Μια νέα έρευνα στις ΗΠΑ δημοσιεύτηκε πριν λίγες μέρες από το Εθνικό Γραφείο Οικονομικών Ερευνών (NBER). Με βάση λοιπόν αυτή την έρευνα επιβεβαιώνεται ότι υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ της οικονομικής πολιτικής και του αριθμού των αυτοκτονιών στη χώρα.
Από τη δεκαετία του ’90 παρατηρείται στις ΗΠΑ αύξηση των θανάτων στους μεσήλικες, κυρίως των λαϊκών στρωμάτων (όσους δεν έχουν πτυχίο πανεπιστημίου). Η αύξηση αυτή αποδίδεται στους λεγόμενους «θανάτους της απελπισίας», δηλαδή θανάτους που οφείλονται σε ασθένειες σχετικές με τον αλκοολισμό, σε υπερβολική δόση ναρκωτικών ή αυτοκτονίες. Με τη σειρά τους, αυτοί οι θάνατοι συνδέονται με την οικονομική και κοινωνική κατάσταση που διαρκώς χειροτερεύει λόγω των νεοφιλελεύθερων πολιτικών.
Στην έρευνα, έγινε σύγκριση στους αριθμούς των θανάτων σε σχέση με τις διαφορετικές πολιτικές για τον βασικό μισθό και τα κοινωνικά επιδόματα που εφαρμόζουν διαφορετικές πολιτείες στις ΗΠΑ. Από την σύγκριση δεν προέκυψε διαφορά όσον αφορά τους θανάτους από τα ναρκωτικά. Επίσης, οι θάνατοι που σχετίζονται με τον αλκοολισμό είναι δύσκολο να συσχετιστούν με ένα συγκεκριμένο χρονικό σημείο έναρξης εφαρμογής μιας οικονομικής πολιτικής, καθώς μιλάμε για μια χρόνια διαδικασία.
Η έρευνα βρήκε όμως σαφή συσχέτιση ανάμεσα στις εφαρμοζόμενες πολιτικές για τον βασικό μισθό και τα προνοιακά επιδόματα και στις αυτοκτονίες.
Αύξηση του μισθού – μείωση των αυτοκτονιών
Έτσι, μια αύξηση του βασικού μισθού κατά 10% μειώνει κατά 3,6% τις αυτοκτονίες. Μια αύξηση 10% του κοινωνικού επιδόματος EITC (αφορά οικογένειες χαμηλών εισοδημάτων) μειώνει τις αυτοκτονίες κατά 5,5%. Συνολικά, υπολογίζεται ότι μια αύξηση 10% του βασικού μισθού συνδυασμένη με αύξηση 10% στο επίδομα EITC θα μπορούσε να αποτρέψει 1.230 αυτοκτονίες κάθε χρόνο στις ΗΠΑ!
Ας καθίσουμε να σκεφτούμε λίγο το παραπάνω στοιχείο.
Ένα σύνθημα που φωνάζεται στις πορείες στην Ελλάδα είναι το «Να ποιοι είναι οι καπιταλιστές, τα κέρδη τους κοστίζουν ανθρώπινες ζωές». Πολλοί νεοφιλελεύθεροι σίγουρα θα χαρακτήριζαν αυτό το σύνθημα λαϊκίστικό. Όπως λαϊκισμός θεωρήθηκε η συσχέτιση της αύξησης των αυτοκτονιών στην Ελλάδα με τα μέτρα των Μνημονίων.
Όμως, είναι διεθνώς γνωστή και αποδεδειγμένη η επίδραση των μέτρων λιτότητας στην ψυχική και σωματική υγεία των εργαζομένων, των ανέργων και των φτωχών, καθώς και στη διάρρηξη του κοινωνικού ιστού.
Τώρα, με τη συγκεκριμένη έρευνα, δίνεται και αριθμός: 1.230 άνθρωποι το χρόνο θα μπορούσαν να ζουν αν οι καπιταλιστές ήταν διατεθειμένοι να κάνουν μια μικρή μείωση των κερδών τους προκειμένου να δώσουν αύξηση τους μισθούς, και αν οι νεοφιλελεύθεροι που διαχειρίζονται το κράτος ήταν διατεθειμένοι να δίνουν λιγότερα στους εξοπλισμούς και περισσότερα στο κράτος πρόνοιας.
Όμως δεν είναι.
Αυξήσεις, μόνο μετά από μάχη
Ό,τι αυξήσεις έχει κερδίσει το εργατικό κίνημα στις ΗΠΑ το έχει κάνει κόντρα στις διαθέσεις των αστών και του πολιτικού τους προσωπικού. Σε καμιά περίπτωση δεν είχαμε πουθενά οικειοθελείς αυξήσεις από ψυχοπονιάρηδες καπιταλιστές παρά τις αποκαλύψεις ότι τέτοιες αυξήσεις μπορούν να σώσουν ζωές. Βέβαια, κατά τα άλλα, οι υπερπλούσιοι παγκοσμίως και στην Αμερική κάνουν υποτίθεται διαγωνισμό για το ποιος είναι πιο φιλάνθρωπος. Για να είναι κανείς τους φιλεργατικός, ούτε λόγος.
Αυξήσεις κέρδισαν τα μαχητικά συνδικάτα μαζί με τα κοινωνικά κινήματα και την επαναστατική Αριστερά σε μια σειρά πολιτείες στις ΗΠΑ μετά από πολύχρονο και αποφασιστικό αγώνα ενάντια στο κατεστημένο.
Το Νοέμβρη του ’12, περίπου 100 εργαζόμενοι/ες από τις αλυσίδες McDonald’s, Burger King, Domino’s, Pizza Hut, KFC κα έκαναν απεργία στη Νέα Υόρκη με αίτημα την αύξηση του κατώτατου μισθού. Αυτή η απεργία ξεκίνησε μια μεγάλη πανεθνική εργατική εκστρατεία με αίτημα τα 15 δολάρια την ώρα βασικό μισθό. Μια από τις πρώτες πόλεις που κατάφεραν να θεσμοθετήσουν το μέτρο αυτό ήταν το Σιάτλ. Σε αυτή τη μάχη κομβικό ρόλο έπαιξαν οι σύντροφοί μας της Σοσιαλιστικής Εναλλακτικής και η εκλεγμένη συντρόφισσα στο Συμβούλιο του Σιάτλ, Σάμα Σαγουάντ.
Μετά τη νίκη στο Σιάτλ, το κίνημα επεκτάθηκε και ανάγκασε αρκετές πολιτείες να δώσουν τα 15 δολάρια την ώρα βασικό μισθό. Το ίδιο και μεγάλες επιχειρήσεις, όπως η Amazon.
Όπως αποδεικνύεται, αυτή ήταν μια μάχη ζωής και θανάτου για πολλούς ανθρώπους της εργατικής τάξης.
Ισχύει και το ανάποδο
Η δημοσίευση της συγκεκριμένης έρευνας συμπίπτει με την είδηση της έναρξης του δικαστηρίου του διευθύνοντα συμβούλου της France Telecom για την υπόθεση των μαζικών αυτοκτονιών στην εταιρεία πριν μερικά χρόνια.
Η France Telecom (σήμερα Orange) ιδιωτικοποιήθηκε το 2004. Τις χρονιές 2008 και 2009 ο τότε διευθύνων σύμβουλος Ντιντιέ Λομπάρ εφάρμοσε ένα πολύ σκληρό πρόγραμμα «αναδιάρθρωσης» της εταιρείας, με σκοπό να οδηγηθούν 22.000 από τους 120.000 εργαζόμενους σε παραίτηση. Χρησιμοποίησε μεθόδους όπως αφόρητη εργασιακή πίεση, κατηγορίες για ανικανότητα, διαρκείς μεταθέσεις και αλλαγές καθηκόντων, ή αντίθετα αφαίρεση κάθε αρμοδιότητας. Η συγκεκριμένες πρακτικές έγιναν γνωστές ανάμεσα στους εργαζόμενους ως «μάνατζμεντ του τρόμου».
Κατά τη διάρκεια των δύο αυτών ετών, 35 εργαζόμενοι αυτοκτόνησαν γιατί δεν άντεξαν την πίεση. Το συγκεκριμένο σκουλήκι που δικάζεται σήμερα βέβαια, όταν ερωτήθηκε για το συγκεκριμένο θέμα είπε ότι υπήρχε «μόδα αυτοχειρίας»… δείχνοντας για άλλη μια φορά ότι οι αστοί όχι μόνο δεν νοιάζονται για τις ζωές των εργαζομένων, αλλά δεν έχουν και κανένα ηθικό φραγμό.
Ο θάνατος των κερδών τους – η ζωή μας
Παγκόσμια υπολογίζεται ότι αυτοκτονούν περίπου 1 εκατομμύριο άνθρωποι ετησίως.
Η Ελλάδα ήταν παραδοσιακά μια χώρα με χαμηλό αριθμό αυτοκτονιών. Η κρίση όμως οδήγησε στην αύξηση των αυτοκτονιών (45% σύμφωνα με το ιατρικό περιοδικό Lancet). Σήμερα, με βάση στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, γίνονται στην Ελλάδα περίπου 500 αυτοκτονίες το χρόνο.
Για τους καπιταλιστές, όλοι αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι παρά στατιστικές και νούμερα. Και είναι ξεκάθαρο ότι ξέρουν πως για να διατηρήσουν ψηλά την κερδοφορία τους, θα υπάρχουν και κάποιες «παράπλευρες απώλειες». Για μας όμως αυτοί οι άνθρωποι είναι άνθρωποι μας: συνάδελφοι, συγγενείς, γείτονες.
Σύμφωνα με τον στρατηγό Κλαούζεβιτς «Πόλεμος είναι απλώς η συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα», και σύμφωνα με τον Λένιν «Η πολιτική είναι συμπυκνωμένη έκφραση της οικονομίας». Έχουμε λοιπόν έναν οικονομικό πόλεμο σε βάρος της εργατικής τάξης. Θα πρέπει να αμυνθούμε και να αντεπιτεθούμε με τα όπλα που έχουμε: την μαζικότητα, την οργάνωση, την αποφασιστικότητα, την απεργία, την προοπτική μιας κοινωνίας χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Γιατί δεν είμαστε διατεθειμένοι πια να πληρώνουμε τα κέρδη τους με το αίμα της τάξης μας.