Η απόφαση τριών οργανώσεων της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς (ΑΚΟΑ, ΚΕΔΑ, ΔΕΑ) να συνυπογράψουν κείμενο θέσεων μαζί με το ΣΥΝ στο οποίο τίθεται με αρκετά καθαρό τρόπο το θέμα της κοινής καθόδου στις εκλογές της επόμενης περιόδου, εθνικές και ευρωεκλογές, προκάλεσε προβληματισμό στις γραμμές των αριστερών οργανώσεων που δραστηριοποιούνται μέσα στο ελληνικό κοινωνικό φόρουμ (Φ).
Αποτέλεσμα αυτών των προβληματισμών ήταν η σύναξη πέντε οργανώσεων της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς (Απελευθέρωση, ΟΚΔΕ-Σπάρτακος, ΟΚΔΕ-Εργατική Πάλη, ΚΟΕ, και Ξεκίνημα) την Τρίτη 4 Ιούνη και στη συνέχεια μια δεύτερη συνάντηση των πιο πάνω οργανώσεων με την ΑΚΟΑ, την ΚΕΔΑ και τη ΔΕΑ, την Πέμπτη 6 Ιούνη.
Η πρόταση του "Ξ"
Στις συναντήσεις αυτές έγινε μια πρώτη διερεύνηση των δυνατοτήτων για τη συγκρότηση ενός πόλου της αντικαπιταλιστικής αριστεράς (α.α.) στην Ελλάδα σε συνδυασμό με τι εκλογικές αναμετρήσεις των επόμενων 12 μηνών. Αποφασίστηκε οι σχετικές συζητήσεις να συνεχιστούν αμέσως μετά τις κινητοποιήσεις της Θεσ/ης.
Τα βασικά σημεία της άποψης που το Ξ. υποστήριξε σ’ αυτές τις συναντήσεις και τα οποία είναι ανεξάρτητα μεταξύ τους, δηλαδή δεν αποτελούν προϋπόθεση το ένα για το άλλο, είναι:
– να ξεκινήσει η διερεύνηση των δυνατοτήτων για τη συγκρότηση της α.α. στην Ελλάδα, με βάση τις 8 προαναφερόμενες οργανώσεις.
– Να υπάρξει κοινή κάθοδος της α.α. στις ερχόμενες ευρωεκλογές.
– Η α.α. που επιδιώκουμε να συγκροτηθεί δεν πρέπει να έχει σχέση με το σεκταρισμό που χαρακτηρίζει ένα κομμάτι της αριστεράς. Πρέπει να προσεγγίσει τα κόμματα και τις οργανώσεις της αριστεράς (ΣΥΝ , ΚΚΕ, ΝΑΡ, κλπ), στην προοπτική συνεργασιών, μετώπων κλπ, αλλά αυτό να το κάνει σαν μπλοκ κι όχι η κάθε μια οργάνωση ξεχωριστά κι από μόνη της.
Για το ρόλο της α.α.
Σταθερή θέση του "Ξ" την τελευταία περίοδο είναι ότι οι αντικαπιταλιστικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται μέσα στο Φ πρέπει να "έρθουν πιο κοντά", να συζητήσουν και να διερευνήσουν τις πιθανότητες κοινών πολιτικών πρωτοβουλιών.
Οι οργανώσεις που υποστηρίζουν πως για να υπάρξει λύση στα προβλήματα, από τη φτώχεια την ανεργία και την ανισότητα, μέχρι την πείνα και τον πόλεμο, χρειάζεται η ανατροπή του καπιταλισμού, πρέπει να δώσουν το δικό τους ανεξάρτητο πολιτικό στίγμα. Αυτό γίνεται ακόμα πιο απαραίτητο από το γεγονός ότι συνεργάζονται με το ΣΥΝ, ένα κόμμα ρεφορμιστικό, με πολλές πολιτικές αμαρτίες, το οποίο όσο καταγγέλλει τα κεντροαριστερά σενάρια άλλο τόσο συνεργάζεται με το ΠΑΣΟΚ (πρόσφατες εκλογές αυτοδιοίκησης). Η συνεργασία με το ΣΥΝ περιέχει τον κίνδυνο να στείλει στρεβλωμένα μηνύματα στο κίνημα για το ρόλο των οργανώσεων της α.α.
Η α.α. πρέπει να χρησιμοποιήσει την κοινή της πεποίθηση πως η λύση των προβλημάτων περνάει μέσα από την ανατροπή του καπιταλισμού, για να μπολιάσει το κίνημα μ’ αυτή την αντίληψη. Οφείλει να το κάνει αυτό, και να το κάνει δυνατά κι αποτελεσματικά. Κι επειδή καμιά από τις οργανώσεις της α.α. δεν είναι αρκετά δυνατή για να το πετύχει αυτό από μόνη της, χρειάζεται η συνδυασμένη προσπάθεια όλων.
Η έννοια της "αντικαπιταλιστικής αριστεράς" έχει νόημα για μας μόνο αν αφορά τις οργανώσεις που δηλώνουν πως έχουν σαν επιδίωξη την ανατροπή του καπιταλιστικού συστήματος, παρά τις διαφορές που μπορεί να έχουν μεταξύ τους στο πως μπορεί να επιτευχθεί αυτό.
Έχουμε γνώση ότι υπάρχουν οργανώσεις μέσα στο Φ. που θέλουν μια πολύ πιο πλατιά ερμηνεία του όρου "αντικαπιταλιστική αριστερά" ώστε να περιλαμβάνει και ρεφορμιστικά σχήματα, όπως ο ΣΥΝ, αλλά διαφωνούμε. Αν γίνει κάτι τέτοιο τότε ο όρος χάνει το νόημά του – απευθύνεται στην αριστερά γενικά, κι όχι στο αντικαπιταλιστικό κομμάτι της, καταργείται ο λόγος χρήσης του όρου "α.α".
Για την εκλογική κάθοδο
Την πρόταση για εκλογική κάθοδο της α.α. το Ξεκίνημα την κάνει για πρώτη φορά. Αυτό δεν είναι τυχαίο. Είναι γιατί πιστεύει πως υποκειμενικά και αντικειμενικά έχουν δημιουργηθεί οι προϋποθέσεις για να έχει ένα τέτοιο εγχείρημα επιτυχία.
Το Ξεκίνημα είχε πάντα την προσέγγιση πως τα βήματα στην κατεύθυνση των πρωτοβουλιών για μια "νέα αριστερά" στην Ελλάδα ή μιας εκλογικής καθόδου των οργανώσεων της α.α. πρέπει να είναι πολύ προσεκτικά και καλά μελετημένα. Γιατί, άκαιρες κινήσεις, κακοί χρονικοί υπολογισμοί, κλπ, μπορεί να καταλήξουν σε πενιχρά αποτελέσματα και να στείλουν το εγχείρημα στο "βασίλειο" της γραφικότητας και του περιθωρίου, πράγμα που θα έχει διαλυτικές συνέπειες.
Τα δεδομένα που υπάρχουν σήμερα είναι,
– από τη μια, μια τεράστια αγανάκτηση μέσα στην κοινωνία η οποία ψάχνει πολιτικές διεξόδους και τρόπους έκφρασης, και η οποία δεν πρόκειται να στραφεί ούτε προς το ΣΥΝ ούτε προς το ΚΚΕ.
– κι από την άλλη, μια συνάντηση αρκετών οργανώσεων της α.α. που έχουν εμπλακεί στο κίνημα ενάντια στην παγκοσμιοποίηση και τον πόλεμο κι έχουν αποδείξει ότι, παρά τα προβλήματα και τις διαφορές μεταξύ τους, μπορούν να συνεργάζονται και να δουλεύουν από κοινού.
Η επέκταση της συνεργασίας της α.α. του Φ και στο πολιτικό επίπεδο είναι για μας επιβεβλημένη. Ιδιαίτερα καθώς το κενό στο χώρο της αριστεράς είναι κραυγαλέο και ζητά απαντήσεις.
Οι ερχόμενες ευρωεκλογές προσφέρονται, σ’ αντίθεση με τις εθνικές εκλογές, για μια κοινή κάθοδο. Στις ευρωεκλογές το αποτέλεσμα δεν κρίνει κυβέρνηση, κι έτσι αφαιρεί το συνηθισμένο δίλημμα "η ψήφος στην αριστερά είναι χαμένη γιατί το παιγνίδι κρίνεται ανάμεσα σε ΠΑΣΟΚ και ΝΔ".
Στις ευρωεκλογές το εκλογικό σώμα ψηφίζει πιο ελεύθερα, περισσότερο με βάση τις διαθέσεις του και λιγότερο με βάση τα εκβιαστικά διλήμματα του δικομματισμού. Γι’ αυτό η α.α. πρέπει να αξιοποιήσει τις ευρωεκλογές, γιατί μπορεί να πετύχει ένα σημαντικό αποτέλεσμα. Ένα αποτέλεσμα το οποίο να την τοποθετήσει στο χάρτη της αριστεράς, σαν μια διακριτή δύναμη. Και που στη συνέχεια να της επιτρέψει να συζητήσει το θέμα των συνεργασιών με τα άλλα κόμματα και οργανώσεις της αριστεράς, με βάση τους δικούς της όρους, κι όχι με βάση το "σύνδρομο του αδύναμου" ή του "δορυφόρου".
Που διαφωνούμε
Το Ξεκίνημα, δεν είναι αντίθετο με τις εκλογικές συνεργασίες ή κριτική υποστήριξη σε κόμματα ρεφορμιστικά (ΣΥΝ) ή σταλινικά (ΚΚΕ) ή άλλα (ΝΑΡ κλπ). Το έχει κάνει αρκετές φορές στο παρελθόν και θα το κάνει και στο μέλλον.
Κάθε συνεργασία όμως την αντιλαμβάνεται σαν κάτι συγκεκριμένο, σε συγκεκριμένες συνθήκες.
Στην προκειμένη περίπτωση τυχόν συνεργασία των ΑΚΟΑ, ΚΕΔΑ, ΔΕΑ, με το ΣΥΝ, θα ανατρέψει τη δυνατότητα της ανεξάρτητης καθόδου της αντικαπιταλιστικής αριστεράς.
Κι αυτό δεν είναι μικρό ή ασήμαντο. Είναι βασικό, γιατί είναι η πρώτη φορά που διαμορφώνεται η δυνατότητα μιας τέτοιας πλατιάς συνεργασίας πάνω σε μια ισότιμη βάση (χωρίς τα γνωστά καπελώματα) με τις δυνατότητες για ένα καλό εκλογικό αποτέλεσμα, που να τοποθετήσει την α.α. στο χάρτη, και να της επιτρέψει πιθανά να λειτουργήσει στη συνέχεια και σαν καταλύτης για εξελίξεις στα μαζικά κόμματα της αριστεράς, το ΣΥΝ και το ΚΚΕ.