Του Δημήτρη Χατζηκώστα
Τα τύμπανα του πολέμου χτυπούν για άλλη μια φορά στην πολύπαθη περιοχή της Μ. Ανατολής, αυτή τη φορά στη Συρία. Η «είδηση» ότι το καθεστώς Ασάντ χρησιμοποίησε χημικά όπλα στην επίθεσή του εναντίον ένοπλων ανταρτών στις 21 Αυγούστου, σε συνδυασμό με τις εικόνες φρίκης και αίματος που έκαναν το γύρο του κόσμου, αποτέλεσαν την αφορμή ώστε οι ΗΠΑ, η Μ. Βρετανία, η Γαλλία κλπ να παριστάνουν τους «ανθρωπιστές» και να προετοιμάζουν το ενδεχόμενο μιας στρατιωτικής επέμβασης, με ή χωρίς την έγκριση του ΟΗΕ.
Ασφαλώς η χρήση χημικών αερίων από το αδίστακτο δικτατορικό καθεστώς του Άσαντ κάθε άλλο παρά αποκλείεται, όμως το να πιστεύει κανείς τις ειδήσεις των ΜΜΕ που ελέγχονται από τους ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ και της Ευρώπης θα αποτελούσε τη μεγαλύτερη αφέλεια!
Από την «Άνοιξη» στον εμφύλιο
Δύο χρόνια πριν, το 2011, σαν συνέχεια των αραβικών επαναστάσεων στην Τυνησία και την Αίγυπτο, είχαμε τη λαϊκή εξέγερση στη Συρία που πρόσθεσε έναν ακόμα κρίκο στην αλυσίδα της «Αραβικής Άνοιξης».
Από την αρχή αυτού του κινήματος, οι ΗΠΑ και οι υπόλοιπες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις προσπάθησαν να το αποπροσανατολίσουν, να το στρέψουν σε ακίνδυνους για το σύστημα δρόμους και να προετοιμάσουν μια διάδοχη κατάσταση με φιλικά καθεστώτα προκειμένου να μην διακινδυνέψουν τα συμφέροντά τους στην περιοχή.
Στην περίπτωση της Συρίας δεν υπήρχαν οι προϋποθέσεις για να προχωρήσουν γρήγορα σε στρατιωτική επέμβαση, όπως αυτή στη Λιβύη που ανέτρεψε το καθεστώς Καντάφι. Ακολούθησαν μια πιο «πλάγια» τακτική. Με συμμάχους τα δικτατορικά καθεστώτα του Κατάρ, των Ηνωμένων Εμιράτων και της Σαουδικής Αραβίας, εξόπλισαν και χρηματοδότησαν ένοπλα σώματα ανταρτών. Έτσι, η εξέγερση μετατράπηκε σε έναν αιματηρό εμφύλιο με έντονα στοιχεία θρησκευτικού φανατισμού (σιίτες εναντίον σουνιτών) και κατακόρυφη άνοδο της ισλαμικής τρομοκρατίας. Το μέχρι στιγμής αποτέλεσμα είναι 100.000 νεκροί και 2 εκατομμύρια πρόσφυγες!
Διπλωματικά παζάρια και ο ΟΗΕ σε ρόλο κομπάρσου
Σήμερα επιλέγουν τη λογική της άμεσης επέμβασης κρίνοντας προφανώς πως το έδαφος έχει προετοιμαστεί γι’ αυτό. Πιο ένθερμοι οπαδοί ο Κάμερον της Αγγλίας και ο Ολλάντ της Γαλλίας. Ήδη τρία πολεμικά πλοία των ΗΠΑ πλέουν στη Μεσόγειο, ενώ πολεμικά αεροπλάνα βρίσκονται σε ετοιμότητα στις Αγγλικές στρατιωτικές βάσεις της Κύπρου.
Όμως η προσπάθεια του Κάμερον να περάσει το θέμα από το βρετανικό κοινοβούλιο οδήγησε την κυβερνητική συμμαχία των Συντηρητικών και Ελεύθερων Δημοκρατών σε μια ιστορική ήττα: 272 βουλευτές ψήφισαν υπέρ της πολεμικής εμπλοκής και 285 εναντίον! 30 βουλευτές των Τόριδων (Συντηρητικών) και άλλοι 9 των Ελεύθερων Δημοκρατών καταψήφισαν την πρόταση της κυβέρνησής τους! Η τελευταία φορά που βρετανός πρωθυπουργός έχασε την ψήφο στο κοινοβούλιο για θέμα που αφορούσε την εμπλοκή της χώρας σε πόλεμο ήταν το 1782 (όταν η πλειοψηφία αποφάσισε να τερματίσει την ανάμιξη στον πόλεμο της αμερικανικής ανεξαρτησίας)!!
Καμία αυταπάτη στον ΟΗΕ
Είναι μεγάλη αυταπάτη να πιστεύει κανείς ότι ο ΟΗΕ μπορεί να αποτρέψει έναν ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Όπως έδειξε και η περίπτωση του Ιράκ, οι ΗΠΑ, η Αγγλία και οι σύμμαχοί τους δεν θα διστάσουν να προχωρήσουν ακόμη και χωρίς τη συγκατάθεση του Συμβουλίου Ασφαλείας αποδεικνύοντας πως τέτοιοι οργανισμοί δεν μπορούν να είναι παρά το φύλο συκής των ιμπεριαλιστικών χωρών. Κυνικά, ο υπ. Εξωτερικών της Αγγλίας δήλωσε πως «ακόμα και μια μη νομιμοποιημένη δράση είναι καλύτερη από την αδράνεια».
Η ιστορία των στρατιωτικών επεμβάσεων των ΗΠΑ και των συμμάχων τους, έχει δείξει πως μόνο ειρήνη και σταθερότητα δεν φέρνουν στην περιοχή. Έτσι και στην περίπτωση της Συρίας, πέρα από τη μαζική σφαγή αμάχων, το πιο σίγουρο είναι ότι ο θρησκευτικός φανατισμός θα ενταθεί. Δεν είναι άλλωστε τυχαία η μεγάλη άνοδος της επιρροής της Αλ Κάιντα στη χώρα την τελευταία περίοδο.
Καθόλου τυχαία ένας από τους λόγους που έχουν αντιστραφεί οι διαθέσεις της κοινής γνώμης σε χώρες όπως τη Βρετανία και τις ΗΠΑ είναι ακριβώς τα αποτελέσματα των προηγούμενων πολέμων στο Αφγανιστάν και το Ιράκ. Κανένα πρόβλημα δεν έλυσαν, οι χώρες αυτές μαστίζονται από εμφύλιες διαμάχες, οι κεντρικές εξουσίες δεν ελέγχουν την κατάσταση και οι ιμπεριαλιστές κοιτάζουν με ποιο τρόπο δεν θα έχουν καμία ανάμιξη στο τι γίνεται εκεί. Ιδιαίτερα το ψέμα της ύπαρξης πυρηνικών όπλων στο Ιράκ με το οποίο δικαιολογήθηκε ο πόλεμος του 2003 έχει χαραχθεί βαθιά στη συνείδηση των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων.
Ούτε με τους ιμπεριαλιστές, ούτε με το καθεστώς του Άσαντ
Η εναντίωση στην στρατιωτική επέμβαση, δεν πρέπει να αφήνει κανένα περιθώριο υποστήριξης στο σημερινό καθεστώς του Ασάντ.
Η βίαιη καταστολή της εξέγερσης πριν δύο χρόνια ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι του αυταρχισμού. Ο Ασάντ προέρχεται από την πολιτική παράδοση του Μπάαθ, ενός παναραβικού κόμματος που εμφανίστηκε τις δεκαετίες ’60 κα ‘ 70 με πρόγραμμα ένα μείγμα ριζοσπαστισμού και εθνικισμού και βασικό σύνθημα το τρίπτυχο «Ενότητα – Ελευθερία – Σοσιαλισμός».
Ο πατέρας του σημερινού προέδρου και πρώην πρόεδρος της Συρίας αναδείχτηκε στην εξουσία εφαρμόζοντας αρχικά ένα φιλολαϊκό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που περιελάμβανε αναδασμό της γης και εθνικοποίηση σημαντικού μέρους της βιομηχανίας. Αντιγράφοντας σε μεγάλο βαθμό το σταλινικό μοντέλο της Σοβιετικής Ένωσης κατέληξε (όπως και ο Καντάφι ή ο Σαντάμ) να εγκαθιδρύσει ένα σκληρό αυταρχικό καθεστώς με έντονα στοιχεία διαφθοράς και νεποτισμού.
Ο γιος του και σημερινός πρόεδρος κληρονόμησε όλα τα παραπάνω και πρόσθεσε και το νεοφιλελευθερισμό. Μεγάλο μέρος της δημόσιας περιουσίας ιδιωτικοποιήθηκε με ταχείς ρυθμούς και μια νέα αστική τάξη πλουσίων στρατιωτικών αναδείχθηκε, την ίδια στιγμή που οι εργαζόμενοι και οι νέοι έμπαιναν στο περιθώριο. Έτσι μακριά από τα σενάρια συνομωσίας και ανεξάρτητα από τη μετέπειτα δράση των ιμπεριαλιστών, η εξέγερση στη Συρία, όπως και στις άλλες χώρες είχε πραγματικά αίτια τη φτώχεια, την ανεργία, την καταπίεση, τη στέρηση των δικαιωμάτων των εθνοτήτων (όπως των Κούρδων) και την έλλειψη δημοκρατίας.
Η ανυπαρξία μιας αριστερής εναλλακτικής διεξόδου/πρότασης στη Συρία (αλλά και διεθνώς, σε μαζική κλίμακα) η ανυπαρξία οργανώσεων του εργατικού κινήματος ώστε να μπορέσει αυτό μέσα από συνδικαλιστικούς και άλλους αγώνες να πάρει την πρωτοβουλία των κινήσεων, που ως ένα βαθμό έγινε στην Τυνησία και την Αίγυπτο, επέτρεψε στους ιμπεριαλιστές και σε αντιδραστικές δυνάμεις του εσωτερικού να επωφεληθούν της κατάστασης και να επιχειρούν σήμερα να πάρουν τον έλεγχο στα χέρια τους. Μόνο που για το συριακό λαό κάτι τέτοιο δεν προμηνύει τίποτα καλό, παρά μόνο περισσότερους νεκρούς, περισσότερους πρόσφυγες, περισσότερη φτώχεια και καταπίεση.
Οι εργαζόμενοι, τα λαϊκά στρώματα και η Αριστερά
Μόνο οι εργαζόμενοι, οι νέοι τα φτωχά λαϊκά στρώματα της Συρίας και ολόκληρου του Αραβικού κόσμου μπορούν να δώσουν τέλος σ’ αυτό το φαύλο κύκλο φτώχειας – βίας – πολέμων. Ούτε οι ιμπεριαλιστές ούτε ο Άσαντ έχουν οποιαδήποτε λύση να δώσουν. Η πάλη ενάντια στον ιμπεριαλισμό και η πάλη για τη δημοκρατία είναι ο μόνος δρόμος που υπόσχεται καλύτερες μέρες για το λαό της Συρίας και όλους τους Άραβες.
Δημοκρατία όμως χωρίς εργατική και λαϊκή εξουσία δεν μπορεί να υπάρξει κι αυτό το αποδεικνύουν οι πρόσφατες εξελίξεις στο Ιράκ και στην Αίγυπτο καθώς και όλη η ιστορία των λαών της περιοχής. Η πάλη για τα πιο πάνω ζητήματα είναι ταυτισμένη με την πάλη για το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό στην περιοχή και για αναβίωση των παλιών οραμάτων της αραβικής Αριστεράς για μια παναραβική ενότητα πάνω σε ριζοσπαστική/αριστερή βάση – για μια σοσιαλιστική ομοσπονδία των λαών της περιοχής σε εθελοντική και ισότιμη βάση.
