Το Σάββατο 29 Μάη, πραγματοποιήθηκαν μαζικές διαδηλώσεις δεκάδων χιλιάδων σε περισσότερες από 200 πόλεις της Βραζιλίας ενάντια στον πρόεδρο Μπολσονάρου. Οι διαδηλώσεις είχαν βασικό θέμα την καταγγελία της εγκληματικής διαχείρισης της πανδημίας από την κυβέρνηση και κεντρικό αίτημα την παραίτηση του ακροδεξιού προέδρου.
Με τον αριθμό των θανάτων από τον κορονοϊό να ξεπερνάει τους 460.000, με τον δεύτερο μεγαλύτερο αριθμό θανάτων στον κόσμο και με σχεδόν 2.000 ανθρώπους να συνεχίζουν να πεθαίνουν καθημερινά, η οργή που έχει συσσωρευτεί απέναντι στο πρόσωπο του Μπολσονάρου, φτάνει πλέον σε νέα επίπεδα. Ο τρόμος της πανδημίας έρχεται να προστεθεί στην εκτίναξη της ανεργίας, που έχει φτάσει στο 14,6%. Το ίδιο ισχύει για την φτώχεια και την πείνα, που έχουν πλέον εξαπλωθεί μαζικά στα φτωχά λαϊκά στρώματα της Βραζιλίας, εξοργίζοντας τα.
«Έξω ο Μπολσονάρου»
Οι διαδηλώσεις καλέστηκαν από εργατικά σωματεία, φοιτητικές ενώσεις και πολιτικές οργανώσεις με κυρίαρχο σύνθημα το «Έξω ο Μπολσονάρου». Πολλοί από τους διαδηλωτές βγήκαν στους δρόμους με αυτοσχέδια πλακάτ που είχαν πάνω τις φωτογραφίες και τα ονόματα των συγγενών τους που πέθαναν από κορονοϊό, κατηγορώντας ευθέως την κυβέρνηση για τον εγκληματικό τρόπο με τον οποίο διαχειρίστηκε την πανδημία.
Ταυτόχρονα, οι διαδηλωτές στράφηκαν ενάντια στον Μπολσονάρου κατηγορώντας τον ότι προωθεί την αποψίλωση του Αμαζονίου καθώς ο υπουργός Περιβάλλοντος, Ρικάρντο Σάλες, είναι ύποπτος για συμμετοχή σε παράνομο δίκτυο εξαγωγής ξυλείας.
Αυτές ήταν οι μεγαλύτερες διαδηλώσεις στη Βραζιλία από το 2019, όταν ένα εκατομμύριο φοιτητές και καθηγητές βγήκαν στους δρόμους ενάντια στις περικοπές στον προϋπολογισμό των Βραζιλιάνικων Πανεπιστημίων.
Οι διαδηλώσεις τροφοδοτήθηκαν επίσης από την έρευνα για τον χειρισμό της πανδημίας από την κοινοβουλευτική εξεταστική επιτροπή (CPI). Από την έρευνα αποκαλύφθηκε ότι ο Μπολσονάρου απέρριψε προσφορές από την Pfizer και το Ινστιτούτο Butantan, βάζοντας έτσι φρένο στην εκστρατεία εμβολιασμού. Σύμφωνα με δηλώσεις του διευθυντή του Ινστιτούτου Butantan, Ντίμας Κόβας στην κοινοβουλευτική εξεταστική επιτροπή, η κυβέρνηση Μπολσονάρου τον Οκτώβρη του 2020 αρνήθηκε προσφορά 100 εκατομμυρίων δόσεων του εμβολίου CoronaVac.
Αυτές οι αποκαλύψεις ενισχύουν το αίσθημα που επικρατεί πλατιά στα φτωχά στρώματα της Βραζιλίας, ότι η κρίση της πανδημίας στη χώρα είναι το αποτέλεσμα των δολοφονικών πολιτικών της άρχουσας τάξης. Ήταν μάλιστα ο ίδιος ο Μπολσονάρου που από την αρχή της πανδημίας υποβάθμιζε τη σοβαρότητά της, αποκαλώντας την «γριπούλα» και τασσόταν ενάντια στα μέτρα προστασίας για τον περιορισμό της.
Ποιοι στηρίζουν τον πρόεδρο;
Την ίδια στιγμή, οι διαδηλώσεις ήταν μια απάντηση στην ακροδεξιά μοτοπορεία υποστήριξης προς τον Μπολσονάρου, που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 23 Μάη στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Επικεφαλής της συγκεκριμένης διοργάνωσης ήταν ο ίδιος ο Μπολσονάρου, αλλά και ο υπουργός υποδομών Ταρτσιό Φρίτας. Οι υποστηρικτές του ακροδεξιού προέδρου κρατούσαν πανό που έγραφαν συνθήματα όπως «Θρύλε δεν είσαι μόνος» και «O Mπολσονάρου ανήκει στους ανθρώπους».
Η αγωνία του Μποσλονάρου να ενισχύσει την εικόνα του, αλλά και να συγκροτήσει τον σκληρό πυρήνα των υποστηρικτών του είναι εμφανής από προσπάθειες σαν την παραπάνω. Η αγωνία αυτή προκύπτει από το γεγονός ότι η δημοτικότητά του έχει πέσει στο 24%, το χαμηλότερο ποσοστό που είχε ποτέ.
Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση της εταιρείας γκάλοπ Datafolha, το 45% των Βραζιλιάνων θεωρεί κακή τη διοίκηση του Μπολσονάρου, ενώ το 54% λέει ότι δεν θα τον ψήφιζε ποτέ.
Αγώνας ενάντια στο σύστημα
Είναι εμφανές ότι τμήματα της εργατικής τάξης και της νεολαίας της Βραζιλίας κινούνται σε τροχιά σύγκρουσης με τις πολιτικές του ακροδεξιού Μπολσονάρου, που τοποθετεί τα συμφέροντα και τα κέρδη του κεφαλαίου πιο ψηλά από τις ζωές των πλατιών λαϊκών στρωμάτων.
Όμως, για να είναι αποτελεσματική αυτή η μάχη, δεν μπορεί να περιοριστεί στον αγώνα ενάντια στον ακροδεξιό πρόεδρο. Είναι σημαντικό αυτές οι διαδηλώσεις να συνδεθούν με τους αγώνες του γυναικείου κινήματος και της ΛΟΑΤ κοινότητας, των ιθαγενών, αλλά και με τους αντιρατσιστικούς αγώνες που αναπτύχθηκαν την προηγούμενη περίοδο. Είναι επίσης απαραίτητο να επιδιώξει τον συντονισμό και τις κοινές δράσεις με τα άλλα πολύ σημαντικά κινήματα που αναπτύσσονται το τελευταίο διάστημα σε χώρες της Λατινικής Αμερικής, όπως η Κολομβία, η Χιλή, κ.α., με το βλέμμα στραμμένο στην ανάγκη ανατροπής του συστήματος που γεννά τη φτώχεια, την ανισότητα και την καταπίεση.