Δημοσιεύουμε μετάφραση συνέντευξης που έδωσε στο διεθνές σάιτ Internationalist Standpoint η Ίλκε Μπερεκετλί (İlke Bereketli) από το Εργατικό Κόμμα Τουρκίας (TİP)
• Το καθεστώς Ερντογάν φαίνεται να προσπαθεί να πάρει μια θέση «διαμεσολαβητή» για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Πώς επηρεάζει αυτό την εσωτερική πολιτική κατάσταση της Τουρκίας;
Η εξωτερική πολιτική του ΑΚΡ (κόμμα του Ερντογάν) σημείωσε αρκετές αποτυχίες σε ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, ιδίως σε σχέση με τον πόλεμο στη Συρία και ως αποτέλεσμα η Κυβέρνηση του Ερντογάν έχασε την αξιοπιστία της. Σήμερα ο Ερντογάν προσπαθεί να αποκτήσει μια πλεονεκτική θέση τόσο διεθνώς όσο και στο εσωτερικό της χώρας, επιδιώκοντας να παίξει έναν σημαντικό ρόλο στον πόλεμο στην Ουκρανία.
Η κυβέρνηση του ΑΚΡ ισχυρίζεται ότι στόχος της είναι η ειρήνη στην Ουκρανία για να σταματήσουν οι θάνατοι και να διασφαλιστεί η σταθερότητα στην περιοχή. Εύκολα μπορεί κανείς να αναρωτηθεί: αν η κυβέρνηση του ΑΚΡ ενδιαφέρεται τόσο πολύ για την ειρήνη σε όλο τον κόσμο, τότε γιατί παρενέβη στον πόλεμο στη Συρία; Γιατί υποστήριξε τους τζιχαντιστές για πολλά χρόνια στην περιοχή; Γνωρίζουμε ότι η μόνη τους έγνοια είναι τα δικά της συμφέροντα.
Σήμερα, η στάση «διαμεσολαβητή» στον πόλεμο στην Ουκρανία χρησιμοποιείται από τον Ερντογάν για να επηρεάσει την εσωτερική πολιτική στην Τουρκία. Η χώρα περνάει μια σοβαρή οικονομική κρίση, όπως όλοι βιώνουμε στην καθημερινότητά μας. Η κατάσταση θα χειροτερεύει όσο συνεχίζεται ο πόλεμος στην Ουκρανία, αφού εξαρτόμαστε από την Ουκρανία και τη Ρωσία, κυρίως για τις εισαγωγές σιταριού και ενέργειας. Αυτό σημαίνει ότι είμαστε αντιμέτωποι με επισιτιστική και ενεργειακή κρίση. Η κυβέρνηση του ΑΚΡ απλώς προσπαθεί να αποπροσανατολίσει από αυτά τα προβλήματα και ο κόσμος να στρέψει το βλέμμα του από την καταστροφική οικονομική κατάσταση, σε μια «λαμπρή πολιτική νίκη», αν καταφέρει να παίξει ρόλο στις διαπραγματεύσεις μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Γνωρίζουμε ότι αυτό δεν πρόκειται να συμβεί και το σημαντικότερο είναι ότι η πλειοψηφία της κοινωνίας δεν πείθεται πια από τέτοια κόλπα. Το καθεστώς Ερντογάν έχει χάσει σε σημαντικό βαθμό την πολιτική του ηγεμονία στο εσωτερικό της χώρας.
• Μετά από μια περίοδο σχετικής σταθερότητας, φαίνεται πως αυτήν την περίοδο έχουν αυξηθεί οι εντάσεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Τι πιστεύεις ότι μπορούν να κάνουν τα κινήματα και η Αριστερά για να αποφευχθεί η διχόνοια ανάμεσα στους δύο λαούς και ο πόλεμος;
Η αύξηση της έντασης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μέσω προκλητικών κινήσεων, υπήρξε ανέκαθεν χρήσιμη για τις δεξιές κυβερνήσεις και στις δύο χώρες. Τις βοηθούσε πάντα να συντηρούν τα εθνικιστικά συναισθήματα των λαών. Τελευταία, είδαμε την ένταση να ανεβαίνει επικίνδυνα κατά τη διάρκεια των σχεδίων για τον αγωγό φυσικού αερίου East-Med. Τώρα, υπάρχουν εντάσεις πάλι στο Αιγαίο. Τον τελευταίο καιρό φαίνεται πως και οι στρατιωτικές βάσεις που τοποθετήθηκαν από τον αμερικανικό στρατό στο ελληνικό έδαφος κοντά στα σύνορα επιδεινώνουν τη μέχρι πρόσφατα σχετικά σταθερή κατάσταση.
Προσωπικά, δεν εκτιμώ ότι θα υπάρξει πόλεμος μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, αφού και οι δύο χώρες είναι μέλη του ΝΑΤΟ, ωστόσο είναι πιθανό να γίνουμε μάρτυρες μικρότερων επεισοδίων στο Αιγαίο, που είναι όμως ικανά να προκαλέσουν μεγάλη ένταση και ακόμη περισσότερο χάος στην περιοχή μας.
Για να αποφευχθεί αυτή η πιθανότητα, η Αριστερά θα πρέπει πρώτα απ’ όλα να αποκαλύψει την πραγματική πολιτική φύση αυτών των εντάσεων και των πολιτικών εχθρότητας εκ μέρους των κυβερνήσεων και από τις δύο πλευρές. Η Αριστερά θα πρέπει να αναδείξει ότι οι προκλητικές ενέργειες έχουν ως στόχο να εξυπηρετήσουν κυρίως την εσωτερική πολιτική της κάθε χώρας για να πυροδοτήσουν τον εθνικισμό. Τέλος, η Αριστερά θα πρέπει να οργανώσει τη διεθνή αλληλεγγύη για την ειρήνη στην περιοχή και παγκόσμια, καλώντας τις διεθνείς σοσιαλιστικές και τις προοδευτικές δυνάμεις να αναλάβουν δράση ενάντια στο μιλιταρισμό, την κούρσα των εξοπλισμών και τις πολεμικές πολιτικές.
• Ποια είναι η κατάσταση στην Αριστερά στην Τουρκία; Υπάρχουν συζητήσεις για τη συγκρότηση ενός ενιαίου μετώπου ενόψει εκλογών;
Αν και οι σοσιαλιστικές, επαναστατικές παραδόσεις στην Τουρκία είναι αρκετά ισχυρές, η Αριστερά σήμερα είναι κατακερματισμένη και απέχει πολύ από το να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην πολιτική σκηνή. Σήμερα, χρησιμοποιώντας τις εκλογές ως πολιτικό εργαλείο, εμείς ως TİP (Εργατικό Κόμμα Τουρκίας) θέλουμε να ξεπεράσουμε τα εμπόδια που αντιμετωπίζει η Αριστερά.
Βλέπουμε ότι το καθεστώς του Ερντογάν χάνει μέρα με τη μέρα την υποστήριξή του, το τέλος του είναι κοντά και μια νέα περίοδος στην ιστορία της Τουρκικής Δημοκρατίας πρόκειται να ξεκινήσει. Μια περίοδος επανίδρυσης είναι μπροστά μας. Έτσι, τα κόμματα της Αριστεράς πρέπει να συσπειρώσουν τις δυνάμεις τους για να αφήσουν ένα σοσιαλιστικό στίγμα σε αυτήν την «επανίδρυση της Δημοκρατίας».
Σε σχέση με τα εκλογικά στρατόπεδα, αυτή τη στιγμή υπάρχουν δύο μεγάλες συμμαχίες που έχουν σχηματιστεί στην πολιτική σκηνή της Τουρκίας. Η μία είναι η «Συμμαχία του Λαού» του ΑΚΡ και του MHP (Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος) και η άλλη η «Συμμαχία του Έθνους», η οποία αποτελείται από 6 κόμματα της αντιπολίτευσης, από σοσιαλδημοκράτες (Ρεπουμπλικάνοι-Κεμαλιστές) μέχρι ισλαμιστές και από εθνικιστές μέχρι πρώην στελέχη του ΑΚΡ. Καμία από αυτές τις δύο συμμαχίες δεν προσφέρει πραγματική διέξοδο για ένα μέλλον δικαιοσύνης και ελευθερίας. Όσον αφορά στην Αριστερά, τα σοσιαλιστικά κόμματα και το HDP (το φιλοκουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών) επίσης δεν μπορούν να προσφέρουν από μόνα τους αυτήν την προοπτική. Έτσι, ως κόμματα της Αριστεράς, πιστεύουμε ότι πρέπει να προτάξουμε μια τρίτη επιλογή για τον λαό μας.
Από τον Γενάρη πραγματοποιούνται προπαρασκευαστικές συναντήσεις για τη συγκρότηση αυτής της τρίτης συμμαχίας για τις εκλογές, με πρωτοβουλία επτά κομμάτων και οργανώσεων, συμπεριλαμβανομένων του TİP και του HDP. Η συμμαχία δεν έχει ακόμη ανακοινωθεί επίσημα, ωστόσο έχουμε ήδη αρχίσει να συνεργαζόμαστε στον δρόμο, με συγκεντρώσεις, πορείες και εκστρατείες κατά της φτώχειας. Στόχος μας είναι αυτή η τρίτη συμμαχία να εκφράσει τη φωνή της εργατικής τάξης, των γυναικών, των φοιτητών, των ΛΟΑΤΚΙ+* ατόμων, των Κούρδων, των Αλεβιτών, όλων των καταπιεσμένων ανθρώπων.
• Το TİP παρουσιάζει σημαντική ανάπτυξη αυτή την περίοδο. Ποια είναι τα σχέδιά σας για την επόμενη περίοδο, πώς σχεδιάζετε να χτίσετε ένα μαζικό αριστερό-σοσιαλιστικό κόμμα;
Το TİP αναπτύσσεται πράγματι πολύ γρήγορα. Κάθε μήνα λαμβάνουμε εκατοντάδες αιτήσεις για ένταξη νέων μελών στο κόμμα. Αυτό δείχνει ότι μέχρι τώρα, σε μεγάλο βαθμό πετύχαμε πολλά στην κατεύθυνση να γίνουμε ένα μαζικό σοσιαλιστικό κόμμα στη χώρα. Ωστόσο, έχουμε ακόμη πολύ δρόμο να διανύσουμε για να πετύχουμε αυτόν τον στόχο.
Η κύρια στρατηγική μας είναι να κάνουμε τις σοσιαλιστικές ιδέες να έχουν πραγματική απήχηση και δύναμη στην Τουρκία. Στα χρόνια που ακολούθησαν το στρατιωτικό πραξικόπημα του 1980 (που υποστηρίχθηκε από τις ΗΠΑ και μετά το οποίο σοσιαλιστές αγωνιστές και πολιτικοί ηγέτες φυλακίστηκαν και εκτελέστηκαν) το σοσιαλιστικό κίνημα στην Τουρκία έχει χάσει τη δύναμη που είχε αποκτήσει τη δεκαετία του 1970.
Σήμερα, το ΤIP θέλει να κάνει τον σοσιαλισμό και πάλι μια πραγματική επιλογή για την κοινωνία. Γι’ αυτό, στόχος μας είναι να χτίσουμε ένα μαζικό σοσιαλιστικό κόμμα στη χώρα.
Το TİP έχει στόχο να παίξει κεντρικό ρόλο στον αγώνα ενάντια στο καθεστώς του Ερντογάν, να χτίσει τοπικές οργανώσεις σε διάφορες πόλεις, να έχει στελέχη στις μαζικές οργανώσεις, τα συνδικάτα και τους φοιτητικούς συλλόγους και εκπροσώπους στο κοινοβούλιο. Στην Τουρκία, τα κοινωνικά κινήματα (φεμινιστικό, περιβαλλοντικό κ.λπ.) είναι αρκετά ισχυρά, ωστόσο όσο δεν έχουν ταξικό προσανατολισμό και στόχο την κατάληψη της εξουσίας, δεν μπορούν να είναι νικηφόρα. Επιπλέον, οποιοσδήποτε αγώνας της εργατικής τάξης που δεν έρχεται σε επαφή και δεν συνδέεται με τα κοινωνικά κινήματα, δεν μπορεί να απευθυνθεί σε μεγάλο αριθμό ανθρώπων. Έτσι, στόχος μας είναι να χτίσουμε γέφυρες μεταξύ αυτών των κινημάτων και να τα συνδέσουμε με ταξικούς δεσμούς. Εν συντομία, με αυτόν τον τρόπο σκοπεύουμε να χτίσουμε ένα μαζικό σοσιαλιστικό κόμμα.
