Τα τελευταία χρόνια το μεταναστευτικό πρόβλημα στην Ελλάδα είναι έντονο, όμως αντί να βρίσκονται ουσιαστικές λύσεις και να βελτιώνεται η κατάσταση γίνεται ακριβώς το αντίθετο. Πρόσφυγες και μετανάστες τις περισσότερες φορές ζουν στοιβαγμένοι/ες σε άθλιες συνθήκες μέχρι και σε συνθήκες παγετού. Ακόμα και όταν η φιλοξενία γίνεται σε κατάλληλες δομές με λίγο πιο αξιοπρεπείς συνθήκες, αυτές οι δομές είναι συνήθως έξω από αστικά κέντρα. Το αποτέλεσμα είναι οι άνθρωποι αυτοί να οδηγούνται στην περιθωριοποίηση και την ιδρυματοποίηση.
Ευτυχώς υπάρχουν όμως και παραδείγματα κοινωνικής ένταξης των μεταναστών ή των προσφύγων. Το παράδειγμα της Τήλου ακολουθεί και η Καστοριά.
***
Στην Καστοριά τους τελευταίους μήνες λειτουργεί δομή φιλοξενίας ασυνόδευτων, ανήλικων προσφύγων και έχει αγκαλιαστεί ήδη από την τοπική κοινωνία. Εφτά από αυτά έχουν γίνει μέλη στον μεγαλύτερο πολιτιστικό σύλλογο της Καστοριάς «Αθάνασιος Χριστόπουλος», 4 σε τμήμα ζωγραφικής και 3 στην χορωδία του συλλόγου. Όχι μόνο τα δέχτηκαν χωρίς κανέναν ενδοιασμό αλλά τα τρία παιδιά που συμμετέχουν στην χορωδία έχουν ήδη συμμετάσχει σε δύο εκδηλώσεις και ετοιμάζονται για την επόμενη που είναι σε τρεις μήνες στην Αθήνα. Μάλιστα στη μια από αυτές τραγούδησαν, φορώντας την παραδοσιακή στολή, τα τοπικά κάλαντα στην πόλη! Επίσης, αλλά δύο παιδιά από τη δομή προσπαθούν να βγάλουν αθλητικό δελτίο για να συμμετέχουν σε τοπική ομάδα ποδοσφαίρου.
***
Το παραπάνω παράδειγμα μπορεί να φαίνεται ασήμαντο, αλλά είναι αρκετά σημαντικό αν σκεφτεί κανείς ότι στην Καστοριά πριν κάποιο καιρό υπήρχαν αντιδράσεις για την παρουσία προσφύγων. Όταν πριν δυόμιση χρόνια περίπου είχαν φιλοξενηθεί στο ίδιο ξενοδοχείο οικογένειες προσφύγων, ένα μέρος των κατοίκων ζήτησαν την απομάκρυνση τους. Οι μεγαλύτερες ειδησεογραφικές ιστοσελίδες μιλούσαν για απόκρυψη της αλήθειας και απαιτούσαν να λυθεί το «πρόβλημα»!
Σίγουρα το παρόν γεγονός είναι πολύ σημαντικό βήμα για την κοινωνία της Καστοριάς και όχι μόνο, αλλά πρέπει να γίνουν πολλά βήματα ακόμα για να καταπολεμηθεί η ξενοφοβία και ο ρατσισμός και ακόμα περισσότερα για να δοθεί ουσιαστική λύση στο πρόβλημα της μετανάστευσης.
***
Στην παρούσα κατάσταση, οι μετανάστες και μετανάστριες που καταλήγουν στην Ελλάδα τις περισσότερες φορές είναι αναγκασμένοι/ες να παραμείνουν για χρόνια, παρά την θέληση τους, στην Ελλάδα. Οι άνθρωποι αυτοί, παρά τα τεράστια ευρωπαϊκά κονδύλια και τις διεθνείς χρηματοδοτήσεις μέσω των ΜΚΟ, στοιβάζονται συνήθως στις λεγόμενες «προσωρινές δομές φιλοξενίας» σε συνθήκες που όχι απλά θα χαρακτηρίζαμε άθλιες αλλά και επικίνδυνες για τη ζωή τους. Αν όμως γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες για να ενταχθούν στις τοπικές κοινωνίες και να μην ζούνε στο περιθώριο, τότε θα βελτιωθεί κατά πολύ η ποιότητα ζωής τους και θα μπορέσουν και οι εκάστοτε κοινωνίες να επωφεληθούν από την συνεισφορά τους.
Οι μετανάστες και οι μετανάστριες δεν έρχονται στην Ελλάδα από επιλογή, έρχονται επειδή είναι αναγκασμένοι/ες από τις ιμπεριαλιστικές πολιτικές σε διεθνές επίπεδο. Φτώχεια, ρατσισμός, εγκληματικότητα, πόλεμοι και πολλά άλλα είναι που τους οδηγούν να πάρουν αυτή την απόφαση, αίτια που πηγάζουν από την λειτουργία του καπιταλιστικού συστήματος. Σίγουρα μπορούμε να αλλάξουμε πολλά στην χώρα μας αν αγωνιστούμε, αλλά το πρόβλημα θα λυθεί μόνο αν η εργατική τάξη όλων των χωρών συντονιστεί και αγωνιστεί διεθνώς!
‘Κίνησαν τα καράβια τα καστοριανά, μωρέ γιε μου, τα καστοριανά
κίνησε κι ο καλός μου, μωρέ γιε μου, να πάει στην ξενιτιά.’ *
