15 ώρες τη μέρα και τρώμε φαγητό ακατάλληλο ακόμη και για γουρούνια και σκύλους. Είμαστε αναγκασμένοι να εργαζόμαστε σαν βόδια»
Ενώ το πιο συγκλονιστικό γεγονός ήταν η πολύνεκρη τραγωδία στο εργοστάσιο Rana Plaza στο Μπαγκλαντές όπου τον Απρίλη του 2013 κατέρρευσε το εργοστάσιο και κόστισε τη ζωή 1.135 ανθρώπων, παρά τις προειδοποιήσεις των εργαζομένων για την ακατάλληλη τεχνική υποδομή του εργοστασίου!
Είναι προφανές ότι στο κυνήγι του κέρδους, όλοι αυτοί οι «προοδευτικοί» γράφουν στα παλιά τους τα παπούτσια τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δουλεύουν οι εργαζόμενοι. Όπως είναι προφανές ότι το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι η μεγιστοποίηση των κερδών τους με το μικρότερο δυνατό κόστος.
Δεν είναι μόνο η Ζάρα το πρόβλημα, λοιπόν, είναι το σύστημα, που καταστρέφει ή θυσιάζει ανθρώπινες ζωές με στόχο το κέρδος.
