Οι φόροι του τσαγιού που οδήγησαν στον πόλεμο της Ανεξαρτησίας
Στο δεύτερο μισό του 18ου αιώνα, η βρετανική αυτοκρατορία κατείχε κτήσεις σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη. Οι 13 αποικίες της ανατολικής ακτής της Βόρειας Αμερικής είχαν εξελιχθεί σε ανεκτίμητες πηγές πλούτου για την Αγγλία, αφού της παρείχαν πολύτιμες πρώτες ύλες, όπως καπνό, βαμβάκι, ξυλεία και σιτάρι.
Όμως οι αποικίες της Βόρειας Αμερικής, ακολουθούσαν τους δικούς τους ανεξάρτητους ρυθμούς ιστορικής εξέλιξης. Ο καπιταλισμός στην ήπειρο που θεωρήθηκε Γη της Επαγγελίας από τους ευρωπαίους αποίκους της εξελισσόταν πιο γρήγορα από τη μητρόπολη και ασφυκτιούσε υπό τον βρετανικό ζυγό.
Οι Αμερικανοί μεγαλοαστοί, ο ρόλος των εργατών και των σκλάβων
Η αμερικανική αστική τάξη πάλευε να απαλλαγεί από το βάρος της βρετανικής αποικιοκρατίας, που έτρωγε κομμάτι του πλούτου της. Στις βορειοαμερικάνικες περιοχές, η αποικιοκρατία «είχε ονοματεπώνυμο»: Βρετανική Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών (British East India Company). Αυτού του τύπου οι εταιρείες, όπως η Ολλανδική Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών και άλλες, αποτελούσαν κρατικά μονοπώλια, απόλυτα προστατευμένα από τις μεγάλες ευρωπαϊκές αυτοκρατορίες, των οποίων ήταν το όχημα στο παγκόσμιο εμπόριο.
Ο ρόλος τόσο της εργατικής τάξης όσο και των σκλάβων ήταν πολύ κρίσιμος, αφού αυτοί ήταν τα εργατικά χέρια που έχτισαν το «θαύμα» της Βόρειας Αμερικής, στην οποία προφανώς οι προηγούμενοι αυτόχθονες κάτοικοι, οι επονομαζόμενοι από τους Ευρωπαίους ως «Ινδιάνοι», θεωρούνταν ένα αγκάθι που έπρεπε να ξεριζωθεί. Ωστόσο η εργατική τάξη δεν είχε ακόμα χειραφετηθεί πλήρως και δεν είχε αποκτήσει τη συνείδηση της δύναμής της, κάτι που συνέβη σταδιακά από τις αρχές του 19ου αιώνα. Οι σκλάβοι δεν θεωρούνταν καν πολίτες, και μόνο όταν χρειάστηκε η συμμετοχή τους στον αμερικανικό εμφύλιο, 90 χρόνια περίπου αργότερα, έγιναν τα πρώτα βήματα για να αποκτήσουν στοιχειώδη δικαιώματα.
Βρετανική φοροεπιδρομή
Τη δεκαετία του 1760, η βρετανική αυτοκρατορία επέβαλε μια σειρά φόρων στους Αμερικανούς αποίκους. Έτσι θεσπίστηκε ο νόμος περί γραμματοσήμων του 1765, ο οποίος φορολογούσε κάθε είδους τυπωμένο χαρτί, ακόμα και τα τραπουλόχαρτα και τις εφημερίδες. Οι νόμοι του Τάουνσεντ (1767) φορολόγησαν πολλά ακόμη προϊόντα, όπως το γυαλί και το τσάι. Οι αποικίες της Βόρειας Αμερικής ήταν υποχρεωμένες να προμηθεύονται τα προϊόντα αυτά αποκλειστικά από την Βρετανία.
Στην Αγγλία θεωρούσαν πως ήταν μια δίκαιη φορολόγηση, που απλά έπαιρνε πίσω κάποια από τα έξοδα που είχε κάνει η βρετανική κυβέρνηση διεξάγοντας πολέμους κατά των Γάλλων και των Ινδιάνων. Από την άλλη, οι αμερικανοί άποικοι αγανάκτησαν, θεωρώντας πως αποτελούσαν εύκολο φορολογικό στόχο για τους άπληστους Βρετανούς αποικιοκράτες, που εκμεταλλεύονταν την απουσία οποιασδήποτε αμερικανικής εκπροσώπησης στο βρετανικό κοινοβούλιο. Το σύνθημα «Όχι φορολόγηση χωρίς εκπροσώπηση» κυριαρχούσε στην αμερικανική κοινή γνώμη.
Στο μεταξύ συνέβησαν και άλλα γεγονότα, που κορύφωσαν την οργή των Αμερικανών αποίκων, με σημαντικότερο τη λεγόμενη Σφαγή της Βοστώνης. Στις 5 Μαρτίου 1770, νεαροί άποικοι πέταξαν χιονόμπαλες και πάγο σε έναν Βρετανό φρουρό που φύλαγε το Τελωνείο της Βοστώνης. Η αποικιακή φρουρά αντέδρασε ανοίγοντας πυρ κατά του συγκεντρωμένου πλήθους, σκοτώνοντας πέντε αποίκους και τραυματίζοντας έξι.
Επιχειρώντας να εκτονώσει την ολοένα αυξανόμενη συζήτηση περί ανεξαρτησίας που γινόταν στις βορειοαμερικανικές αποικίες, το βρετανικό στέμμα κατάργησε όλους τους φόρους που είχαν επιβληθεί, εκτός από τον βαρύτερο που προκαλούσε και τη μεγαλύτερη αντίδραση: τον φόρο του τσαγιού. Το ποσό του φόρου που κέρδιζαν τα βρετανικά ταμεία έφτανε το 1,2 εκατομμύρια λίρες το χρόνο.
Λαθρεμπόριο ολλανδικού τσαγιού από Αμερικανούς εμπόρους
Προκειμένου να απαντήσουν στον «εμπαιγμό», οι Αμερικανοί άποικοι έσπασαν το υποχρεωτικό αποικιακό μονοπώλιο και αντικατέστησαν το τσάι που τους προμήθευε η Βρετανική Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών με λαθραίο ολλανδικό τσάι. Σαν αποτέλεσμα, η Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών βρέθηκε αντιμέτωπη με σοβαρά οικονομικά προβλήματα.
Τότε επενέβη η βρετανική διοίκηση, ρίχνοντας τις τιμές στο τσάι που προοριζόταν για τους αποίκους, διατηρώντας όμως απείραχτο τον φόρο. Αυτό σήμαινε πως οι αμερικανοί θα μπορούσαν να αγοράζουν «νόμιμα» τσάι από την Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών σε τιμές χαμηλότερες από το αν αγόραζαν λαθραία το ολλανδικό. Ταυτόχρονα, η διατήρηση του φόρου προς τη βρετανική αυτοκρατορία επιβεβαίωνε την υποτέλεια των αποικιών στο Στέμμα.
Sons of Liberty, η προμετωπίδα των Aμερικανών αστών
Ωστόσο, οι Aμερικανοί μεγαλοαστοί που θησαύριζαν από το λαθρέμποριο τσαγιού, σαν τους Τζον Χάνκοκ και Σάμιουελ Άνταμς, δέχθηκαν ισχυρό πλήγμα στα συμφέροντά τους. Στο τέλος τέλος, το ζήτημα δεν ήταν η τιμή του τσαγιού, αλλά το αν θα είχε επιτέλους την ελευθερία το αμερικανικό κεφάλαιο να επιλέγει μόνο του τις πηγές προμηθειών και τους εμπορικούς εταίρους του, αν δηλαδή θα αυτονομούταν πλήρως από το αγγλικό.
Οι Sons of Liberty ήταν μια ομάδα Aμερικανών εμπόρων που ιδρύθηκε με αφορμή τους δυσβάσταχτους φόρους του Στέμματος. Στην ουσία, ήταν η προμετωπίδα του αμερικανικού κεφαλαίου και στις τάξεις τους περιλαμβάνονταν μεγαλοαστοί όπως οι Άνταμς και Χάνκοκ.
Στις 28 Νοέμβρη του 1773, το εμπορικό πλοίο Dartmouth της Βρετανικής Εταιρείας Ανατολικών Ινδιών, αγκυροβόλησε στο λιμάνι της Βοστώνης. Στις 2 Δεκέμβρη ακολούθησε το Beaver και στις 15 Δεκέμβρη, το Eleanor. Τα τρία πλοία ήταν φορτωμένα με συνολικά 45 τόνους τσάι από την Κίνα, σημερινής αξίας 1 εκ. δολαρίων.
Οι Sons of Liberty διοργάνωσαν συνάντηση στο Old South Meeting House για να συντονίσουν την αντίδρασή τους. Ήταν ένα σημείο καμπής για την αμερικανική αστική τάξη. Ο βρετανικός ζυγός δεν θα γινόταν πλέον αποδεκτός. Κατόπιν σχετικής ψηφοφορίας, η συντριπτική πλειοψηφία των 5.000 συγκεντρωμένων αποφάσισε να αρνηθεί να επιτρέψει την εκφόρτωση του πολύτιμου φορτίου και φυσικά, να αρνηθεί να πληρώσει τους φόρους που θα όφειλε στη Βρετανική αυτοκρατορία
Το βρετανικό τσάι στη θάλασσα
Ο βρετανός κυβερνήτης της Μασαχουσέτης, Τόμας Χάτσισον, αρνήθηκε να επιτρέψει στα πλοία να επιστρέψουν στη Βρετανία και διέταξε να πληρωθεί το τιμολόγιο του τσαγιού και να εκφορτωθεί το τσάι. Η ατμόσφαιρα άρχισε να μυρίζει μπαρούτι.
Εκείνο το βράδυ, μια ομάδα περίπου 60 ανδρών, μελών των Sons of Liberty, σκαρφάλωσαν στα βρετανικά πλοία μεταμφιεσμένοι ως Ινδιάνοι Μοχώκ, και πέταξαν 342 σεντούκια τσαγιού στο νερό, αξίας 10.000 στερλινών εκείνης της εποχής.
Ωστόσο, οι Αμερικανοί αστοί δεν ήταν όλοι ενθουσιασμένοι με τις ενέργειες των Sons of Liberty, φοβούμενοι την βρετανική αντίδραση. Ο Τζορτζ Ουάσιγκτον θεώρησε τους Βοστωνέζους ως «τρελούς» ενώ ο Βενιαμίν Φρανκλίνος ισχυριζόταν πως θα έπρεπε να αποζημιώσουν την Βρετανική Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών και μάλιστα προσφέρθηκε να πληρώσει ο ίδιος.
Καταναγκαστικές πράξεις
Όμως, παρά την έλλειψη βίας, τα γεγονότα που έμειναν γνωστά ως Boston Tea Party δεν έμειναν αναπάντητα από τον Βασιλιά Γεώργιο Γ’ και το Βρετανικό Κοινοβούλιο. Τα αντίποινα στο Boston Tea Party, ήταν οι λεγόμενες Καταναγκαστικές Πράξεις.
Αυτές προέβλεπαν το κλείσιμο του λιμανιού της Βοστώνης μέχρι την πλήρη αποζημίωση για το τσάι που πετάχτηκε στη θάλασσα, τη μεταφορά του δικαστηρίου που αποφάσιζε για τις αμερικανικές υποθέσεις από τη Μασαχουσέτη στη Βρετανία και την οριστική παύση του Συντάγματος της Μασαχουσέτης, με βάση το οποίο εκλέγονταν οι τοπικοί άρχοντες. Δηλαδή επί της ουσίας, η Μασαχουσέτη τέθηκε υπό βρετανικό έκτακτο στρατιωτικό νόμο.
Όμως, καμιά νομοθεσία και κανένας στρατιωτικός νόμος δεν μπορούσαν πλέον να αλλάξουν τη ροή της ιστορίας. Όλες οι αγγλικές αποικίες της Βόρειας Αμερικής θεώρησαν τους νόμους ως ατιμωτικούς και έστειλαν προμήθειες στη Μασαχουσέτη, αποφασίζοντας να συντονίσουν περαιτέρω τις ενέργειές τους κατά του βρετανικού ζυγού.
Ο δρόμος προς την Ανεξαρτησία
Μάλιστα τον Μάρτη του 1774, πραγματοποιήθηκε ένα δεύτερο Tea Party στη Βοστώνη, όταν 30 σεντούκια τσαγιού του πλοίου Fortune πετάχτηκαν ξανά στη θάλασσα. Παρόμοιες ενέργειες έλαβαν χώρα στη Νέα Υόρκη, το Μέριλαντ και στη Νότια Καρολίνα.
Ακολούθησε η πραγματοποίηση του 1ου Ηπειρωτικού Συνεδρίου στη Φιλαδέλφεια το 1774, όπου ενωμένες οι αμερικανικές αποικίες σχεδίασαν τα επόμενα βήματά τους και η κήρυξη του πολέμου της Ανεξαρτησίας, στις 19 Απρίλη του 1775, με τα πρώτα πυρά να ανταλλάσσονται -διόλου τυχαία- στο Λέξιγκτον και το Κόνκορντ της Μασαχουσέτης, κοντά στη Βοστώνη.
Το σύγχρονο tea party και η σχέση του με το Boston tea party
Οι διαμαρτυρίες ακραίων Ρεπουμπλικανών ενάντια στο σχέδιο διάσωσης των τραπεζών και την αύξηση των δημόσιων δαπανών από την κυβέρνηση Ομπάμα το 2009, ονομάστηκαν Tea Party Movement, επιχειρώντας μια ιστορική σύνδεση με το Boston Tea Party. Το υπερσυντηρητικό αυτό κίνημα, που χρηματοδοτήθηκε από δισεκατομμυριούχους όπως τους μεγιστάνες του πετρελαίου αδελφούς Κοχ, έχασε την επιρροή του στα μέσα της δεκαετίας του 2010 αλλά η ιδεολογία του επέστρεψε σε ένα βαθμό υπό την ηγεσία του Τραμπ.
Χρησιμοποιώντας το σύνθημα «Όχι φορολόγηση χωρίς εκπροσώπηση» ήθελαν να καταγγείλουν την υπερβολική φορολόγηση (όπως θεωρούσαν) του Ομπάμα και την έλλειψη εκπροσώπησης των απόψεών τους στην κεντρική ομοσπονδιακή κυβέρνηση και να τη συνδέσουν με την αντίστοιχη επιβολή του φόρου του τσαγιού από τη Βρετανική Αυτοκρατορία.
Βέβαια οι όποιες ομοιότητες τελειώνουν εδώ. Το Boston Tea Party δεν είχε γενικά πρόβλημα με τον κρατικό παρεμβατισμό και την κεντρική φορολογία, αλλά με την εξάρτηση από τους Βρετανούς, σε αντίθεση με το σύγχρονο Tea Party των νεοφιλελεύθερων υπερσυντηρητικών /ακροδεξιών Ρεπουμπλικανών, που αντιτιθόταν όχι μόνο σε οποιαδήποτε κρατική παρέμβαση και οποιαδήποτε φορολόγηση του κεφαλαίου, στο όνομα της ελευθερίας της αγοράς, αλλά και σε θεμελιώδη δικαιώματα όπως το δικαίωμα στην άμβλωση.
