του Νίκου Αναστασιάδη,
Θεσ/νίκη
Το κίνημα “χωρίς μεσάζοντες” (κίνημα της πατάτας όπως είχε χαρακτηριστεί αρχικά) έχει πάρει σημαντικές διαστάσεις μέχρι σήμερα. Σε μια σειρά από περιοχές των μεγάλων πόλεων γίνονται τακτικά αγορές χωρίς μεσάζοντες όπου μικροί παραγωγοί ή συνεταιρισμοί μπορούν να διαθέτουν τα προϊόντα τους στον κόσμο χωρίς την μεσολάβηση μεσαζόντων (έμποροι λαχαναγορών, super market, κτλ). Με αυτό τον τρόπο και οι παραγωγοί μπορούν να διαθέτουν τα προϊόντα τους σε λογικές τιμές (και όχι στις εξευτελιστικές τιμές που προσφέρουν οι χονδρέμποροι), αλλά και ο κόσμος μπορεί να βρίσκει καλά και φτηνά προϊόντα για να επιβιώσει.
Χωρίς να λύνει σε καμία περίπτωση το πρόβλημα της κατάρρευσης των εισοδημάτων, αυτή η λειτουργία δίνει μια διέξοδο και στους παραγωγούς και στους καταναλωτές για την κάλυψη κάποιων άμεσων αναγκών. Επιπλέον, μας δίνει μια πρόγευση για το πόσο πιο συμφέρουσα για όλους θα μπορούσε να είναι μια κοινωνία που λειτουργεί σε όλα τα επίπεδα “χωρίς μεσάζοντες” και εκμεταλλευτές.
Αυτές οι αγορές έχουν βρεθεί στο στόχαστρο του προέδρου του ΔΣ του Οργανισμού Λαϊκών Αγορών Θεσσαλονίκης (ΟΛΑΘ) Μ. Πάππου.
Ήδη από τις αρχές του χρόνου υπήρξαν περιπτώσεις όπου η δημοτική αστυνομία προσπάθησε να σταματήσει την διεξαγωγή τέτοιων αγορών (κέντρο Θεσσαλονίκης, Φάληρο, Θέρμη). Ας δούμε γιατί:
Ο Οργανισμός Λαϊκών Αγορών Θεσσαλονίκης (που είναι ο εποπτικός φορέας για τις λαϊκές αγορές) έχει υπό τον έλεγχό του όλες τις λαϊκές αγορές του Ν. Θεσσαλονίκης (σχεδόν 90). Ο Νομός Θεσσαλονίκης συνορεύει με τους νομούς Ημαθίας, Πέλλας, Κιλκίς, Σερρών, Καβάλας και Χαλκιδικής οι οποίοι καταγράφουν τεράστια ποσοστά ανεργίας. Τα μεγάλα ποσοστά ανεργίας και η παραδοσιακή ενασχόληση των κατοίκων με την πρωτογενή-αγροτική παραγωγή, σε συνδυασμό με την αδυναμία προώθησης των αγροτικών προϊόντων στις έως πρότινος παραδοσιακές αγορές (λαχαναγορά, βιομηχανίες μεταποίησης φρούτων κ.α.) δημιουργεί μια μαζική κίνηση προς τις λαϊκές αγορές του Ν. Θεσσαλονίκης, όπου ο παραγωγός ελπίζει ότι θα βρει ένα καταναλωτικό κοινό στο οποίο θα απευθύνεται απευθείας. Η μοναδική πρόσβαση προς τις λαϊκές αγορές της Θεσσαλονίκης, ελέγχεται από τον ΟΛΑΘ, ο οποίος είναι αρμόδιος για την τοποθέτηση των παραγωγών αυτών σε λαϊκές αγορές. Οι πωλητές αυτοί αποτελούν στην πραγματικότητα ένα μεγάλο αριθμό απελπισμένων, που πρέπει να «κερδίσουν» μια θέση λαϊκής αγοράς προκειμένου να διαθέσουν τα προϊόντα τους, τα οποία είναι ευπαθή, κατά συνέπεια δεν μπορούν να περιμένουν στα καλάθια για πολλές μέρες.
Η δύναμη της διοίκησης του ΟΛΑΘ που πηγάζει από αυτή την κατάσταση είναι μήτρα για καταστάσεις διαφθοράς, μίζας και αλληλοεξυπηρετήσεων όπως εύκολα μπορεί να φανταστεί κανείς.
Δεν είναι τυχαίο ότι εδώ και τουλάχιστον ένα έτος ο ΟΛΑΘ βρίσκεται στο στόχαστρο του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης, το οποίο έχει συγκεντρώσει ογκωδέστατο φάκελο που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει παράνομο «στήσιμο» λαϊκών αγορών, ελλιπή έλεγχο των εν ενεργεία πωλητών λαϊκών αγορών, συγκάλυψη σοβαρών διοικητικών ατασθαλιών προηγούμενων διοικήσεων του ΟΛΑΘ και πολλά άλλα στοιχεία και έχει ήδη διαβιβάσει στον Εισαγγελέα Θεσσαλονίκης και στον αρμόδιο υπουργό.
Η ιστορία γίνεται ακόμη πιο ενδιαφέρουσα όταν αναλογιστούμε ότι ο Εισαγγελέας Θεσσαλονίκης, έχει ήδη από το 2010 σε εκκρεμότητα φάκελο για 80 περίπου παράνομες άδειες που είχαν εκδοθεί από τον ΟΛΑΘ, οι οποίες φυσικά είναι ακόμη ενεργές και δραστηριοποιούνται στις λαϊκές αγορές.
Την ίδια στιγμή λοιπόν που ο Μ. Πάππου “επιτίθεται” στις αγορές χωρίς μεσάζοντες, για να τηρηθεί υποτίθεται η νομιμότητα, ο Ο.Λ.Α.Θ., βρίσκεται μέσα σε όλη αυτή την κατάσταση.
Η διοίκηση του ΟΛΑΘ δεν θέλει σε καμιά περίπτωση να χάσει την δύναμη του ελέγχου στην επαφή των παραγωγών με τους καταναλωτές. Δεν θέλει σε καμιά περίπτωση να υπάρχουν “παράλληλες” αγορές διάθεσης προϊόντων.
Το γεγονός αυτό εξηγεί τη μανία με την οποία ο κ. Μ. Πάππου «καταδιώκει» τις Αγορές Χωρίς Μεσάζοντες, μιας και εκεί μπορούν να συμμετάσχουν παραγωγοί που δεν έχουν περάσει από το γραφείο του.
Έχει ήδη στείλει εξώδικα σε κάθε δήμο του πολεοδομικού συγκροτήματος που φιλοξενεί Αγορές Χωρίς Μεσάζοντες και πιέζει με κάθε τρόπο τους δημάρχους να αρνηθούν την παραχώρηση κοινόχρηστων χώρων για τη διοργάνωση τους.
Συμπέρασμα
Η τροφοδοσία των βασικών αγαθών από τους παραγωγούς στους εργαζόμενους στις πόλεις είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα για να το αφήνουμε στα χέρια κρατικών οργανισμών μπλεγμένων σε σκάνδαλα και στα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα. Και όσο η κρίση γίνεται χειρότερη θα αποκτά όλο και πιο κρίσιμη σημασία για την επιβίωση μας.
Γι’ αυτό χρειάζεται να παλέψουμε ώστε το κίνημα χωρίς μεσάζοντες να επεκταθεί σε τακτικότητα και σε ποικιλία προϊόντων και να αποκτήσει μόνιμη μορφή (πχ στεγασμένων αγορών ελεγχόμενων από κοινές συνελεύσεις παραγωγών και καταναλωτών). Σαν λαϊκό κίνημα να διασφαλίσουμε ότι οι λαϊκές αγορές να λειτουργούν κάτω από καθεστώς ανοιχτό και δημοκρατικό, ώστε να υπάρχει διαφάνεια και έλεγχος! Ο μόνος τρόπος να κατακτηθεί αυτό είναι οι εργαζόμενοι στον ΟΛΑΘ, μαζί με τους παραγωγούς των λαϊκών, και μαζί με επιτροπές καταναλωτών, να εκλέγουν άμεσα αιρετές, ανακλητές και υπόλογες διοικήσεις.
