Του Ρολάνδου Παύλου, Αγ. Άννα – Εύβοια
Έκπληξη και οργή προκάλεσε στους κατοίκους της περιοχής μας η αποκάλυψη των σχεδίων για δημιουργία Βιομηχανικής Περιοχής (ΒΙ.ΠΕ.) λιγότερο από 1 χιλ. από τον οικισμό του Μαντουδίου, 5,5 χιλ. απ’ την παραλία της Αγ. Άννας και σε θέση που θα επηρεάσει το περιβάλλον σε ολόκληρη τη βόρεια Εύβοια.
Αν εγκριθεί η δημιουργία ΒΙ.ΠΕ. η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ που υπέβαλε την αίτηση θα μπορεί να εγκαταστήσει με συνοπτικές διαδικασίες, όποτε θέλει στο μέλλον: μονάδες ηλεκτροπαραγωγής (λιθάνθρακα, φυσικού αερίου κλπ) διυλιστήρια πετρελαίου, μονάδες καύσης σκουπιδιών και επεξεργασίας τοξικών βιομηχανικών αποβλήτων. Αυτές είναι μονάδες «υψηλής όχλησης», ενώ αν για παράδειγμα η εταιρία ενδιαφερόταν να αναβιώσει τη βιομηχανία επεξεργασίας του λευκολίθου (παλιός Σκαλιστήρης) θα μπορούσε να το κάνει και με ΒΙΟ.ΠΑ. (Βιομηχανικό Πάρκο, που μπορεί να στεγάσει μονάδες μέσης όχλησης). Η νέα νομοθεσία, που απλοποιεί τις διαδικασίες αδειοδότησης στο όνομα της ανάπτυξης, καθιστά ουσιαστικά αδύνατη την αντίδραση των κατοίκων στην επιλογή των μονάδων που θα θελήσει στο μέλλον να εγκαταστήσει η εταιρία.
Πρόκειται για την πρώτη ιδιωτική ΒΙ.ΠΕ. στην Ελλάδα, ενώ το παράδοξο είναι ότι είναι η πρώτη φορά που σχηματίζεται μια κενή ΒΙ.ΠΕ. χωρίς να υπάρχουν ήδη βιομηχανίες στην περιοχή.
Καύση σκουπιδιών και παράνομη ταφή τοξικών αποβλήτων
Η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ήδη έχει εξαγγείλει ότι εισέρχεται στην αγορά της καύσης σκουπιδιών και αν προχωρήσει σε εγκατάσταση τέτοιας μονάδας στο Μαντούδι, θα βρίσκεται στην πλησιέστερη θέση προς την Αττική σε σχέση με τις υπόλοιπες ΒΙ.ΠΕ. Παράλληλα, η αποκάλυψη του σκανδάλου παράνομης ταφής τοξικών αποβλήτων στα Ψαχνά Ευβοίας, δείχνει πως ίσως θελήσουν να διαθέσουν στο Μαντούδι τα τοξικά απόβλητα της βιομηχανίας Οινοφύτων – Χαλκίδας (με τις ευλογίες του νόμου!).
Ταυτόχρονα, η ίδια εταιρία έχει υποβάλει σχέδια για δημιουργία δύο τεραστίων διαστάσεων θερμοηλεκτρικών σταθμών φυσικού αερίου στον σχεδιαζόμενο χώρο της ΒΙ.ΠΕ., συνολικής ισχύος 1160 ΜW, καθιστώντας το Μαντούδι το δεύτερο μεγαλύτερο ενεργειακό κέντρο στη χώρα μετά την Πτολεμαΐδα.
Τεράστια απειλή για την υγεία
Πρόκειται για μια τεράστια απειλή για την υγεία των κατοίκων! Κάποιοι λένε πως αν τηρηθούν τα μέτρα ασφαλείας δεν θα υπάρξει σημαντική ρύπανση, όμως τα παραδείγματα της ρύπανσης στα Οινόφυτα, στα Ψαχνά και σε κατοικημένες περιοχές κοντά σε ΒΙ.ΠΕ. δείχνουν ποιο μέλλον μας επιφυλάσσουν, μια και στις πιο πολλές περιπτώσεις η λογική του κέρδους αυτών των εταιρειών παρακάμπτει τα ακριβά μέτρα ασφάλειας.
Η ατμόσφαιρα, η θάλασσα και το υπέδαφος μαζί με τον υδροφόρο ορίζοντα θα υποστούν ανεπανόρθωτη βλάβη από την ρύπανση. Ο τουρισμός θα αφανιστεί, η αλιεία θα μαραζώσει, οι οικοδομές θα παγώσουν, η αξία της γης θα μηδενιστεί και οι αγρότες δεν θα μπορούν να πουλήσουν τα προϊόντα τους! Πάνω απ’ όλα όμως τα τοξικά απόβλητα που θα διοχετεύονται στη θάλασσα, στον αέρα και στο νερό θα προκαλέσουν βαριές ασθένειες και θανάτους στον πληθυσμό, με τις μεγαλύτερες επιπτώσεις στον ευαίσθητο οργανισμό των παιδιών. Τέλος, ο κίνδυνος ενός βιομηχανικού ατυχήματος θα απειλεί συνεχώς τις ζωές των κατοίκων.
Ψεύτικες ελπίδες στους ανέργους
Υπόσχονται ότι θα λύσουν το πρόβλημα της ανεργίας στην περιοχή, που πραγματικά είναι μεγάλο.
Όμως, δεν απαντούν για τις θέσεις εργασίας που θα χαθούν από όλους τους άλλους κλάδους – τουρισμό, αγροτική παραγωγή, κλπ.
Στην μονάδα φυσικού αερίου, όπου η εταιρία δίνει αναλυτικότερα στοιχεία για το προσωπικό, θα προσληφθούν… 85 μόλις άτομα (!!) από τα οποία τα 60 είναι ειδικευμένοι!
Πίσω από την πλάτη των κατοίκων
Αρχικά, το σχέδιο δημιουργεί απορία. Γιατί θα χρειαστεί να φέρουν από τη Λιβαδειά γραμμή φυσικού αερίου (κόστος € 40 εκ. σε βάρος του Δημοσίου) και το ρεύμα που θα παράγεται θα μεταφέρεται με γραμμές ψηλής τάσης στο Αλιβέρι (κόστος €30 εκ. σε βάρος του Δημοσίου); Γιατί δεν γινόταν αυτή η εγκατάσταση σε άλλο πιο βολικό σημείο; Η απάντηση είναι από τη μια η ψηλή ανεργία στο Μαντούδι που μειώνει τις αντιστάσεις των κατοίκων, οι οποίοι απελπισμένα ψάχνουν για δουλειά και, από την άλλη, το γεγονός ότι υπάρχει εδώ μια πρόθυμη δημοτική αρχή για να συνεργαστούν.
Το σχέδιο αυτό είναι συνέχεια της προσπάθειας για δημιουργία ηλεκτροπαραγωγικού σταθμού λιθάνθρακα, που οι κινητοποιήσεις των κατοίκων αποτρέψανε πριν 3 χρόνια. Η ίδια εταιρία επανέρχεται τώρα, προσπαθώντας να εγκριθεί η αίτησή της στη μέση του καλοκαιριού, και χωρίς καμιά απολύτως ενημέρωση των κατοίκων, ελπίζοντας ότι θα μας πιάσει στον ύπνο. Η δημοτική αρχή παρομοίως τήρησε σιγή ιχθύος, παρ’ όλο που γνώριζε το θέμα από το μέσα του 2010 και παρείχε διευκολύνσεις στην εταιρία.
Η παράταξη της πλειοψηφίας στο δημοτικό συμβούλιο (ΝΔ και ο παλιός δήμαρχος Μαντουδίου του ΠΑΣΟΚ) αρνείται κάθε δημόσιο διάλογο για το θέμα και προτιμούν να διαδίδουν πως η ΒΙ.ΠΕ. θα λύσει το πρόβλημα της ανεργίας και πως αντιδρούν οι κάτοικοι της Αγ. Άννας, επειδή είναι «βολεμένοι» με τον τουρισμό. Χαρακτηριστικά, ο δήμαρχος δηλώνει λαϊκίστικα πως «ο μεγαλύτερος ρύπος είναι η φτώχεια κι η ανεργία»!
Άμεση αντίδραση του κόσμου
Οι κάτοικοι ενημερωθήκαμε στις 7 Αυγούστου από ομάδα επιστημόνων του Μαντουδίου (kireas.org) και αμέσως αναλάβαμε δράση. Την επόμενη κιόλας μέρα παρεμβήκαμε στο Δημοτικό Συμβούλιο και καταθέσαμε ψήφισμα που ζητούσε έκτακτη σύγκλιση του ΔΣ για το θέμα και υποβολή ένστασης στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της ΤΕΡΝΑ. Στο ΔΣ η πρόταση για ένσταση μειοψήφησε, αλλά απέσπασε ένα δημοτικό σύμβουλο της παράταξης του δημάρχου κι άλλον ένα που ψήφισε λευκό. Καταφέραμε επίσης να υποβάλουμε ως κάτοικοι ένσταση για την μελέτη που υπέβαλε η εταιρία στην Περιφέρεια 5 μέρες πριν τη λήξη της προθεσμίας.
«Πρωτοβουλία Κατοίκων Βόρειας Εύβοιας»
Στη συνέχεια συγκροτήσαμε την Πρωτοβουλία Κατοίκων βόρειας Εύβοιας ενάντια στη ΒΙ.ΠΕ. και ξεκινήσαμε εκστρατεία σε όλα τα χωριά και τις κωμοπόλεις της περιοχής, με φυλλάδια, αφίσες, ανοιχτές συζητήσεις και μάζεμα υπογραφών. Σε όλες τις περιπτώσεις, οι κάτοικοι, ενώ αρχικά νομίζουν ότι η ΒΙ.ΠΕ. θα είναι μια ανακούφιση για την ανεργία, όταν ακούνε τι ακριβώς πάει να γίνει, εξοργίζονται.
Ταυτόχρονα, ετοιμάζουμε δυναμική παρέμβαση στη σύσκεψη της Επιτροπής Περιβάλλοντος που θα εξετάσει τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (η οποία είναι εντελώς παράνομη σύμφωνα με τους χωροταξικούς σχεδιασμούς) στη Λαμία στις 5 Σεπτέμβρη.
Μπορούμε να νικήσουμε! Αρκεί να παραμείνουμε σε επαγρύπνηση και να απαντήσουμε υπομονετικά στην παραπληροφόρηση που επιχειρεί η εταιρία και οι πολιτικοί εκπρόσωποι της. Αρκεί να πιστέψουμε πως το μέλλον το δικό μας και του τόπου μας είναι στα δικά μας χέρια!
