Διασκευή άρθρου του Νάιτζελ Σμιθ από το Internationalist Standpoint
Παρά την εντύπωση που προσπαθεί να δημιουργήσει μεγάλο μέρος των μέσων ενημέρωσης ότι το απεργιακό κύμα στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει τελειώσει, αυτό απέχει πολύ από την πραγματική εικόνα. Μια σειρά κλάδοι παραμένουν σε απεργία ή ξεκινούν αυτό τον καιρό απεργιακές κινητοποιήσεις. Ορισμένοι κλάδοι εργαζομένων έχουν ήδη διευθετήσει τις διαφορές τους, στις περισσότερες περιπτώσεις επειδή η συνδικαλιστική τους ηγεσία ήταν υπερβολικά πρόθυμη να καταλήξει σε συμβιβασμό με μια κυβέρνηση που φαίνεται να είναι αδιάλλακτη. Η κυβέρνηση όμως μπορεί να επιδεικνύει αυτή την αδιαλλαξία μόνο όσο οι ηγεσίες των συνδικάτων αρνούνται να συντονίσουν ενιαία απεργιακή δράση και να δουλέψουν στην κατεύθυνση μιας γενικής απεργίας σε όλο τον δημόσιο τομέα, κάτι που θα αποτελέσει πραγματική απειλή.
Οι μισθολογικές αυξήσεις στον δημόσιο τομέα υστερούσαν σημαντικά σε σχέση με τις μισθολογικές αυξήσεις στον ιδιωτικό τομέα το 2022, αλλά το 2023 υπήρξε μια τάση μείωσης της διαφοράς. Σύμφωνα με τη Statista, η αύξηση των μισθών για το 2023 (μέχρι τον Σεπτέμβριο) ήταν 8,5%, συμπεριλαμβανομένων των επιδομάτων, με τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ) για τον πληθωρισμό να διαμορφώνεται στο 6,8%, χαμηλότερα σε σχέση με το 11% το 2022. Σε αυτό το πλαίσιο, τα επιπλέον μπόνους που δόθηκαν σε εργαζόμενους του δημόσιου τομέα (5% για τους νοσηλευτές και 6,5% για τους εκπαιδευτικούς) αποτελούν έναν συμβιβασμό που συγκράτησε σε έναν βαθμό την πτώση του βιοτικού τους επιπέδου. Ένα από τα βασικά συμπεράσματα από τις απεργίες που πραγματοποιήθηκαν πρόσφατα, είναι ότι αν οι εργαζόμενοι του δημόσιου τομέα δεν είχαν απεργήσει, οι αυξήσεις που πέτυχαν θα ήταν οι μισές από αυτές που τελικά έλαβαν.
Οι απεργίες συνεχίζονται
Για άλλους εργαζόμενους, ο αγώνας συνεχίζεται. Οι ειδικευόμενοι γιατροί απεργούν με κύριο αίτημα να ανέβει ο μισθός τους πάνω από τον πληθωρισμό. Δεδομένου ότι ο πληθωρισμός σήμερα μειώνεται, αυτό το αίτημα είναι πιο πιθανό να πραγματοποιηθεί από ότι στο παρελθόν. Η Ένωση Καθηγητών Πανεπιστημίων (UCU) εξακολουθεί να βρίσκεται σε διαπραγμάτευση με 42 πανεπιστήμια, όπου οι εργαζόμενοι προχώρησαν σε απεργιακές κινητοποιήσεις μεταξύ 25ης και 29ης Σεπτεμβρίου. Παρά τις υποχωρήσεις της συνδικαλιστικής τους ηγεσίας, πολλοί λέκτορες παραμένουν ακλόνητοι στην απόφασή τους να συνεχίσουν τη μάχη ενάντια στα ιδιωτικά συμφέροντα που διοικούν πλέον τα πανεπιστήμια του Ηνωμένου Βασιλείου.
Στη Σκωτία, χιλιάδες σχολικοί/ες καθαριστές/τριες, εργαζόμενοι/ες στον επισιτισμό, βοηθητικό προσωπικό και φροντιστές/τριες προχώρησαν σε τριήμερη απεργία στις αρχές του Οκτώβρη. Η UNISON (η συνομοσπονδία εργαζομένων του δημοσίου), ανακοίνωσε ότι 21.000 μέλη της προχώρησαν σε απεργίες γύρω από μισθολογικά αιτήματα, βασικά απαντώντας σε μια πρόταση αύξησης 9,57% στους χαμηλότερα αμειβόμενους εργαζόμενους.
Οι απεργίες στους σιδηροδρόμους συνεχίζονται από τον Ιούνιο του 2022. Οι σιδηροδρομικές εταιρείες, με την κυβέρνηση να τις σιγοντάρει, χρησιμοποίησαν την πανδημία ως προκάλυμμα για να προσπαθήσουν να εισαγάγουν νέες μεθόδους εργασίας και να χτυπήσουν δικαιώματα και αμοιβές. Η προσπάθεια να απομακρυνθούν οι φύλακες από τα τρένα αποκρούστηκε με επιτυχία, αλλά άλλες επιθέσεις στις θέσεις εργασίας συνεχίστηκαν (η προσπάθεια να κλείσουν τα εκδοτήρια εισιτηρίων είναι ένα παράδειγμα των περικοπών που προωθούνται). Παρόλο που οι εργοδότες έχουν κάνει πίσω σε μια σειρά μισθολογικά αιτήματα (σαν αποτέλεσμα των πρόσφατων απεργιακών δράσεων και της αποφασιστικότητας των εργαζομένων) οι προτάσεις που κάνουν εξακολουθούν να βρίσκονται μακριά από τα αιτήματα των εργαζομένων. Τα συνδικάτα RMT (Εργαζόμενοι στις Μεταφορές και τη Ναυτιλία) και Aslef (Μηχανοδηγοί) είναι απαραίτητο να συντονίσουν περαιτέρω απεργιακές κινητοποιήσεις.
Ανεπαρκής ηγεσία
Μόνο τον Δεκέμβριο του 2022 χάθηκαν 826.000 εργάσιμες ημέρες λόγω απεργίας. Πρόκειται για τις περισσότερες μέσα σε έναν μήνα από τον Νοέμβριο του 2011. Ο συνολικός αριθμός των ημερών που χάθηκαν λόγω απεργιών μεταξύ Ιουνίου 2022 και Ιουνίου 2023 ήταν 4,1 εκατομμύρια. Γενικά κυκλοφορεί η αντίληψη ότι οι απεργίες είναι χαρακτηριστικό μόνο του δημόσιου τομέα. Η αλήθεια είναι πως αν και νοσηλευτές, δάσκαλοι, γιατροί και άλλοι δημόσιοι υπάλληλοι συμμετείχαν σε απεργιακές δράσεις, η πλειονότητα των ημερών που χάθηκαν από απεργίες (54%) ήταν από εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα. Σε αυτό έχει συμβάλλει το γεγονός ότι το δίκτυο μεταφορών έχει ιδιωτικοποιηθεί, αλλά και οι απεργίες που οργανώθηκαν στους τομείς των τηλεπικοινωνιών και της αποθήκευσης.
Το τελευταίο διάστημα η κυβέρνηση έχει αναγκαστεί να κάνει συμβιβασμούς στο θέμα των μισθών και το χάσμα μεταξύ των αυξήσεων στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα μειώνεται. Ωστόσο, οι μακροπρόθεσμες προοπτικές για τους μισθούς δεν είναι αισιόδοξες. Όλες οι παραχωρήσεις που αποσπάστηκαν από την κυβέρνηση προέκυψαν μετά από σκληρή μάχη, την οποία όμως βασικά έδωσαν συγκεκριμένοι κλάδοι, όπου οι εργαζόμενοι ήταν πιο αποφασισμένοι. Την ίδια ώρα οι συνδικαλιστικές ηγεσίες εμφανίζονται σε κάποιες περιπτώσεις ως απολογητές του κράτους, προχωρώντας σε συμφωνίες για αυξήσεις κάτω των πραγματικών αναγκών, την ώρα που οι τιμές αυξάνονται και οι αμοιβές των αφεντικών συνεχίζουν να εκτοξεύονται.
Το Εργατικό Κόμμα του Κιρ Στάρμερ (Keir Starmer) έχει δώσει ελάχιστη υποστήριξη στους απεργούς και δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι οι εργαζόμενοι στον δημόσιο τομέα θα πετύχουν καλύτερες συμφωνίες για τους μισθούς μια νέα κυβέρνηση Εργατικών. Ο Στάρμερ έχει αθετήσει όλες τις αριστερές υποσχέσεις που έδινε όταν διεκδικούσε την ηγεσία του Εργατικού Κόμματος και αν πρόκειται το επόμενο διάστημα να δούμε μια κυβέρνηση των Εργατικών, αυτή θα είναι νεοφιλελεύθερη, όπως η ίδια η φύση του κόμματος. Αυτό που θα επιχειρήσει να κάνει, θα είναι η διαχείριση της κρίσης του καπιταλισμού στο Ηνωμένο Βασίλειο προς όφελος των καπιταλιστών και όχι των εργαζομένων.
Αυτό που χρειαζόμαστε άμεσα είναι μια ριζοσπαστική εναλλακτική λύση. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν διάφορες πρωτοβουλίες – προσπάθειες για τη δημιουργία εναλλακτικών κομμάτων, όπως για παράδειγμα από την καμπάνια «Ως Εδώ» (Enough is Enough), τη «Λαϊκή Συνέλευση» (Peoples Assembly), τη «Συμμαχία Συνδικαλιστών και Σοσιαλιστών» (Trades Unionists and Socialist Coalition – TUSC) κ.α. Όλες αυτές οι ανομοιογενείς προσπάθειες θα έχουν μικρή αξία αν δεν μπορέσουν να συντονιστούν και να λειτουργήσουν ενωτικά.
Για παράδειγμα, το TUSC θα πρέπει να αποφύγει να κατέβει εναντίον άλλων υποψηφίων με σοσιαλιστικό πρόγραμμα, αλλά όπου το TUSC είναι ισχυρό και μπορεί να διεξάγει μια ουσιαστική εκστρατεία, τότε οι άλλοι θα πρέπει να το υποστηρίξουν και να συνεργαστούν μαζί του. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι εκεί έξω που υποστηρίζουν τις σοσιαλιστικές ιδέες, ιδιαίτερα ανάμεσα στη νεολαία. Ταυτόχρονα υπάρχει τεράστια απογοήτευση από το Εργατικό και το Συντηρητικό κόμμα, αλλά και απογοήτευση από την έλλειψη οποιασδήποτε ρεαλιστικής εναλλακτικής λύσης απέναντί τους.
Προσωπικότητες που εμπνέουν
Εν τω μεταξύ, ο αγώνας συνεχίζεται. Οι προσωπικότητες που αναδύονται μέσα από αυτές τις απεργιακές μάχες και τις διαπραγματεύσεις, αυτές που πραγματικά μπορούν να εμπνεύσουν, είναι συχνά εργαζόμενοι που μπαίνουν για πρώτη φορά στον αγώνα και δίνουν το παράδειγμα. Στην Amazon π.χ., έχουν γίνει απολύσεις μελών σωματείων, αλλά παρά την τρομοκρατία πολλοί εργαζόμενοι συμμετείχαν σε πρόσφατες κινητοποιήσεις ενάντια στον αυταρχισμό της εργοδοσίας. Συμμετείχαν στις διαδηλώσεις παρά την παρουσία της ασφάλειας και των «κατασκόπων» της Amazon.
Το παράδειγμα αυτό πρέπει να εμπνεύσει όλους τους εργαζόμενους που πιστεύουν ότι οι ίδιοι είναι το μέλλον και όχι τα αφεντικά τους. Όλους αυτούς που δουλεύουν και δημιουργούν τα υλικά αγαθά που χρειαζόμαστε για να θρέψουμε και να ντύσουμε τον κόσμο, τους εργαζόμενους που έχουν την εφευρετικότητα και την ικανότητα να οραματιστούν ένα μέλλον απαλλαγμένο από την εκμετάλλευση και τη φτώχεια. Οι συνδικαλιστικές ηγεσίες είναι καλό να θυμηθούν αυτή την απλή αλήθεια και να αποφασίσουν αν θα μπουν μπροστά στον αγώνα, ή θα φύγουν από τη μέση.
