Το 19ο συνέδριο του ΚΚΕ διεξάγεται αυτές τις ημέρες (11-14 Απριλίου 2013) μετά από μια περίοδο έντονου προσυνεδριακού διαλόγου, ο οποίος εξελίχθηκε σε ανοιχτή αμφισβήτηση της γραμμής της ηγεσίας και από την πλευρά πολλών γνωστών στελεχών του ΚΚΕ, και από την πλευρά απλών μελών της βάσης.
Η αμφισβήτηση αυτή έχει προκαλέσει την οργισμένη αντίδραση της ηγετικής ομάδας και δεν είναι καθόλου απίθανο να υπάρξουν διαγραφές στελεχών μετά το συνέδριο. Με αυτό τον τρόπο βέβαια η ηγετική ομάδα του ΚΚΕ δεν θα λύσει το πραγματικό πρόβλημα. Γιατί δεν δίνει απαντήσεις στους υγιείς προβληματισμούς και τα ερωτήματα της βάσης του κόμματος.
Όπως γράφαμε και το Γενάρη (Ξ, Τεύχος 362) «Στη βάση του ΚΚΕ επικρατεί βαθύς προβληματισμός για την πορεία του κόμματος και αναπόφευκτα αναπτύσσεται δυσαρέσκεια για την ηγεσία. Για ποιο λόγο μέσα στις σημερινές ευνοϊκές συνθήκες η δύναμη του ΚΚΕ μειώνεται; Και την ίδια ώρα, γιατί αυξάνεται η δύναμη του ΣΥΡΙΖΑ; Στα ερωτήματα αυτά, που απασχολούν δεκάδες χιλιάδες μέλη και φίλους του ΚΚΕ, η Κεντρική Επιτροπή (ΚΕ) του δεν δίνει καμία πειστική απάντηση! Πουθενά μέσα στις «Θέσεις»1 της ΚΕ δεν αμφισβητείται η πολιτική γραμμή του κόμματος».
Οι διεργασίες (και) στο ΚΚΕ είναι το αποτέλεσμα της αναζήτησης, από την πλευρά των εργαζόμενων και λαϊκών στρωμάτων, ενός φορέα – κόμματος που να ανταποκρίνεται στις πραγματικές τους ανάγκες. Αυτό που λείπει σήμερα από το μαζικό κίνημα, με εκκωφαντικό τρόπο, είναι ένας τέτοιος μαζικός φορέας της Αριστεράς που να μπορεί να οδηγήσει το εργατικό – λαϊκό κίνημα καταρχήν σε άμεσες νίκες (ανατροπή της μνημονιακής λιτότητας και της κυβέρνησης) και στη συνέχεια στο δρόμο της ανατροπής της εξουσίας του κεφαλαίου, με στόχο το σοσιαλισμό. Οι εξελίξεις στο ΚΚΕ μπορούν να επηρεάσουν, θετικά ή αρνητικά, τη δημιουργία αυτής της αναγκαίας επαναστατικής Αριστεράς που έχουν ανάγκη οι εργαζόμενοι και τα φτωχά λαϊκά στρώματα.
Για αυτούς τους λόγους το «Ξ» αρθρογραφεί, από την αρχή της χρονιάς για το θέμα, και όχι από κάποια αντιΚΚΕ εμμονή. Η κριτική μας αφορά τις Θέσεις της ΚΕ σε αυτά που θεωρούμε σημαντικότερα ζητήματα: ο απολογισμός των αγώνων στην Ελλάδα και διεθνώς, οι συνθήκες που διαμορφώθηκαν στην Ελλάδα ειδικά μέσα από τους αγώνες του 2011, οι διπλές εκλογές του 2012 και οι αιτίες της κατακόρυφης πτώσης του ΚΚΕ, η συνείδηση των εργαζομένων και του λαού σε αυτές τις συνθήκες, το αν υπάρχουν κοινοβουλευτικές αυταπάτες και πως θα μπορούσαν να ξεπεραστούν, το ζήτημα της «κυβέρνησης της Αριστεράς», την τακτική του «Ενιαίου Μετώπου» και τι θα μπορούσε και θα έπρεπε να έχει κάνει το ΚΚΕ μετά τις εκλογές του Μάη του 2012. Τα παρακάτω άρθρα δημοσιεύτηκαν σε τέσσερα ξεχωριστά κομμάτια στο «ΞΕΚΙΝΗΜΑ» (τεύχη 362,364,365,367). Εδώ παρουσιάζονται σε ένα ενιαίο κείμενο.
Για τους ταξικούς αγώνες διεθνώς και στην Ελλάδα
Για να καθορίσει ένα κόμμα, και δη το επαναστατικό κόμμα, τη σωστή γραμμή και τα καθήκοντα των μελών του, οφείλει να ξεκινά από την ανάλυση της περιόδου. Και ενώ σωστά οι Θέσεις αναφέρουν ότι ο καπιταλισμός βρίσκεται σε μια «γενικευμένη και συγχρονισμένη» κρίση, δεν κάνουν καμία απολύτως αναφορά στα προχωρήματα της ταξικής πάλης διεθνώς.
Σε όλο το κείμενο δεν υπάρχει ούτε μια κουβέντα για τις επαναστάσεις στην Τυνησία, την Αίγυπτο και τον υπόλοιπο Αραβικό κόσμο. Τίποτα για τα κινήματα των «αγανακτισμένων» που εμπνεύστηκαν από αυτές τις επαναστάσεις και κατέβασαν στο δρόμο εκατομμύρια ανθρώπους στην Ισπανία, την Πορτογαλία, την Ελλάδα αλλά και το Ισραήλ, τις ΗΠΑ και τη Ρωσία. Ούτε μια λέξη για τις ιστορικές απεργίες στην Ισπανία και την Πορτογαλία και για την επανεμφάνιση του εργατικού κινήματος σε μητροπολιτικές καπιταλιστικές χώρες όπως η Βρετανία και το Βέλγιο. Ούτε μια αναφορά στις ηρωικές και αιματηρές απεργίες των εργατών που συγκλόνισαν χώρες όπως η Ινδία και η Νότιος Αφρική.
Αλλά και τους αγώνες στην Ελλάδα το κείμενο τους «ξεπετάει» σε μια σελίδα (Θέσεις 21-23), με τρόπο σχεδόν απαξιωτικό.
«Με εξαίρεση το τμήμα του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος που συσπειρώθηκε στο ΠΑΜΕ…οι εργατικές και λαϊκές μάζες βρέθηκαν σημαντικά απροετοίμαστες απέναντι στη νέα επίθεση του κεφαλαίου…οι συμβιβασμένες ηγεσίες…συμπαρασύρθηκαν σε αλλεπάλληλες απεργιακές κινητοποιήσεις…Μια απότομη άνοδος εκφράστηκε με τις μαζικές απεργιακές συγκεντρώσεις (5 Μάη του 2010, 19 Οκτώβρη του 2011,12 Φλεβάρη του 2012) ως διαμαρτυρίες στη σύναψη των μνημονίων… Πραγματοποιήθηκαν ορισμένες παρατεταμένες απεργίες με πιο χαρακτηριστική τη σχεδόν 9μηνη απεργία στην Ελληνική Χαλυβουργία…» (Θέση 23).
Για την ηγεσία του ΚΚΕ δεν έγινε και τίποτα συγκλονιστικό λοιπόν εκτός από τους αγώνες στους οποίους ηγήθηκε το ίδιο! Και όμως το μαζικό εργατικό και λαϊκό κίνημα στην Ελλάδα έδειξε τεράστια διάθεση για αγώνα όλη την προηγούμενη περίοδο. Μέσα σε δυόμισι χρόνια πραγματοποίησε πάνω από 20 μέρες γενικής απεργίας. Τρεις γενικές απεργίες ήταν 48ωρες μέσα σε 8 μήνες. Το καλοκαίρι του 2011 πάνω από 2εκ. πήραν μέρος στις διαδηλώσεις των «αγανακτισμένων» και ο Παπανδρέου οδηγήθηκε στο χείλος της παραίτησης2.
Το κύμα απεργιών και καταλήψεων δημόσιων κτιρίων τον Οκτώβρη του 2011 είχε σαν αποκορύφωμα την απεργιακή διαδήλωση στο Σύνταγμα (19/10) με πάνω από μισό εκατομμύριο διαδηλωτές. Οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις στις παρελάσεις στις 28 Οκτώβρη οδήγησαν σε παραίτηση τον Παπανδρέου και στο σχηματισμό της 3κομματικής κυβέρνησης Παπαδήμου. Στις 12 Φλεβάρη του 2012 νέα λαοθάλασσα μισού εκ. διαδηλωτών πλημμύρισε την Αθήνα. Παράλληλα αυτά τα δυο χρόνια είχαμε την πολύμηνη εξέγερση στην Κερατέα, τα κινήματα «δεν πληρώνω» (διόδια, μέσα μεταφοράς και ΔΕΗ), τα κινήματα παράκαμψης των μεσαζόντων3 για να αντιμετωπίσει ο λαός την πείνα, τις σκληρές απεργίες κλάδων (πχ συγκοινωνίες Αθήνας) και καταλήψεις εργασιακών χώρων (Αλτερ, Ελευθεροτυπία, ΒΙΟΜΕ κα).
Η άρχουσα τάξη στην Ελλάδα και διεθνώς τρομοκρατήθηκε απέναντι στο ελληνικό εργατικό κίνημα. Το κίνημα είχε τη δύναμη να ανατρέψει κυβερνήσεις και μνημόνια επανειλημμένα. Για κάθε μαρξιστή αυτές οι διεργασίες και εξελίξεις έχουν επαναστατικά χαρακτηριστικά. Για την Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ όμως «Το εργατικό κίνημα δεν ήταν προετοιμασμένο να αντεπιτεθεί στις νέες συνθήκες, ανάλογα με το μέγεθος της επίθεσης που δέχτηκε» (Θέση 23).
Η αλήθεια βέβαια είναι ότι αυτοί οι αγώνες έγιναν αλλά το ΚΚΕ είτε δεν συμμετείχε (πχ Αγανακτισμένοι, Κερατέα) είτε συμμετείχε με τρόπο διασπαστικό και σεχταριστικό, με ξεχωριστές κομματικές διαδηλώσεις, με ξεχωριστές κομματικές «Λαϊκές Επιτροπές» (πχ διόδια, Χαράτσι της ΔΕΗ κλπ) πλάι στις μαζικές λαϊκές συνελεύσεις και επιτροπές που αναπτύχθηκαν πανελλαδικά ειδικά μετά τους αγανακτισμένους. Με αυτό τον τρόπο ούτε προσπάθησε ούτε και κατάφερε να συμβάλλει στο κίνημα, ειδικά στις μεγάλες καμπές του, και απλά αρκέστηκε στην προσπάθεια κομματικής καταγραφής.
Οι ευθύνες του ΚΚΕ για τις ήττες του εργατικού κινήματος
Επιπλέον, αν η ηγεσία του ΚΚΕ παραδέχονταν ότι το ελληνικό εργατικό κίνημα είχε τη δυνατότητα να σταματήσει την επίθεση, να ανατρέψει κυβερνήσεις και να μπει σε τροχιά μεγάλων ανατροπών θα όφειλε να εξηγήσει τους λόγους για τους οποίους αυτό δεν έγινε εφικτό. Τις αιτίες της ήττας δηλαδή.
Θα έπρεπε για παράδειγμα να εξηγήσει ότι οι αποσπασματικές και ασυντόνιστες απεργίες (γενικές ή κλαδικές) δεν ήταν αρκετές και ότι θα ήταν απαραίτητο να αναπτυχθούν απεργιακές κινητοποιήσεις και καταλήψεις με διάρκεια για να νικήσει το κίνημα. Θα έπρεπε επίσης να αναγνωρίσει ότι πλατιά στρώματα του κινήματος ήθελαν μια τέτοια κλιμάκωση και ότι αυτό δεν έγινε με ευθύνη των ξεπουλημένων πλειοψηφιών της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ.
Όμως όλα αυτά δεν υπάρχουν στις Θέσεις! Η ηγεσία του ΚΚΕ έχει σοβαρές ευθύνες για την μη κλιμάκωση επειδή δεν την πρότεινε ποτέ! Ούτε το σύνθημα την ανατροπής της κυβέρνησης πρότεινε ποτέ. Ούτε το καλοκαίρι του 2011 στις πλατείες, ούτε τον απεργιακό Οκτώβρη της ίδιας χρονιάς, ούτε και το Φλεβάρη του 2012.
Αντίθετα όταν το ζήτημα των επαναλαμβανόμενων 48ωρων απεργιών τέθηκε στις 25 Οκτώβρη του 2012 (λίγες μέρες πριν το 3ο μνημόνιο δηλαδή) στο γενικό συμβούλιο της ΑΔΕΔΥ, το ΠΑΜΕ συντάχθηκε με την ΠΑΣΚΕ και η πρόταση δεν πέρασε. Την ίδια στάση κράτησε και σε άλλες περιπτώσεις, όπως στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, όπου και πάλι με ευθύνη του ΚΚΕ δεν πέρασε πρόταση για απεργίες διαρκείας την 1η Φλεβάρη του 2012. Η μόνη απεργία διαρκείας την οποία στήριξε το ΚΚΕ ήταν αυτή των Χαλυβουργών την οποία και έλεγχε πλήρως. Η απεργία αυτή ηττήθηκε, αλλά και σε αυτή την περίπτωση δεν γίνεται προσπάθεια για να βγουν συμπεράσματα για τις αιτίες της ήττας, καθώς ο αγώνας της Χαλυβουργίας καταλαμβάνει μόλις 2,5 γραμμές στο κείμενο των Θέσεων!
«Ο γιαλός είναι στραβός»
Η ηγεσία του ΚΚΕ αποκρύπτει τους αγώνες σε διεθνές επίπεδο και υποτιμά τη σημασία των συγκλονιστικών ταξικών αγώνων στην Ελλάδα για να αποδείξει ότι η ίδια δεν έκανε κανένα λάθος. Γιατί, είτε η ηγεσία του ΚΚΕ «κάπου» έκανε «κάποιο» λάθος και δεν κατάφερε να αξιοποιήσει αυτές τις ευνοϊκές συνθήκες με αποτέλεσμα το κόμμα να χάσει δύναμη είτε οι συνθήκες δεν ήταν ευνοϊκές και άρα δεν υπήρξε κανένα λάθος από πλευράς ηγεσίας. Και επειδή η ηγεσία του ΚΚΕ έχει αποφασίσει, η ίδια για τον εαυτό της, ότι δεν κάνει ποτέ κανένα λάθος, τότε πάει να πει ότι οι συνθήκες δεν ήταν ευνοϊκές! Αυτή η «ανάλυση» μπορεί να βολεύει την ηγεσία του ΚΚΕ αλλά δεν προσφέρει τίποτα στα μέλη και τα στελέχη του. Δεν τα εξοπλίζει καλύτερα για τους αγώνες που έρχονται και έτσι δεν βοηθά ούτε και το εργατικό κίνημα.
Η σταθερότητα και η δύναμη της άρχουσας τάξης
Σύμφωνα με την ηγεσία του ΚΚΕ:
«…οι δυσλειτουργίες (σ.σ. του καπιταλιστικού κράτους) δεν πήραν χαρακτηριστικά πραγματικού κλονισμού σημαντικών θεσμών του καπιταλιστικού συστήματος στην Ελλάδα, ούτε καν εκδηλώθηκαν ως αδυναμία του αστικού κοινοβουλίου να στηρίξει κυβερνήσεις που έφεραν στο Κοινοβούλιο βάρβαρες συμφωνίες – μνημόνια και αντεργατικούς νόμους… Παραμένει ο συσχετισμός υπέρ των δυνάμεων του καπιταλισμού και σε βάρος της εργατικής τάξης» (Θέση15)
«Η αστική διακυβέρνηση προσαρμόστηκε σε νέα μορφή, αυτή της συνεργασίας αστικών κομμάτων -παρά τις αντιθέσεις τους – που για χρόνια εναλλάσσονταν στη διακυβέρνηση (κυβέρνηση Λ. Παπαδήμου στηριζόμενη από ΠΑΣΟΚ – ΝΔ και αρχικά και από τον ΛΑ.Ο.Σ., κυβέρνηση Αντ. Σαμαρά στηριζόμενη από ΝΔ – ΠΑΣΟΚ – ΔΗΜΑΡ μετά τις εκλογές στις 17 Ιούνη 2012).»(Θέση 16)
Πρόκειται για μια ανάλυση εκτός πραγματικότητας!
Η ελληνική κοινωνία πέρασε τέτοιους σπασμούς και εκρηκτικά κινήματα που ακόμα και αυτό το άθλιο και γελοίο κοινοβούλιο των «ψευτών» και των «κλεφτών» (όπως σωστά χαρακτηρίζουν τα πλατιά λαϊκά στρώματα) πέρασε απανωτές κρίσεις. Το αστικό κοινοβούλιο γνώρισε πρωτοφανή δυσκολία στο να στηρίξει τις κυβερνήσεις που θέλησαν να περάσουν τα βάρβαρα μέτρα. Ας θυμηθούμε ότι κάθε κρίσιμη ψηφοφορία για τα Mνημόνια συνοδεύτηκε από διαγραφές, ανεξαρτητοποιήσεις και μεταγραφές βουλευτών από το ΠΑΣΟΚ, τη ΝΔ αλλά και το ΛΑΟΣ και το ΣΥΡΙΖΑ. Είδαμε τη δημιουργία της ΔΗΜΑΡ και των Ανεξάρτητων Ελλήνων και τη διάλυση του ΛΑΟΣ. Οι συσχετισμοί στη βουλή πριν τις εκλογές του 2012 δεν είχαν καμία σχέση με τα αποτελέσματα των εκλογών του 2009.
Όσο για τη σταθερότητα των αστικών θεσμών να θυμίσουμε ότι τον Οκτώβρη του 2011 σχεδόν όλα τα υπουργεία βρέθηκαν υπό κατάληψη από τους δημόσιους υπαλλήλους, το ίδιο και δεκάδες δημόσιες υπηρεσίες. Λίγες μέρες αργότερα ακόμη και η «ιερή» παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου (2011) μετατράπηκε σε αντικυβερνητική διαδήλωση και ο πρόεδρος της Δημοκρατίας φυγαδεύτηκε κάτι που δεν έχει ξαναγίνει (!) ενώ μόλις πριν λίγους μήνες οι εργάτες της ναυπηγοεπισκευαστικής μπούκαραν μέσα στο Πεντάγωνο ! Τόσο ακλόνητοι ήταν οι αστικοί θεσμοί…
Τέλος, είναι προφανές ότι η αστική τάξη δεν «προσαρμόστηκε» (σάμπως αυτή η «προσαρμογή να έπεσε από τον ουρανό) αλλά αναγκάστηκε να φτιάξει κυβερνήσεις συνεργασίας κάτω από τα πρωτοφανή αδιέξοδα στα οποία έριξε τους «παραδοσιακούς θεσμούς» η αγωνιζόμενη ελληνική κοινωνία. Η κυβέρνηση Παπαδήμου, για παράδειγμα, φτιάχτηκε επειδή το ΠΑΣΟΚ μόνο του δεν μπορούσε να περάσει το 2ο μνημόνιο. Και η σημερινή τρικομματική, επειδή η ΝΔ δεν κατάφερε να κερδίσει την πλειοψηφία των 151 βουλευτών. Τα αποτελέσματα των κυβερνήσεων συνεργασίας ήταν η διάλυση του ΛΑΟΣ και η τροχιά διάλυσης του ΠΑΣΟΚ. Η άρχουσα τάξη χάνει τις εφεδρείες της τη μια πίσω από την άλλη και θα προτιμούσε «χίλιες φορές» να συνεχίσει το παιχνίδι της δικομματικής εναλλαγής. Αναγκάστηκε να κάνει να κάνει κυβερνήσεις συνεργασίας (πρώτη φορά μετά το ’89) γιατί αυτός ήταν ο μόνος τρόπος για να περάσει τα μέτρα της.
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν προσπαθεί να ξεπεράσει αυτή την κατάσταση βασικά πιέζοντας την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις της (κάτι που η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ κάνει με μεγάλη ευκολία) αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι το πολιτικό σκηνικό του Μάη και του Ιούνη ήταν ένα σχέδιο της άρχουσας τάξης που ξαφνικά αποφάσισε να «αναδιατάξει το αστικό πολιτικό σύστημα». Αυτά είναι φαντασιώσεις της ηγεσίας του ΚΚΕ για να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα.
Οι διπλές εκλογές του 2012
Για τις εκλογές του Μάη και του Ιούνη του 2012 οι Θέσεις της ΚΕ γράφουν:
«…Αναπτύχθηκε μελετημένη επίθεση στο ΚΚΕ ως βασική πλευρά της αναδιάταξης του αστικού πολιτικού συστήματος…Ο στόχος της επίθεσης είναι η απομόνωση και περιθωριοποίηση του ΚΚΕ, ως και η μετατροπή του σε εξωκοινοβουλευτική πολιτική δύναμη…» (Θέση 28 Β)
Λίγοι μήνες έχουν περάσει από τις εκλογές για να θεωρεί η ηγεσία του ΚΚΕ ότι ο κόσμος έχει ξεχάσει τι ακριβώς έγινε.
Πρώτον, η άρχουσα τάξη και το κατεστημένο εξαπέλυσαν επίθεση ενάντια στο ΣΥΡΙΖΑ και όχι ενάντια στο ΚΚΕ. Ειδικά πριν τις εκλογές του Ιούνη, στις οποίες το ΚΚΕ έπαθε εκλογική πανωλεθρία, το κατεστημένο ασχολήθηκε από ελάχιστα ως καθόλου με το ΚΚΕ. Ασχολήθηκε όμως με τον ΣΥΡΙΖΑ επειδή σε αυτόν αναγνώρισε έναν καινούργιο κίνδυνο.
Δεύτερον δεν υπήρξε κανένα σχέδιο «αναδιάταξης του αστικού πολιτικού συστήματος». Αυτό που πραγματικά έγινε ήταν ότι πλατιά εργατικά και λαϊκά στρώματα είδαν στις εκλογές την ευκαιρία να «ανατρέψουν» ή τουλάχιστο να φρενάρουν το Μνημόνιο, κάτι που δεν είχαν καταφέρει με τις απεργίες και τις άλλες κινητοποιήσεις τους. Γι’ αυτό καταψήφισαν τα «μνημονιακά» κόμματα, ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΛΑΟΣ.
Την ίδια ώρα η ριζοσπαστικοποίηση μαζικών κομματιών της κοινωνίας μέσα από τους σκληρούς αγώνες δυο ετών εκφράστηκε στην μετακίνηση προς τα αριστερά. Οι κοινωνικές αυτές διεργασίες εκφράστηκαν στην αλματώδη άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ όχι επειδή αυτό ήταν κάποιο σχέδιο των αστικών επιτελείων αλλά επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν το μόνο κόμμα που υποσχέθηκε «κατάργηση του μνημονίου» μέσα από μια «κυβέρνηση της αριστεράς». Αντί να ψάξει να κατανοήσει γιατί οι μάζες στην πιο βαθιά κρίση εδώ και δεκαετίες δεν στράφηκαν στο ΚΚΕ αλλά στον ΣΥΡΙΖΑ, η ηγεσία του ΚΚΕ αποδίδει την κίνηση αυτή σε… συνομωσία του κατεστημένου!
Η μαζική μετακίνηση ψηφοφόρων του ΚΚΕ προς τον ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν αποτέλεσμα σκοτεινών μηχανισμών. Ήταν αποτέλεσμα του ότι η πολιτική πρόταση του ΚΚΕ δεν πρόσφερε καμία προοπτική, σε αντίθεση με αυτήν του ΣΥΡΙΖΑ που πρότεινε «κυβέρνηση της Αριστεράς»! Η εκλογική βάση του ΚΚΕ είδε αυτό που η ηγεσία του κόμματος αρνήθηκε να δει, ότι μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και της Αριστεράς θα είχε τεράστια διαφορά από μια κυβέρνηση της ΝΔ (ή μνημονιακής συνεργασίας) – γι’ αυτό και η εκλογική απήχηση του κόμματος κατέρρευσε με ακόμα και ενεργά μέλη και κομμάτια του να το εγκαταλείπουν.
Το θέμα της «κυβέρνησης της Αριστεράς» βέβαια, είναι κάτι που η ΚΕ δεν μπορεί να αγνοήσει, σαν να μην τέθηκε και να μην απασχόλησε ποτέ κανένα. Αναφέρει λοιπόν στη συνέχεια:
«Η ΚΕ συγκέντρωσε την προσοχή της στο γεγονός ότι για πρώτη φορά, σε σχέση με όλες τις προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις, μπροστά στο δοκιμαζόμενο λαό έμπαινε ζήτημα να επιλέξει ανάμεσα σε μια κυβέρνηση στη βάση της ΝΔ ή του ΠΑΣΟΚ, από τη μια, ή μια κυβέρνηση της λεγόμενης ”αριστερής συνεργασίας”». (Θέση 29)
Όχι όμως για να αναγνωρίσει κάποιο πολιτικό λάθος, αλλά για να πει ότι η ΚΕ:
«… έπρεπε να καθορίσει το πλαίσιο της πρώτης εκλογικής μάχης στο ίδιο πνεύμα που το επεξεργάστηκε αμέσως μετά τις εκλογές της 6ης Μάη, να σημάνει συναγερμό στην πρώτη προεκλογική περίοδο για τον κίνδυνο απωλειών του Κόμματος, τη συστηματική προσπάθεια να προωθηθεί σχεδιασμένα η αποδυνάμωση του Κόμματος…» (Θέση 29)
Ας σκεφτούμε λίγο τι λεει εδώ η ΚΕ: ότι τον Ιούνη το ΚΚΕ έχασε πάνω από τη μισή εκλογική του δύναμη σε σχέση με τον Μάη όχι επειδή έκανε κάτι λάθος τον Ιούνη αλλά επειδή έκανε κάτι λάθος πριν το Μάη! Και το λάθος ήταν δεν σήμανε «συναγερμό» όπως σωστά έκανε πριν τον Ιούνη!
Πρόκειται για πραγματικό παραλογισμό! Να θυμίσουμε μόνο ότι (ανάμεσα σε άλλα) ειδικά ανάμεσα στις δυο εκλογικές αναμετρήσεις του Μάη και Ιούνη, για την ηγεσία του ΚΚΕ ο βασικός εχθρός ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ και η προοπτική της «κυβέρνησης της αριστεράς»! Αυτό αποτυπώθηκε σε κάθε δημόσιο λόγο, σε κάθε αφίσα, προκήρυξη και πανό του ΚΚΕ! Έχει περάσει από το μυαλό των ηγετικών στελεχών του ΚΚΕ ότι ο λόγος που το ΚΚΕ καταψηφίστηκε στις εκλογές του Ιούνη ήταν ακριβώς αυτός; Η άρνηση δηλαδή και η εκστρατεία καταγγελίας της κυβέρνησης της Αριστεράς;
Περί κοινοβουλευτικών αυταπατών
Αντίθετα η ηγεσία του ΚΚΕ αντί για αναγνώριση των λαθών της προσπαθεί να αναλύσει το εκλογικό αποτέλεσμα και από τη σκοπιά της «ανώριμης» συνείδησης των μαζών. Λεει συγκεκριμένα:
«.. Οι κοινοβουλευτικές αυταπάτες και η προσμονή φιλολαϊκής διεξόδου από μια αστική διακυβέρνηση παραμένουν κυρίαρχες στη μεγάλη πλειοψηφία του λαού, ισχυρές ακόμα και σ’ ένα μέρος των ψηφοφόρων του Κόμματος…» (Θέση 28)
Είναι αλήθεια ότι σήμερα η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου έχει την «αυταπάτη» ότι θα πετύχει φιλολαϊκή διέξοδο μέσα από το αστικό κοινοβούλιο, ενώ η αλήθεια είναι ότι μόνο η ανατροπή των καπιταλιστών και η κατάληψη της εξουσίας από τους εργαζόμενους και τα φτωχά λαϊκά στρώματα μέσα από τα εργατικά – λαϊκά συμβούλια (σοβιέτ) μπορεί να προσφέρει μια πραγματικά φιλολαϊκή διέξοδο. Αν αυτό θέλει να πει το κείμενο του 19ου συνεδρίου τότε συμφωνούμε απόλυτα!
Όμως αυτή την αλήθεια την δέχεται και την κατανοεί μόνο μια μειοψηφία στην κοινωνία – οι μαρξιστές, οι πραγματικοί σοσιαλιστές και κομμουνιστές επαναστάτες. Το ερώτημα είναι: πώς αυτή η κατανόηση θα γίνει κτήμα μαζικών κομματιών και στη συνέχεια της πλειοψηφίας του εργατικού – λαϊκού κινήματος; Με ποιο τρόπο οι μαχόμενες εργατικές μάζες θα εγκαταλείψουν τις όποιες αυταπάτες, μικρές ή μεγάλες, έχουν στους αστικούς κοινοβουλευτικούς θεσμούς; Σε αυτό το ερώτημα η ηγεσία του ΚΚΕ δεν προσπαθεί να δώσει καμιά απάντηση, παρά μόνο κουνάει το δάχτυλο στις μάζες που έχουν ακόμη κοινοβουλευτικές αυταπάτες.
Όσοι θεωρούν τους εαυτούς μαρξιστές, επαναστάτες σοσιαλιστές, κομμουνιστές οφείλουν να γνωρίζουν ότι οι «κοινοβουλευτικές αυταπάτες» θα συνεχίσουν να υπάρχουν όσο δεν υφίσταται καμιά άλλη χειροπιαστή εναλλακτική πρόταση φιλολαϊκής διεξόδου εκτός αστικού κοινοβουλίου. Όσο δηλαδή δεν έχουν γεννηθεί τα πραγματικά όργανα της εργατικής εξουσίας που θα επιτρέψουν στους μαρξιστές να πούνε στους εργαζόμενους «να ανατρέψουμε το κοινοβούλιο για να πάρουν τα συμβούλια την εξουσία», αυτό δηλαδή που έκαναν οι Μπολσεβίκοι τον Οκτώβρη του 1917. Το ερώτημα που τίθεται στη συνέχεια βέβαια είναι με ποιο τρόπο γεννιούνται τα εργατικά και λαϊκά συμβούλια και ποιος είναι (ή θα όφειλε να είναι) ο ρόλος της Αριστεράς και ειδικά των μαρξιστών σε αυτή τη διαδικασία.
Σοβιέτ και αστικός κοινοβουλευτισμός
Όσο δεν εμφανίζονται στην πραγματική κοινωνία τα εναλλακτικά όργανα της εξουσίας των εργαζομένων, στον αντίποδα του αστικού κοινοβουλίου, οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα αναπόφευκτα θα συνεχίζουν έχουν προσδοκίες από το αστικό κοινοβούλιο, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό. Γιατί για τη δική τους ζωή θα έχει μεγάλη διαφορά αν στο αστικό κοινοβούλιο έχουν την πλειοψηφία τα «αριστερά» ή τα «δεξιά» κόμματα.
Επίσης η ηγεσία του ΚΚΕ θα όφειλε να γνωρίζει ότι τα εργατικά συμβούλια (ή όποιο άλλο όνομα και αν πάρουν) εμφανίζονται στην κορύφωση μιας επαναστατικής διαδικασίας και όχι κάθε μέρα. Για αυτό και οι μαρξιστές δεν προτείνουν κάθε μέρα στον κόσμο να ανατρέψει το αστικό κοινοβούλιο προς όφελος ανύπαρκτων σοβιέτ γιατί κάτι τέτοιο είναι σκέτη τρέλα. (Αυτή την «τρέλα» του αριστερισμού την πολέμησε ο Λένιν βιβλίο του «Αριστερισμός – η παιδική αρρώστια του Κομμουνισμού»).
Το κίνημα στην Ελλάδα παρά τους σκληρούς αγώνες που έδωσε δεν έφτασε ακόμη στο σημείο να φτιάξει τα εναλλακτικά όργανα εξουσίας των λαϊκών μαζών, τα εργατικά – λαϊκά συμβούλια.
Την ίδια ώρα όμως που όλα τα πιο πάνω όντως ισχύουν θέλει μεγάλη «τόλμη» (ή θράσος) για να πεις ότι ο κόσμος έχει «αυταπάτες» στο αστικό κοινοβούλιο! Τα τελευταία 3 χρόνια δόθηκαν αγώνες που έτειναν να αμφισβητήσουν ξανά και ξανά το κοινοβούλιο και μέσα στους οποίους εμφανίστηκαν τα πρώτα σπέρματα της γέννησης εναλλακτικών μορφών λαϊκής εξουσίας.
«Αγανακτισμένοι» και καταλήψεις εργατικών χώρων
Η περίοδος των Αγανακτισμένων διέδωσε μαζικά την ιδέα των «λαϊκών συνελεύσεων». Τέτοιες «συνελεύσεις» με μεγαλύτερη ή μικρότερη μαζικότητα στήθηκαν σε δεκάδες πόλεις της Ελλάδας. Στη συνέλευση του Συντάγματος πήραν μέρος δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι. Οι «συνελεύσεις» αυτές διακήρυξαν επανειλημμένα την αμφισβήτησή τους στο αστικό κοινοβούλιο και την ανάγκη για μια άλλη «πραγματική δημοκρατία». Βέβαια ποτέ δεν κατάφεραν να εξαπλωθούν σε εργατικούς χώρους ή να αποτελέσουν συνελεύσεις εκλεγμένων αντιπροσώπων – αυτή ήταν και η βασική τους αδυναμία.
Ποια θα έπρεπε να είναι η στάση της Αριστεράς σ’ αυτές τις απόπειρες να κινηθεί η κοινωνία στο να απορρίψει και να ξεπεράσει τον αστικό κοινοβουλευτισμό; Θα έπρεπε να τα στηρίξει να συμμετάσχει στις συνελεύσεις και να προσπαθήσει να τις επεκτείνει ακριβώς εκεί που είχαν την πιο κρίσιμη σημασία: τους εργατικούς χώρους! Τι έκανε το ΚΚΕ; Όχι μόνο δεν προσπάθησε να προτείνει αυτή την κατεύθυνση αλλά καταδίκασε το κίνημα σαν… σχεδιασμένο από την αστική τάξη!
Επίσης, λίγο μετά το καλοκαίρι των Αγανακτισμένων οι καταλήψεις των δημόσιων υπηρεσιών τον Οκτώβρη του 2011 ήταν ευνοϊκές για να αρχίσει να ζυμώνεται η πρόταση για εκλογή απεργιακών επιτροπών από τη βάση των εργαζομένων. Στο βαθμό που το πρότεινε αυτό ένα μαζικό κόμμα της αριστεράς τότε θα ήταν πιθανό αυτό να πραγματοποιηθεί, καθώς οι επίσημες συνδικαλιστικές ηγεσίες (ειδικά τότε) δεν είχαν κανένα κύρος.
Αν οι απεργίες τον Οκτώβρη δεν τελείωναν μετά τις 20/10/2011 (με την 48ωρη γενική απεργία και το ξεπούλημα που ακολούθησε από τις συνδικαλιστικές ηγεσίες) και αν φτιάχνονταν εκλεγμένες απεργιακές επιτροπές αυτό θα ήταν ένα σημαντικό βήμα για την εμφάνιση εναλλακτικών δομών εξουσίας (στην προοπτική της εξέλιξης τους βέβαια).
Και πάλι όμως το ΚΚΕ ούτε κλιμάκωση πρότεινε στην κατεύθυνση της απεργίας διαρκείας ούτε και την εκλογή απεργιακών επιτροπών. Ούτε και ο ΣΥΡΙΖΑ βέβαια πρότεινε κάτι τέτοιο! Μ’ αυτή την έννοια οι ευθύνες των κομμάτων της Αριστεράς, και ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ, στο να μην μπορέσουν να εμφανιστούν εναλλακτικές μορφές λαϊκής εξουσίας μέσα από τους εκπληκτικούς αγώνες του μαζικού κινήματος, είναι πολύ συγκεκριμένες και τεράστιες!
Μετά τις μεγάλες αυτές ταξικές, απεργιακές και άλλες, μάχες, το κίνημα μπήκε σε φάση κοιλιάς και απογοήτευσης. Ο ερχομός των εκλογών αναπόφευκτα θα σήμαινε στροφή στο πολιτικό και κοινοβουλευτικό πεδίο. Γιατί για τα πλατιά εργατικά και λαϊκά στρώματα τα ερωτήματα δεν είναι «θεωρητικά» αλλά συγκεκριμένα και χειροπιαστά. Στις εκλογές του Μάη και Ιούνη του 2012 το θεμελιώδες ερώτημα: ήταν πως θα σταματήσει το Μνημόνιο.
Η ηγεσία του ΚΚΕ δεν έχει κανένα δικαίωμα να κατηγορεί το κίνημα για «κοινοβουλευτικές αυταπάτες» όταν το ΚΚΕ δεν έκανε τίποτα για να δώσει άλλη διέξοδο. Επιπλέον δεν έχει κανένα δικαίωμα να κατηγορεί το κίνημα γιατί επέλεξε το ΣΥΡΙΖΑ σαν το μόνο χειροπιαστό δρόμο για την ανατροπή του μνημονίου μέσα από τις εκλογές όταν το ίδιο το ΚΚΕ αρνήθηκε να αναλάβει αυτή την ευθύνη.
Για την κυβέρνηση της Αριστεράς και το Ενιαίο Μέτωπο
Μέσα από αυτές όλες τις αντιφατικές τοποθετήσεις η ηγεσία του ΚΚΕ καταλήγει στην παρακάτω αποτίμηση:
«Η ΚΕ ως ανώτερο καθοδηγητικό όργανο στις πιο δύσκολες στιγμές της τετράχρονης πορείας, όπως ήταν οι δύο τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις, παρά τις ελλείψεις και επιμέρους αδυναμίες, ανταποκρίθηκε στο κύριο, που ήταν η σθεναρή αντίσταση στην πίεση να ενδώσει το Κόμμα και να κάνει θεμελιακό λάθος ανοχής ή συμμετοχής σε κυβέρνηση συνεργασίας.»
Εδώ η ηγεσία του ΚΚΕ προσπαθεί να δικαιολογήσει τη σεχταριστική γραμμή της που οδήγησε στην εκλογική κατάρρευση με ένα ακόμη αδιάσειστο επιχείρημα, αυτό της θεμελιακής άρνησης ανοχής ή συμμετοχής σε μια «κυβέρνηση συνεργασίας». Αυτό που είχε κάνει δηλαδή το ΚΚΕ το 89-90 με ολέθρια αποτελέσματα (για το οποίο όμως δεν είδαμε ποτέ από την ηγεσία του ΚΚΕ μια δημόσια αυτοκριτική). Πάνω σε αυτή την εμπειρία η ηγεσία του ΚΚΕ λέει (ή «ψιθυρίζει») στα μέλη του κόμματος «θέλετε να ξανακάνουμε το ίδιο λάθος;». Εκ πρώτης όψης φαίνεται αποστομωτικό το επιχείρημα.
Στην ουσία όμως πρόκειται για αλχημείες. Επειδή εκτός από τον απομονωτισμό ή τη συμμετοχή σε μια αστική κυβέρνηση συνεργασίας, το ΚΚΕ θα μπορούσε να κάνει κάτι άλλο: θα μπορούσε να υιοθετήσει την τακτική του «ενιαίου μετώπου» απέναντι στο ΣΥΡΙΖΑ.
Αυτό σημαίνει ότι καταρχήν το ΚΚΕ θα έπρεπε να απαντήσει θετικά στην πρόταση εκλογικής συνεργασίας που του απεύθυνε ο ΣΥΡΙΖΑ μετά τις εκλογές του Μάη και ενόψει των εκλογών του Ιούνη. Με αυτό τον τρόπο το ΚΚΕ θα κέρδιζε την εκτίμηση ευρύτερων εργατικών και λαϊκών στρωμάτων γιατί με αυτή τη συνεργασία θα έβλεπαν πιο ρεαλιστικό το να εκλεγεί μια κυβέρνησης της Αριστεράς. Επίσης οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα θα άκουγαν πολύ πιο προσεκτικά το ΚΚΕ και δεν θα του γύριζαν την πλάτη όπως έγινε σε πολύ μεγάλο βαθμό στις εκλογές ειδικά του Ιούνη. Στη βάση αυτή το ΚΚΕ θα είχε στη συνέχεια τη δυνατότητα να ανοίξει μπροστά στους εργαζόμενους και το λαό το ζήτημα του προγράμματος. Θα μπορούσε δηλαδή, έχοντας απαντήσει θετικά στην πρόταση για συνεργασία, να απαιτήσει από το ΣΥΡΙΖΑ μια ανοιχτή και δημόσια συζήτηση για το θέμα το προγράμματος.
Σε αυτή τη δημόσια και ανοιχτή συζήτηση το ΚΚΕ θα μπορούσε να εξηγήσει ότι προϋπόθεση για να μπορέσει η κυβέρνηση της Αριστεράς να ανατρέψει το μνημόνιο και να ακολουθήσει άλλη πορεία είναι η σύγκρουση με τα κατεστημένα συμφέροντα, με το μεγάλο κεφάλαιο, στη βάση ενός μεταβατικού προγράμματος προς μια σοσιαλιστική κοινωνία. Ας απαντούσε η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ στη συνέχεια ότι δεν δέχεται τέτοιο πρόγραμμα κι ότι γι’ αυτό δεν είναι δυνατό να υπάρξει συνεργασία!
Αν ακολουθούσε αυτή την πορεία το ΚΚΕ θα μπορούσε να συσπειρώσει πολύ μεγαλύτερα ακροατήρια γύρω του και την ίδια ώρα θα εξανάγκαζε την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ να δεχτεί ένα πολύ πιο ριζοσπαστικό πρόγραμμα από αυτό με το οποίο κατέβηκε στις εκλογές του Ιούνη και το οποίο έχει αρχίσει πολύ γρήγορα να ξεχνά…
Ακόμα όμως και στην περίπτωση που η οποιαδήποτε συνεργασία ήταν αδύνατη το ΚΚΕ δεν είχε λόγο να κόψει κάθε γέφυρα με τον κόσμο που στρέφεται στον ΣΥΡΙΖΑ. Θα μπορούσε να βγει και να πει δημόσια το εξής: «επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ αρνείται να υιοθετήσει ένα πρόγραμμα μεταταβατικό-σοσιαλιστικό σαν απάντηση στην κρίση, αρνούμαστε να σχηματίσουμε κυβέρνηση μαζί του, δίνουμε όμως ψήφο ανοχής στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ για να μην έρθει ο Σαμαράς, θα στηρίξουμε κάθε θετικό μέτρο της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά θα καταψηφίσουμε κάθε αντιλαϊκό μέτρο που επιχειρεί να πάρει».
Αυτό θα το άκουγαν και θα το εκτιμούσαν ευρύτερες μάζες των εργαζόμενων και λαϊκών στρωμάτων. Κατόπιν θα έρχονταν η εμπειρία για να επιβεβαιώσει τις προειδοποιήσεις του ΚΚΕ ότι χωρίς σοσιαλιστικά μέτρα λύση στο πρόβλημα της κρίσης, της φτώχειας και του μνημονίου δεν υπάρχει. Αυτό θα επέτρεπε στο ΚΚΕ να ξεσκεπάσει τον «ρεφορμισμό» του ΣΥΡΙΖΑ και να κερδίσει την υποστήριξη μαζικών στρωμάτων που μέχρι πρότινος θα είχαν κοινοβουλευτικές αυταπάτες.
Είναι καινούρια και περίπλοκη αυτή η τακτική; Καθόλου! Είναι η τακτική του Ενιαίου Μετώπου την οποία επεξεργάστηκαν ο Λένιν και ο Τρότσκι τα πρώτα χρόνια της Κομμουνιστικής Διεθνούς όταν – παρά τη νίκη της Οκτωβριανής επανάστασης – οι μάζες σε πολλές χώρες είχαν ακόμη τεράστιες αυταπάτες στα αστικά κοινοβούλια και στα ρεφορμιστικά κόμμα. Είναι η τακτική που ανεξάρτητα από τις διαφορετικές μορφές που πήρε σε διαφορετικές χώρες συμπυκνώθηκε στο σύνθημα «βαδίζουμε χώρια – χτυπάμε μαζί» με βασικό σκοπό το να καταφέρουν τα κομμουνιστικά κόμματα να κερδίσουν την πλειοψηφία των εργαζόμενων και των λαϊκών στρωμάτων. Με βάση αυτή την τακτική ο Λένιν δεν δίστασε να καλέσει τους Γερμανούς Κομμουνιστές να συνεργαστούν εκλογικά με τους Γερμανούς Σοσιαλδημοκράτες οι οποίοι είχαν μόλις προδώσει τη επανάσταση στη Γερμανία το 1918-1919 και είχαν δολοφονήσει τη Ρόζα Λούξεμπουργ και τον Καρλ Λίμπκνεχτ.
Όλα αυτά αποτελούν «κλειστό βιβλίο» για την ηγεσία του ΚΚΕ. Έτσι όμως, αντί να κερδίζει, χάνει κόσμο! Και την ίδια στιγμή παρέχει άλλοθι στην ρεφορμιστική ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ να κινείται προς τα δεξιά. Αν αυτό αφορούσε μόνο το ΚΚΕ θα ήταν μικρό το πρόβλημα. Δυστυχώς όμως αφορά όλη την κοινωνία και το εργατικό κίνημα της χώρας μας. Γιατί με τέτοιες αδιέξοδες πολιτικές από τη μεριά αυτών που μιλούν στο όνομα του «κομμουνισμού» προετοιμάζονται ήττες που στην περίοδο που διανύουμε μπορεί να είναι πραγματικά καταστροφικές.
