Της Λίτσας Πάτρα
Στις 19 Μαρτίου παρουσιάστηκε από τον υπουργό παιδείας, Κ. Αρβανιτόπουλο, το «σχέδιο Αθηνά» το οποίο, σύμφωνα με τον ίδιο τον υπουργό αποβλέπει «στον εξορθολογισμό του χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης».
«ομοσπονδιακό» πανεπιστήμιο η αλλιώς «κοινοπραξία»
Το σχέδιο Αθηνά προέβλεπε αρχικά ένα «ομοσπονδιακό» πανεπιστήμιο, το όνομα του οποίου θα ήταν «Αδαμάντιος Κοραής» στο οποίο θα υπάγονταν όλα τα πανεπιστημιακά Ιδρύματα, εκτός του Πανεπιστημίου Αθηνών και του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου, ενώ συνολικά θα καταργούνται 150 τμήματα από τα 534 που υπάρχουν σήμερα.
Το παραπάνω σχέδιο εγκρίθηκε αρχικά από την Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων. Στη συνέχεια όμως λόγω των έντονων αντιδράσεων που προκάλεσε παρουσιάστηκε από τον υπουργό παιδείας με κάποιες αλλαγές. Στο τελικό σχέδιο εγκαταλείπεται η ομοσπονδιοποίηση μεταξύ των Ιδρυμάτων και προχωρούν σε μεγάλες κοινοπραξίες μεταξύ Πανεπιστημίων και Τεχνολογικών Ιδρυμάτων.
Το όνομα της Κοινοπραξίας παραμένει «Αδαμάντιος Κοραής», και συνολικά καταργούνται 5 ιδρύματα και 129 τμήματα σε ολόκληρη τη χώρα και μένουν 258 τμήματα στα πανεπιστήμια από 289 που ήταν και 147 στα ΤΕΙ από 245 που ήταν.
Έντονες αντιδράσεις
Πορείες και συγκεντρώσεις πραγματοποιούνται από φοιτητές και καθηγητές, το τελευταίο διάστημα σε όλες τις πόλεις, με πιο πρόσφατη αυτή που έγινε τις 14 Μαρτίου. Μόνο στην Αθήνα συμμετείχαν πάνω από 3000 άτομα ενώ και στις υπόλοιπες πόλεις ανά την Ελλάδα η συμμετοχή ήταν μαζική.
Πέρα όμως από τις συγκεντρώσεις διάφορες σχολές προχώρησαν σε αναστολή των μαθημάτων τους (όπως το ΤΕΙ Μεσολογγίου, ΤΕΙ Αθήνας, ΤΕΙ Πάτρας, Φιλοσοφική Αθήνας) σε παραιτήσεις διοικήσεων και δημάρχων (όπως του δημάρχου Αγ. Νικόλαου και Ιεράπετρας) σε απεργίες πείνας (όπως ο δήμαρχος Μεσολογγίου και φοιτητές του τμήματος Αλιείας-Υδατοκαλλιέργειας του παραρτήματος του ΤΕΙ Θεσσαλονίκης στα Μουδανιά) σε καταλήψεις και αποκλεισμούς χώρων (όπως συνέβη στη Λαμία όπου κατέλαβαν το γραφείο του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα, στην Κρήτη με την κατάληψη στη ΔΟΥ Αγίου Νικολάου, Λασιθίου από τους κατοίκους της Ιεράπετρας που διαμαρτύρονται για τη μεταφορά του τμήματος ΤΕΙ στο Ηράκλειο, στην Πάτρα με κατάληψη του ΟΣΕ από τους φοιτητές των ΤΕΙ, φοιτητές στο Δημαρχείο Κοζάνης). Και αυτά είναι μόνο κάποια παραδείγματα από το μακρύ κατάλογο των κινητοποιήσεων.
Το λένε… «εξορθολογισμό»
Στην επιχειρηματολογία του ο υπουργός παιδείας, υπερμαχούμενος το σχέδιο Αθηνά υποστήριξε ότι ο χάρτης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης πρέπει να εξορθολογιστεί μιας και πολλά τμήματα έχουν φτιαχτεί, σε μια σειρά από πόλεις, στηριζόμενα βεβαίως στις πελατειακές σχέσεις. Την ίδια ώρα ο υπουργός Εσωτερικών, Ευριπίδης Στυλιανίδης σε τοποθέτηση του δήλωσε ότι ο κρατικός προϋπολογισμός δεν μπορεί να χρηματοδοτήσει πάνω από 15 ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Όμως ποιοι ίδρυσαν σχολές και τμήματα; Σίγουρα όχι οι φοιτητές, οι καθηγητές και οι τοπικές κοινωνίες που θα υποστούν τις αλλαγές. Αν ρίξουμε μια ματιά στο ποιοι υπουργοί είναι «πρωταθλητές» στην ίδρυση πανεπιστημίων και σχολών θα δούμε ότι πέντε υπουργοί των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και ΝΔ ίδρυσαν πέντε πανεπιστήμια, 89 τμήματα ΑΕΙ και 111 τμήματα ΤΕΙ! Συγκεκριμένα ο Γεράσιμος Αρσένης, Γιώργος Παπανδρέου, Πέτρος Ευθυμίου, Μαριέττα Γιαννάκου, Ευρυπίδης Στυλιανίδης. Αυτοί λοιπόν που ίδρυσαν κάποτε σχολές και τμήματα για να εξασφαλίσουν την εκλογή τους τώρα πιεζόμενοι από την Τρόικα και τα μνημόνια ζητούν «εξορθολογισμό».
Το σχέδιο Αθηνά δεν βασίζεται σε ακαδημαϊκά κριτήρια, ούτε έγινε κάποια μελέτη με βάση το αντικείμενο σπουδών. Απεναντίας οι αλλαγές παρουσιάστηκαν μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα και μάλιστα η εφαρμογή τους πρέπει να γίνει άμεσα. Η προχειρότητα του σχεδίου είναι φανερή ιδιαίτερα καθώς τμήματα που στην αρχική φάση παρουσίασης του σχεδίου παρέμεναν ως είχαν τώρα συγχωνεύονται, μετακινούνται ή και καταργούνται τελείως, ενώ επανέρχονται άλλα τα οποία προτεινόταν η κατάργησή τους.
Επιπλέον με την αύξηση των εισακτέων την επόμενη ακαδημαϊκή χρονιά σε κάποιες σχολές (λόγω των αλλαγών) χωρίς τις κατάλληλες υποδομές και τον επαρκή αριθμό σε καθηγητές, η υποβάθμιση της ποιότητας σπουδών θα είναι δεδομένη.
Ψωμί, παιδεία, ελευθερία!
Στο μόνο που στοχεύει το σχέδιο Αθηνά είναι στις απολύσεις προσωπικού και βεβαίως στο ξεπούλημα της ακίνητης περιουσία όσων ΤΕΙ μετακινούνται μέσω ΤΑΙΔΕΠ ή ακόμα και σε ιδιοκτήτες κολεγίων καθώς είναι οι μόνοι κερδισμένοι από τις αλλαγές αυτές. Η εκπαιδευτική κοινότητα συνεχίζει τις κινητοποιήσεις δυναμικά, παρά τις μικρές αλλαγές και υποχωρήσεις που έχουν γίνει, μέχρι το σχέδιο Αθηνά να μην υλοποιηθεί.
Το αίτημα για δημόσια και δωρεάν εκπαίδευση παραμένει επίκαιρο όσο ποτέ.