Δημοσιεύουμε άρθρο της συντρόφισσας Nina Mo, η οποία είναι ιρανικής καταγωγής, από την ιστοσελίδα της Διεθνούς Σοσιαλιστικής Εναλλακτικής – ISA. Τη μετάφραση έκανε ο σ. Χρήστος Αγγελίδης.
Το Ιράν είναι ένα από τα κράτη που έχουν επηρεαστεί περισσότερο από τον κορονοϊό Covid-19, η αναλογία των θανάτων σε σχέση με τον πληθυσμό είναι εξαιρετικά υψηλή συγκριτικά με άλλες χώρες, ενώ έχουν χάσει τη ζωή τους ακόμα και νέοι. Οι πραγματικοί αριθμοί των κρουσμάτων θα μπορούσαν να ήταν πέντε φορές ψηλότεροι αν δεν ήταν περιορισμένα τα τεστ που γίνονται. Υπάρχουν δυο κύριοι λόγοι για αυτήν την καταστροφική εξέλιξη: η απροθυμία και η αποτυχία του καθεστώτος να αντιμετωπίσει την πανδημία και τα αποτελέσματα των κυρώσεων που έχουν επιβάλλει η ΗΠΑ.
Πολλοί ανταποκριτές από τη δύση αναφέρουν ότι η πλατιά διάδοση του κορονοϊού στο Ιράν έχει συμβεί εξαιτίας της έλλειψης εμπιστοσύνης των πολιτών στο καθεστώς, με αποτέλεσμα οι Ιρανοί να μην ακολουθούν τα μέτρα που αυτό προτείνει. Κάποιες αναφορές περιγράφουν τη βαθιά θρησκευτικότητα της κοινωνίας και την απροθυμία να σταματήσει τις θρησκευτικές συγκεντρώσεις και τελετές. Και τα δυο είναι ως ένα βαθμό αλήθεια, αλλά η πραγματικότητα είναι πιο σύνθετη. Ασφαλώς και η ιρανική εργατική τάξη έχει επίγνωση ότι ο Covid-19 υπάρχει και ότι οδηγεί στο θάνατο απλούς ανθρώπους κάθε μέρα αλλά, εξαιτίας της έλλειψης προμηθειών σε πολλές περιοχές της επαρχίας, αισθάνονται απεγνωσμένοι για το τι πρέπει να κάνουν.
Το καθεστώς έλεγε ψέματα σχετικά με την έξαρση του κορονοϊού για κάποιες εβδομάδες. Οι επιστήμονες τώρα εκτιμούν ότι ο ιός άρχισε να εξαπλώνεται ήδη από τον Ιανουάριο. Ωστόσο το καθεστώς ανησυχούσε για τα μεγάλα γεγονότα, όπως οι βουλευτικές εκλογές και οι εορτασμοί για την επέτειο της Ισλαμικής Επανάστασης, τα οποία έπρεπε να προχωρήσουν κανονικά μέσα στο Φλεβάρη, γνωρίζοντας ότι τους προηγούμενους μήνες ο θυμός των πολιτών εναντίων της ήταν έντονος και μεγάλες διαμαρτυρίες είχαν ταρακουνήσει τη χώρα. Επιπρόσθετα, οι πολιτικές και οικονομικές σχέσεις της χώρας με την Κίνα είναι μεγάλης σημασίας. Για παράδειγμα η αεροπορική εταιρεία Mahan Air που σχετίζεται με τους Φρουρούς της Ιρανικής Επανάστασης (IRGC)*, συνέχιζε να μεταφέρει θρησκευόμενους μαθητές από την Κίνα προς την Ιρανική πόλη Κομ και αντίστροφα. Όταν πλέον δεν μπορούσαν να κρύψουν άλλο την ύπαρξη του ιου, η κυβέρνηση διέδωσε θεωρίες συνομωσίας, υποστηρίζοντας ότι ο ιος ήταν ένα βιολογικό όπλο ελεγχόμενο από τις ΗΠΑ.
Μόνο όταν υπουργοί διαγνώσθηκαν θετικοί στον κορονοϊό, η κυβέρνηση αποφάσισε να κλείσει τα σχολεία και τα πανεπιστήμια, το οποίο ήταν ένα μέτρο που πάρθηκε πολύ αργά. Το καθεστώς έκανε δηλώσεις δίνοντας οδηγίες στους πολίτες να μείνουν στο σπίτι και να αποφεύγουν τις μετακινήσεις. Αλλά για τους περισσότερους ανθρώπους της εργατικής τάξης που πρέπει να συνεχίσουν να δουλεύουν για να πληρώσουν το ενοίκιο και να αγοράσουν φαγητό αυτό πρακτικά ήταν αδύνατο.
Πλέον οι αρχές χάνουν ολοένα και περισσότερο τον έλεγχο. Έχουν φτάσει στο σημείο να απελευθερώσουν 10.000 κρατούμενους, επειδή γνωρίζουν ότι οι υγειονομικές συνθήκες στις φυλακές είναι τόσο άθλιες, που μια έξαρση του COVID-19 θα σκότωνε χιλιάδες. Η αποτυχία του καθεστώτος ν’ αντιμετωπίσει την πανδημία και το γεγονός ότι πολλοί απλοί άνθρωποι έχουν αφεθεί να αντιμετωπίσουν την κατάσταση μόνοι τους, οδήγησε σε επικίνδυνες εικασίες σχετικά με ψεύτικα μέτρα προστασίας. Για παράδειγμα, διαδόθηκε μια φήμη στα μέσα Μαρτίου που ισχυριζόταν ότι το αλκοόλ αποτρέπει τη μόλυνση από τον COVID-19. Έκτοτε, μερικές δεκάδες άνθρωποι πέθαναν καταναλώνοντας παραποιημένη μεθανόλη, η οποία πωλούνταν στη μαύρη αγορά.
Κυρώσεις και οικονομική κρίση
Με φόντο τον κορονοϊό COVID-19, η οικονομική κρίση στο Ιράν εντείνεται. Τα έσοδα από τις πωλήσεις πετρέλαιου συνεχίζουν να πέφτουν και η διεθνή απομόνωση της χώρας αυξάνεται. Η φτώχεια και η ανεργία θα αυξηθούν δραματικά τις επόμενες εβδομάδες και μήνες.
Η κυβέρνηση του Τραμπ δήλωσε στις 19 Μαρτίου ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να ασκούν την πολιτική της μέγιστης δυνατής πίεσης στο Ιράν. Οι κυρώσεις εδώ και χρόνια έχουν κάνει τις εισαγωγές ιατρικού υλικού ολοένα και πιο δύσκολες. Οι εισαγωγές αγαθών για ανθρωπιστικούς λόγους – συμπεριλαμβανομένων φαρμάκων – έχουν μειωθεί τα τελευταία χρόνια. Αν και οι Ιρανικές επιχειρήσεις παράγουν περίπου το 70% των φαρμακευτικών αναγκών της χώρας, οι δυσκολίες που προκλήθηκαν από τους περιορισμούς στις διεθνείς οικονομικές συναλλαγές έχουν οδηγήσει σε μια δραματική έλλειψη κάποιων εξιδεικευμένων φαρμάκων και πλέον και υλικών για να καταπολεμήσουν τον COVID-19. Αυτή τη στιγμή, όχι μόνο τα τεστ είναι δυσεύρετα, αλλά σε γενικές γραμμές είναι δύσκολο να βρεθεί ιατρικό υλικό και οι τιμές έχουν εκτοξευθεί. Υπάρχει εξαιρετικά μεγάλη ανάγκη για εκατομμύρια μάσκες και προστατευτικά γάντια. Σύμφωνα με κάποιες αναφορές, περίπου 20 επαγγελματίες στο χώρο της υγείας έχουν πεθάνει, λόγω του κορονοϊού, σε λιγότερο από 20 μέρες από τότε που αποκαλύφθηκαν τα πρώτα κρούσματα.
Αυτοί που υποφέρουν περισσότερο από την έξαρση του κορονοϊού, είναι οι φτωχοί. Πολλές οικογένειες πρέπει να μοιραστούν μικρά διαμερίσματα με γονείς και παππούδες, οι φτωχές κοινότητες είναι πυκνοκατοικημένες. Το κλείσιμο των μικρών συνοικιακών καταστημάτων θα οδηγήσει σε φτωχούς και άστεγους, καθώς οι άνθρωποι δεν μπορούν ν’ αντέξουν οικονομικά το κλείσιμο των μικρών επιχειρήσεων τους. Πέρα από τις ελλείψεις αγαθών πρώτης ανάγκης, οι απλοί άνθρωποι δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να πληρώσουν για την κατάλληλη ιατροφαρμακευτική θεραπεία. Η οικονομική κρίση, σε συνδυασμό με τις κυρώσεις, έχει επηρεάσει το κόστος των τοπικά παραγόμενων προϊόντων, καθώς επίσης και αυτό των εισαγόμενων ειδών. Σε γενικές γραμμές, το κόστος περίθαλψης για τις οικογένειες έχει αυξηθεί περισσότερο από 20% τον τελευταίο χρόνο.
Καταστολή και στρατιωτική εξουσία
Η κυβέρνηση στο Ιράν χρησιμοποιεί την κατάσταση για να αυξήσει την καταστολή και την στρατιωτική εξουσία. Δημοσιογράφοι που έχουν μεταφέρει ειδήσεις σχετικά με την κατάσταση στα νοσοκομεία και την αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων, έχουν συλληφθεί και τιμωρηθεί. Το σύστημα υγείας ελέγχεται στο μεγαλύτερό του βαθμό από τον στρατό. Στις 13 Μαρτίου, συστάθηκε μια επιτροπή καταπολέμησης του κορονοϊού αποτελούμενη από τον στρατό, τους Φρουρούς της Ιρανικής Επανάστασης, την αστυνομία και τις μυστικές υπηρεσίες. Αυτοί έχουν τώρα την εξουσία να καταγράφουν λεπτομέρειες για τον καθένα μέσω ίντερνετ, κινητών ή ακόμα και μέσω επισκέψεων σε σπίτια. Έχοντας αποκτήσει πρόσβαση σε όλα τα προσωπικά δεδομένα σημαίνει ότι έχει αυξηθεί επικίνδυνα η εξουσία του στρατού και των Φρουρών της Ιρανικής Επανάστασης. Επιπρόσθετα, είναι πιθανό ότι ο ιρανικός στρατός να έχει ήδη διασπείρει τον κορονοϊό στην Συρία και στο Ιράκ.
Στη μάχη ενάντια στον κορονοϊό, η ιρανική εργατική τάξη, δεν μπορεί να βασιστεί στο καθεστώς και στον στρατό του. Είναι ξεκάθαρο ότι η κακοδιαχείριση της κρίσης από την κυβέρνηση έχει ήδη κοστίσει χιλιάδες ζωής.
Αλληλεγγύη ανάμεσα στην εργατική τάξη
Η κρίση του κορονοϊού έχει εντείνει τη δυσπιστία και την οργή ανάμεσα στην εργατική τάξη. Αρκετοί πλέον δεν βλέπουν άλλη προοπτική απ’ το να αυτο-οργανωθούν. Σε όλη τη χώρα έχουν εμφανιστεί εθελοντικές ομάδες αλληλεγγύης και βοήθειας, οι άνθρωποι απολυμαίνουν τους δρόμους με δική τους πρωτοβουλία, μοιράζουν φαγητό στους φτωχότερους ή σε οικογένειες αρρώστων και προσφέρουν βάρδιες ανακούφισης στους καθαριστές των νοσοκομείων στο προσωπικό των νεκροτομείων. Οι εργάτες συγκεντρώνουν χρήματα μεταξύ τους με σκοπό να αγοράσουν αντισηπτικά, γάντια και μάσκες για τους δημοτικούς υπαλλήλους, που καθαρίζουν τους δρόμους και για άλλους που δεν μπορούν ν’ ανταπεξέλθουν οικονομικά. Αυτό το είδος της εργατικής αλληλεγγύης χρειάζεται να συνδυαστεί με σκληρή αντίσταση ενάντια στο καθεστώς, σαν αυτή που είδαμε τους τελευταίους μήνες του 2019. Οι κυρώσεις από τις ΗΠΑ πρέπει να σταματήσουν άμεσα και αυτό το διεφθαρμένο και εγκληματικό καθεστώς πρέπει να ανατραπεί από την εργατική τάξη, με σκοπό να έχει ο λαός ένα αξιοπρεπές δημόσιο σύστημα υγείας, έτσι ώστε να δοθεί αποτελεσματικά η μάχη ενάντια στον κορονοϊό και τις συνέπειές του.
